ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ: Θύρα 7 και Θύρα του Μνημείου

Τετάρτη 29 Απριλίου 2015

Θύρα 7 και Θύρα του Μνημείου

διαμαρτυρία, ενότητα, Ολυμπιακός, οπαδοί, Παναθηναΐκός, Πανιώνιος, πορεία, Σύντα

Φωτο από εδώ

Χρήστος Γιανναράς
Πάσχα 1991: από το βιβλίο Εορτολογικά Παλινωδούμενα

Εκδ. Ακρίτας, σελ. 92-98

Από το αφιέρωμα Όσιος Εφραίμ Σύρος - Περί απογνώσεως

Όρθιο μαλλί, κοκαλωμένο, ξυρισμένοι κρόταφοι, μαύρο γυαλί, πρόσωπο δίχως βλέμμα. Μπουφάν κατάστιχτο μεταλλικές αιχμές, κολλητό παντελόνι. Τόπος συνάθροισης πάντοτε κάποια θύρα. Θύρα 7, θύρα 9, θύρα 14. Η θύρα μυρίζει αχνιστό αίμα, όμως η συνάθροιση εκεί «και τα μυαλά στο κάγκελο». Να χτυπηθούν με τη μάζωξη μιας άλλης θύρας, να χτυπηθούν για το τίποτα – μόνο για να δηλώσουν με πράξη ότι κάθε θύρα ανοίγει στο κενό, είναι άνοιγμα στο τίποτα. Η ώρα του αγώνα μυσταγωγία. Αδιάφοροι για το θέαμα – δεν ενδιαφέρουν τα γκολ, ούτε περιμένουν νίκη. Κοπαδιαστά, πιασμένοι από τους ώμους, χοροπηδούν πάνω στις κερκίδες χορεύοντας την απόγνωση. Η καταστροφή παραμονεύει να ξεχυθεί σαν πυρετός μέσα από αυτή τη λατρεία του κενού. Οι δηλωσίες της απόγνωσης θα ξεχυθούν στους δρόμους, τρόμος και φόβος καταστροφής κάθε εξωραϊσμένης προθήκης των δικών μας φανταχτερών συμβάσεων.

Συντρόφια, μέσα στην καλογυαλισμένη αστραφτερή κουρελαρία του καταναλωτικού μας κενού, πρωτοπόροι εσείς της απόγνωσης, θέλω να σας μιλήσω για την Ανάσταση. Έχετε την ετοιμότητα γι αυτό το λόγο, όμως εγώ δεν έχω τη γλώσσα. Βοηθήστε με.

Περιθωριακή πρωτοπορία της απεγνωσμένης νεολαίας σήμερα. Γιατί θέλω να μιλήσω μαζί τους την Ανάσταση; Για να βρω γλώσσα πραγματική, γλώσσα που ν’ ανατριχιάζει στην ψηλάφηση της αμεσότητας. Για τους πολλούς, τους καλοβολεμένους αστούς, εμάς τους τακτοποιημένους μπροστά στη βραδινή τηλεόραση, έρμαια επιλογής της πιο αποτελεσματικής οδοντόπαστας, του πιο δραστικού απορρυπαντικού, του πιο κατακτητικού αρώματος, για μας η γεύση του θανάτου απωθημένη, η αίσθηση της Ανάστασης απροσπέλαστη. Ρημαγμένοι αστοί, ψυχές επίπεδες, σιδερωμένες από τα καθημερινά πρωτοσέλιδα των παραισθησιογόνων της πολιτικής, χαρτοκοπτικές φιγούρες της καλοφαγίας, των προοδευτικών ιδεών και των signe αμφιέσεων, δεν υπάρχει θύρα για μας, δεν υπάρχει άνοιγμα στο κενό, στη γεύση του θανάτου. Γι αυτό και λογαριάζουμε την Ανάσταση του Χριστού ρομαντικό παραμύθι ή έστω νοηματικό σύμβολο, κάτι ανάλογό με τον νεκρό Άδωνι και την ανοιξιάτικη αφύπνισή του: κάποια υποτύπωση ελπίδας ότι ο τροχός της τυχαιότητας θα γυρίζει πάντα σε καλύτερες μέρες.

Πάσχα των αστών, Πάσχα της ανεπίγνωστης νέκρας, δίχως απόγνωση θανάτου και γι’ αυτό δίχως ρίγος Ανάστασης. Σας είδα την κοινωνική μας ελίτ χθες στον Επιτάφιο, διαλέξατε καλό μαγαζί με ρομαντική χορωδία και γερούς μπάσους στο «Αι γενεαί πάσαι». Μείνατε για λίγο στην περιφορά αντί για το σινεμά που θα διασκέδαζε εξίσου την κορεσμένη πλήξη σας. Θα σας δω κι απόψε για λίγα λεπτά στον περίβολο της εκκλησιάς, με ένα άσπρο κερί για το έθιμο, σαν εκτοπλάσματα του τόπου που σας γέννησε, άσχετοι τουρίστες στο πανηγύρι της αναστάσιμης χαράς, δίχως σταυροκόπημα, γιατί δεν ταιριάζει σε σας τους προοδευτικούς. Σας αγαπώ, θλιβεροί μου φίλοι, μα μυρίζετε πτώμα κι ο νους σας λάσπωσε σε μόνη την αναμονή της μαγειρίτσας. Με σάς αποκλείεται να συνεννοηθώ για την Ανάσταση, την Ανάσταση την ψηλαφητή και χειροπιαστή, που είναι ζωή αιώνια.

Φωτο εδώθε

Θέλω τα συντρόφια της περιθωριακής απόγνωσης, αυτούς τους καβαλλάρηδες του θανάτου, της σούζας, της κόντρας, να μιλήσω μαζί τους με τη γλώσσα του θανάτου το ρίγος της Ανάστασης. Και τα μυαλά στο κάγκελο.

Ξέχνα το δάσκαλο, φίλε, που σου έμαθε τα αρχαία ελληνικά του ψυγείου. Κάνε απόψυξη στη γλώσσα σου και ρούφα το μέλι από τα λόγια που θα σού πω:

Λοιπόν, «ουδέ ισχυρότερον της απογνώσεως. Αύτη ου γιγνώσκει ηττηθήναι υπό τινος. Ότε ο άνθρωπος εν τη διανοία εαυτού κόψει την ελπίδα εκ της ζωής αυτού, ουδέν θαρσαλεώτερον. Και ουκ έστι θλίψις ης τινος η φήμη εξασθενήσαι το φρόνημα αυτού ποιεί. Διότι πάσα θλίψις γινομένη, υποκάτωθεν του θανάτου εστί. Και αυτός έκυψε δέξασθαι καθ’ εαυτού θάνατον».

Άκουσες; Καμιά θλίψη δεν μετράει κάτω από την σύνθλιψη στη θύρα 7, όταν συνειδητά «κύψεις δέξασθαι κατά σεαυτού τον θάνατον». «Ουδέν θαρσαλεώτερον», φίλε, από τη συνειδητή απόγνωση. Πίσω από το μαύρο γυαλί, στον ίλιγγο της σούζας με τη μηχανή, λάμπει ο απελπισμός σου. Απελπισμός για την πτωμαΐνη της καταναλωτικής ευζωΐας, αηδία και απελπισμός για το φανατισμό και τη στράτευση των μικρονοϊκών στο σιχαμερό πια πολιτικό παιχνίδι. Απόγνωση από την ψευτιά των «προοδευτικών», τα σημαδεμένα τραπουλόχαρτα της φτηνής ανάγκης να ζητιανεύεις αναγνώριση και επιτυχία. Μείνε απελπισμένος, φίλε, εκεί, στη θύρα της επαναστατημένης άρνησης. Θύρα του μνημείου και, δεν μπορεί, κάποια στιγμή θα δεις έκθαμβος «τον λίθον αποκυλισθέντα από της θύρας του μνημείου». Εσύ έξω από τη θύρα και, μέσα, ψηλαφητά ζωντανός, με σημάδια θανάτου στις παλάμες και στην πλευρά, Αυτός που σε έχει ερωτευθεί τρελά, εσένα, μοναδικά και ανεπανάληπτα. Μέσα από τη θύρα εσύ, υποκάτωθεν του θανάτου, κι απ’ έξω η ζωοποιός δύναμη του Εραστή σου και η φωνή Του, ρομφαία έγερσης: «Λάζαρε, δεύρο έξω!».

Να πεις τη ζωή και το θάνατο, να φτάσεις στο μεδούλι της ύπαρξης με τις 200 λέξεις των περιθωριακών της απόγνωσης; Ναι, δεν υπάρχει άλλη γλώσσα – αναγνώστη μου, βοήθεια! Λέξεις παχυλές, λιπαρά νοήματα σαν καταστολισμένες λαμπάδες και σοκολατένια αυγά και ξέχειλες μαγειρίτσες δεν χωράνε την Ανάσταση. Ποιοι μας «προάγουν», ποιοι μας οδηγούν στην Ανάσταση; Τελώνες, πόρνες, ληστές και άσωτοι, οι περιθωριακοί της απόγνωσης. «Ουκ ήλθον καλέσαι δικαίους, αλλά αμαρτωλούς εις μετάνοιαν». Βγάλτε και τη μετάνοια από την κατάψυξη, φίλοι. Δεν σημαίνει μετάνοιωμα, σημαίνει Ανάσταση: Να αλλάξει ο νους, να καταλαβαίνει τη ζωή με τα μέτρα της ζωής, με τα μέτρα του έρωτα, όχι σαν βιολογική επιβίωση.

Ο δίκαιος καταλαβαίνει για ζωή τη νομικίστικη αρετή του, ο προοδευτικός την φαντασιωτική του υστερία για βελτιώσεις της θνητής επιβίωσης. Κοινωνικοί στόχοι, δικαιώματα, οικονομική ανάπτυξη, κολοκύθια στο πάτερο μπροστά στο θάνατο. Μόνο ο απελπισμένος απ’ όλα καταλαβαίνει για ζωή τη ζωή: Να είσαι εσύ, μοναδικός και ανεπανάληπτος, αέναα ερωτευμένος με το Νυμφίο, το νυμφαγωγό της ζωής, που έκυψε δέξασθαι καθ εαυτού θάνατο σταυρικό, από παραφορά έρωτα για κάθε απεγνωσμένο. Και ανέστη εκ νεκρών, γιατί μετάπλασε και τον βιολογικό θάνατο σε προσωπικό έρωτα. Η δική σου αμοιβαιότητα στον έρωτά Του είναι επίσης ανάσταση, ζωή πέρα από χρόνο, χώρο και φθορά. Ακούς; Υπάρχουμε όχι όσο λειτουργούν τα βιολογικά μας κύτταρα, αλλά όσο ατελείωτα διαρκεί ο έρωτάς μας. Ακούς; Δεν θα πεθάνουμε ποτέ, κουφάλα νεκροθάφτη!

Φρίξε, φρικιό της απόγνωσης, φρίξε στο μυστικό ρίγος του αναπάντεχου έρωτα. «Αυτός ημών ηράσθη πρώτος. Ημών εχθρών και πολεμίων υπαρχόντων. Και ουκ ηράσθη μόνον, αλλά και ητιμάσθη υπέρ ημών και εραπίσθη και εσταυρώθη και εν νεκροίς ελογίσθη. Και διά απάντων τον περί ημάς αυτού παρέστησεν έρωταν».

Κλικ εδώ & εδώ

Πέρα από τις 200 λέξεις της απεγνωσμένης νέκρας αρχίζει ο διάλογος της Σόνιας της πόρνης με το Ρασκόλνικοφ, τον «προοδευτικό» φονιά στο Έγκλημα και Τιμωρία. Του διαβάζει η Σόνια – ρώσικο παρανόμι της Σοφίας – στο κατά Ιωάννην Ευαγγέλιο την ανάσταση τού Λαζάρου. Διάλογος φονιά με πόρνη και το θέμα – ποιο άλλο; – η Ανάσταση.

Συγχωράτε με, φίλοι, αλλά η Ανάσταση δεν είναι για μάς τους βολεμένους, με τις σίγουρες ιδεολογικές πεποιθήσεις, το βιβλιάριο επιταγών στην τσέπη, τις ελπίδες στο κόμμα και στις προοπτικές κοινωνικών μεταλλαγών. Εμείς ψάχνουμε για το πραγματικό μόνο σε χώρους παραισθήσεων: στις νομικές κατοχυρώσεις των δικαιωμάτων μας, στις συνδικαλιστικές θωρακίσεις των διεκδικήσεών μας. Λογαριάζουμε για πραγματικό αυτό που μας πληροφορούν οι απατηλές μας αισθήσεις και η διαλεκτική μας οξύνοια. Θλιβερές μαριονέτες των βιολογικών μας λειτουργιών, ξέρουμε για θάνατο μόνο το ευθύγραμμο καρδιογράφημα, γι’ αυτό και δεν υποψιαζόμαστε τίποτα για τη ζωή.

Μόνο εκεί, στις θύρες τής απόγνωσης, στη θύρα του μνημείου, που χάσκει ανοιχτή όπως το στόμα του κήτους, σε κείνη την κόψη ανθοβολεί η Ανάσταση: ο αναστημένος πατάει με το θάνατο το θάνατο – θανάτω θάνατον πατήσας – και βεβαιώνει πως μοναδικό σημάδι της Ανάστασης, μοναδικό «σημείον», είναι η κάθοδος στον Άδη, στην κοιλία τους κήτους, στα βάθη της αβύσσου – μοναδικό σημείο ο Ιωνάς. Ξέρετε τον Ιωνά, φίλοι μου; Θα χαρώ πολύ να σας κάνω τις συστάσεις: Μέγα Σάββατο πρωΐ, ραντεβού με τον Ιωνά στον Μέγα Εσπερινό. Έτσι: πρωί στον εσπερινό, βγάζοντας τη γλώσσα στη γραμμική διαδοχή του χρόνου.

Φίλοι ροκαμπίληδες και χεβυμεταλλάδες, ποιος αλήθεια σας πρωτομίλησε για τον Θεό; Σίγουρα σας τον περάσαμε για σιγουριά, τόσο θωρακισμένη όσο και όλες οι νεκρές έννοιες τής λογικής μας. Κάτι σαν υπέρτατο μπάτσο, εγγύηση της έννομης αποχαύνωσης, με γκλομπ που κοπανάει κατακέφαλα κάθε ατίθαση παρεκτροπή της σάπιας ηρεμίας μας.

Όμως εσείς, παιδιά του Ιωνά, βγαλμένα μέσα από την κοιλιά του κήτους, απλώστε τα χέρια και ψηλαφίστε στη θύρα της απόγνωσης το μοναδικό έγκυρο σημάδι: ο Θεός είναι αβεβαιότητα, ο Θεός είναι ρίσκο, γνωρίζουμε τον Θεό παλεύοντας μία σχέση, όχι κατανοώντας ένα νόημα. Πετάξτε την έννοια, κρατήστε το όνομα – μιλάμε για επώνυμο έρωτα, όχι για φαντάσματα νοημάτων. Δεν σας λέω το όνομα, φοβάμαι μη σας το σερβίρω σαν ιδέα. Ελάτε να χορέψουμε απόψε, χοροπηδώντας κοπαδιαστά με τους πεθαμένους, που είναι πιο ζωντανοί από τους ζωντανούς, τους δικούς μας εγγύτατους ζωντανούς της ζωτικής απόγνωσης, να τραγουδήσουμε το όνομα που ανέστη στη δική μας μάζωξη, στη δική μας θύρα, τη θύρα του μνημείου. Όσοι γεύτηκαν το τι θα πει «υποκάτωθεν τού θανάτου», όλοι όσοι ζουν, γιατί συνειδητά παραιτήθηκαν από τις παρηγόριες των ψευδαισθήσεων, όλοι θα είναι εκεί. Οι περιθωριακοί πρωτοπόροι, ληστές, πόρνες, τελώνες και άσωτοι, αναστημένοι όλοι στο πανηγύρι του έρωτα για τον Αναστημένο. Όλοι οι απελπισμένοι από όλα, θα χορέψουμε την Ανάσταση, θα χορέψουμε την απόγνωση που ανθοβολάει ζωή, μεταλλάζοντας το θάνατο σε έρωτα.

Το γλέντι θα αρχίσει αργά, όταν σκορπίσουν τα τουριστικά εκτοπλάσματα της ανέορτης εθιμοτυπίας, οι χοντρονοικοκυραίοι, που θα ’ρθούν εκεί μόνο σαν για απεριτίφ πριν από τη μαγειρίτσα ή οι ασταυροκόπητοι προοδευτικοί, πιο πεθαμένοι κι απ’ τους πεθαμένους. Να σκορπίσουν αυτοί, οι παρασιτικοί, και θα αρχίσει το γλέντι, το πανηγύρι της Ανάστασης.

Ραντεβού, φίλοι, στη δική μας θύρα, εκεί που μοσχοβολάει Ανάσταση. Μέρα όγδοη της Κυριακής, ραντεβού στην Ανάσταση.