Περιεχόμενα
Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ
Η
σημασία της άρνησης του όρου: "Θεοτόκος"
Η άρνηση των
Νεστοριανών
Ο όρος "Θεοτόκος" είναι όρος ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟΤΑΤΟΣ!!!
Η
ΥΨΙΣΤΗ ΤΙΜΗ ΣΤΗ ΘΕΟΤΟΚΟ ΜΑΡΙΑ
Η ΜΕΣΙΤΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Η
ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
ΘΕΟΤΟΚΑΡΙΟ
Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΜΑΡΙΑ ΣΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΙΣΤΗ
Η ευλάβεια της
Εκκλησίας μας προς το πρόσωπο της υπεραγίας Θεοτόκου εκφράζεται με
αναρίθμητους ύμνους, γιορτές, εικόνες, ναούς, ικεσίες αγάπης. Η Παναγία
είναι παρούσα παντού μέσα στην Εκκλησία: Πρώτ’ απ’ όλα σε κάθε
Λειτουργία, όπου η επίκληση του Σωτήρος γίνεται μέσω της φράσης «ταις
πρεσβείαις της Θεοτόκου σώτερ σώσον ημάς»· πέρα από τη Λειτουργία, και
τις ακολουθίες πού απευθύνονται ειδικά σ’ αυτόν, όπως οι Χαιρετισμοί ή
οι Παρακλητικοί Κανόνες, δεν υπάρχει εκκλησιαστική ακολουθία που να μην
αφιερώνει ύμνους ή ευχές στο πρόσωπο της· η εικόνα της βρίσκεται πάντα
στ’ αριστερά της ωραίας πύλης, με κεριά να καίνε μπροστά της, όπως και
στην εικόνα του Χριστού, αλλά και σ’ όλα τα σπίτια των χριστιανών·
αναρίθμητοι ναοί αλλά και μοναστήρια είναι αφιερωμένοι σ’ αυτήν. Πολλά
ιερά προσκυνήματα είναι καθιδρυμένα σε περιοχές που σχετίζονται με
θαύματα της Παναγίας. Σε παραδόσεις, δοξασίες και λαϊκές παροιμίες, το
όνομα της Θεοτόκου αναφέρεται με εξαιρετική τιμή, ευγνωμοσύνη και
εμπιστοσύνη.
Παρατηρείται
όμως και το παράδοξο γεγονός ότι ενώ από τη μια, σε λειτουργικό και
γενικότερα λατρευτικό επίπεδο, η τιμή προς την Παναγία εκφράζεται μ’
έναν απίστευτο μορφολογικό πλούτο, αφ’ ετέρου οι δογματικές διατυπώσεις
αναφορικά με τη Θεοτόκο είναι μάλλον λακωνικές. Πέρα από τη αναφορά του
Συμβόλου της Πίστεως στη Σάρκωση του Χριστού, «εκ πνεύματος Αγίου και
Μαρίας της Παρθένου» και τον τίτλο της «Θεοτόκου» πού της δόθηκε από τη
Γ’ Οικουμενική Σύνοδο, πού έγινε στην Έφεσο το 431 μ.Χ., η Ορθόδοξη
Εκκλησία δεν έχει προβεί σε άλλες δογματικές εμβαθύνσεις αναφορικά με τη
Θεοτόκο.
Ωστόσο, το
παράδοξο αυτό δεν είναι παράδοξο, γιατί η Εκκλησία θεωρεί τη Θεοτόκο
μέσα από μια Χριστολογική προοπτική. Το ίδιο το περί Θεοτόκου δόγμα της
Εφέσου, διατυπώθηκε για να αντιμετωπιστεί μια Χριστολογική αίρεση,
εκείνη του Νεστόριου, πού υποστήριζε ότι η Μαρία ήταν μητέρα του Χριστού
και όχι του Θεού, υπονοώντας έτσι ότι ο Χριστός είχε δύο πρόσωπα και
όχι ένα, και επομένως δεν μπορούσε να αποκαλείται Θεοτόκος. Γι’ αυτό
λοιπόν, η Ορθόδοξη Εκκλησία επέμεινε στην παραδοσιακή δοξολογία της
Θεοτόκου πού είναι βαθιά ριζωμένη στην Χριστολογία. Στο πρόσωπο της
Μαρίας δεν τιμούμε απλώς την παρθένο από την Ναζαρέτ, αλλά την
αειπάρθενο Θεοτόκο. Στις ορθόδοξες εικόνες, η Παναγία σπανίως
εικονίζεται χωρίς τον Υιό της και Υιό του Θεού. Και η αποδιδόμενη προς
αυτήν τιμή εστιάζεται κυρίως στο ρόλο πού έπαιξε ως Θεοτόκος και πού
εξακολουθεί να έχει ως Μήτηρ Θεού στο σχέδιο της σωτηρίας.
Η Παναγία,
εκπροσωπώντας όλο το ανθρώπινο γένος, όλο τον άνθρωπο αλλά και όλη την
κτίση, ήταν εκείνη πού μπόρεσε να φτάσει στο σημείο να πει το μεγάλο
«ναι», να συγκατανεύσει ελεύθερα στην πρόταση της σωτηρίας και να γίνει
«Θεογεννήτωρ», Μήτηρ Θεού. Με τη Θεοτόκο, η ανθρωπότητα υψώνεται μέσα
από την πτώση της και καταφέρνει επιτέλους να πιάσει το χέρι πού της
απλώνει ο Θεός. Και όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου, με την αποδοχή
αυτή, έγινε δυνατόν να σαρκωθεί ο άναρχος και ασώματος Θεός για τη δική
μας σωτηρία.
Βλέπουμε λοιπόν
ότι το έργο της σωτηρίας είναι αποτέλεσμα της συνέργειας δύο ελεύθερων
θελήσεων: εκείνης του Θεού και εκείνης της Θεοτόκου, δηλαδή του
ανθρώπου. Η θέληση του Θεού για γενική σωτηρία ήταν δεδομένη. Για να
προχωρήσει όμως το σχέδιο της Θείας Οικονομίας, χρειαζόταν και η
ελεύθερη συγκατάθεση του ανθρώπου. Διότι μια σωτηρία πού θα επιβαλλόταν
μονομερώς από τον Θεό, πού θα παραβίαζε την ανθρώπινη ελευθερία, το κατ’
εικόνα, δεν θα ήταν πραγματική σωτηρία αλλά βιασμός του ανθρώπου. Το
θέλημα του Θεού για τη σωτηρία μας, δεν θα ήταν δυνατόν να
πραγματοποιηθεί Αν δεν πίστευε σ’ αυτό η Παρθένος και δεν δεχόταν να το
διακονήσει. Είναι λοιπόν η Θεοτόκος συνεργός στο έργο της σωτηρίας και
όχι απλό όργανο. Η Παναγία είναι το ιερό και άμωμο ανάθημα του
ανθρωπίνου γένους στον Θεό. Είναι το πιο εύοσμο άνθος όλης της
ανθρωπότητας.
Η Μαρία έγινε
Μητέρα του Χριστού. Γέννησε το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος. Τόσο η
σύλληψη όσο και η γέννηση του ανερμήνευτου Τόκου της έγιναν πέρα από
τους νόμους της φύσεως, σαν θαύμα της θείας πανσοφίας και παντοδυναμίας,
το οποίο δεν έβλαψε τη σωματική ολοκληρία της Παρθένου, η οποία
παρέμεινε «εσαεί» Παρθένος (αειπάρθενος).
Στην αδιάφθορη
μήτρα της κατοίκησε ο άπειρος Θεός όχι τυπικώς (πράγμα αταίριαστο στην
απεριόριστη και ακατάσχετη φύση του Θεού), αλλά «κατ' ευδοκίαν», και
ενώθηκε πραγματικά με τον άνθρωπο, τον όποιο συνέλαβε ή Μαρία όχι με
συνεργία ανδρός, αλλά με τη δύναμη του Αγίου Πνεύματος. Στο πρόσωπο της
Θεοτόκου ανακεφαλαιώνεται ολόκληρο το μυστήριο της θείας περί τον
άνθρωπο οικονομίας. Η ανθρώπινη φύση σπάζει τα δεσμά της αμαρτίας
αφθαρτοποιείται και θεοποιείται.
Στην Παναγία
έχουμε την “κατόρθωση” του “μητροπαρθενικού κάλλους”. Συγκεντρώνει επάνω
της την χάρη της παρθενίας και την χάρη της μητρότητας. Αυτό, βέβαια,
το αφύσικο γεγονός είναι φυσική συνέπεια της θέσης της μέσα σε όλη την
δημιουργία. Είναι το “μεθόριο” της κτιστής και της άκτιστης φύσης. Αυτή
πρώτη απ’ όλη την κτίση δέχεται την χάρη του Θεού. Η θέση αυτή χαρίστηκε
στην Θεοτόκο, λόγω της ακριβούς και βαθιάς αυτοπροαίρετης υπακοής της
στο θέλημα του Θεού. Αυτή η ολοκληρωτική ελεύθερη υπακοή της δώρισε την
“γονιμότητα της παρθενίας”. Την έκανε μητέρα του Θεού.
Η Παναγία έδωσε
την ανθρώπινη φύση στο Υιό του Θεού, ο οποίος έγινε έτσι και Υιός
ανθρώπου, πλήρης και τέλειος άνθρωπος από παρθενικό τόκο, από τόκο που
ήταν άσχετος με την φθορά και τα πάθη των συνηθισμένων γεννήσεων. Η
σύνθεση της παρθενίας με την μητρότητα είναι η αφετηρία της νέας ζωής
της χάριτος, η αρχή της νεκρώσεως του Θανάτου. Η γέννηση του Χριστού
ήταν ελεύθερη από κάθε αναγκαιότητα. “Επεσκίασε” η χάρη του Θεού την
“Κεχαριτωμένη” και συνέδεσε μέσα στη μήτρα της το κτιστό και το άκτιστο.
Αυτή η ανθρώπινη φύση του Χριστού από τη σύλληψή της ήταν ελεύθερη από
την αμαρτία, γιατί υπόστασή της ήταν ο Υιός και Λόγος του Θεού. Έτσι
προσέλαβε ο Θεός σώμα θνητό και παθητό, αλλά “χωρίς αμαρτίας”. Με αυτό
νίκησε τον θάνατο και δώρισε την ζωή σε όλο το ανθρώπινο γένος.
Η Εκκλησία μας,
με το γνωστό ύμνο του Αγίου Κοσμά του Μελωδού, τολμά να αποκαλεί την
Θεοτόκο «τιμιωτέραν των Χερουβείμ και ενδοξωτέραν ασυγκρίτως των
Σεραφείμ». Δεν είναι σχήμα λόγου, ούτε λυρική έξαρση. Η θέση της
Θεοτόκου στο θείο σχέδιο της καθολικής σωτηρίας είναι ανώτερη και από
εκείνη των αγγέλων διότι οι άγγελοι, ως ασώματες υπάρξεις, δεν θα
μπορούσαν να προσφέρουν το σώμα, την υλικότητα, για την πραγματοποίηση
του μυστηρίου της Σαρκώσεως. Ενώ η Θεοτόκος, προσφέροντας τον εαυτό της
στον Θεό, αξιώθηκε να κυοφορήσει τον ίδιο τον Δημιουργό Εκείνον που
έπλασε και τα Σεραφείμ και τα Χερουβείμ.
Μια γυναίκα,
λοιπόν, που γεννήθηκε μέσα στην πτωτική ανθρωπότητα, μέσα στην ιστορία,
δια της θελήσεώς της αλλά και όλου το βίου της, ελκύει την θεία χάρη,
γίνεται συνεργός του Θεού στο σχέδιο της σωτηρίας. Γίνεται η νέα Εύα και
μέσω αυτής γεννάται ο Νέος Αδάμ, ο ενανθρωπήσας Θεός Λόγος, για να
διορθώσει το σφάλμα του προπάτορος Αδάμ και να νικήσει τον θάνατο για
χάρη του ανθρώπου. Γενόμενη Μήτηρ Θεού, η Παναγία μαρτυρεί για όλο το
έργο πού επιτελεί ο Δημιουργός. Με την υπερφυή, εκ Πνεύματος Αγίου,
σάρκωση του Χριστού, γεννάται από την παρθένο Μαρία μια νέα ανθρωπότητα,
ένας καινός άνθρωπος και δίνεται στην κτίση μια καινούργια σημασία, πού
είναι o σκοπός κι ο λόγος της υπάρξεως της: η μέλλουσα μεταμόρφωσή
της.
Έτσι, θα
μπορούσαμε να πούμε ότι η Παναγία οδηγεί τον άνθρωπο να κατανοήσει και
να διασαφήσει το μυστήριο του Υιού του Θεού πού γίνεται άνθρωπος χωρίς
να πάψει να είναι Θεός. Η Παναγία προσωποποιεί την κλήση πού απευθύνεται
στον καθένα μας για αγιότητα. Ζώντας τον Χριστό και την Εκκλησία
ανακαλύπτουμε την Μητέρα του Θεού και το μυστήριο της Μητρότητάς της.
Και, όπως κατέδειξε η Οικουμενική Σύνοδος της Εφέσου, ανακαλύπτοντας την
«όντως Θεοτόκον», ανακαλύπτουμε τον ίδιο τον Χριστό.
Όλα αυτά, η
Παναγία τα δείχνει με το πρόσωπό της, δια του προσώπου και της παρουσίας
της. Η μαρτυρία της είναι μια σιωπηλή μαρτυρία. Ελάχιστες οι εμφανίσεις
της και οι αναφορές των Ευαγγελίων στο πρόσωπό της. Το μήνυμά της
ανήκει στην κατηγορία των σημείων. Σημείο αντινομικό, αναιρετικό της
λογικής του κόσμου, αφού συνθέτει την παρθενία και την μητρότητα.
Πρόκειται για ένα σημείο πού δόθηκε από τον ίδιο τον Θεό. Δεν
επιβλήθηκε, δόθηκε. Επομένως πρέπει να ανακαλυφθεί.
Η Παναγία δεν
είναι διόλου δυσνόητη. Ξέρει να σωπαίνει αλλά ξέρει να είναι και παρούσα
εκεί πού την ζητούν. Η σιωπηλή της μαρτυρία, γίνεται άμετρον έλεος, για
όσους επικαλούνται την χάρη της, γίνεται στοργή.
Μετά τη θεία
μετάστασή της η Θεοτόκος συμβασιλεύει με τον Υιό της στους ουρανούς. Από
τη θέση αυτή και με την παρρησία πού έχει ως «μήτηρ της Ζωής», με την
«αμετάθετον μεσιτείαν» της, συμπαρίσταται δυναμικά στο ανθρώπινο γένος,
υπάρχει ως ακένωτη πηγή στοργικής προστασίας, ενεργεί ως μητέρα όλων των
πιστών, ελπίς και προστασία των χριστιανών. Η θαυματουργική της χάρη,
ξεχωριστή και πιο ισχυρή από των άλλων αγίων, εκδηλώνεται στους
ανθρώπους με πολλούς τρόπους, ως βοήθεια και θεραπεία σε κάθε ανάγκη.
Το μυστήριο της
Θεοτόκου δεν μπορεί να αναλυθεί, να οριοθετηθεί με λόγια. Γι’ αυτό η
στάση του καθενός πιστού μπροστά στη Θεοτόκο είναι ανάλογη μ’ εκείνη του
Αρχαγγέλου Γαβριήλ κατά την στιγμή του Ευαγγελισμού: στάση απορίας και
θαυμασμού. Στην εποχή μας έχουν γίνει αποδεκτές ως φυσικές καταστάσεις
δύο από τις πιο καταπιεστικές συνέπειες της εκούσιας απομακρύνσεως του
ανθρώπου από το πνεύμα των εντολών του Θεού. Έχει κυριαρχήσει το σαρκικό
φρόνημα ως φυσική κατάσταση των ανθρώπων. Και από την άλλη μεριά έχει
γίνει αποδεκτή ως φυσική κατάληξη της ανθρώπινης ζωής ο θάνατος, του
οποίου επιδιώκεται η αναβολή και όχι η υπέρβαση ή η κατάργηση. Μέσα σ’
αυτήν την κρατούσα κατάσταση δεν μπορεί εύκολα να κατανοηθεί η “άσπιλη
σύλληψη”, ούτε να γίνει εύκολα αποδεκτός ο λόγος για το “μητροπαρθενικό
κάλλος” της Θεοτόκου. Η προσέγγισή του απαιτεί καθαρή διάνοια, καθαρή
καρδιά και καθαρά χείλη.
Όταν ορισμένες
Προτεσταντικές ομάδες αρνούνται τον όρο: "Θεοτόκος" για τη μητέρα του
Κυρίου μας, συνήθως τα μέλη τους νομίζουν ότι ο όρος απαγορεύεται επειδή
είναι "αντιβιβλικός".
Δεν
αντιλαμβάνονται, ότι η άρνηση του όρου αυτού έχει Χριστολογικές
προεκτάσεις, που φθάνουν στην αίρεση του Νεστοριανισμού! Να επιστήσουμε
την προσοχή προς τους Ευαγγελικούς και Πεντηκοστιανούς, που δεν δέχονται
τον όρο: "Θεοτόκος", ότι με τον τρόπο αυτό, ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ ΩΣ
ΘΕΑΝΘΡΩΠΟ, με αποτέλεσμα να πιστεύουν σε ΑΛΛΟΝ ΧΡΙΣΤΟ!!!
Η σημασία της άρνησης του όρου: "Θεοτόκος"
Οι περισσότεροι
Προτεστάντες στην Ελλάδα αρνούνται να ονομάσουν τη μητέρα του Κυρίου
μας "Παναγία" ή "Θεοτόκο". Συγκεκριμένα, λόγω της θεολογικής ρηχότητος
που χαρακτηρίζει τις Προτεσταντικές ομάδες στη χώρα μας, δεν μπορούν να
αντιληφθούν τη σημασία που έχει το δόγμα των δύο φύσεων σε μία υπόσταση
τού Χριστού. Για τους περισσοτέρους από αυτούς, αυτά είναι "ψιλά
γράμματα". Με αποτέλεσμα να ΝΕΣΤΟΡΙΑΝΙΖΟΥΝ, αρνούμενοι τον όρο "Θεοτόκος" για τη μητέρα του Κυρίου μας.
Όσον αφορά όμως
την άρνηση από μέρους τους, για τον όρο: "Θεοτόκος", τους θέτει
σαφέστατα με το μέρος των αρνητών των δύο φύσεων τού Χριστού! Με άλλα
λόγια, όποιος αρνείται τον όρο "Θεοτόκος", αυτομάτως γίνεται ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ,
γιατί αρνείται τον αληθινό Χριστό, και δέχεται έναν άλλο ΚΙΒΔΗΛΟ Χριστό.
Δεν είναι
λοιπόν σοβαρό επιχείρημα αυτό που λένε μερικοί Προτεστάντες: "αν
μιλήσουμε για Θεομήτορα", να μιλήσουμε και για θεοπαππού", και άλλα
τέτοια ανάλατα επιχειρήματα. Γιατί βεβαίως η Εκκλησία προσεύχεται σε
κάθε Θεία Λειτουργία για τις ευχές των "δικαίων Θεοπατόρων Ιωακείμ και
Άννης". Οι Χριστιανοί τιμούν κάθε δίκαιο που συνέβαλλε στην ενσάρκωση
του Θεού μας και Κυρίου μας Ιησού Χριστού, προς σωτηρία των ανθρώπων.
Και η άρνηση τιμής προς τα άγια αυτά πρόσωπα, βαρύνει τον αρνητή.
|
Η εικόνα της Θεοτόκου "Μητέρα των Ορφανών", στην Ορθόδοξη Πατριαρχική Σχολή "Αρχιεπίσκοπος Κύπρου Μακάριος ο Γ΄", στην Κένυα. Στη φωτο, ο πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος δωρίζει την εικόνα στη Σχολή (εδώ). |
Η άρνηση των Νεστοριανών
Με την Γ’
Οικουμενική Σύνοδο (Έφεσος 431 μ.Χ.), ένα από τα σημαντικά θέματα που
συζητήθηκαν, ήταν ο όρος: "Θεοτόκος". Ο λόγος που προέβησαν σε αυτό το
δογματισμό οι Χριστιανοί τότε, ήταν ο εξής:
Ο Νεστόριος
(428 – 431 μ.Χ.) δεν δέχονταν ένα μόνο πρόσωπο για τον Ιησού Χριστό,
αλλά έλεγαν ότι άλλο είναι το πρόσωπο του Θεού Χριστού, και άλλο του
ανθρώπου Χριστού. Έλεγαν ότι η Παρθένος Μαρία, δεν ήταν Θεοτόκος, αλλά
"ανθρωποτόκος", επειδή δήθεν ο Χριστός όταν γεννήθηκε ήταν μόνο
άνθρωπος. Την έλεγαν επίσης: "Χριστοτόκο", υπονοώντας ότι ήταν ο Ιησούς
μόνο Χριστός, και όχι Θεάνθρωπος.
Με άλλα λόγια,
διασπούσαν τον ΕΝΑΝ Κύριο Ιησού Χριστό, σε δύο διαφορετικά πρόσωπα: Ένα
Θεϊκό, και ένα ανθρώπινο. Δεν είχαν έτσι έναν Χριστό, αλλά ΔΥΟ! Και
έλεγαν ότι μόνο φαινομενικά ο Χριστός ήταν ενιαίο πρόσωπο.
Έτσι μια μερίδα
εντός των Ευαγγελικών και των Πεντηκοστιανών, νεστοριανίζουν,
πιστεύοντας σε άλλο Χριστό! Οι άλλοι όμως, που λένε ότι πιστεύουν στον
αληθινό Θεάνθρωπο Χριστό, τι λόγο έχουν να αρνηθούν τον όρο: "Θεοτόκος"
για τη μητέρα του;
Ακόμα και ο
Νεστόριος, τελικά αποδέχθηκε τον όρο: "Θεοτόκος", και μάλιστα πριν από
την Γ’ Οικουμενική Σύνοδο, με την επιφύλαξη της "φαινομενικής" μετάδοσης
ιδιώματος, από τον Θεό Λόγο στον άνθρωπο Ιησού. Δηλαδή, ακόμα και ο
Νεστόριος, βρήκε τελικά αποδεκτή τη λέξη αυτή, έστω και υπό όρους.
Οι σύγχρονοι αρνητές της Θεοτόκου, τι πρόβλημα έχουν; Είναι Νεστοριανικότεροι του... Νεστορίου;
Άρα
αντιλαμβάνονται οι Προτεστάντες, το λόγο που αρνούνται τον όρο "Θεοτόκος"; Αντιλαμβάνονται, ότι η άρνηση αυτή, τους κατατάσσει μεταξύ
των αιρετικών, που αρνούνται τη Θεανθρώπινη υπόσταση τού Κυρίου Ιησού
Χριστού; Κατανοούν ότι αυτή η άρνηση που τους έχουν περάσει στο μυαλό οι
ηγέτες τους, ισοδυναμεί με πίστη σε έναν άλλο, κίβδηλο Χριστό;
Θέλουμε να
πιστεύουμε, ότι η πλειονότητα των Ευαγγελικών και Πεντηκοστιανών, που
αρνούνται τον όρο "Θεοτόκος", ότι δεν το κάνουν επίτηδες και το κάνουν
απλώς από προχειρότητα και έλλειψη στοιχειώδους θεολογικής κατάρτισης.
Η Ορθόδοξη άποψη
Ο όρος "Θεοτόκος" είναι όρος ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΟΤΑΤΟΣ!!!
1. Πρώτα όμως,
πρέπει να απαντήσουν στο ερώτημα: "Γιατί θα έπρεπε να δέχονται μόνο όσα
βλέπουν στην Αγία Γραφή"; Πού λέει η Αγία Γραφή, ότι μόνο μέσα από αυτή
πρέπει να δέχονται μόνο όσα γράφει εκεί μέσα; Αυτές είναι δυο ερωτήσεις,
στις οποίες ποτέ κανένας Προτεστάντης δεν κατάφερε να απαντήσει.
2. Οι
Προτεστάντες αποδέχονται και άλλους όρους, οι οποίοι δεν βρίσκονται στην
Αγία Γραφή. Για παράδειγμα, αποδέχονται (τουλάχιστον οι περισσότεροι
Προτεστάντες), τον όρο "Τριάδα" για τον Θεό, αν και δεν υπάρχει στην
Αγία Γραφή. Αποδέχονται επίσης τον όρο "ομοούσιος", για την ουσία του
Θεού, που ούτε αυτός βρίσκεται στην Αγία Γραφή. Αποδέχονται επίσης τον
όρο "Θεάνθρωπος", για τον Ιησού Χριστό, παρά το ότι δεν βρίσκεται στην
Αγία Γραφή.
Μα τότε τον όρο
"Θεομήτωρ" γιατί δεν τον δέχονται, εφόσον αυτός περιγράφεται σαφώς στην
Αγία Γραφή; Δεν δέχονται ότι η παρθένος Μαρία γέννησε τον Χριστό; Δεν
δέχονται ότι ο Χριστός ήταν και είναι ο Θεός Λόγος; Και αν η παρθένος
Μαρία, γέννησε τον Θεό, δεν ήταν Θεομήτωρ; Απλή λογική: Μητέρα του Θεού =
Θεομήτωρ. Γιατί λοιπόν τους ενοχλεί ο όρος: "Θεομήτωρ";
3. Όμως, ο όρος "Θεοτόκος" είναι όρος που υπάρχει στην Αγία Γραφή:
α. Ας δούμε λοιπόν δύο παραδείγματα από τα αμέτρητα χωρία που αναφέρουν τον Ιησού Χριστό ως Θεό μας:
"οίδαμεν δε ότι
ο υιός του Θεού ήκει και δέδωκεν ημίν διάνοιαν ίνα γινώσκωμεν τον
αληθινόν· και εσμέν εν τω αληθινώ, εν τω υιώ αυτού Ιησού Χριστώ. Ούτος
εστίν ο αληθινός Θεός και ζωή αιώνιος." (Α΄ Ιωάννου 5,20).
"ο Χριστός το κατά σάρκα, ο ων επί πάντων Θεός ευλογητός εις τους αιώνας" (Ρωμαίους 9,5).
Μάλιστα, ειδικά
αυτό το τελευταίο χωρίο, αναφέρει τον "ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑ" Χριστό, ως "Θεό
ευλογητό", μην κάνοντας καμία Νεστοριανική διάκριση θεϊκής και
ανθρώπινης υπόστασης, αλλά δείχνοντας ότι ο άνθρωπος Χριστός, είχε την
ίδια υπόσταση με τον Θεό Λόγο. Δεν διακρίνεται λοιπόν ο άνθρωπος
Χριστός, από τον Θεό Λόγο, αλλά είναι ο ίδιος και μοναδικός Ιησούς
Χριστός.
β. Η παρθένος
Μαρία αναφέρεται σαφώς ως μητέρα του Ιησού Χριστού: "και ευλόγησεν
αυτούς Συμεών και είπε προς Μαριάμ την μητέρα αυτού" (Λουκάς 2,34). Και
εφόσον ο Χριστός είναι και Θεός, η Μαρία είναι ΘΕΟΜΗΤΩΡ.
γ. Όμως υπάρχει
και ένα χωρίο στην Αγία Γραφή, που γράφει σαφώς για την παρθένο Μαρία,
πως ήταν η μητέρα του Θεού!!! Πρόκειται για τα λόγια που είπε η
Ελισάβετ, υποκινούμενη από το Άγιο Πνεύμα, όταν είδε την Παναγία:
"Και επλήσθη
Πνεύματος Αγίου η Ελισάβετ και ανεφώνησε φωνή μεγάλη και είπεν·
ευλογημένη συ εν γυναιξί και ευλογημένος ο καρπός της κοιλίας σου. και
πόθεν μοι τούτο ίνα έλθη η μήτηρ του Κυρίου μου προς με;" (Λουκάς
1,41-43).
Η Ελισάβετ στο
χωρίο αυτό κάτω από το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, αποκάλεσε την
Παναγία: "μητέρα του Κυρίου" της. Και δεν μπορεί κάποιος, να
αμφισβητήσει, ότι ο Κύριος της Ελισσάβετ ήταν ο Θεός Λόγος, ο Ιησούς
Χριστός. Εδώ το Άγιο Πνεύμα, δεν αποκαλεί την Μαρία, μόνο: "Ευλογημένη
(και συνεπώς αγιότερη) από όλες τις γυναίκες", (Παναγία), αλλά την
αποκαλεί επίσης και "μητέρα του Κυρίου" της, που σημαίνει "μητέρα τού
Θεού".
Όλα αυτά είναι αρκετά, για να δει κάθε λογικός Προτεστάντης, το άτοπο της άρνησής του, να αποδεχθεί την Παναγία ως "Θεοτόκο".
Πολύ
περισσότερο, ότι με την άρνησή τους αυτή, όχι μόνο στερούν αυτή την τιμή
από την Παναγία, αλλά ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΤΗ ΘΕΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ,
κάτι που είναι αίρεση απωλείας.
Ας σταματήσουν λοιπόν να πλανώνται από τους αιρεσιάρχες τους, γιατί αυτοί μόνο σε απώλεια τους οδηγούν.
Η ΥΨΙΣΤΗ ΤΙΜΗ ΣΤΗ ΘΕΟΤΟΚΟ ΜΑΡΙΑ
Όλοι σχεδόν οι
Προτεστάντες, αρνούνται τον όρο: "Παναγία", και αρνούνται να δώσουν στην
Παναγία την ύψιστη τιμή, μεταξύ όλων των άλλων αγίων. Ένα επιχείρημα
που χρησιμοποιούν συνήθως, είναι το εδάφιο που θα εξετάσουμε εδώ.
Νομίζουν ότι ο Ιησούς διόρθωσε κάποια γυναίκα που μακάρισε τη μητέρα
Του. Όμως το εδάφιο λέει πολύ διαφορετικά πράγματα.
Το περιστατικό
ιστορείται στο κατά Λουκάν Ευαγγέλιο. Ακούγοντας την καταπληκτική
διδασκαλία του Κυρίου μία γυναίκα του όχλου αναφωνεί με ενθουσιασμό:
«Μακαρία η κοιλία η βαστάσασά σε και μαστοί ους εθήλασας» (Λκ 11,27).
Μακαρίζει, δηλαδή, τη μητέρα του Κυρίου και στο θαυμασμό της γυναίκας
του όχλου ο Κύριος απαντά με τη φράση: «Μενούνγε μακάριοι οι ακούοντες
τον λόγον του Θεού και φυλάσσοντες αυτόν» (Λκ 11,28).
... η τελευταία
πρόταση της περικοπής αποδόθηκε στη νεοελληνική ως εξής: «Μακάριοι
μάλλον είναι εκείνοι, που ακούν το λόγο του Θεού και τον φυλάττουν».
Άρα, είναι μακάριοι από τον Κύριο οι ακροατές και τηρητές του θείου
λόγου.
Ωστόσο, είναι εσφαλμένη η πρόταση ότι «μακάριοι μάλλον» είναι οι τηρητές του θείου λόγου παρά η Παναγία.
Το σφάλμα
επικεντρώνεται στην άστοχη μετάφραση της πρώτης λέξεως της προτάσεως,
του συνθέτου μορίου «μενούνγε». Σύμφωνα με τα λεξικά, το μόριο αυτό
αποτελείται από τρεις λέξεις: Από τον αντιθετικό σύνδεσμο μεν, τον
συμπερασματικό ουν και το βεβαιωτικό μόριο γε. Στο συγκεκριμένο χωρίο
της Καινής Διαθήκης το «μενούνγε» θα μπορούσε να ισοδυναμεί με τα
νεοελληνικά «πράγματι», «ναι, μάλιστα», «βεβαιότατα»! Είναι αξιοσημείωτο
ότι με την ίδια σημασία αναφέρεται το «μενούνγε» και σε άλλα τρία χωρία
της Καινής Διαθήκης: Ρωμαίους 9,19· 10,18· Φιλιππησίους 3,8.
Ο Κύριος
απαντώντας στον μακαρισμό της γυναίκας προτάσσει το «μενούνγε» όχι για
να αρνηθεί ή να μειώσει το θαυμασμό προς την μητέρα του. Θέλει να πει ο
Κύριος ότι συμφωνεί απόλυτα και αποδέχεται ως ειλικρινή και άδολη την
έκφραση του θαυμασμού προς την μητέρα του. Με όσα λέγει στη συνέχεια
θέλει να οδηγήσει τη σκέψη των ακροατών του σε κάτι υψηλότερο. Το νόημα
των λόγων του είναι: «Ναι, μάλιστα βέβαια! Μακαρία η μητέρα μου, όπως
λες, αλλά κι εγώ σου λέω ότι μακάριος είναι εκείνος, που ακούει το θείο
λόγο μου και τον τηρεί».
Έτσι, ο Κύριος
ενθαρρύνει τη γυναίκα να ελπίζει ότι κι αυτή, αλλά και κάθε χριστιανός
μπορεί να γίνει ευτυχισμένος, όπως η μητέρα του, αν ακούσει τον λόγον
του και τον τηρήσει. Το ίδιο νόημα έχει και μία άλλη σχετική απάντηση
του Ιησού, όταν, καθώς μιλούσε, του ανήγγειλαν ότι τον ζητούν η μητέρα
και οι αδελφοί του κι αυτός απάντησε: «Μήτηρ μου και αδελφοί μου ούτοί
εισιν οι τον λόγον του Θεού ακούοντες και ποιούντες αυτόν» (Λκ 8,21 · Μτ
12,48-50· Μκ 3,34-35).
Η μακαριότητα
της Παρθένου, η υψίστη δόξα της συνίσταται στο ότι εκλέχθηκε, να γίνει
μητέρα του Κυρίου, ακριβώς, διότι παρέμεινε αιώνιος φύλακας του θεϊκού
Κυρίου.
Η μυροβλύτισσα εικόνα της Παναγίας από τη Χαβάη (δες εδώ). Είναι αντίγραφο της μυροβλύτισσας εικόνας του ορθόδοξου νεομάρτυρα από τη Χιλή Χοσέ Μουνιόθ-Κορτέζ, για τον οποίο δες εδώ.
Η ΜΕΣΙΤΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Απάντηση σε κακοπροαίρετες ενστάσεις Προτεσταντών
Πολλοί
Προτεστάντες, με κακοπροαίρετο τρόπο και κακοπιστία, όπως κάνουν και με
την Αγία Γραφή, απομονώνουν φράσεις από τη Χριστιανική υμνολογία. Έτσι
πείθουν τους αστήρικτους με ψευδείς πληροφορίες, συκοφαντώντας την
Εκκλησία του Χριστού, και έτσι τους ρίχνει και αυτούς στην αίρεση, για
να ανακυκλώσουν και να συνεχίσουν να διαδίδουν τις Προτεσταντικές ιδέες.
Ψευδείς και συκοφαντικές διαστρεβλώσεις
Οι Προτεστάντες
αλλοιώνουν το νόημα της Χριστιανικής υμνολογίας προς την Παναγία, για
να μας πουν ότι δήθεν την "θεοποιήσαμε", και να βρουν κάτι (έστω και
ψευδές), να κατηγορήσουν την Εκκλησία. Παρ' όλα αυτά, εξακολουθούν κατά
τη συνήθειά τους να απομονώνουν φράσεις, που στα αυτιά των αμαθών
φαντάζουν "ασεβείς", έτσι ώστε να τους πλανούν.
Θα αναφερθούμε σε μία φράση, την οποία απομονώνουν για να διαβάλλουν την Εκκλησία του Χριστού:
"Τη Θεοτόκω
εκτενώς νύν προσδράμωμεν, αμαρτωλοί καί ταπεινοί, καί προσπέσωμεν εν
μετανοία, κράζοντες εκ βάθους ψυχής, Δέσποινα, βοήθησον εφ' ημίν
σπλαγχνισθείσα, σπεύσον, απολλύμεθα υπό πλήθους πταισμάτων, μή
αποστρέψης σούς δούλους κενούς, σέ γάρ καί ΜΟΝΗΝ ΕΛΠΙΔΑ κεκτήμεθα".
[...] Αφού πρώτα έχουν απομονώσει το μέρος αυτό από την
υπόλοιπη υμνολογία, λένε ότι δεν μπορείτε να τα έχετε και τα δύο. Μια
ελπίδα είναι ΜΙΑ ΕΛΠΙΔΑ, είναι λοιπόν η Μαρία ή ο Χριστός;
[...]
Η Ορθόδοξη άποψη
1. Η Θεοτόκος
είναι Παναγία, πάνω από όλους τους αγίους, γιατί, ως άνθρωπος, μόνο με
ανθρώπους μπορεί να συγκριθεί, και όχι με τον Θεό.
2. Η Ορθόδοξη
Εκκλησία δεν "θεοποιεί" την Παναγία, γι' αυτό και εμείς οι Ορθόδοξοι
κάνουμε το σταυρό μας με ΤΡΙΑ ΔΑΧΤΥΛΑ και όχι με τέσσερα, όπως κάνουν οι
παπικοί. Ούτε αναγνωρίζουμε το παπικό δόγμα περί "ασπίλου συλλήψεως"
της Παναγίας.
3. Προσκυνούμε
τιμητικά την Παναγία και ζητάμε τις μεσιτείες και τις παρακλήσεις προς
τον Θεάνθρωπο Χριστό, ώστε να μας βοηθήσει σε δύσκολες στιγμές της ζωής
μας, σε εθνικές ή προσωπικές δυσκολίες, σωματικές ή ψυχικές ασθένειες.
Με αυτή την έννοια η μεσιτεία της μας σώζει (όχι όπως ο Χριστός που
είναι ο απόλυτος Σωτήρας) από κινδύνους στην επίγεια ζωή μας. Είναι η
ελπίδα μας, η προστασία μας, η μεσιτεία μας, σε δεύτερη θέση, μετά τον
Θεό. Υπάρχει το απόλυτο ο Θεός και το σχετικό η Παναγία και οι Άγιοι,
που δείχνουν τον Θεό, που απευθύνονται στο Θεό, που μεσιτεύουν για εμάς
στο Χριστό, που μας οδηγούν προς τον Θεό, όπως οι Απόστολοι και
υπόλοιποι μαθητές του Χριστού. Η Εκκλησία του Χριστού είναι ΜΙΑ, επίγεια
και ουράνια, και πιστεύουμε ακράδαντα ότι η επουράνιος Εκκλησία
(άγγελοι, άγιοι, μάρτυρες, πρεσβύτεροι) προσεύχεται και μεσιτεύει για
εμάς μπροστά στο Θρόνο του Θεού.
Η ΜΕΤΑΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ
Ότι συνέβη με
τον Χριστό, ο οποίος πέθανε και αναστήθηκε, το ίδιο θα συμβεί και με
κάθε άνθρωπο. Προς το παρόν, βέβαια, γευόμαστε μόνο το θάνατο. Βλέπουμε
την κυριαρχία του πάνω σε όλη την δημιουργία. Αυτό που προσδοκούμε είναι
η κοινή ανάσταση, η ζωοποίηση των νεκρών σωμάτων και η ένδυση των
φθαρτών με αφθαρσία. Αυτό που αναμένουμε εμείς να συμβεί, όταν θα έλθει ο
Χριστός κατά τη Δευτέρα Παρουσία Του, σύμφωνα με την παράδοση της
Εκκλησίας μας, συνέβη ήδη στην Θεοτόκο.
Η Μητέρα του
Χριστού τρεις ημέρες μετά την Κοίμηση και την Ταφή της από τους Μαθητές
και τους πρώτους Αποστολικούς Πατέρες, “μετέστη” στους ουρανούς. Η
“μετάσταση” της Θεοτόκου είναι ταυτόχρονα ανάσταση και ανάληψη. Δηλαδή,
το νεκρό της σώμα συνδέθηκε πάλι με την ψυχή της και “ανελήφθη” από τον
Υιό της στον ουρανό. Δεν ήταν δυνατόν αυτή που γέννησε τον νικητή του
θανάτου να κατέχεται από τον θάνατο.
Χωρίς να
ξέρουμε τι ακριβώς συνέβη στο σώμα της Παναγίας πέραν της μεταστάσεώς
του στον ουρανό και της αφθαρτοποιήσεώς του, προτιμούμε να μείνουμε
χωρίς προσθήκες και επεξηγήσεις στον όρο "μετάσταση" που μας παρέδωσαν
οι άγιοι Πατέρες, με δεδομένα τα λόγια της Αγίας Γραφής στην Α΄ προς
Κορινθίους επιστολή 15,22-23: "Ώσπερ γαρ εν τω Αδάμ πάντες
αποθνήσκουσιν, ούτω και εν τω Χριστώ πάντες ζωοποιηθήσονται. Έκαστος δε
εν τω ιδίω τάγματι· απαρχή Χριστός, έπειτα οι Χριστού εν τη παρουσία
αυτού". Και μια και η ζωοποίηση των σωμάτων ακόμα δεν έχει συμβεί πέραν
του Χριστού, εφ' όσον δεν έχει συμβεί ακόμα η Δευτέρα Παρουσία, δεν
μπορούμε να μιλάμε για "ανάσταση", αλλά απλώς για "μετάσταση".
Άλλωστε
κατά τον λόγο της Αγίας Γραφής, οι ψυχές των αγίων, ακόμα και χωρίς το
σώμα τους, δεν κατέχονται εκ του θανάτου: "Λέγει αυτώ Μάρθα· οίδα ότι
αναστήσεται εν τη αναστάσει εν τη εσχάτη ημέρα. Είπεν αυτη ο Ιησούς· εγώ
ειμι η ανάστασις και η ζωή. Ο πιστεύων εις εμέ, καν αποθάνη, ζήσεται·
και πας ο ζων και πιστεύων εις εμέ ου μη αποθάνη εις τον αιώνα."
(Ιωάννης 11,21). Άλλο πράγμα λοιπόν είναι η μετάσταση και η διαφύλαξη
του σώματος της Παναγίας από τη φθορά, και άλλο η ανάσταση. Και ακόμα
και αν χρησιμοποιήσουμε τη λέξη "συνανίσταται" για το σώμα της Παναγίας
όπως ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς (PG 151,465), είναι προφανές ότι δεν
πρόκειται ακριβώς για τη γενική ανάσταση που θα συμβεί κατά τη Δευτέραα
Παρουσία, αλλά για κάτι που μοιάζει με αυτήν.
Η Κοίμηση της
Θεοτόκου υπήρξε ένδοξος και ήταν ανάλογη με την ζωή της. Ο άγιος
Γρηγόριος ο Παλαμάς μιλώντας για την Κοίμηση της Θεοτόκου, όχι μόνον την
ονομάζει ένδοξη, αλλά συγχρόνως την ονομάζει μεταβίωση.
Αυτή η λεγομένη
μεταβίωση είναι η ανάσταση και ανάληψη του σώματος της Παναγίας. Κατά
την διδασκαλία του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, όπως και άλλων αγίων, δεν
εορτάζουμε μόνον την άνοδο της ψυχής της Θεοτόκου στον ουρανό, αλλά και
του σώματος. Γράφει ότι η Θεοτόκος μετέστη στον ουρανό και παρέστη εκ
δεξιών του παμβασιλέως. Έτσι, με το σώμα της ανέβηκε στον Ουρανό, και
είναι η μόνη που με το σώμα της μαζί με τον Υιό της βρίσκεται στον
ουράνιο χώρο.
Αυτή όμως η
“μετάσταση” δεν χώρισε την Θεοτόκο από τον κόσμο. Περισσότερο από όλους
τους Αγίους, η Θεοτόκος, παρά την “κοίμησή” της, συνεχίζει να είναι
παρούσα μέσα στο κόσμο με την άμαχη προστασία της. Αυτό μαρτυρούν τα
αμέτρητα θαύματά της.
Δείτε επίσης: