Για την καύση των νεκρών, το σώμα, την Εκκλησία και το Κράτος...

Υποχρεωτική η κηδεία σε όσους επιθυμούν αποτέφρωση;

Τεφροδόχος σε ορθόδοξο εικονοστάσι: τολμούμε να πούμε ότι πρόκειται για μια αντίφαση (φωτο από εδώ)

Orthodoxia.info
("Ν": το ερωτηματικό δικό μας)

Υποχρεωμένοι δια νόμου είναι πλέον όλοι οι κληρικοί της χώρας να τελούν θρησκευτική κηδεία σε όσους επιθυμούν να αποτεφρωθούν άσχετα εαν κάτι τέτοιο απαγορεύεται από την Εκκλησία της Ελλάδος.

Στο Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως Νο 21 της 21ης Φεβρουαρίου 2016, δημοσιεύθηκε ο νόμος 4368/2016 που ψήφισε το Σάββατο η Βουλή, στο 15ο άρθρο του οποίου αναφέρονται τα εξής:

1. Η επιλογή του τόπου ενταφιασμού είναι δικαίωμα του προσώπου.
2. Κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον το επιθυμεί, μπορεί ελεύθερα με ρητή, χωρίς όρο ή αίρεση, δήλωση του ενώπιον συμβολαιογράφου να ορίσει τον τύπο της τελετής της κηδείας του και τον τόπο ενταφιασμού του. Με τη δήλωση του αυτή ορίζονται τα πρόσωπα, συγγενικά ή μη που θα εκτελέσουν την επιθυμία του, τα οποία με σχετική δήλωση τους στο ίδιο συμβολαιογραφικό έντυπο αποδέχονται τη δήλωση του προσώπου και αναλαμβάνουν την υποχρέωση να την εκτελέσουν.
3. Εφόσον τηρηθεί ο κατά τα ανωτέρω τύπος και η διατυπωθείσα επιθυμία του θανόντος δεν αντίκειται σε κανόνες δημόσιας τάξης, υγιεινής ή στα χρηστά ήθη, τα αρμόδια όργανα ή οι υπηρεσίες, που επιμελούνται της ταφής του νεκρού οφείλουν να συμμορφώνονται στη διατυπωθείσα επιθυμία του θανόντος χωρίς οποιαδήποτε άλλη προϋπόθεση ή διαδικασία ακόμη και αν εναντιωθούν συγγενείς οποιουδήποτε βαθμού».

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΔΕΝ ΑΠΑΝΤΗΣΕ ΠΟΤΕ

Μια μόλις ημέρα πριν εισαχθεί στην Ολομέλεια της Βουλής το νομοσχέδιο προς ψήφιση, ο αρμόδιος υπουργός κ. Παναγιώτης Κουρουμπλής, σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Ορθόδοξη Κιβωτός» τόνιζε πως οι προτάσεις και οι εισηγήσεις της Εκκλησίας θα εξετασθούν «με πολύ προσοχή» σημειώνοντας μάλιστα πως «Ο ρόλος της (σ.σ. της Εκκλησίας) στο συγκεκριμένο θέμα το οποίο έχει σαφώς και πνευματικές διαστάσεις, είναι δεδομένος και αναμφισβήτητος».

Κι όμως, το νομοσχέδιο πέρασε από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής, εισήλθε στην Ολομέλεια, ψηφίστηκε, έγινε νόμος του κράτους και η Ιερά Σύνοδος ακόμη περιμένει την απάντηση του υπουργού στην επιστολή που του απέστειλαν στις 14 Ιανουαρίου ο Αρχιεπίσκοπος και οι Συνοδικοί μητροπολίτες, ύστερα από την αποκάλυψη του orthodoxia.info, σημειώνοντας εκτός των άλλων πως «Με την παραπάνω γενική διατύπωση παραβιάζεται η θρησκευτική ελευθερία της ορθόδοξης Εκκλησίας, οι ιερείς της οποίας δεν μπορούν διά νόμου να υποχρεωθούν να τελέσουν εξόδιο ακολουθία, εάν κάποιος ζήτησε θρησκευτική κηδεία, αλλά με την ίδια ή άλλη δήλωση είχε επιλέξει την αποτέφρωση της σορού του».

Πλέον δια νόμου κάθε πολίτης είναι ελεύθερος να πάει σε έναν συμβολαιογράφο να δηλώσει πως επιθυμεί να κηδευτεί με θρησκευτική κηδεία και στη συνέχεια να αποτεφρωθεί ή ακόμη και να αποτεφρωθεί πρώτα και μετά να ψαλλεί η εξόδιος ακολουθία ενώπιον της τεφροδόχου του, και οι ιερείς είναι υποχρεωμένοι να το πράξουν, ανεξάρτητα από τι υποστηρίζει η Ιερά Σύνοδος ακόμη και η ίδια τους η συνείδηση.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

• ΤΟ Φ.Ε.Κ. (σελ 6-7)
• Η αρχική αποκάλυψη του ORTHODOXIA.INFO
• Η αντίδραση της Εκκλησίας
• Η ψήφιση του Νόμου

"N": Πιθανώς το άρθρο διαθέτει μια δόση υπερβολής. Κατά τη γνώμη μας, είναι θέμα ερμηνείας του νόμου & η Εκκλησία δεν μπορεί να υποχρεωθεί να τελεί κηδεία ή οποιαδήποτε άλλη τελετή αντίθετα προς τους κανόνες της. Φρονούμε, ωστόσο, η Εκκλησία πρέπει επιτέλους να αντιδράσει σοβαρά και δυναμικά σε όσα κάνει το Κράτος. ΟΜΩΣ να αντιδράσει, όχι μόνο σε όσα αφορούν στενά στη θρησκευτικότητα των πολιτών, αλλά και στα μνημόνια και τη γενικότερη ηθική και κοινωνική εξαθλίωση της πατρίδας μας με ευθύνη της πολιτικής ηγεσίας των τελευταίων (μόνο;) ετών...
Δυστυχώς, τέτοια αντίδραση δεν βλέπουμε (τα συσσίτια, κατά τη γνώμη μας, δεν αποτελούν επαρκή αντίδραση) και αυτό συνδέεται με την απογοήτευση μεγάλης μερίδας του λαού μας και την απομάκρυνσή του από την Εκκλησία και τους "παπάδες"...

Η καύση των νεκρών και η θέση της Ορθόδοξης Εκκλησίας για το ανθρώπινο σώμα

Ο πολλαπλασιασμός των ανθρώπων, που επιθυμούν να αποτεφρωθούν μετά το θάνατό τους, είναι φανερό ότι οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες:

α. Στο ότι όλο και περισσότεροι Έλληνες, αν και είχαν βαπτιστεί κατά τη νηπιακή τους ηλικία, σήμερα δεν θεωρούν τον εαυτό τους ορθόδοξο χριστιανό.

β. Στο ότι οι περισσότεροι ορθόδοξοι χριστιανοί αγνοούν την άποψη της Ορθόδοξης Εκκλησίας για το ανθρώπινο σώμα, όπως αγνοούν και πολλά άλλα βασικά πνευματικά ζητήματα.

Ο χριστιανισμός δεν είναι ένα σύστημα θεωρητικών απόψεων για το Θεό ή ηθικών κανόνων. Είναι ένας τρόπος ζωής, που οδηγεί τον άνθρωπο σε ένωση με το Θεό, δηλαδή σε κατάσταση αγιότητας. Αγιότητα ονομάζεται η μεταμόρφωση του ανθρώπου σε ένα ον «άλλου είδους», με θεϊκά χαρακτηριστικά, μεταμόρφωση που οφείλεται στη λήψη της αγαθής ενέργειας του Θεού (θείας χάριτος) από τον άνθρωπο.

Η τελειότητα αυτής της μεταμόρφωσης είναι η κατάσταση που βλέπουμε στους αγίους: ουράνιες αποκαλύψεις και θαυματουργικά χαρίσματα, που εκδηλώνονται και κατά την επίγεια ζωή τους και μετά την κοίμησή τους (μετά θάνατον). Όμως, γενικά, κάθε ορθόδοξος χριστιανός, που αγωνίζεται να εφαρμόσει τις εντολές του Χριστού, αποκτά μεγάλη ή μικρή αγιότητα. Η αγιότητα είναι η σωτηρία, ο παράδεισος. Όλοι όσοι θα βρεθούν στον παράδεισο είναι άγιοι, έστω και «μικροί άγιοι».

Μεγάλοι και θαυματουργοί άγιοι υπάρχουν σχετικά λίγοι (πολλοί είναι, αλλά λίγοι σε σχέση με το σύνολο του ανθρώπινου πληθυσμού). Όμως μικροί άγιοι, που δεν κάνουν θαύματα (αν και η προσευχή τους συχνά προκαλεί μια παρέμβαση του Θεού, που ίσως περνάει απαρατήρητη), αλλά έχουν μια θέση στον παράδεισο, λόγω της καλοσύνης, της ταπείνωσης, της αθωότητας και της ευλάβειάς τους, ζουν γύρω μας χιλιάδες. Είναι άνθρωποι που ξεχωρίζουν – γνωστοί μόνο στα μέλη της οικογένειάς τους ή στον κοινωνικό τους περίγυρο – και πολλές φορές οι γύρω τους δεν τους καταλαβαίνουν και διαφωνούν με το να είναι τόσο καλοί, ταπεινοί, αθώοι και ευσεβείς… Όμως τα ονόματά τους, όπως λέει το ευαγγέλιο, είναι γραμμένα στο «Βιβλίο της ζωής» του ουρανού και μακάρι να τους μοιάζαμε όλοι μας.

Ωστόσο, η θεία χάρη δεν ενώνεται μόνο με την ψυχή, αλλά επιδρά και στο σώμα του ανθρώπου και το κάνει άγιο. Το σώμα μας συμμετέχει στον αγώνα μας για την αγιότητα: το σώμα βυθίζεται στο νερό του βαπτίσματός μας, το σώμα μας χρίζεται με άγιο μύρο, στο σώμα μας εισέρχεται η θεία κοινωνία, το σώμα μας νηστεύει, ευλογείται όταν κάνουμε το σταυρό μας, διατηρείται αγνό όταν αποφεύγουμε την πορνεία, τη μοιχεία (συζυγική απιστία) κ.τ.λ. Έτσι, το σώμα κάθε ορθόδοξου χριστιανού αγιάζεται. Γι’ αυτό π.χ. τα σώματα ή τα λείψανα των αγίων συχνά ευωδιάζουν ή μυροβλύζουν ή παραμένουν άφθαρτα ή μέσω αυτών γίνονται θαύματα.

Όλα τα παραπάνω τεκμηριώνονται με χιλιάδες μαρτυρίες από όλες τις εποχές και από την εποχή μας. Συνιστούν πραγματικότητα, προσεκτικά ελεγμένη και επιβεβαιωμένη στην πράξη.

Η Εκκλησία θάβει τους νεκρούς (που τον χαρακτηρίζει «κεκοιμημένους», δηλ. ανθρώπους που κοιμούνται, γιατί θεωρεί ότι δεν υπάρχει πραγματικός θάνατος), δεν τους καίει, ακριβώς επειδή το σώμα κάθε χριστιανού το θεωρεί ιερό. Αν κάτι το θεωρείς ιερό, δεν το καις, εκτός αν θέλεις να το προστατεύσεις από τη βεβήλωση (πράγμα που δεν συμβαίνει στην προκείμενη περίπτωση).

Όλοι οι πολιτισμοί που έκαιγαν ή καίνε τους νεκρούς (όπως οι αρχαίοι Έλληνες ή οι ινδουιστές) πιστεύουν ότι μόνο η ψυχή του ανθρώπου συνδέεται με το Θεό (ή «τους θεούς»), ενώ το σώμα είναι ασήμαντο και προορίζεται για τον αφανισμό. Η ταφή είναι τιμητική πράξη: το σώμα φυλάσσεται στη γη σαν θησαυρός. Η καύση συμβολίζει την απόρριψη του σώματος ως απορρίμματος.

Ομοίως, και οι σημερινοί συνάνθρωποί μας που επιθυμούν να καούν μετά το θάνατό τους, είτε δεν πιστεύουν στη μετά θάνατον ζωή, είτε πιστεύουν ότι αφορά μόνο στην ψυχή, όχι στο σώμα. Αντίθετα, κατά τους αγίους διδασκάλους του χριστιανισμού, στη δευτέρα παρουσία του Ιησού Χριστού οι άνθρωποι θα αναστηθούν με το σώμα τους, αλλά νέοι και αθάνατοι, όπως ο αναστάς (με το σώμα Του) Χριστός.

Η ίδρυση δημόσιων αποτεφρωτηρίων στην Ελλάδα ασφαλώς θα ικανοποιούσε το αναφαίρετο δικαίωμα κάθε μη χριστιανού να αποτεφρωθεί. Η Εκκλησία δεν μπορεί να του το στερήσει (εκτός από το γεγονός ότι έχει το δικαίωμα να αρνηθεί να φιλοξενήσει αποτεφρωτήρια στο χώρο κοιμητηρίων που ανήκουν σ’ αυτήν, όσα έχουν απομείνει), επειδή απλούστατα μόνο μη χριστιανοί μπορεί να επιθυμούν να αποτεφρωθούν. Οι χριστιανοί προσφέρουμε το σώμα μας στη μητέρα μας, την Εκκλησία, να το κηδέψει και να το ενταφιάσει με τιμές, όπως καθιέρωσαν οι άγιοί μας, τα λείψανα των οποίων αποδεικνύουν ότι τα σώματα των χριστιανών είναι άγια και δεν προορίζονται για τον αφανισμό, αλλά για την ανάσταση.

Άλλα άρθρα μας σχετικά με την καύση των νεκρών

Το φαινόμενο της αθεΐας στη σύγχρονη Ελλάδα 

Τις θέσεις μας για την αθεΐα και την ύπαρξη του Θεού θα τις βρείτε επίσης εδώ  

Η κατάργηση του θανάτου - Αποχαιρετώντας τα παιδιά μας για τον ουρανό...