ΝΕΚΡΟΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ: Το θαύμα του αγίου Γοβδελαά το 1640 στο Ρέθυμνο (& η εικόνα που το πιστοποιεί)...

Σάββατο 29 Σεπτεμβρίου 2018

Το θαύμα του αγίου Γοβδελαά το 1640 στο Ρέθυμνο (& η εικόνα που το πιστοποιεί)...

Η διπλανή αγιογραφία, που απεικονίζει τον άγιο μεγαλομάρτυρα Γοβδελαά τον Πολύαθλο (29 Σεπτεμβρίου), λαμβάνεται από την ιστοσελίδα του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης, όπου συνοδεύεται με το παρακάτω κείμενο:

Ο άγιος Γοβδελαάς εικονίζεται μέχρι τους μηρούς, με στρατιωτική στολή και στέμμα με φτερά. Με το δεξί χέρι κρατά σταυρό, σύμβολο του μαρτυρίου του. Ο μεγαλομάρτυρας Γοβδελαάς ήταν γιος του βασιλιά της Περσίας Δαβωρίου (310-379) ["Ν": το σωστό: Σαβωρίου - είναι ο αυτοκράτορας Σαπώρ Β΄, για τον οποίο δείτε παρακάτω], με εντολή του οποίου θανατώθηκε επειδή ασπάσθηκε τον Χριστιανισμό.
Η εικόνα έγινε, σύμφωνα με επιγραφή της, το 1655, από τον ιερομόναχο, συγγραφέα εκκλησιαστικών λειτουργιών και ύμνων Εμμανουήλ Τζάνε τον επωνομαζόμενο Μπουνιαλή που καταγόταν από το Ρέθυμνο της Κρήτης.
Αφορμή για τη δημιουργία της εικόνας αποτέλεσε η ίαση του Φραγκία, αδερφού του Τζάνε, ο οποίος συνέγραψε επίσης και εξέδωσε θεία λειτουργία του Γοβδελαά, την οποία διακόσμησε με πανομοιότυπο σχέδιο του τιμώμενου αγίου και εξέδωσε στη Βενετία το 1661. Η φορητή εικόνα αποτέλεσε το πρότυπο για σειρά από εικόνες, τοιχογραφίες και χαλκογραφίες. Ο δημιουργός της θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της λεγόμενης Ιταλοκρητικής Σχολής.

Λεπτομέρειες για το γεγονός διαβάζουμε παρακάτω

Του Λευτέρη Κρυοβρυσανάκη

Ρεθεμνιώτικα Νέα

Στον τρίκλιτο ναό της Κυρίας των Αγγέλων, εκτός από τον Ευαγγελισμό, τιμούνται ακόμη ο Άγ. Ελευθέριος (βόρειο κλίτος), η Αγ. Τριάδα και Άγ. Κωνσταντίνος και Ελένη, αλλά και εξαιτίας ενός θαύματος του 1640 ο Πέρσης Άγιος Γοβδελαάς.

Ο ναός της Παναγίας ήταν ορθόδοξος (όχι ενετικός), σύμφωνα με τον Εμμανουήλ Τζανέ Μπουνιαλή που ήταν ορθόδοξος Χριστιανός (όπως και τα αδέλφια του Μαρίνος, Κωνσταντίνος, Φραγγίας) και έζησαν στο Ρέθυμνο μέχρι το 1646, πριν φύγουν για Κέρκυρα και Βενετία.

Σε ακολουθία του Αγίου Γοβδελαά του Πέρσου που εξέδωσε στη Βενετία το 1661 αναφέρεται: «Όντες λοιπόν εις την δύστυχη πατρίδα, ήγουν εις το Ρέθεμνος, είχομεν και άλλους αδελφούς κατά σάρκα από τους οποίους ένας ονόματι Φραγγίας…», συνεχίζοντας αναφέρει:

Το θαύμα σωτηρίας από τον Άγ. Γοβδελαά

Ο πατέρας Τζάνε (Γιάννης) όταν ο γιος του Φραγγίας αρρώστησε βαριά και οι γιατροί δεν του έδωσαν ελπίδες ζωής πήγε στις 29 Σεπτεμβρίου (ημέρα γιορτής Αγίου Γοβδελαά) πριν το 1646 στο ναό «Κυρίας των Αγγέλων», ζητώντας από τον εφημέριο να ετοιμάσει την ταφή και να διαβάσει το συναξάρι του Αγίου Γοβδελαά, τον οποίο είχε παρακαλέσει τάσσοντας να του κάμει την εικόνα.

Επιστρέφοντας στο σπίτι του, βρήκε τον γιο του να είναι καλά και να του ομολογεί ότι ένας κοκκινοφόρος νέος τον εσκπέπαζε όταν κοιμόταν, τότε όλη η οικογένεια δόξαζε τον Άγιο Γοβδελαά.

«Διά τούτο λοιπόν τη ημέρα ή προς ζωήν ήλθε και ημείς την εικόνα εποιήσαμεν, και την αγίαν εορτήν κατ' έτος δεν οκνούμεν»…

Η πρωτότυπη εικόνα από τον Εμμανουήλ Τζάνε Μπουνιαλή σώζεται και βρίσκεται στον Μητροπολιτικό ναό της Κέρκυρας, όπου είχε καταφύγει ο αγιογράφος ["Ν": μήπως πλέον είναι στη Θεσσαλονίκη, κατά την προηγούμενη ανάρτηση;], ενώ αντίγραφό της από τον αγιογράφο Χαρωνίτη στον ναό Κυρίας των Αγγέλων, γι' αυτό κάθε 29 Σεπτεμβρίου τιμάται στο ναό αυτό.

Ο Άγιος Μεγαλομάρτυς Γοβδελάας ο Πέρσης και οι συν αυτώ

Κανείς δεν περίμενε ότι κάποτε μέσα από το ανάκτορο του βασιλιά των Περσών Σαβωρίου (310-379) η Εκκλησία μας θα είχε τιμημένους τέσσερις άγιους Μάρτυρες, από τους οποίους δύο θα ήταν τα πριγκιπόπουλα Γοβδελαάς και Κασδόα.

Όλα ξεκίνησαν μετά από μια αποκάλυψη: ότι ο Δάδας, ο συγγενής και μυστικοφύλακας του βασιλιά, ήταν χριστιανός. Και ότι από την επαρχιακή διοικητική του θέση, που μόλις είχε αναλάβει, διακήρυσσε άφοβα και απροκάλυπτα τη χριστιανική του πίστη.

Αυτή την προσβολή στην εμπιστοσύνη του ο βασιλιάς Σαβώριος δεν την άντεξε. Γι' αυτό διέταξε τον Αδραμέλεχ, που ήταν ο πρώτος από τούς μεγιστάνες του, να εξοντώσει τον Δάδα. Παρών στον τόπο της συλλήψεως και της ανακρίσεως του Δάδα θα ήταν, εκτός από τον ίδιο τον Αδραμέλεχ, και ο Γοβδελαάς.

Βιογραφία του αγίου, από εδώ

Ο Γοβδελαάς έγινε Χριστιανός

Ο Δάδας ομολόγησε επίσημα στο κριτήριο ότι είναι χριστιανός και ότι αρνείται να θυσιάσει στα είδωλα. Γι' αυτό και τον καταδίκασαν σε θάνατο διά πυρός. Λίγο πριν τον ρίξουν στις φλόγες, ο Δάδας έκανε με πίστη το σημείο του Σταυρού. Και αμέσως, θαυματουργικά, εκπήγασε νερό από τις φλόγες που έσβησε τη φωτιά.

Το παράδοξο αυτό θαύμα δημιούργησε έκπληξη στον πρίγκιπα Γοβδελαά. Ζήτησε και αυτός με το σημείο του Σταυρού να σβήσει κάποια άλλη φωτιά. Και το θαύμα έγινε ακριβώς το ίδιο, όπως και στο Δάδα. Ο Γοβδελαάς τότε πίστεψε στον παντοδύναμο Κύριο Ιησού Χριστό και περιφρόνησε με οργή τα είδωλα, που με πάθος λάτρευε.

Η είδηση αυτή δεν άργησε να φθάσει στο βασιλιά Σαβώριο, ο οποίος αγανακτισμένος διέταξε τέσσερις στρατιώτες να δείρουν βάναυσα το παιδί του με αγκαθωτές βέργες. Ο Γοβδελαάς, το πλούσιο πριγκιπόπουλο, δεχόταν με υπομονή και ταπείνωση τους εξευτελισμούς από τον πατέρα του.

Μετά από πενθήμερη φυλάκιση τον οδήγησαν σε νέα, πιο φρικτά μαρτύρια. Αφού τον μαστίγωσαν με βούνευρα, έγδαραν δύο λωρίδες από το δέρμα του, ξεκινώντας από τα πόδια έως το κεφάλι, και τον ενέπαιζαν λέγοντας: «Πού είναι ο Θεός σου να σε βοηθήσει;».

Ο Γοβδελαάς τα δεχόταν όλα με ανεξικακία και σιωπή. Και ο Κύριος ενίσχυε μυστικά τον υποψήφιο Μάρτυρά του. Και του θεράπευσε τα τραύματα με θαυματουργικό τρόπο. Ακολούθησε νέα φυλάκιση με νέα σειρά μαρτυρίων. Του τρύπησαν τα σπλάχνα με πυρακτωμένη σούβλα. Του έσχισαν τις σάρκες με αγκαθωτά ραβδιά και σιδερένια τσιγκέλια. Του ξερίζωσαν τα νύχια και τον έριξαν ξανά στη φυλακή. Και ο Μάρτυρας, γεμάτος χαρά και ανεξικακία, δοξολογούσε τον Θεό, ενώ οι συγκρατούμενοί του όλο και πιο πολύ θαύμαζαν στο πρόσωπο του Γοβδελαά το μεγαλείο της χριστιανικής πίστεως.

Όμως το μίσος του βασιλιά Σαβωρίου προς το παιδί του δεν είχε κορεσθεί από όσα μέχρι τώρα βασανιστήρια του είχε κάνει. Γι' αυτό διέταξε και πάλι να τον μαστιγώσουν σκληρά και να τον βάλουν σε λέβητα με κοχλαστή πίσσα, και ύστερα να τον τοξεύσουν. Ο Μάρτυρας ανθηρός άντεχε και υπέμενε. Εξήλθε ωστόσο και πάλι ακέραιος και άτρωτος με θεία παρέμβαση.

Η αδελφή του Κασδόα Χριστιανή

Οι άγιοι Γοβδελαάς και Κασδόα (από εδώ)

Ύστερα από όλα αυτά τα παράδοξα, ο βασιλιάς απέστειλε στον τόπο του μαρτυρίου τη θυγατέρα του Κασδόα για να μεταπείσει τον αδελφό της. Μάταια όμως. Γιατί, όταν η πριγκιποπούλα αντίκρισε τον αδελφό της μέσα σε τέτοια ουράνια γαλήνη και χάρη, με θεραπευμένα τα τραύματά του από τον Κύριο Ιησού, έγινε και αυτή χριστιανή.

Γι' αυτό και τιμωρήθηκε και η ίδια σκληρά. Μετά από αλλεπάλληλους ραβδισμούς και μαστιγώσεις, μυρωμένη και κοινωνημένη, παρέδωσε το πνεύμα της στον Κύριο ως Μάρτυς μέσα στο παλάτι.

Μετά από λίγο ήρθε και το ένδοξο τέλος του μεγαλομάρτυρος Γοβδελαά. Ο Κύριος του εκπλήρωσε τη μεγάλη επιθυμία που είχε, πριν πεθάνει να βαπτιστεί. Η παράδοση αναφέρει ότι μικρό σύννεφο στάθηκε πάνω του και τον κατέβρεξε με «ύδωρ και έλαιον», ενώ φωνή ακούστηκε από τον ουρανό: «Τώρα βαπτίστηκες στο όνομα της Αγίας Τριάδος, καρτερόψυχε Γοβδελαά». Κατόπιν, κεντούμενος από αιχμηρά καλάμια, παρέδωσε την ψυχή του στον Πλάστη και Κύριό του.

Τον γενναιότατο Δάδα, που ήταν ο αίτιος των ένδοξων μεταστροφών στο χριστιανισμό των δύο βασιλοπαίδων, τιμώρησαν οι εχθροί με φρικτό θάνατο, κατακόπτοντας «μεληδόν» το τίμιο σώμα του.

Στις 29 Σεπτεμβρίου, εκτός από τον Γοβδελαά και την αδελφή του Κασδόα, η Αγία μας 'Εκκλησία συνεορτάζει τον Δάδα, καθώς και τον Κασδόο, που ήταν και αυτός συγγενής του αυτοκράτορα και τον οποίο, επειδή έγινε χριστιανός, τον τραυμάτισαν θανάσιμα οι δήμιοι με ξύλινα ξίφη.

Το αγνό αίμα των τεσσάρων αυτών Περσών Μαρτύρων πότισε το δένδρο της Εκκλησίας. Και το παράδοξο ήταν ότι η βασίλισσα των Περσών κήδεψε με δόξες και τιμές τα λαμπρά τους σώματα.

Ας δοξάσουμε τον Κύριο, γιατί έχει πλουτίσει τον ουρανό με τέτοιους και τόσους λαμπρούς Μάρτυρες. Είθε με τις πρεσβείες τους να αναδεικνυόμαστε μιμητές στην «άχρι θανάτου» αγάπη τους για τον Κύριο Ιησού Χριστό.

"Ν": Ας έχουμε τις πρεσβείες όλων των αγίων και ενδόξων μαρτύρων της Εκκλησίας μας, πολλοί από τις οποίους ήταν νέοι και νέες, στην ηλικία των παιδιών μας, που προτίμησαν βασανιστήρια και θάνατο από το να αρνηθούν το Χριστό έστω και με τα λόγια. Αν μας λέει κάτι αυτό, αδελφοί... Ευχαριστώ.