Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός (2)

...άλλου τύπου!

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΟ ΕΔΩ

Συνεχίζουμε την ξενάγησή μας στον κόσμο των επαγγελμάτων. Μια ασυνήθιστη ξενάγηση, με παράξενο ξεναγό, που λέει μυστήρια πράγματα...

Λέει να έχεις τέτοιο ξεναγό; Αν ναι, φύγαμε.

Λοιπόν, τι θέλεις να γίνεις;

Φιλόλογος;

Μακάρι να είσαι ένας απ’ τους καλύτερους! Όπως αυτοί, για παράδειγμα:

Ο Μέγας Βασίλειος, ο πανεπιστήμων, τέλειος γνώστης των έργων των αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων, ανέλυσε τον τρόπο που πρέπει να διδάσκονται τα αρχαία κείμενα στο έργο του «Προς τους νέους, όπως αν εξ ελληνικών ωφελοίντο λόγων» (=προς τους νέους, πώς να ωφελούνται από τα ελληνικά κείμενα): όχι για να μαθαίνουμε μόνο την αρχαία γλώσσα, αλλά για να διδασκόμαστε ήθος και αξίες. Στο έργο του αυτό δίνει φοβερά παραδείγματα ηθικών αξιών από την Οδύσσεια και από τη βιογραφία πολλών αρχαίων Ελλήνων ηρώων, ποιητών, φιλοσόφων, αθλητών κ.λ.π.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, μεγάλος ποιητής και συγγραφέας, αντέδρασε έντονα όταν ο αυτοκράτορας Ιουλιανός ο Παραβάτης απαγόρευσε να διδάσκονται οι χριστιανοί τα αρχαία κείμενα, και του απάντησε μέσα από τα έργα των ίδιων των αρχαίων Ελλήνων, που υποτίθεται πως θαύμαζε ο αυτοκράτορας και τα οποία ο άγιος Γρηγόριος γνώριζε τέλεια. Και όχι μόνον αυτό, αλλά προσδιόρισε και την έννοια του ελληνισμού και της "ελληνικής παιδείας", ως πανανθρώπινου αγαθού άσχετου με την ειδωλολαρτική θρησκεία, που ο δυστυχισμένος αυτοκράτορας ήθελε οπωσδήποτε να τα συνδέσει.

Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος συγγράφει (από εδώ)

Ο άγιος Φώτιος ο Μέγας (9^ος αι.) έγραψε τη Μυριόβιβλο, όπου παραθέτει περιλήψεις όλων των βιβλίων που είχε διαβάσει και έτσι διασώζει και πολλά αρχαία έργα που σήμερα πια έχουν χαθεί και που δε θα ξέραμε τίποτα γι’ αυτά αν έλειπε το έργο του αγίου Φωτίου.

Ο άγιος Ευστάθιος Θεσσαλονίκης, ο «μάγιστρος των ρητόρων», ήταν τόσο σπουδαίος ελληνιστής (=αναλυτής των αρχαίων ελληνικών έργων), που, όταν τελείωνε το μάθημά του στην πατριαρχική σχολή της ΚΠολης, το πλήθος της νεολαίας που είχε συγκεντρωθεί να τον ακούσει έμοιαζε με σμήνος μελισσών, καθώς έφευγε. Βασανίστηκε μάλιστα φοβερά από τους Νορμανδούς, που κατέκτησαν τη Θεσσαλονίκη το 1185, όπου απαίτησε από τον αρχηγό τους, τον Αλδουίνο, να παύσουν οι βιαιότητες ενάντια στο λαό. Μετά από ταλαιπωρίες αφέθηκε ελεύθερος (όταν κατάλαβαν πως δεν είχε δεκάρα και δε μπορούσαν να ζητήσουν λύτρα) και τελικά κοιμήθηκε ειρηνικά το 1194.

Μεγάλος ελληνιστής ήταν και ο άγιος Μιχαήλ Χωνιάτης, αρχιεπίσκοπος Αθηνών, και πολλοί άλλοι άγιοι. Αλλά και στην εποχή μας, ο σύγχρονος άγιος Ευθύμιος Τακαϊσβίλι, ένας από τους ιδρυτές του πανεπιστημίου της Τυφλίδας (Γεωργία), σπουδαίος ιστορικός και άνθρωπος με μεγάλη πνευματική και κοινωνική δράση, που κι αυτός εξορίστηκε γι’ αυτά που πίστευε όταν η πατρίδα του κυβερνιόταν από αθεϊστικό καθεστώς (κοιμήθηκε το 1953).

Ο άγιος Ευθύμιος Τακαϊσβίλι, ιστορικός, σπουδαίος άνθρωπος των γραμμάτων και πνευματικός αγωνιστής στη Γεωργία.

Αλλά μεγάλοι φιλόλογοι και γλωσσολόγοι ήταν και οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, που επινόησαν το αλφάβητο της σλαβικής γλώσσας, κι έτσι το σλαβικό έθνος μπόρεσε, από το 10^ο αιώνα μ.Χ., να αναπτύξει γραπτό πολιτισμό, λογοτεχνία, ποίηση, ιστοριογραφία, επιστήμες, θεολογία και ό,τι άλλο προσφέρει σ’ ένα λαό η γραπτή γλώσσα.

Και στα νεότερα χρόνια, φωτισμένοι ορθόδοξοι χριστιανοί, που μετέφεραν στο μήνυμα του ευαγγελίου σε απομακρυσμένες φυλές, δημιούργησαν αλφάβητα για τις γλώσσες τους, που ώς τότε ήταν μόνο προφορικές. Ο Ρώσος άγιος Στέφανος της Περμ, το 14^ο αιώνα, που πήγε ως ιεραπόστολος στο έθνος των Ζυριανών (σε απομακρυσμένες περιοχές της απέραντης ρωσικής αυτοκρατορίας) «όχι μόνο μετέφρασε τη Γραφή και τα σπουδαιότερα αποσπάσματα των λειτουργικών βιβλίων στην τοπική γλώσσα, αλλά τους δημιούργησε και ένα ιδιαίτερο αλφάβητο, που το συνέθεσε από σύμβολα δανεισμένα από ξυλόγλυπτα και κεντήματα. Πίστευε, όπως γράφει ο σύγχρονος βιογράφος του, ότι το κάθε έθνος έπρεπε να δοξάζει τον Θεό στη γλώσσα του, ανάλογα με τα ιδιαίτερα δώρα που έλαβε από τον πλάστη» (καθηγητής Νικ. Ζερνώφ, Οι Ρώσοι και η Εκκλησία τους, London 1968, ελλην. έκδ. «Αστήρ» 1972, σελ. 153).

Τι θέλεις να γίνεις; 
Μεταφραστής;

Ξέρεις πως οι μεταφραστές έχουν αλλάξει την ιστορία ολόκληρων λαών, έχουν βοηθήσει στην ανάπτυξη του πολιτισμού τους κι έχουν οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους στην ένωση με τον Αληθινό Θεό;

Κι επιπλέον, έχουν βοηθήσει τους λαούς να αποφύγουν την πολιτισμική αλλοτρίωση, διατηρώντας τη γλώσσα τους, τον τρόπο σκέψης τους και τα ιδιαίτερα στοιχεία του πολιτισμού τους;

Να, οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος, που λέμε πιο πάνω, μετάφρασαν στη σλαβική γλώσσα την Καινή Διαθήκη, την ορθόδοξη λειτουργία και άλλα σοβαρά χριστιανικά κείμενα. Έτσι οι σλαβικοί λαοί διάβασαν για το Χριστό στη γλώσσα τους και ανέπτυξαν τη «δική τους» Ορθοδοξία, με το ιδιαίτερο ύφος που ταιριάζει στο λαό τους και που διαφέρει από το ελληνικό-βυζαντινό ύφος.

Οι άγιοι Κύριλλος και Μεθόδιος κρατούν το σλαβικό αλφάβητο.

Και οι δύο άγιοι είχαν σοβαρά προβλήματα γι’ αυτό που έκαναν – φανατικοί χριστιανοί τους κατηγόρησαν πως το ευαγγέλιο δεν έπρεπε να μεταφράζεται από τα ελληνικά, παρά μόνο στα λατινικά και τα εβραϊκά (αυτές οι τρεις γλώσσες είναι δήθεν «ιερές», επειδή σ’ αυτές γράφτηκε η επιγραφή πάνω στο σταυρό του Χριστού). Έτσι οι δύο άγιοι υπέστησαν φυλακίσεις και ταλαιπωρίες. Ευτυχώς ο τότε πάπας της Ρώμης Αδριανός Β΄, που η Μοραβία (ο τόπος δράσης τους) υπαγόταν σ’ αυτόν και ήταν και ορθόδοξος (αυτά έγιναν τον 9^ο αιώνα και η Ρώμη χωρίστηκε από την Ορθοδοξία τον 11^ο αιώνα), τους υποστήριξε κι έτσι μπόρεσαν να ολοκληρώσουν το σπουδαίο έργο τους και να αφήσουν αγίους μαθητές Σλάβους, που συνέχισαν να διδάσκουν το σλαβικό έθνος, από το οποίο προέρχονται πάρα πολλοί άγιοι.

Μεταφράσεις της Αγίας Γραφής και σοβαρών χριστιανικών βιβλίων σε τοπικές γλώσσες πραγματοποίησαν κι άλλοι άγιοι και προοδευτικοί αγωνιστές, που νοιάστηκαν για τη σωτηρία των ανθρώπων και δεν υπηρέτησαν ούτε την αποικιοκρατία ούτε τον πολιτισμικό ιμπεριαλισμό. Ο άγιος Στέφανος της Περμ, που είπαμε πιο πάνω, ο ιερέας Μακάριος Γκλουχάρεφ (1782-1847), που αφιέρωσε τη ζωή του στο φωτισμό των λαών που κατοικούσαν στην ανατολική Σιβηρία, ο άγιος Ιννοκέντιος της Αλάσκας, που έκανε μεταφράσεις στις γλώσσες των Αλεούτων και άλλων φυλών Εσκιμώων, ο άγιος Νικόλαος της Ιαπωνίας, ο Νικόλαος Ιλμίνσκι, καθηγητής στη Θεολογική Ακαδημία του Καζάν, που μετέφρασε την αγία γραφή στις γλώσσες των Τατάρων, Τσουβάσζ, Κιργισίων, Καλμίκ και άλλων εθνών που κατοικούσαν στην Ανατολική Ρωσία και δυτική Σιβηρία, κ.ά. (πληροφορίες γι’ αυτούς από το Ζερνώφ, Οι Ρώσοι και η Εκκλησία τους, «Αστήρ» 1972, σελ. 153-154).

Ο άγιος Ιννοκέντιος Βενιαμίνωφ, μέγας ιεραπόστολος της Αλάσκας, μελετητής των τοπικών γλωσσών και πολιτισμών και μεταφραστής πολλών βιβλίων σ' αυτές.

 

Λίγο πριν το 1900 ο φοιτητής Φιλόθεος Αθηναΐδης μετέφρασε το ευαγγέλιο στη γλώσσα μιας φυλής κανίβαλων των νησιών Τσάγος, όπου είχε ναυαγήσει και συλληφθεί αιχμάλωτος. Η φυλή αυτή με τη χάρη του Θεού και τον αγώνα του παληκαριού, σιγά σιγά μεταστράφηκε στην Ορθοδοξία! Στην εποχή μας, ο Ινδιάνος αρχηγός των Mohawk Βλαδίμηρος Natawe, ορθόδοξος χριστιανός, άρχισε να μεταφράζει τη λειτουργία στη γλώσσα του λαού του, αλλά δυστυχώς έφυγε από τον κόσμο πριν ολοκληρώσει το έργο του.

Το έργο αυτών των προοδευτικών αγωνιστών συνεχίζουν σήμερα ορθόδοξοι ιεραπόστολοι με αγάπη και ενδιαφέρον για τους λαούς που δε γνώρισαν ακόμη το Χριστό. Ο παπά Κοσμάς Γρηγοριάτης, αγιασμένος απόστολος του Κογκό (που ήταν ακόμη εργοδηγός, ηλεκτρολόγος, δύτης και αγρότης), ο π. Ιωνάς της Ταϊβάν (κάνε μια βόλτα στο ΥΠΕΡΟΧΟ blog του Άρωμα Ασίας) κ.ά.

Η Καινή Διαθήκη στα κινέζικα (από αυτό το σχετικό post του π. Ιωνά). Για την Ορθοδοξία στην Κίνα (και Κινέζους αγίους) ίσως σ' ενδιαφέρει αυτό το post.

Εκτός όμως από αυτούς, στο Βυζάντιο, το 10^ο ή τον 11^ο αιώνα, έζησε ο άγιος Συμεών ο Μεταφραστής, που έγραψε πολλές βιογραφίες αγίων και το έργο του έμεινε στην ιστορία και διέσωσε πολύτιμες πληροφορίες για πολλούς σπουδαίους αγίους της αρχαίας Εκκλησίας. Μάλιστα αγαπούσε τόσο τους αγίους, που παραιτήθηκε από τη θέση του (ανώτατος υπάλληλος του βυζαντινού κράτους) και αφοσιώθηκε στη συγγραφή των βιογραφιών τους. Είναι ο προστάτης άγιος των μεταφραστών.

Τι θέλεις να γίνεις;

Κοινωνικός ανθρωπολόγος;

Η επιστήμη σου έχει προοδεύσει πολύ στην εποχή μας κι έχει βοηθήσει τους δυτικούς ανθρώπους, όχι μόνο να γνωρίσουν τους υπόλοιπους λαούς του πλανήτη μας (δηλ. τους αδελφούς μας, τους άλλους κατοίκους του σπιτιού μας), αλλά και να καταλάβουν πως δεν είναι «οι μόνοι πολιτισμένοι πάνω στη Γη», όπως νόμιζαν μέχρι προχθές (αν και δυστυχώς πολλοί από εμάς το νομίζουμε και σήμερα ακόμη κι έτσι οι πολυεθνικές καταστρέφουν τις χώρες του Τρίτου Κόσμου κι εμείς είμαστε οι αιώνιοι πελάτες τους).

Κατάλαβες φυσικά πόσο προχώρησαν τον τομέα που σήμερα ονομάζουμε κοινωνική ανθρωπολογία κάποιοι άγιοι που αναφέραμε παραπάνω… Θα μιλήσω αναλυτικά για έναν μόνο, τον άγιο Ιννοκέντιο της Αλάσκας. Ανεβάζω ένα κομμάτι από εδώ:

Το 1823 [ενώ ήταν απλός παπάς με το όνομα Ιωάννης] απεστάλη από τον επίσκοπο Ιρκούτσκ Μιχαήλ στην Αλάσκα, ως μέλος της ιεραποστολής. Τον συνόδευαν ο αδελφός του Στέφανος, ο γιος του Ιννοκέντιος, η πρεσβυτέρα του [πρεσβυτέρα = παπαδιά, δηλ. τη γυναίκα του] Αικατερίνα και η χήρα μητέρα του Θέκλα. Η δράση του στην Αλάσκα ήταν μνημειώδης. Ίδρυσε σχολεία, ιατρεία, ναούς και ταξίδεψε σε κάθε γωνιά για να γνωρίσει τους ιθαγενείς, να τους συμπαρασταθεί και να τους μεταδώσει το ευαγγελικό μήνυμα. Οι ιθαγενείς τον εκτίμησαν απεριόριστα κι εκείνος έζησε σαν ένας απ’ αυτούς και μοιράστηκε τις δύσκολες συνθήκες της ζωής τους, σεβόμενος τον πολιτισμό τους και συμμεριζόμενος τις κακουχίες τους.

Έγραψε, μεταξύ άλλων: Σημειώσεις επί των νήσων της περιοχής Ουναλάσκα, Κύρια χαρακτηριστικά των Αλεούτων που ζουν στα νησιά, Παρατηρήσεις επί των Αλεούτων και Κουσιανών της Άτκα, Παρατηρήσεις στη γλώσσα των Κολουσκανών και των Κοντιάκων, και (στη γλώσσα των Αλεούτων, της οποίας επινόησε και το αλφάβητο) Υπόδειξη του δρόμου προς τη βασιλεία των ουρανών (έχει εκδοθεί και στα ελληνικά από την ιερά μητρόπολη Νικοπόλεως με τον τίτλο Ο δρόμος προς τη βασιλεία των ουρανών). Συνέταξε επίσης γραμματική της γλώσσας των Αλεούτων και αλεουτο-ρωσικό λεξικό.

Στις 25 Νοεμβρίου του 1838 η πρεσβυτέρα Αικατερίνα πέθανε. Είχαν πλέον επτά παιδία: τον Ιννοκέντιο, το Γαβριήλ, τον Αλέξανδρο, την Κατερίνα, την Όλγα, την Παρασκευή και τη Θέκλα. Το 1840 ο π. Ιωάννης έγινε μοναχός με το όνομα Ιννοκέντιος, προς τιμήν του αγίου Ιννοκεντίου του Ιρκούτσκ και στις 13 Δεκεμβρίου η Ιερά Σύνοδος τον εξέλεξε επίσκοπο Καμτσάτκας, Κουρίλλων και Αλεουτίων Νήσων με έδρα τη Σίτκα. Ως επίσκοπος επιδόθηκε ακόμη θερμότερα στην ιεραποστολή, με κύριο μέλημα την ίδρυση σχολείων. Το 1850 το ποίμνιό του αποτελείται από 15.000 ψυχές.

Στη συνέχεια μετατίθεται στη Σιβηρία και αναπτύσσει ιεραποστολική και κοινωνική δράση σε περιοχές υποδουλωμένες από τους Κινέζους. Το 1860 ευλόγησε το νεαρό ιερομόναχο Νικόλαο Καζάτκιν (σήμερα άγιο Νικόλαο της Ιαπωνίας), που πέρασε και τον συνάντησε πηγαίνοντας στην Ιαπωνία για ιεραποστολή. […]

Λοιπόν, τι θέλεις να γίνεις;

Σεφ, μάγειρας, εστιάτορας;
Αρτοποιός; Ζαχαροπλάστης;
Σπουδαία επαγγέλματα όλ' αυτά - καλλιτεχνικά και σημαντικά και για την κοινωνία και για την πολιτισμική παράδοση κάθε τόπου.
Ο άνθρωπος τρώει = βάζει τον κόσμο μέσα του και ενώνεται μ' αυτόν. Έτσι επιβιώνει και αναπτύσσεται: κάνοντας την υπόλοιπη δημιουργία μέρος του εαυτού του! (Αναλυτικά εδώ & εδώ) Γι' αυτό και ο Θεός μας είναι ένας Θεός που γίνεται τροφή για τον άνθρωπο, ώστε να ενωθεί μαζί του, να τον βοηθήσει να επιβιώσει και να τον φέρει σε ενότητα και με το συνάνθρωπο και με τα άλλα πλάσματα του κόσμου και με τον Τριαδικό Θεό - να τον κάνει θεό, δηλ. άγιο, θεϊκό ον! (Αυτό φανερώνει την αγάπη του Θεού. Είναι ένας Θεός που προσφέρεται σε μας για να τον φάμε, όχι ένας εξουσιαστής που ζητάει απ' τον άνθρωπο προσφορές. Μιλάω φυσικά για τη θεία Μετάληψη, εξηγήσεις για την οποία δες εδώ).
Κι ο μεγάλος σύγχρονος άγιος της Ρωσίας Σεραφείμ της Βίριτσα (1949) προσθέτει:

«Παλιά οι άνθρωποι όλα τα έκαναν με προσευχή· προσεύχονταν όταν όργωναν τη γη, στη σπορά προσεύχονταν, προσεύχονταν όταν θέριζαν τους καρπούς. Εμείς σήμερα δεν γνωρίζουμε ποιοι παράγουν αυτά που τρώμε και πολλές φορές ούτε ποιοι μαγειρεύουν το φαγητό μας. Μπορεί αυτοί να βρίζουν και να βλαστημούν όταν το μαγειρεύουν […]. Όλα αυτά που χρησιμοποιούμε για τροφή είναι δώρα του Θεού στους ανθρώπους. Μέσω αυτών όλη η φύση και ο νοητός κόσμος των αγγέλων διακονούν [=φροντίζουν] τον άνθρωπο. Γι’ αυτό, κάθε φορά όταν καθόμαστε να φάμε, πρέπει να προσευχόμαστε με πολλή επιμέλεια».

Έτσι, οι μάγειρες και τα συναφή ωραία επαγγέλματα δε θα μπορούσαν να λείπουν από τη μεγάλη κληρονομιά της αγιότητας.

O άγ. Ευφρόσυνος ο μάγειρας ήταν μοναχός, χωμένος όλο σε λάδια και μουτζούρες. Όλοι τον θεωρούσαν χαζό και τον κορόιδευαν, αλλά μια νύχτα ο Ηγούμενος ονειρεύτηκε πως τον συνάντησε σ' ένα παραδείσιο περιβόλι. Εκεί υπήρχε μια μηλιά. Ο ηγούμενος άπλωσε να κόψει μήλα, αλλά τα κλαδιά υψώνονταν. Ο ταπεινός Ευφρόσυνος έκοψε χωρίς πρόβλημα και του έδωσε να φάει. Το πρωί ο Ηγούμενος τον κάλεσε και τον ρώτησε μπροστά σε όλους πού ήταν τη νύχτα. Ο άγιος δεν ήθελε να απαντήσει αλλά με την επιμονή του Ηγουμένου παραδέχτηκε κλαίγοντας ότι συνάντησε τον Ηγούμενο στο περιβόλι των Φίλων του Θεού! Τότε όλοι τον σεβάστηκαν ως άγιο, γι' αυτό εκείνος (που δεν του άρεσαν οι τιμές) τό 'σκασε μια νύχτα προς άγνωση κατεύθυνση. Εορτάζει 11 Σεπτέμβρη και είναι προστάτης άγιος των μαγείρων.

Λίγους αιώνες αργότερα, ο άγιος Πρόχωρος Λεμπέντνικ, στο μοναστήρι των Σπηλαίων του Κιέβου (Ουκρανία - ένα από τα πιο σπουδαία μοναστήρια της Ορθοδοξίας), κατασκεύαζε ψωμί με λέμπεντα, ένα θεόπικρο χόρτο, που με τις προσευχές του γινόταν γλυκό και το πρόσφερε στο λαό, όταν είχε πέσει τρομερή πείνα λόγω πολέμου! Ο άγιος αυτός τροφοδότης του λαού του είναι σίγουρα ένας μεγάλος αρτοποιός - επειδή είναι ένας άγιος αρτοποιός, που η αγάπη του προσέλκυσε τη θεία χάρη (την αγαθή ενέργεια του Θεού) και βοήθησε να σωθούν οι άνθρωποι απ' την πείνα. Είναι όμως κι ένας ακτιβιστής, που έσπευσε να βοηθήσει τον άμαχο πληθυσμό, που βασανιζόταν από τις συνέπειες του πολέμου. Συγκλονιστικές λεπτομέρειες εδώ!

Ο άγιος Πρόχωρος Λεμπέντνικ

Αγαπώ την πιο κάτω εικόνα, γιατί δείχνει την αγιότητα μέσα στον καυτό και καπνισμένο φούρνο! Είναι οι άγιοι Σπυρίδων και Νικόδημος οι Προσφοράρηδες (παρασκευαστές πρόσφορων, του ψωμιού από το οποίο γίνεται η θεία Μετάληψη και το αντίδωρο, και που είναι στρογγυλό γιατί συμβολίζει την ενότητα αγάπης όλων των ανθρώπων). Η βιογραφία τους εδώ!

Καλό ζύμωμα λοιπόν, για ευλογημένα ψωμιά και γλυκά, και καλή επιτυχία στις συνταγές σας, να φάει ο πλησίον, να δοξάσει το Θεό και να ευχηθεί για σας και τους δικούς σας γεμάτος ευχαρίστηση και αγάπη!

Προσέξτε μόνο, το έργο σας ν' απευθύνεται σ' αυτούς που πεινάνε κι όχι μόνο σ' εκείνους που έχουν λεφτά να πληρώνουν - ξέρετε πολύ καλά πόσα τρόφιμα παράγονται σήμερα στον πλανήτη κι όμως υπάρχουν άνθρωποι που πεινάνε...

Τι θέλεις να γίνεις;
Φυσικός; Χημικός;

Ο άνθρωπος, καθώς γίνεται άγιος, δεν αποχτά ως διά μαγείας επιστημονικές γνώσεις. Τέτοιες αποχτά, κι ένας άγιος ακόμα, μόνο αν σπουδάσει. Όμως ο άγιος έχει μια «άλλου είδους» γνώση του κόσμου: βρίσκεται σε ενότητα με τον κόσμο, είναι ενωμένος με όλα τα πλάσματα και η ενότητα αυτή (χάρισμα του Αγίου Πνεύματος) είναι συνέπεια της μεγάλης ταπείνωσης και αγάπης που έχει για όλα τα πλάσματα. Γι’ αυτό και οι άγιοι συχνά έχουν μια ιδιαίτερη σχέση με τα ζώα.

Ο πατέρας των φυσικών θα έλεγα πως είναι ο προφήτης Μωυσής, περίπου 1000 χρόνια πριν την ελληνική φιλοσοφία. Σίγουρα είχε σπουδάσει και την επιστημονική γνώση της αρχαίας Αιγύπτου, αφού μεγάλωσε ως πρίγκιπας των Φαραώ, όμως ως άγιος περιέγραψε τη δημιουργία του κόσμου στην Παλαιά Διαθήκη με τέτοιο τρόπο, που είναι φανερό πως την είδε να ξετυλίγεται μπροστά του σε προφητικό όραμα. Διαβάζοντας το πρώτο κεφάλαιο της Γένεσης, σα να βλέπεις να γίνεται η δημιουργία, όπως σε μια κινηματογραφική ταινία. Έτσι, ο ιερός συγγραφέας είπε στον αρχαίο άνθρωπο πολλά πράγματα, ιδίως για τη σχέση του Θεού με τον κόσμο, όμως και κάτι καθαρά επιστημονικό: ότι η γη, ο ήλιος, τα άστρα, τα δέντρα, τα ποτάμια, τα ζώα κ.τ.λ. δεν είναι θεοί, αλλά απλώς μέρη του κόσμου, δημιουργήματα του Θεού, ο Οποίος «ζει έξω από τον κόσμο», ότι ο άνθρωπος δημιουργήθηκε σε μια ειδική σχέση με το Θεό κ.λ.π.

Ο προφήτης Μωυσής

Μετά από σχεδόν 2000 χρόνια, ένας άλλος σοφός επιστήμονας της αρχαιότητας ερμήνευσε τη Γένεση με τη βοήθεια όλων των επιστημονικών γνώσεων της εποχής του: ο Μέγας Βασίλειος (4^ος αι. μ. Χ.), στο κλασικό έργο του Ομιλίες εις την Εξαήμερον. Εκεί, εκτός από τις επιστημονικές πληροφορίες που δίνει (σύμφωνα με τις γνώσεις της αρχαιότητας βέβαια), θέτει και τις βάσεις για τη σωστή αντιμετώπιση του θέματος επιστήμη + θρησκεία. Τις απόψεις του, καθώς και μια γενικότερη παρουσίαση του ζητήματος (και του θέματος της εξέλιξης των ειδών από χριστιανική σκοπιά), σε προσκαλώ οπωσδήποτε να τις δεις σε αυτό το post!

Μια από τις αγαπημένες εικόνες αυτού του blog: Θεός και Αδάμ, στον παράδεισο, face to face. Έτσι αντιμετωπίζει τη σχέση Θεού+ανθρώπου η Ορθοδοξία. Η φωτο από το βιβλίο Θρησκευτικών της Β΄ Λυκείου.

Τρεις αιώνες μετά τον άγιο Βασίλειο, έρχεται ένας τρίτος κορυφαίος συγγραφέας να προσθέσει μια μεγάλη συμβολή στη γνώση του κόσμου: ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής. Ο άγιος Μάξιμος, εκτός από μεγάλος ψυχολόγος και διδάσκαλος της αγάπης (και γενναίος, που τα έβαλε με αυτοκράτορες και πατριάρχες για να υπερασπιστεί την ορθόδοξη πίστη και έχασε τη γλώσσα και το χέρι του απ’ αυτούς), ανέπτυξε τη διδασκαλία του για τους «λόγους των όντων», δηλαδή την υπαρκτική βάση κάθε πράγματος που υπάρχει στο σύμπαν, όπως βρίσκεται στο «νου του Θεού».

Αν η διδασκαλία των αγίων Πατέρων δεν είχε αγνοηθεί, δυστυχώς, στην αιρετική δύση (όπου είχαμε τον τραγικό Μεσαίωνα, που μόνο χριστιανικός δε μπορεί να θεωρηθεί), ούτε διαμάχη της Εκκλησίας με τους επιστήμονες θα υπήρχε (της «Καθολικής Εκκλησίας» όμως, εκείνης που αγνόησε τη διδασκαλία των αρχαίων αγίων, και γι’ αυτό ακριβώς είναι αίρεση), και ίσως θα είχαμε φτάσει στην κβαντική φυσική πολύ νωρίτερα, μέσω της διδασκαλίας του αγίου Μαξίμου για τους λόγους των όντων.

Ο άγιος Μάξιμος επίσης είναι ο πρώτος που μίλησε για την ύπαρξη της βαρύτητας, της «ενοποιού δυνάμεως», που υπάρχει ως νόμος σε όλα τα μέρη του κόσμου (σύμπαντος) και τα έλκει προς ένωση. Η δύναμη αυτή είναι επίσης ένας «λόγος» και οφείλεται στο ότι ο Τριαδικός Θεός είναι Θεός-ενότητα (ενότητα αγάπης, γι' αυτό Πατέρας, Υιός και Άγιο Πνεύμα είναι ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ κι όχι Τρεις Θεοί).

Αν αγαπάς την αστροφυσική, θα ’θελα να σου μιλήσω και για τον άγιο Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη, από την Αθήνα, που έζησε την ίδια εποχή με το Χριστό (1^ο αιώνα μ.Χ.). Σύμφωνα με το κλασικό βυζαντινό Λεξικό Σουίδα (10ος αι. μ.Χ.), ήταν τρομερά φιλομαθής και σπούδασε όλες τις επιστήμες της εποχής του στην Αίγυπτο. Εκεί όμως, ως φοιτητής, είδε το σκοτάδι που απλώθηκε στη γη όταν ο Ιησούς πέθανε στο σταυρό. Από τις γνώσεις του κατάλαβε πως δεν ήταν κανονική έκλειψη ηλίου, αλλά δε μπορούσε να το εξηγήσει. Κράτησε σημειώσεις στο ημερολόγιό του, μήπως βρει στοιχεία για να το μελετήσει αργότερα.

Πέρασαν τα χρόνια και εργαζόταν ως νομικός στην Αθήνα, όταν ήρθε ο απόστολος Παύλος και μίλησε στον Άρειο Πάγο. Ο άγιος Διονύσιος τον φιλοξένησε στο σπίτι του κι εκεί ο Παύλος του αφηγήθηκε την ιστορία της σταύρωσης του Χριστού. Όταν μίλησε για το σκοτάδι, ο άγιος ξαφνιάστηκε. Έβγαλε το ημερολόγιό του από το συρτάρι και είδε πως αυτό είχε συμβεί την ίδια μέρα που παρατήρησε το παράξενο φαινόμενο στην Αίγυπτο. Έτσι λύθηκε γι’ αυτόν το μυστήριο και ο ίδιος πίστεψε στο Χριστό και έγινε χριστιανός και αργότερα επίσκοπος Αθηνών. Η φυσική τον οδήγησε στην πίστη κι όχι (όπως νομίζουν κάποιοι σήμερα, ακόμη και επιστήμονες, στην απιστία). Είναι μάλιστα προστάτης άγιος της Αθήνας (πολιούχος) και των δικαστών – επειδή ήταν αρεοπαγίτης.

Ας σημειώσουμε ότι το σκοτάδι κατά τη σταύρωση το αναφέρει και ο αρχαίος ιστορικός Θαλλός, που έζησε κι αυτός τον 1^ο αιώνα, δεν ήταν χριστιανός και το θεώρησε έκλειψη ηλίου – την άποψή του αναφέρει και αντικρούει τον 3^ο αιώνα ο Σέξτος Ιούλιος Αφρικανός. Για το θέμα αυτό δες εδώ, και γενικά για τις μη χριστιανικές μαρτυρίες για το Χριστό εδώ.

ΣΥΝΕΧΙΖΕΤΑΙ