ΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΠΡΙΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ, ΔΕ ΘΑ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ

(ΠΑΡΟΙΜΙΑ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ)

Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2022

Η συνδεδεμένη κοινωνία στη νέα εποχή της πρόσβασης

 


Γράφει η Νεκταρία Τσολάκου

Στην εποχή μας βλέπουμε, εντονότερα από ποτέ, ότι η τεχνολογία δεν έχει αλλάξει μόνο τον τρόπο που οι άνθρωποι επικοινωνούν μεταξύ τους, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο ζουν γενικότερα. Ιδιαίτερα μετά την έναρξη της πανδημίας, τον Μάρτιο του 2020, οι προσπάθειες για την ψηφιοποίηση των πάντων αυξήθηκαν με φρενήρεις ρυθμούς. Η επίδραση του δικτύου σήμερα αντανακλάται σε κάθε πτυχή της ζωή μας, αλλά και στην οικονομία που διαμορφώνεται συνεχώς μπροστά μας.

Όλο και περισσότερες καθημερινές μας δραστηριότητες, όπως π.χ. η ψυχαγωγία, η μόδα, η μουσική κ.λπ., μετατρέπονται σε ένα εμπόρευμα που μπορείς να απολαύσεις μέσα από την πρόσβαση στο διαδίκτυο ή σε μία πληρωμένη εμπειρία στους εικονικούς κόσμους του κυβερνοχώρου.

Ο συγγραφέας Jeremy Rifkin στο βιβλίο του «Η νέα εποχή της πρόσβασης» αναφέρει ότι στην καινούργια οικονομία που αναδύεται μέσω του διαδικτύου χάνουν την υλική τους μορφή και ψηφιοποιούνται όχι μόνο τα προϊόντα (π.χ. η ανάγνωση ενός βιβλίου σε ηλεκτρονική μορφή) αλλά και οι ίδιες οι ανθρώπινες εμπειρίες. Η οικονομία του διαδικτύου έχει απλώσει τα πλοκάμια της σε όλο το φάσμα της καθημερινής μας ζωής. Συγκεκριμένα αναφέρει:

«Τα εμπορικά δίκτυα κάθε μορφής και είδους υφαίνουν έναν ιστό γύρω από την ολότητα της ανθρώπινης ζωής, ανάγοντας κάθε στιγμή ζωντανής εμπειρίας σε μια εμπορευματοποιημένη κατάσταση»1.

Η συνεχώς μεταβαλλόμενη δικτυακή οικονομία στοχεύει περισσότερο στην συγκράτηση της προσοχής των χρηστών-πελατών παρά στην αύξηση των πωλήσεων. Όσο περισσότερο έχουν τον έλεγχο της προσοχής μας, τόσο πιο εύκολα μπορεί να καθιερωθεί μια μακροχρόνια σχέση με απώτερο στόχο την δυνατότητα εμπορευματοποίησης των εμπειριών ολόκληρης της ζωής ενός ατόμου.

Μέσω του διαδικτύου οι εταιρείες με την βοήθεια των αλγορίθμων και της τεχνητής νοημοσύνης συλλέγουν πληροφορίες και δεδομένα που χρησιμοποιούνται για να προβλέψουν τις μελλοντικές επιθυμίες και τις ανάγκες των ατόμων. Στη συνέχεια, μέσω μεθόδων μάρκετινγκ προσπαθούν να μας δελεάσουν, ώστε να ενταχθούμε σε μια μακροχρόνια εμπορική σχέση μαζί τους. Αυτό συμβαίνει ήδη με τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης που επιζητούν συνέχεια την προσοχή μας.

Όσο, όμως, βλέπουμε την πρόοδο της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης να εισβάλει σε κάθε πτυχή της ζωής μας, διαπιστώνουμε ότι και ο κυβερνοχώρος αρχίζει να αντικαθιστά την πραγματικότητα γύρω μας με την εικονική πραγματικότητα (VR-Virtual Reality). Πολλοί επιστήμονες σε μεγάλα Πανεπιστήμια και κέντρα έρευνας πειραματίζονται στην δημιουργία ενός περιβάλλοντος που μπορεί να αντικαταστήσει στο σύνολό του τον φυσικό κόσμο. Ο Rifkin γράφει τα εξής:

«Καθώς περνούμε τις περισσότερες ώρες της ημέρας μας σε συνθετικά περιβάλλοντα… η ίδια η ζωή μετατρέπεται σε εμπόρευμα. Κάποιοι την κατασκευάζουν για λογαριασμό μας, εμείς την αγοράζουμε από αυτούς. Γινόμαστε καταναλωτές της δικής μας ζωής»2.

Επίσης, ο συγγραφέας αναφέρει ότι στο κοντινό μέλλον (που ίσως αντιστοιχεί στο δικό μας παρόν, δεδομένου ότι έτος δημοσίευσης του βιβλίου είναι το 2001!) ο κυβερνοχώρος θα είναι μια νέα παγκόσμια σκηνή, όπου θα παρουσιάζονται πολιτισμικές παραγωγές κάθε είδους, και ο καθένας μας θα πρέπει να πληρώνει εισιτήριο, να γίνει συνδρομητής ή μέλος, ώστε να έχει πρόσβαση.

Έτσι θα δημιουργηθεί ένας νέος εικονικός κόσμος, ο οποίος θα συγκροτεί το νέο άυλο επίπεδο της ανθρώπινης ύπαρξης και, στο μέλλον, μεγάλο μέρος της ζωής μας θα διεξάγεται εκεί.

Τι θα γίνει όμως με τους ανθρώπους που δεν μπορούν ή δεν θέλουν να έχουν πρόσβαση σε αυτόν τον εικονικό κόσμο;

Σύμφωνα με τον συγγραφέα στο νέο κόσμο που αναδύεται θα συμβαίνει το εξής:

«Η αυτονομία, που κάποτε θεωρούνταν ταυτόσημη με την προσωπική ελευθερία, μετατρέπεται στο αντίθετό της. Το να είσαι αυτόνομος σε ένα δικτυωμένο κόσμο σημαίνει ότι είσαι απομονωμένος και αποσυνδεδεμένος»3.

Το συμπέρασμα που πρέπει να εξαχθεί είναι ότι η νέα εποχή δεν θα χρειάζεται αυτόνομους αλλά περισσότερους συνδεδεμένους ανθρώπους. Η πρόσβαση σε ηλεκτρονικά διαμεσολαβημένους κόσμους θα είναι ουσιώδης για την δυνατότητα συμμετοχής σε μια «δημοκρατική κοινωνία», ειδάλλως οι «μη συνδεδεμένοι» πολίτες θα μετατρέπονται αυτόματα σε απόβλητους και στερούμενους δικαιωμάτων.

Ίσως οι «μη συνδεδεμένοι» που θα μείνουν εκτός των ηλεκτρονικών πυλών, είναι οι «συνειδητοί παρίες» του μέλλοντος, όπως η Hannah Arendt ονόμασε στην εποχή της όσους επέλεξαν να μην ακολουθήσουν την οδό της προσαρμογής και της αφομοίωσης4.

Επιπλέον, ποιοι άλλοι τομείς θα επηρεαστούν από την μετατροπή της προσωπικής ανθρώπινης ζωής σε επί πληρωμή εμπειρίες;

Πάνω σε αυτό το ζήτημα ο Rifkin εστιάζει στα εξής τρία σημαντικά σημεία:

1Συμπόνια:

«Η συμπόνα καλλιεργείται σε πραγματικό χρόνο και με το πλησίασμα των άλλων. Όσο μακρύτερα είναι κανείς από την ζωντανή εμπειρία μιας άλλης ανθρώπινης ύπαρξης, τόσο λιγότερο είναι ικανός να νιώσει συμπόνια»5.

Επιπλέον αναφέρει ότι η γενιά που μεγαλώνει μέσα σε εικονικούς-προσομοιωμένους κόσμους, σύμφωνα με αρκετούς ψυχολόγους και κοινωνιολόγους, δεν θα έχει επαρκή συγκινησιακή εμπειρία, ώστε να νιώσει συμπόνια. Αυτό αναπόφευκτα οδηγεί σε έναν κόσμο ψυχρότερο, απογυμνωμένο συναισθημάτων.

2. Κουλτούρα και πολιτιστικές αξίες:

«Η πολιτιστική ζωή, επειδή ακριβώς αντιπροσωπεύει την κοινή εμπειρία των ανθρώπων, πάντα είχε ως επίκεντρό της την πρόσβαση και την συμμετοχή. Κάποιος ή είναι μέλος μια κοινότητας και μιας κουλτούρας και συνεπώς έχει πρόσβαση στα κοινά της δίκτυα νοήματος και εμπειριών ή αποκλείεται»6.

Ακόμη κι αυτό το κομμάτι της ζωής μας στη νέα εποχή μετακινείται από την επικράτεια του κοινωνικού στον τομέα της εμπορευματοποίησης, συνεπώς και η πρόσβαση του ατόμου δεν θα βασίζεται μελλοντικά σε κριτήρια, όπως οι παραδόσεις, η εθνικότητα, το γένος κ.λπ., αλλά στην ικανότητα να την απολαμβάνει μέσω της επί πληρωμή πρόσβασής του.

3. Εκπαίδευση:

«Η μάθηση, υποστηρίζουν, συνεπάγεται περισσότερα από το πάτημα ενός κουμπιού για τη σύνδεση με την κατάλληλη πηγή πληροφοριών στον Παγκόσμιο Ιστό. Απαιτεί επίσης άμεση συμμετοχή και οικειότητα με τους άλλους στον πραγματικό χρόνο και χώρο»7.

Η μάθηση θα πρέπει να είναι ουσιαστική, με στόχο να δημιουργήσει μια ολοκληρωμένη ανθρώπινη ύπαρξη και όχι έναν ενήλικα που απλώς προσπαθεί να πουλήσει τις ικανότητές του στην αγορά εργασίας σαν να’ ναι ένα κοινό προϊόν προς πώληση.

Στον επίλογο του βιβλίου, ο Rifkin, θέλοντας να στείλει ένα προειδοποιητικό μήνυμα, μας κάνει να αναλογιστούμε τον κίνδυνο που θα αντιμετωπίσει ο άνθρωπος στο εγγύς μέλλον (που, όπως ήδη επισημάνθηκε παραπάνω, ίσως αντιστοιχεί στο δικό μας παρόν!):

«Η απώλεια πρόσβασης στην πλούσια πολιτισμική ποικιλότητα χιλιάδων χρόνων ζωντανής εμπειρίας θα ήταν τόσο καταστροφική για τη μελλοντική μας ικανότητα να επιζήσουμε, όσο καταστροφική είναι και η απώλεια της εναπομένουσας βιοποικιλότητας»8.

Οι εικόνες ενός κίβδηλου καλωδιωμένου κόσμου, πλήρως συνδεδεμένου, όπου οι άνθρωποι θα αδυνατούν να επιβεβαιώσουν ότι μια εικόνα είναι πιο αληθινή από μια άλλη, μοιάζει να έχουν βγει μέσα από ένα ερεβώδες όνειρο που πρέπει να μας αφυπνίσει. Διαφορετικά, θα ήταν σαρκαστικό να ζητήσουμε την ελευθερία μας, αφού εμείς οι ίδιοι θα έχουμε επιλέξει την ψηφιακή μας φυλακή. Αξίζει να θυμηθούμε τους στίχους από το θεατρικό έργο του Ερρίκου Ίψεν «Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί»:9

Καθηγητής Ρούμπεκ: Καλοκαιρινή νύχτα ψηλά στα βουνά. Με μένα. Και σένα. Αχ, Ιρένε…έτσι θα 'ταν η ζωή. Κι εμείς τη χάσαμε…κ’ οι δυό μας.

Ιρένε: Ότι χάσαμε ανεπιστρεπτί θα το μάθουμε, όταν…

Καθηγητής Ρούμπεκ: Όταν;

Ιρένε: Όταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί.

Καθηγητής Ρούμπεκ: Ναι, μα τι θα μάθουμε στ’ αλήθεια;

Ιρένε: Ό,τι ποτέ δε ζήσαμε.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το ανωτέρω άρθρο δημοσιεύθηκε σχεδόν ταυτόσημο στην εφημερίδα ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 25.9.2022, σελ. 07β/23.

 
1. Jeremy Rifkin, Η νέα εποχή της πρόσβασης, μτφ.: Αριάδνη Αλαβάνου, εκδ. Α.Α. Λιβάνη, Αθήνα 2001, σελ. 183.
 
2. Rifkin, ό.π., σελ. 311. 
 
3. Rifkin, ό.π., σελ. 434.
 
4. Hannah Arendt / Giorgio Agamben / Enzo Traverso, Εμείς οι πρόσφυγες, μτφ.: Κώστας Δεσποινιάδης / Άκης Γαβριηλίδης / Νίκος Κούρκουλος, εκδ. Του Εικοστού Πρώτου, Αθήνα 2015, σελ. 32:

«Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι άνθρωποι από εμάς εξαρτιόμαστε από τα κοινωνικά κριτήρια, χάνουμε την αυτοπεποίθησή μας αν η κοινωνία δεν μας αποδοκιμάζει. Είμαστε έτοιμοι –και πάντοτε ήμασταν– να πληρώσουμε οποιοδήποτε τίμημα προκειμένου να γίνουμε αποδεκτοί από την κοινωνία. Είναι όμως εξίσου αλήθεια ότι οι λιγοστοί ανάμεσά μας που προσπάθησαν να πορευτούν δίχως όλα αυτά τα κόλπα και τα τεχνάσματα της προσαρμογής και της αφομοίωσης, πλήρωσαν ένα πολύ υψηλότερο τίμημα από ό,τι θα μπορούσαν να αντέξουν: διακινδύνευσαν τις λιγοστές ευκαιρίες που ακόμα και οι προγραμμένοι έχουν σε ένα χαώδη κόσμο. Η στάση αυτών των λίγων, τους οποίους, ακολουθώντας τον Μπερνάρ Λαζάρ, μπορούμε να τους ονομάσουμε “συνειδητούς παρίες”, μπορεί τόσο λίγο να εξηγηθεί από τα πρόσφατα γεγονότα και μόνο, όσο και η στάση του κ. Κοέν που προσπαθεί να αναρριχηθεί με κάθε τρόπο».

5. Rifkin, ό.π., σελ. 443-444 (παρότι στην ελληνική μετάφραση η λέξη sympathy έχει αποδοθεί ως «συμπάθεια», στα συμφραζόμενα του κειμένου ταιριάζει περισσότερο η «συμπόνια»).
 
6. Rifkin, ό.π., σελ. 256.
 
7. Rifkin, ό.π., σελ. 459.
 
8. Rifkin, ό.π., σελ. 480.
 
9. Mτφ.: Θεοδόσης Α. Παπαδημητρόπουλος, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2014, σελ. 99.

Τετάρτη 28 Σεπτεμβρίου 2022

Το μοτίβο των καιρών: «να είσαι ο εαυτός σου». Δηλαδή: «Μένω στις κακές μου συνήθειες»...

 

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός 

ΒΗΜΑΤΑ

Μία από τις δυσκολίες των σχέσεων έγκειται στις κακές συνήθειες του καθενός. Η αδιαφορία για την άποψη του άλλου, ο οποίος θεωρείται ότι πρέπει να αποδεχτεί το «έτσι είμαι», «έτσι μου αρέσει», διότι οφείλει να με αγαπά, γεννά τριβές στην συνύπαρξη. Δεν είναι θέμα μόνο ενσυναίσθησης. Είναι και μία αντίληψη βολέματος, ότι στην σχέση συνυπάρχουμε για να μην αλλάξουμε, «για να είμαστε ο εαυτός μας».

Είναι το μοτίβο των καιρών: «να είσαι ο εαυτός σου». Κι αν αυτός ο εαυτός έχει πάθη, έχει συνήθειες που κάνουν τον άλλον να δυσκολεύεται, αν δεν βγαίνεις από το πρόγραμμά σου, από την νοοτροπία του να τα θέλεις όλα έτοιμα, τότε άλλα προβλήματα που πιθανόν να ανακύψουν στην σχέση, κάποτε σοβαρά, όπως ζητήματα ανατροφής των παιδιών, υγείας, οικονομικής διαχείρισης, θρησκευτικής συνείδησης και ταυτότητας, μπορεί να κάνουν την σπίθα των κακών συνηθειών να μετατραπεί σε φωτιά. 

Π.χ. η τεμπελιά του ενός, το ανοικοκύρευτο, η ακαταστασία, η απαίτηση να είναι όλα έτοιμα, η αδιαφορία για την κόπωση του άλλου διότι «εγώ είμαι πιο κουρασμένος/η», η προσκόλληση στην οθόνη του υπολογιστή ή στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, η ακατάσχετη φλυαρία, η αδυναμία να γίνω ακροατής/ακροάτρια, το παραμύθιασμα με ψέματα και δικαιολογίες, μπορεί από μόνα τους να μην είναι λόγοι που θα διαλύσουν μια σχέση, σίγουρα όμως την δυσκολεύουν και όταν προκύψει κάτι σοβαρότερο, η ενόχληση θα πολλαπλασιαστεί.

Στην σχέση όμως παλεύουμε να αγαπήσουμε. Και αγάπη σημαίνει αλλαγή του εαυτού μας επί τα βελτίω. Σκοπός της ζωής μας δεν θα ‘πρεπε να είναι μόνο να είμαστε ή να γίνουμε καλοί άνθρωποι. Είναι κυρίως να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε. Και για να γίνει αυτό χρειάζεται αυτοκριτική, απόφαση να δούμε σε τι υστερούμε όταν ο άλλος χρειάζεται αγάπη, απόφαση να γίνει το «εμείς» προτεραιότητα, που σημαίνει ότι μπορούμε να θυσιάσουμε τις κακές μας συνήθειες, αν πρόκειται η αγάπη να δυναμώσει. 

Δεν είναι λύση η υπομονή στις κακές συνήθειες του άλλου, ούτε ένας στείρος συμβιβασμός. Λύση είναι να μπορούμε αγαπώντας να είμαστε ειλικρινείς, να ζητούμε από τον άλλον να μας κινητοποιεί, ώστε ακόμη και αυτό που θεωρούμε ως κεκτημένο του εαυτού μας, χαρακτηριστικό μας, να μην λειτουργεί υπονομευτικά ως προς την αγάπη.

Δυσκολεύονται τα ζευγάρια σήμερα. Και δυσκολεύονται και σε σχέση με τα παιδιά. Η διαμόρφωση του χαρακτήρα συχνά γίνεται στον αυτόματο. Είτε διότι οι γονείς εργάζονται πολλές ώρες, ιδίως στις μεγάλες πόλεις, είτε διότι δεν θέλουν να στενοχωρήσουν τα παιδιά τους βάζοντάς τα να διαβάζουν, να μαζεύουν το δωμάτιό τους, να έχουν επίγνωση ότι καλούνται να πορεύονται με υπευθυνότητα, να μπορούν να συνεργάζονται με τους ίδιους και με τα αδέρφια τους, να νιώθουν ότι η αγάπη θέλει κόπο, όπως και η ζωή, όλα αυτά και άλλα έχουν ως αποτέλεσμα και τα παιδιά να μεγαλώνουν με συνήθειες που δύσκολα τις αφήνουν. "Έξις", άλλωστε, «δευτέρα φύσις». Όμως και η αρετή είναι «έξις», συνήθεια. Η αρετή, που υποτιμούμε στην εποχή του «τα θέλω όλα, τα δικαιούμαι όλα».

Η πίστη είναι βοήθεια για να παλέψουμε τις κακές συνήθειες, είτε στην διαμόρφωση είτε στην διαπίστωση. Πίστη σημαίνει ελευθερία από εξαρτήσεις, όπως επίσης και αγώνας αγάπης, δηλαδή ευθύνης έναντι του Θεού και του άλλου. Αν η αγάπη είναι το μείζον, μπορούμε να αλλάξουμε. Απόφαση θέλει.

Δημοσιευθηκε στην «Ορθόδοξη Αλήθεια»
Στο φύλλο της Τετάρτης 28 Σεπτεμβρίου 2022

Συμπλήρωμα

Η πίστη στην εποχή του απόλυτου ατομοκεντρισμού
“ΞΕΧΑΣΤΕ ΤΗΝ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑ, ΠΡΟΤΙΜΗΣΤΕ ΤΗΝ ΧΑΡΑ…”
Ο ΑΓΙΟΣ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΜΕΛΛΟΝΤΟΣ Η’ ΚΑΙ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ;

Γυναίκα, Εκκλησία και... μακριά μαλλιά!

[Με αφορμή την ηθελημένη παρανάγνωση του Κανόνα 17 της εν Γάγγρα Συνόδου από μη θεολόγο πανεπιστημιακό]

Ο Κανών 17 της εν Γάγγρα Συνόδου

[πηγή: Α. Αλιβιζάτου, Οι Ιεροί Κανόνες, εκδόσεις Αποστολικής Διακονίας, τρίτη έκδοση, Αθήνα 1997, σελ. 280]

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ

Μόλις που χρειάζεται να υπενθυμίσουμε ότι ο 17ος Κανών αλλά και όλοι οι Κανόνες της εν Γάγγρα Συνόδου αναφέρονται στους αιρετικούς Ευσταθιανούς, ήτοι τους οπαδούς του Ευσταθίου Σεβαστείας, τους οποίους και απερίφραστα καταδικάζουν.
Παρατηρεί σχετικά ο Αρχιμανδρίτης Θεόφιλος Λεμοντζής:

"(...) Αν παρατηρήσουμε τη συνάφεια των κανόνων θα διαπιστώσουμε ότι η σύνοδος αντιτίθεται στις εγκρατιτικές τάσεις του Ευσταθίου και των οπαδών του, οι οποίοι ακολουθώντας τους εγκρατίτες Γνωστικούς μέμφονταν και καταδίκαζαν τον γάμο και την τεκνογονία. Ως συνέπεια αυτής της αντικοσμικής τους στάσης ήταν ότι πολλές γυναίκες που ανήκαν στους οπαδούς τους μέμφονταν το φύλο που ανήκαν και ενδύονταν ανδρικά ενδύματα χάριν κάποιας δήθεν ασκήσεως η οποία δεν ήταν εναντίον των παθών αλλά εναντίον του σώματος και της τεκνογονίας
Μάλιστα έφταναν στο σημείο να παρατούν τα παιδιά τους «προφάσει της ασκήσεως», όπως μας πληροφορεί ο 15ος κανόνας. Η ανδρόγυνη τάξη πραγμάτων που προσπαθούσαν να επιβάλλουν οι Ευσταθιανοί φανερώνεται και από το γεγονός ότι οι γυναίκες οπαδοί του Ευσταθίου, αντίθετα με τα κοινωνικά ειωθότα της εποχής για τις γυναίκες, δεν έτρεφαν κόμη αλλά μιμούνταν τους άνδρες, όπως αναφέρει ο 17ος κανόνας της συνόδου προσπαθώντας μέσω αυτών των πρακτικών να μεταβούν στο αντίθετο φύλο. 
Κατά συνέπεια, η απαγόρευση της συνόδου ήταν ενάντια σε αυτή την ενοφυλία και την άρση της οντολογικής διάκρισης των φύλων που επιχειρούσαν οι Ευσταθιανοί και η οποία ως απώτερο σκοπό είχε την αποφυγή του γάμου, της τεκνογονίας που έφτανε ακόμα και στην αποφυγή ανατροφής των τέκνων. Η σύνοδος τόνισε την αξία του γυναικείου φύλου το οποίο δεν πρέπει να ξεφεύγει από τα οντολογικά του όρια και να συγχέεται με το ανδρικό κάτι το οποίο κατέληγε σε καταδίκη του σώματος και του γάμου. Ενώ οι οπαδοί του Ευσταθίου ταύτιζαν το κακό με το σώμα και το φύλο που φέρει, οι Πατέρες της συνόδου επέμεναν ότι ο πιστός δεν πρέπει να καταδικάζει το σώμα και το φύλο χάριν κάποιας δήθεν ευσέβειας η οποία οδηγούσε στην υπερηφάνεια, όπως επισημαίνει ο 21ος κανόνας (...) ".

Βλ. αναλυτικά εδώ: 

Τρίτη 27 Σεπτεμβρίου 2022

"Από μια κρυφή γωνιά του κόσμου": Ο "Μπάρμπας" ο μεταξωτός και... ο Σταύρος ο φοβερός


Αναδημοσιεύουμε από τον αδελφό Αμφοτεροδέξιο, ένα βίντεο (και την εισαγωγή σ' αυτό) από Ζάππειο μεριά!
Μεγαλεία θα πει κάποιος....
Ακριβώς επειδή δεν είναι μεγαλεία και μεγαλοπιάσματα, το αναπαράγουμε κι' εμείς.
Προς δόξαν Θεού είναι όλη η ιστορία και ό,τι ανάλογο μας συγκινεί επειδή ευεργετεί τις ψυχούλες μας που παλεύουν με την ξηρασία και και την ξεραΐλα που τις ταλαιπωρεί, χρόνια τώρα.
Όσο για το εμβληματικό Ζάππειο, ώρα ήταν να μιλήσει και κάποιος με αξιοπρέπεια, ειλικρίνεια και τόλμη όπως πρέπει (αν μη τι άλλο) στην ιστορία του χώρου.

Έλενα - Τι και πώς

Παρουσίαση "Μπάρμπα..." |"Από μια κρυφή γωνιά του κόσμου" |Στο Ζάππειο μια μέρα... (16 Σεπτεμβρίου 2022)

Δεν είναι αυτό το βιντεάκι της καλύτερης ποιότητας,
πόσο μάλλον το επίπεδο των λεγομένων, εννοείται από την δική μου πλευρά (φλυαρίας το ανάγνωσμα) και όχι από την υπέροχη Δήμητρα Σταύρου, που στάθηκε δίπλα μου για δεύτερη φορά (η πρώτη εδώ προς τιμήν της αγαπημένης Αγίας Περπέτουας και της "κολλητής της", Αναστασίας Σουσώνη).
Εντούτοις, κάποιοι κοπίασαν πολύ και για να το τραβήξουν,
αλλά και για να μας το στείλουν.
Οπότε, για τον κόπο τους και μόνο, αξίζει ν΄ανεβεί...

[Η ερασιτεχνική λήψη από τον "συν αυτώ" (και όχι μόνο), Τάσο Οικονομόπουλο... Ευχαριστίες θερμές και από τον μπάρμπα μας, που έγραψε μια ακόμα μάλλον δικαιολογημένη απουσία, σε όλους όσους ετοίμασαν ή παρευρέθηκαν στην εκδήλωση και κυρίως στην οικογένεια "ΑΘΩΣ" - Σταμούλη...!!!]

σ.Β.Γ.

Δευτέρα 26 Σεπτεμβρίου 2022

Ο Καποδίστριας για την παιδεία († 27 Σεπτεμβρίου 1831)

 


Του Δημήτρη Νατσιού

Ιδρυτικού προέδρου της ΝΙΚΗΣ

Ολύμπιο Βήμα

«Ο κακούργος όστις εδολοφόνησε τον Καποδίστριαν, εδολοφόνησε την πατρίδα του»
Εϋνάρδος

«Ο μόνος αντίπαλος που δύσκολα ηττάται, είναι ο απόλυτα έντιμος άνθρωπος και τέτοιος είναι ο Καποδίστριας»
Μέτερνιχ

«Η βοή τους έρχεται των πλησιαζόντων γεγονότων». Όλη αυτή η δυσοσμία που περιβάλλει και κατέχει την πατρίδα μας τίποτε το καλό δεν προοιωνίζεται.  

Θυμήθηκα και τους στίχους του Κ. Ουράνη:

«Πάψετε πια να εκπέμπετε το σήμα του κινδύνου, τους γόους της υστερικής σειρήνας σταματήστε,
κι αφήστε το πηδάλιο στις τρικυμίας τα χέρια! Το πιο φριχτό ναυάγιο θα ήταν να σωθούμε!». 

Είναι φοβερός ο τελευταίος στίχος. Πολλοί, αφελείς, ελπίζουν σε επιστροφή στην προμνημονιακή εποχή, «που χτυπούσαμε τα σκυλιά με τα λουκάνικα». Δυστυχώς δεν κατάλαβαν ότι ήμασταν σαν τους χοίρους της Κίρκης. Δεν ήταν ευημερία υγιής, ήταν τα επιφαινόμενα μιας βαθιάς παρακμής. Γλύτωσε ο Οδυσσέας γιατί δεν έχασε την μνήμη του, την μνήμη της πατρίδας. Και πατρίδα σημαίνει «εμείς».

 Η προκοπή βρίσκεται στο «εμείς». Το «εγώ», χωρίς το ευλογημένο «εμείς», χωρίς την ευαίσθητη σύναρση στην αγωνία του πλησίον, καταστρέφει τις πολιτείες. Θυμάμαι μια φράση του αγράμματου ήρωα, του Κολοκοτρώνη, φράση πετράδι, την οποία είπε τον Νοέμβριο του 1838, μιλώντας στην Πνύκα στους μαθητές των Αθηνών: «Η προκοπή σας και η μάθησή σας να μην γίνει σκεπάρνι μόνο για το άτομό σας αλλά να κοιτάξει το καλό της κοινότητας και μέσα εις το καλόν αυτό βρίσκεται και το δικό σας». Λόγια που παραπέμπουν σε μια ρήση του Περικλή στους αρχαίους Αθηναίους:

«Καλώς μεν γαρ φερόμενος ανήρ το καθ’ εαυτόν διαφθειρομένης της πατρίδος ουδέν ήσσον ξυναπόλλυται, κακοτυχών δε εν ευτυχούσι πολλώ μάλλον διασώζεται» (Θουκυδίδης, Β΄60). «Διότι άνθρωπος που ευδοκιμεί εις τας ιδιωτικάς του υποθέσεις, εάν η πατρίς του καταστραφεί, χάνεται κι αυτός μαζί της, ενώ είναι πολύ πιθανόν ότι θα σωθεί, εάν κακοτυχεί μεν ο ίδιος, η πατρίς του όμως ευτυχεί», μεταφράζει ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Κλείνω όμως εδώ τις προλογικές σκέψεις, γιατί άλλος είναι ο σκοπός της σημερινής γραφής. Αφιέρωμα το σημερινό σημείωμα, με αφορμή μια επέτειο, ξεχασμένη, απωθημένη στο ημίφως της ιστορικής μνήμης. 27 Σεπτεμβρίου του 1831, Κυριακή μέρα, 6.35’ το πρωί, δολοφονείται στο Ναύπλιο ο Ιωάννης Καποδίστριας.

Το αποτρόπαιο φονικό γίνεται έξω από τον ναό του Αγίου Σπυρίδωνος. Συνήθιζε ο Κυβερνήτης να «λειτουργιέται» νωρίς «όρθρου βαθέος». Ο θάνατός του θεωρήθηκε «συμφορά διά την Ελλάδα». «Ο κακούργος όστις εδολοφόνησε τον Καποδίστριαν, εδολοφόνησε την πατρίδα του», θα πει θρηνώντας ο φίλος του και μεγάλος ευεργέτης της πατρίδας μας, Ελβετός φιλέλληνας Εϋνάρδος. (Το νεοελληνικό κράτος ξεκίνησε με δυο δολοφονίες: του Κυβερνήτη και της Κοινοτικής Παράδοσης. Αυτές ακόμη τις πληρώνουμε).

Στην ιστορία υπάρχουν πρόσωπα αδυσώπητα δορυκτητόρων – κατακτητών, που τα ονόματά τους κολυμπώντας στο αίμα της νίκης τους πέρασαν στην επικράτεια του θρύλου. Είναι στη φύση του ανθρώπου να θαυμάζει τους νικητές. Υπάρχουν όμως και άλλοι ήρωες, που τα τραγικά τους παθήματα είναι «κρημνά αρετής» (Κάλβος). Προσφέρουν στην ιστορική περιπέτεια τον έλεον και τον φόβον μιας πολύ πιο ανθρώπινης αναγνώρισης. Είναι οι ήρωες της ήττας. Αυτοί που «ποτέ από το χρέος μη κινούντες» δεν στρέφουν την πλάτη στην βεβαιότητα του θανάτου. Σ’ αυτό το είδος της τραγωδίας συναπαντιέται και ο Καποδίστριας, που αντί άλλης τιμής, φρόντισαν τα τωρινά πολιτικά ναυάγια, να συνδέσουν το όνομά του, μ’ ένα νόμο, που για πολλούς κατάντησε συνώνυμο ύβρεως.

Ας είναι, «Πέφτουμε εμείς το έργο μας για την πατρίδα μένει», έλεγε ο Κυβερνήτης. Έχω ένα μικρό βιβλιαράκι, έκδοση του 1976. Περιέχει κείμενα του Καποδίστρια. Εκδόθηκε από τον «Οργανισμό Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων».  (Καταργήθηκε. Τον έφαγαν τα μνημόνια κι αυτόν). Τολμούσε κάποτε ο εν λόγω «Οργανισμός», να εκδίδει και κάποιο βιβλίο εθνικού περιεχομένου, για να συμβάλλει στην ιστορική παιδαγωγία μαθητών και δασκάλων. Αφότου αλώθηκε από την νεοταξική γλίτσα και η λέξη «εθνικός» ποινικοποιήθηκε και βλέπουν το φως της δημοσιότητας κουρελουργήματα τύπου Ρεπούση, βιβλία γλώσσας που μορφώνουν τους Ελληνόπαιδες με συνταγές για επιτυχημένα «μακαρόνια με κιμά» ή Θρησκευτικά, μεταλλεία βλασφημίας και αιρέσεων.  Ερανίζομαι από το θαυμάσιο αυτό τευχίδιο κάποια κείμενα του Καποδίστρια, που επιβεβαιώνουν το γιατί η πρόωρη απώλειά του υπήρξε πράγματι συμφορά για τους Έλληνες.

Είχε συλλάβει εναργέστατα ο Καποδίστριας την ιδέα ότι για να ανορθωθεί ο λαός χρειάζεται σωστή Παιδεία «της ροδοχρόου ταύτης ελπίδος του Έθνους», όπως ο ίδιος την αποκαλεί σε μια επιστολή του.

Τι σχολείο όμως ονειρεύεται για τον λαό; «Τα σχολεία δεν είναι απλώς τόποι προσκτήσεως γνώσεων, αλλά κυρίως φροντιστήρια ηθικής, χριστιανικής και εθνικής αγωγής». Σήμερα και οι τρεις αυτές λέξεις που συνοδεύουν την αγωγή, είναι προγραμμένες, γι’ αυτό περισσεύουν η ανηθικότητα, η αθεΐα και η αφιλοπατρία. Γι’ αυτό και «νόμιμα» αλλά χωρίς ίχνος ηθικής, «κάποιοι», με ήθος κλεφτοκατσικάδικο, βρίσκονται με ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα στην ιδιοκτησία τους.

Δεν διαφεύγει, από το ανύστακτο ενδιαφέρον του για την Παιδεία, το ποιόν των «διδασκάλων». «Το συμφέρον και η εθνική φιλοτιμία θα υποκινηθώσι εξ ίσου, εάν το εκπαιδευτήριον προικισθεί με όλα τα μέσα της παραγωγής της παιδείας, εάν διδάσκαλοι διακεκριμένοι, επί φιλοθρησκεία και έρωτι προς την εθνικήν γλώσσαν και φιλολογίαν, εκλέγονται μεταξύ των Ελλήνων, οίτινες δικαίως υπολήπτονται εν τω κόσμω των γραμμάτων και επιστημών».

«Σχολείο ίσον δάσκαλος» και, κατά τον Κυβερνήτη, σωστός δάσκαλος είναι ο διακεκριμένος επί «φιλοθρησκεία», ο χριστιανός δάσκαλος, και ο «επί έρωτι» προς την γλώσσα μας. Γλώσσα και πίστη είναι τα δύο «τζιβαϊρικά πολυτίμητα», που αρδεύουν την εθνική μας συνείδηση.

«…Άρτου και χρημάτων ανάγκην έχομεν. Εγώ εκ των λειψάνων της μικράς μου περιουσίας έδωκα ήδη». Ό,τι βιος είχε το πρόσφερε στην πάμφτωχη πατρίδα. Έδινε παράδειγμα στον λαό, τον φιλοτιμούσε. Λέει κάπου ο Πλάτων: «Πολιτεία τροφή ανθρώπων εστίν, καλή μεν αγαθών, η δ’ εναντία, κακών». Η πολιτεία, είναι ανατροφή, διαπαιδαγώγηση ανθρώπων. Η καλή πολιτεία κάνει τους πολίτες «καλούς καγαθούς», το κακό κράτος εκφαυλίζει τους πολίτες. Το ήθος των πολιτών μολύνεται, όταν κυβερνούν αχαλίνωτοι φιλοχρηματίες, αδιάντροποι σαλταδόροι και λοιπά αριστερόστροφα κηφηνοειδή 

Ελάχιστη υπόληψη τρέφει ο Καποδίστριας για την Ευρώπη: «Και εγώ αναγκαιότατον κρίνω να συλλέξωμεν και επαναγάγωμεν εις την Ελλάδα τους νέους Έλληνας, όσοι επί προφάσει μαθήσεως διαφθείρωνται εν Ευρώπη…». Η Ευρώπη, που για τους σημερινούς είναι «τόπος επαγγελίας», για τον συνετό Κυβερνήτη είναι εστία διαφθοράς. (Εννοεί τις παραλυμένες θεωρίες της «πεφωτισμένης Ευρώπης» και του πέραν του Ατλαντικού πνευματικού παιδιού της, που ήδη γονατίζουν την οικουμένη).

«Δε με μέλει» γράφει «περί του τι λέγουσι και τι θα είπωσι περί εμού. Με ενδιαφέρει μόνον να ευρίσκωμαι εν ειρήνη προς την συνείδησήν μου, όπως και ευρίσκωμαι, χάρις τω Θεώ». (Το 1811, ευρισκόμενος στην Βιέννη, ολόκληρη η αυστριακή αστυνομία τον παρακολουθεί, μήπως ανακαλύψει σκάνδαλο. Εις μάτην. Τις ώρες που κάποιοι διπλωμάτες έτρεχαν στα καζίνα και στα πορνεία - κάτι θυμίζει αυτό - ο Καποδίστριας πήγαινε για προσευχή στην Ορθόδοξη Εκκλησία της πόλης). Μπορεί κάποιος από τους ψευτοεθνοσωτήρες της σήμερον, να καυχηθεί για το έργο του και να επαναλάβει αυτά τα λόγια. Δύσκολο. Οι συνειδήσεις τους έχουν μπαζωθεί… και θα τους συντηρήσει η ιστορία ως προδότες της Μακεδονίας. 

Δείτε επίσης

27 Σεπτεμβρίου 1831 - Η δολοφονία της Ελλάδος (μνήμη Ιωάννη Καποδίστρια) 

Ο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ ΩΣ ΠΡΟΤΥΠΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΥ ΗΓΕΤΗ

Οι Άγιοι Τιμόθεος και Μαύρα και η διάσωση του Ιωάννη Καποδίστρια (στα πλαίσια εκτενέστερου αφιερώματος στους δύο αγίους)

 

Κυριακή 25 Σεπτεμβρίου 2022

Χριστιανισμός, εθνικισμός και ρατσισμός

Rethemnos.gr

In English: Christianity, Nationalism and Racism

Η εποχή μας είναι μια εποχή πανικού. Οικονομική κρίση που πλήττει ολοένα και περισσότερο τους ασθενέστερους, ψυχική πίεση (την οποία επιτείνει η – με ή χωρίς εισαγωγικά – πανδημία), σοβαρό έλλειμμα παρουσίας του κράτους στην υποστήριξη του πολίτη, εξωτερικές απειλές (Τουρκία) και ένα σωρό άλλα ακανθώδη ζητήματα δοκιμάζουν την υπομονή και τις αντοχές μας, κουρελιάζοντας την αξιοπρέπεια όλων μας και θέτοντας σε κίνδυνο το αίσθημα ασφάλειας που θα έπρεπε να αισθάνεται ο καθένας, όχι απλώς μέσα στην ίδια τη χώρα του αλλά ακόμη και ως μετανάστης σε κάθε «ελεύθερη» (τι είναι αυτό;) και ευνομούμενη χώρα.

Δεν είμαστε βέβαιοι ούτε ότι αύριο θα μπορούμε να ανάψουμε το φως, να έχουμε νερό στο ποτήρι μας και φαγητό στο πιάτο μας. Δε μιλάω για δωρεάν περίθαλψη, παιδεία, μόνιμη εργασία κ.τ.λ. (αυτά σχεδόν τα ξεχάσαμε). Επίσης δεν είμαστε βέβαιοι αν μας παρακολουθούν ή μας… «ψεκάζουν», αν έχουμε ήδη μετατραπεί σε απρόσωπους αριθμούς ενός ηλεκτρονικού υπερσυστήματος, που αύριο κιόλας θα κατευθύνει την καθημερινότητά μας όπου επιθυμούν κάποιοι χωρίς να μας ρωτήσουν.

Φυσικά υπάρχουν χιλιάδες συνάνθρωποί μας που έτσι κι αλλιώς στερούνται όλα αυτά τα βασικά αγαθά (ακόμη και το νερό και την καθημερινή τροφή), αλλά εμείς, οι «πολλοί», εδώ και δεκαετίες τα θεωρούσαμε αυτονόητα. Όμως, όπως πληροφορούμαστε από τα ΜΜΕ και από τους λογαριασμούς που μας έρχονται κάθε μήνα, δεν είναι αυτονόητα πλέον.

Όπως σε κάθε εποχή πανικού, έτσι και σήμερα, οι συνθήκες ευνοούν την ανάδειξη των ακραίων πολιτικών τάσεων, που υπόσχονται στους ανθρώπους απελευθέρωση από τα επώδυνα δεσμά τους. Γι’ αυτό και βλέπουμε ναζιστικές ομάδες και ακροδεξιά κόμματα να μπαίνουν στη Βουλή και οι ιδέες τους να βρίσκουν οπαδούς ακόμη και ανάμεσα στους ανθρώπους που δεν τα ψηφίζουν.

Μεταξύ των άλλων, σε στοιχείο πολιτικής ιδεολογίας μετατρέπεται και ο χριστιανισμός. Είναι φυσικό, επειδή ο χριστιανισμός έχει κοινωνικό μήνυμα (που είναι αυτόματα και πολιτικό μήνυμα), αλλά και επειδή στο παρελθόν η χριστιανική πίστη έχει εμπνεύσει πολλές φορές τις απελευθερωτικές επαναστάσεις του λαού μας, όπως και άλλων λαών.

Γινόμαστε λοιπόν πολιτικοποιημένοι ως χριστιανοί. Φυσικά δεν πρέπει να λησμονούμε ότι ο χριστιανισμός είναι πρωτίστως πνευματική υπόθεση και ότι στο παρελθόν μετατράπηκε σε δεκανίκι της δικτατορίας, όπως και στο Μεσαίωνα παραμορφώθηκε σε μέσο τρομοκρατίας και καταπίεσης των δυτικοευρωπαϊκών λαών από τη λεγόμενη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, καθώς και από τους Ευρωπαίους βασιλείς. Γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή και επίγνωση ότι ο χριστιανισμός δεν μπορεί να μετατραπεί σε πολιτική παράταξη, αλλά επίσης επίγνωση ότι οφείλει να εμπνέει πολιτική στάση, προς όφελος των ανθρώπων. Η άποψη ότι ο χριστιανισμός δεν πρέπει να εκφράζεται δημόσια, είναι όχι μόνο εσφαλμένη, αλλά και ύποπτη, γιατί ο χριστιανισμός είναι επαναστατικός και απελευθερωτικός.

Η πολιτική στάση που εμπνέει ο αυθεντικός χριστιανισμός χαρακτηρίζεται από δικαιοσύνη, φιλανθρωπία προς όλους (ακόμη και προς τους εγκληματίες), σεβασμό προς κάθε άνθρωπο, ανιδιοτέλεια και διάθεση αυτοθυσίας και αυτοπροσφοράς.

Βεβαίως ένας χριστιανός (πολιτικοποιημένος ή μη) δεν μπορεί να μείνει απαθής απέναντι σε ζητήματα όπως η κοινωνική αδικία, η οικονομική εξαθλίωση, η εκμετάλλευση των εργαζομένων (σε αυτά άσκησαν σφοδρή κριτική ακόμη και οι μεγάλοι Πατέρες της Εκκλησίας, όπως οι Τρεις Ιεράρχες, που συγκρούστηκαν με την εξουσία της εποχής τους διακινδυνεύοντας τη ζωή τους!), αλλά και ζητήματα που εκ πρώτης όψεως δεν φαίνονται πολιτικά, όπως ο διασυρμός του ανθρώπινου σώματος, με τη μετατροπή του σε σεξουαλικό αντικείμενο, και η ομοβροντία μηνυμάτων βίας και αλλοφροσύνης που υφίσταται ιδίως η γενιά των εφήβων (αλλά και των παιδιών) μέσω μιας «ψυχαγωγίας» που περιλαμβάνει σκηνές φόνων και βασανιστηρίων, ιστορίες τρόμου και κανιβαλισμού, τερατόμορφους και δαιμονικούς «ήρωες» κ.τ.λ. Τα στοιχεία αυτά – όπως και πολλά άλλα δυστυχώς! – ήδη έχουν δείξει τους πικρούς καρπούς τους στη ζωή νέων ανθρώπων αλλά και ολόκληρων οικογενειών και της κοινωνίας συνολικότερα.

Καταδικαστέες ακρότητες

Καταδικαστέες ακρότητες, ασυμβίβαστες με τη χριστιανική πίστη, που όμως συχνά μπερδεύονται με μια ιδεολογική ετικέτα «χριστιανισμού» και προκαλούν σύγχυση (και εκτροπές), είναι ιδέες όπως ο εθνικισμός, ο ρατσισμός, η αποδοχή της βίας υπό όρους (κατά των ενόχων π.χ.), ακόμη και η αποδοχή του φασισμού διαφόρων αποχρώσεων.

Ο εθνικισμός και ο ρατσισμός, υπό τον συμπεριληπτικό όρο «εθνοφυλετισμός», έχουν καταδικαστεί ρητά από την Ορθόδοξη Εκκλησία το 1872, με απόφαση της Μεγάλης Τοπικής Συνόδου στην ΚΠολη, εξαιτίας του τότε βουλγαρικού εθνικισμού, που είχε μετατρέψει την Ορθόδοξη Εκκλησία της Βουλγαρίας σε όπλο κυριαρχίας του λαού στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία και Θράκη, πράγμα που πυροδότησε το Μακεδονικό Αγώνα γύρω στο 1900, με τη συμμετοχή και πλήθους Κρητών. Είχε προηγηθεί βέβαια η ελλαδική εθνικιστική κίνηση (των Βαυαρών, που κυβερνούσαν την Ελλάδα το 1833) της αποκοπής της Εκκλησίας της Ελλάδος από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, που τελικά το Πατριαρχείο την αναγνώρισε κάνοντάς την Αυτοκέφαλη Εκκλησία.

Σήμερα βλέπουμε ανάλογες τάσεις σε κάποιες χώρες (ή «χώρες») και προκαλεί μάλιστα προβληματισμούς η θετική στάση του Οικουμενικού Πατριαρχείου απέναντι σε ομάδες, όπως οι εθνικιστικού χαρακτήρα «Εκκλησίες» της Ουκρανίας και των Σκοπίων («Μακεδονική Εκκλησία»), που, από αντικανονικές και περιθωριακές (σχισματικές), ανακηρύχθηκαν κανονικές, νόμιμες Εκκλησίες των περιοχών αυτών και αυτοκέφαλες (δηλ. ανεξάρτητες από κάποιο Πατριαρχείο ή άλλη τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία). Ποιες θα είναι οι μακροπρόθεσμες συνέπειες αυτής της πρακτικής (θεραπευτικές ή τραυματικές;), μόνο ο Θεός ξέρει.

Να προσθέσουμε εδώ την καταδίκη της δουλείας των μαύρων στις ΗΠΑ από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Ιωακείμ Β΄ το 1862 (με άρθρο του στο περιοδικό του Οικουμενικού Πατριαρχείου «Ανατολικός Αστήρ», που αναδημοσιεύθηκε στην Αμερική), όπως και ότι ο ορθόδοξος αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος μετέβη στη Σέλμα της Αλαμπάμα και στάθηκε δίπλα στον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ στη δεύτερη πορεία διαμαρτυρίας υπέρ των δικαιωμάτων των μαύρων, το Μάρτιο του 1965.

Εξάλλου, αν είμαστε Έλληνες, που ζούμε μέσα στην πολιτισμική μας παράδοση, δεν μπορούμε να είμαστε εθνικιστές. Φιλοπάτριδες ναι (δηλ. πατριώτες), αλλά όχι εθνικιστές.

Ο εθνικισμός είναι καρπός των προσπαθειών των δυτικοευρωπαϊκών λαών να απελευθερωθούν από τη φεουδαρχία και τις καταπιεστικές αυτοκρατορίες που έκλεβαν την ίδια τη ζωή τους. Εμείς το πρόβλημα αυτό το αντιμετωπίσαμε την εποχή της Τουρκοκρατίας, όμως μέχρι τότε (ή ακόμη και τότε) στον πολιτισμό και την ιστορία μας ανήκαμε για αιώνες σε μια κοινωνία πολυεθνική, τα μέλη της οποίας συνδέονταν με τις κοινές ηθικές αξίες και τα κοινά ιδανικά τους. Η κοινωνία αυτή ήταν η χριστιανική ρωμαϊκή αυτοκρατορία (ή «Ρωμανία», όπως ονομάστηκε τους τελευταίους αιώνες της ιστορίας της), δηλαδή αυτό που επικρατεί σήμερα να λέμε «Βυζάντιο».

Λόγω του ονόματος «Ρωμανία» (απ’ όπου και το όνομα της Ρουμανίας) όλοι εμείς, οι απόγονοι των «Βυζαντινών», χαρακτηριζόμαστε Ρωμιοί και το σύνολο όλων των λαών που κάποτε ήταν «βυζαντινοί» χαρακτηρίζεται Ρωμιοσύνη. Η Ρωμιοσύνη (η πολυτραγουδισμένη και από το Γιάννη Ρίτσο και το Μίκη Θεοδωράκη) είναι χριστιανική, αλλά όχι εθνικιστική. Ρωμιός είναι κάθε ορθόδοξος χριστιανός, όχι μόνο των Βαλκανίων, αλλά και της Τουρκίας (π.χ. ο άγιος Αχμέτ, που τον σκότωσε το οθωμανικό κράτος επειδή έγινε χριστιανός), της Συρίας, της Αιγύπτου, της Παλαιστίνης και πολλών άλλων λαών. Αυτό εξάλλου ήταν και το ιδεώδες του Ρήγα Φεραίου.

Όλοι αυτοί είμαστε ένα, όπως είμαστε ένα και με κάθε ορθόδοξο χριστιανό όλων των λαών, όπου γης (από την Ουγκάντα π.χ. ώς την Αλάσκα και φυσικά τη Ρωσία, την Ουκρανία κ.τ.λ. – γι’ αυτό και είναι διπλή η θλίψη μας για τον ρωσοουκρανικό πόλεμο). Μας ενώνει το κοινό ποτήριο της θείας μετάληψης, το οποίο δεν επιτρέπεται να μας στερεί κανείς, ούτε εν ονόματι του φόβου κάποιας πανδημίας, ούτε για κανένα λόγο.

Με τους λοιπούς χριστιανούς, και τους πιστούς των άλλων θρησκειών, δεν μας ενώνει το κοινό ποτήριο, αλλά φυσικά μας συνδέει η διδασκαλία του Ιησού Χριστού περί αγάπης προς όλους τους ανθρώπους – και αυτό δεν πρέπει να το ξεχνάμε ποτέ, μα ποτέ.

Η Ρωμιοσύνη είναι «οικουμενική» (δηλ. τείνει να αγκαλιάσει όλους τους λαούς), αλλά συγχρόνως είναι αντίθετη με τον προσανατολισμό της σύγχρονης Παγκοσμιοποίησης, ο οποίος είναι πρωτίστως ιδιοτελής (ο καθένας κοιτάζει το συμφέρον του δηλαδή), βρίσκεται στα χέρια πανίσχυρων κέντρων οικονομικής και πολιτικής εξουσίας και φυσικά κάθε άλλο παρά στοχεύει στην προσέγγιση του ανθρώπου προς το Θεό, που είναι το σημαντικότερο στοιχείο και ο πιο επιθυμητός στόχος στη ζωή των χριστιανών.

Με πολιτικούς όρους, η Παγκοσμιοποίηση είναι αποικιοκρατική. Η Ρωμιοσύνη είναι το αντίθετό της.

Όσο για τη βία υπό όρους (με συνθήματα του τύπου «να τους κρεμάσουν στο Σύνταγμα» τους παιδεραστές, τους βιαστές, τους εμπόρους ναρκωτικών ή ακόμη και τους πολιτικούς), νομίζω πως είναι ξεκάθαρο ότι δεν ταιριάζουν σε ανθρώπους που συγχρόνως επιθυμούν να είναι ορθόδοξοι χριστιανοί. Φυσικά είναι απαραίτητη η καταδίκη, ο περιορισμός και η φυλάκιση των εγκληματιών, ιδίως των ενόχων για αποτρόπαια εγκλήματα! Όμως η καταδίκη αυτή δεν μπορεί να είναι εκδικητική και συγχρόνως να είμαστε και χριστιανοί. Πρέπει να αποσκοπεί στην προστασία της κοινωνίας και στο σωφρονισμό, δηλ. τη διόρθωση (αν και όπου είναι δυνατόν) των ίδιων των ενόχων.

Καταλαβαίνω πόσο δύσκολο είναι – υπεράνθρωπο! – να νικήσει κάποιος τη φυσική ροπή προς το μίσος και την εκδίκηση. Όμως ένας χριστιανός δεν πρέπει να είναι φυσικός άνθρωπος, αλλά υπερφυσικός. Πρέπει να είμαστε άνθρωποι που απογειώνονται από τη γη προς τον ουρανό, για να γίνουν άγγελοι – ακόμη περισσότερο από άγγελοι: να γίνουμε «τέκνα Θεού». Γι’ αυτό και ο Χριστός (ο μονογενής Υιός του Θεού) μας δίδαξε να λέμε το Θεό «Πάτερ ημών», σαν να είμαστε εμείς ο Χριστός, να είμαστε δηλαδή εμείς γιοι και θυγατέρες του Θεού. Ας το προσέξουμε αυτό και τουλάχιστον ας το τιμήσουμε.

Φωτογραφία: Ο επίσκοπος του Μπουρούντι και της Ρουάντα (Αφρικής) Ιννοκέντιος σε προσκύνημα Αφρικανών ορθοδόξων χριστιανών στα βουνά του Καυκάσου, προς τιμήν της αγίας Νίνας, που τον 4ο αιώνα έφερε το χριστιανισμό στη χώρα της Γεωργίας (από ορθόδοξο ιστολόγιο για την υπεράσπιση της Αφρικής: http://grforafrica.blogspot.com/2018/06/he-sunday-of-all-saints-sunday-after.html)

Διαβάστε, παρακαλώ, και:

Οι ορθόδοξες ρίζες της Δύσης ως παράγοντας πανευρωπαϊκής ενότητας

Άγιοι και ναζισμός

Racism (ενότητα άρθρων στο ιστολόγιο Orthodox Christian Initiative for Africa)

Σάββατο 24 Σεπτεμβρίου 2022

24 Σεπτεμβρίου: ενώ ο άνεμος σφυρίζει, δόξα τω Θεώ, εμείς γιορτάζουμε!...

 
 
 
Ένα κλικ αγάπης, παρακαλώ, στα:
 
 

Η ΘΕΟΤΟΚΟΣ ΣΤΑ ΕΣΧΑΤΑ (την εποχή του Αντιχρίστου) [εικ.]


 

The miraculous icon of Panagia Myrtidiotissa ("of the Myrtle Tree"), Kythera

Monastery of Saint Silouan the Athonite in Saint-Mars-de-Locquenay, France

Γιορτάζει η ορθόδοξη ενορία της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας στο Ρουμπάαρε της Ουγκάντας 

Εδώ Ορθόδοξη Αφρική: με αχυροκαλύβες, πείνα, αλλά και Φως & ελπίδα!... (Orthodox Africa here!...)

Εικ. από εδώ

Ένας άγιος που δε ντρεπόταν να τον φωνάζουν "Κοπριά"!...  (άγιος Κόπρις, 24 Σεπτ.) 

ΜΟΝΑΧΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ

Η 1η Επιστολή του αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (26 Σεπτεμβρίου) σε νεο- ελληνική μετάφραση

Οι αναρτήσεις Αυγούστου & Σεπτεμβρίου 2010 (οι πρώτες του ιστολογίου μας) 

Οι «τέσσερις κάρες» του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου (ποια είναι η αυθεντική;)

27 Σεπτεμβρίου 1831 - Η δολοφονία της Ελλάδος (μνήμη Ιωάννη Καποδίστρια)

Βρες ζυγαριά για να ζυγίζεις τι αξίζει και τι δεν αξίζει στη ζωή σου...

Παρασκευή 23 Σεπτεμβρίου 2022

Ιράν: Συνεχίζεται το ξέσπασμα οργής!

Rethemnos.gr

Την ώρα που το Ιράν ξεχειλίζει με οργή μετά τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί, που κατέληξε τρεις μέρες μετά την σύλληψή της από την αστυνομία επειδή “δεν φορούσε σωστά τη μαντίλα της”, ο πρόεδρος της χώρας χαρακτηρίζει απαράδεκτες τις διαδηλώσεις, ενώ υποστηρίζει πως δεν είχε σημάδια κακοποίησης.

Στο Ιράν υπάρχει ελευθερία έκφρασης, αλλά οι διαδηλώσεις που πραγματοποιούνται τις τελευταίες ημέρες είναι «απαράδεκτες» και προκαλούν χάος, δήλωσε ο πρόεδρος Ραϊσί αναφερόμενος στις οργισμένες αντιδράσεις για τον θάνατο της 22χρονης Μαχσά Αμινί.

Σύμφωνα με την ΜΚΟ Iran Human Rights (IHR) περισσότεροι από 30 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους κατά τη βίαιη καταστολή των κινητοποιήσεων σε διάφορες πόλεις του Ιράν.

Ο ιρανός πρόεδρος υποσχέθηκε πως θα διεξαχθεί ενδελεχής έρευνα για τις συνθήκες του θανάτου της 22χρονης, σημειώνοντας ότι στην έκθεση του ιατροδικαστή δεν υπάρχουν ενδείξεις κακοποίησης της κοπέλας από την αστυνομία. Δεν παρέλειψε να καταλογίσει «υποκρισία» στη Δύση, αναφέροντας πως οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων πρέπει να εξετάζονται σε ολόκληρο τον κόσμο και «όχι με δύο μέτρα και δύο σταθμά».

Μετά τις δήλωσεις του Ιρανού προέδρου, Εμπραχίμ Ραΐσι, αναφορικά με τον θάνατο της Μαχσά Αμινί, αναμένεται να ενταθούν οι εκδηλώσεις οργής στην χώρα.

Υπενθυμίζεται πως η 22χρονη Μαχσά Αμινί, που καταγόταν από την επαρχία Κουρδιστάν του Ιράν, συνελήφθη στις 13 Σεπτεμβρίου στην Τεχεράνη, την οποία επισκεπτόταν με την οικογένειά της, “επειδή φορούσε ανάρμοστα ρούχα” από την αστυνομία ηθών, μια μονάδα αρμόδια να επιβάλλει τους αυστηρούς ενδυματολογικούς κανόνες της χώρας.

Σε ανακοίνωσή της η αστυνομία της Τεχεράνης επιβεβαίωσε τον θάνατο της Αμινί, επισημαίνοντας ότι «δεν υπήρξε σωματική επαφή» μεταξύ των αστυνομικών και της νεαρής γυναίκας. Ο αρχηγός της αστυνομίας της Τεχεράνης στρατηγός Χουσέιν Ραχιμί έκανε λόγο για «ατυχές» και «λυπηρό» συμβάν, διαψεύδοντας τις κατηγορίες πως η 22χρονη υπέστη κακομεταχείριση.

Κόβουν τα μαλλιά τους, καίνε τις μαντίλες

Οι διαδηλώσεις σε διάφορες πόλεις του Ιράν δεν σταματούν. Βίντεο δείχνουν γυναίκες να καίνε τις μαντίλες τους σε ένδειξη ανυπακοής και διαμαρτυρίας για τον θάνατο της 22χρονης. Στα social media εδώ και μέρες πρώτο hashtag είναι το #MahsaAmini. Γυναίκες ανεβάζουν βίντεο με τις ίδιες να κόβουν τα μαλλιά τους.

Ακόμη και ο Ιρανός ποδοσφαιριστής, Μοχάμεντ Νίκναφς, θέλοντας να στηρίξει τον αγώνα των συμπολιτών του, προχώρησε σε μία συμβολική κίνηση ξυρίζοντας τα μαλλιά του.

Ο πατέρας της 22χρονης Μαχσά κατηγορεί την αστυνομία για συγκάλυψη

Σε συνέντευξή του στο BBC Persian, ο Amjad Amini, πατέρας της 22χρονης Μαχσά, είπε ότι δεν του επέτρεψαν να δει την έκθεση νεκροψίας της κόρης του, ενώ αρνήθηκαν ότι η υγεία της 22χρονης ήταν σε κακή κατάσταση.

Είπε ότι μάρτυρες είπαν στην οικογένεια ότι ξυλοκοπήθηκε από αστυνομικούς. Οι ιρανικές αρχές το αρνήθηκαν.

“Ο γιος μου ήταν μαζί της. Κάποιοι μάρτυρες είπαν στον γιο μου ότι χτυπήθηκε στο βαν και στο αστυνομικό τμήμα. Τους παρακάλεσε να μην την πάρουν, αλλά τον ξυλοκόπησαν και του έκοψαν τα ρούχα. Τους ζήτησα να μου δείξουν τις κάμερες που έχουν ενσωματωμένες στο σώμα τους, αλλά ισχυρίστηκαν ότι δεν είχαν μπαταρία”, συμπλήρωσε ο πατέρας της 22χρονης κοπέλας.

Επιπλέον, ο πατέρας της Μαχσά κατήγγειλε για το ιατρικό προσωπικό ότι τον εμπόδισαν επανειλημμένα να δει το νεκρό σώμα της κόρης του.

“Ήθελα να δω την κόρη μου, αλλά δεν με άφησαν να μπω”, είπε, ενώ τη στιγμή που ζήτησε το πόρισμα της νεκροψίας, ο γιατρός του είπε: “Θα γράψω ό,τι θέλω και δεν έχει καμία σχέση με εσένα”.

Ακύρωσαν τη συνέντευξη της Κριστιάν Αμανπούρ επειδή δεν φόρεσε μαντίλα

Ο πρόεδρος του Ιράν, Εμπραχί Ραΐσι, που βρίσκεται στην Νέα Υόρκη για την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, ακύρωσε εκ των υστέρων συνέντευξή του με την έμπειρη δημοσιογράφο και προϊστάμενη του τμήματος διεθνών ειδήσεων του CNN Κριστιάν Αμανπούρ, επειδή δεν δέχτηκε να φορέσει μαντίλα!

Το περιστατικό ανέφερε η ίδια η Αμανπούρ με ανάρτησή της στο Twitter, όπου αναφέρει τους λόγους για τους οποίους δεν πραγματοποιήθηκε η συνέντευξη, αλλά και τον τρόπο και την πρόφαση με την οποία ο Ιρανός ηγέτης επέλεξε να την ακυρώσει.

“Διαδηλωτές κατακλύζουν τους δρόμους του Ιράν και γυναίκες καίνε τα χιτζάμπ τους, για τον θάνατο, την περασμένη εβδομάδα, της Mahsa Amini, στα χέρια της αστυνομίας ηθών. Οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων κάνουν λόγο για τουλάχιστον 8 νεκρούς. Σκόπευα να ρωτήσω τον πρόεδρο Ραΐσι για όλα αυτά και άλλα ζητήματα. Θα ήταν η πρώτη συνέντευξη του Ραΐσι σε αμερικανικό έδαφος κατά την επίσκεψή του για την Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Μετά από εβδομάδες σχεδιασμού και 8 ώρες για να στηθεί ο εξοπλισμός μετάφρασης, τα φώτα και οι κάμερες, ήμασταν έτοιμοι. Κανένα σημάδι όμως του προέδρου Ραΐσι”.

“40 λεπτά μετά την προγραμματισμένη ώρα έναρξης της συνέντευξης, ένας βοηθός ήρθε και μας είπε ότι ο πρόεδρος ζητεί να φορέσω μαντίλα επειδή βρισκόμαστε σε ιερούς μήνες. Αρνήθηκα ευγενικά. Είμαστε στην Νέα Υόρκη όπου δεν υπάρχει σχετικός νόμος ή παράδοση. Τόνισα ότι κανένας από τους προηγούμενους Ιρανούς προέδρους δεν είχε ζητήση κάτι τέτοιο όταν κάναμε συνεντεύξεις εκτός Ιράν”.

“Ο βοηθός κατάστησε σαφές ότι η συνέντευξη δεν θα γινόταν αν δεν έβαζα μαντίλα. Είπε ότι ήταν “θέμα σεβασμού” και αναφέρθηκε στην “κατάσταση στο Ιράν”, σχετικά με τις διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα”.

“Επανέλαβα ότι δεν μπορούσα να συμφωνήσω σε αυτό τον χωρίς προηγούμενο και απρόσμενο όρο και έτσι φύγαμε. Και η συνέντευξη δεν έγινε. Με τις διαδηλώσεις να συνεχίζονται και ανθρώπους να χάνουν την ζωή τους, θα ήταν μία σημαντική στιγμή για να μιλήσουμε με τον πρόεδρο Ραΐσι”.

Η ΕΕ ζητά εξηγήσεις από το Ιράν – “Οι υπεύθυνοι να λογοδοτήσουν”

Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζουζέπ Μπορέλ καταδίκασε τη Δευτέρα τον «απαράδεκτο» θάνατο νεαρής που συνελήφθη από την αστυνομία ηθών στο Ιράν, αξιώνοντας οι αρχές να τιμωρήσουν τους υπεύθυνους.

«Την περασμένη εβδομάδα, η Μαχσά Αμινί, 22 ετών, πέθανε εξαιτίας τραυματισμών που υπέστη αφού τέθηκε υπό κράτηση διότι δεν τήρησε τη νομοθεσία για τη μαντίλα στο Ιράν. Αυτό που της συνέβη είναι απαράδεκτο και οι δράστες αυτού του φόνου πρέπει να λογοδοτήσουν», τόνισε ο Πέτερ Στάνο, ο εκπρόσωπος του κ. Μπορέλ, στο δελτίο Τύπου που δημοσιοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ).

«Είναι επιτακτική ανάγκη οι ιρανικές αρχές να εγγυώνται πως τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών τους τηρούνται και ότι όσοι τελούν υπό οποιαδήποτε μορφή κράτησης δεν υφίστανται καμιά μορφή κακομεταχείρισης», προστίθεται στο κείμενο.

 
 
Δεν πρέπει να περάσει ασχολίαστη η εξέγερση που εξελίσσεται αυτές τις μέρες στο Ιράν, με αφορμή τον θάνατο μιας 22χρονης κοπέλας, της Μαχσά Αμίνι, που συνελήφθη και ξυλοκοπήθηκε από την ‘Αστυνομία Ηθών’ γιατί, λέει, ξέφευγαν μερικές τούφες από μαλλιά από το χιτζάμπ, την μαντίλα που φορούσε στο κεφάλι της. Οι διαμαρτυρίες στη χώρα γενικεύθηκαν, η αντίδραση του ισλαμικού κράτους είναι βίαιη, και ήδη έχουν καταγραφεί πάνω από 30 θάνατοι διαδηλωτών, από ένα καθεστώς που δεν υπολογίζει ιδιαίτερα την ανθρώπινη ζωή, όπως έχει δείξει σε άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν. 
 
Αν η ‘πολιτισμένη’ Δύση έχει πιάσει το άκρο της χωρίς όρια έκθεσης και εμπορευματοποίησης του γυναικείου σώματος εν ονόματι κάποιας κακέκτυπης ‘ελευθερίας’ και ισότητας, η φανατική ισλαμική Ανατολή είναι αντιδιαμετρικά ακραία, με την καταστολή και την πλήρη περιφρόνηση και καταπίεση του μισού πληθυσμού της και με τα τραγικά αποτελέσματα που κάθε τόσο βλέπουμε σε διάφορες χώρες. Η μέση οδός της αλληλοαναγνώρισης, του αμοιβαίου σεβασμού των δυο φύλων και της στοιχειώδους αξιοπρέπειας φαίνεται να είναι άγνωστο είδος σ’ έναν κόσμο που έχει χάσει – αν την είχε ποτέ – την αίσθηση του μέτρου και σ’ αυτό, όπως και σε τόσα άλλα θέματα.

Ευχής έργο θα είναι κάποια στιγμή να ξεφύγουμε από τα άκρα, και να μπορέσει να ζήσει όλος ο κόσμος, σε Ανατολή και Δύση, σε μια πιο ομαλή, πιο ισορροπημένη, πιο λογική πραγματικότητα. Στο μεταξύ ας βλέπουν το Ιράν και το Αφγανιστάν όσοι ανέχονται και υποστηρίζουν την ανεξέλεγκτη ισλαμοποίηση της Ευρώπης.

 

Συμπλήρωμα

Την τύφλωσαν οι Ταλιμπάν και συγκλονίζει με όσα λέει: «Ταΐζουν τα σκυλιά με σώματα γυναικών, ήμουν τυχερή»! 

Παλαιὰ Διαθήκη, Ἰσλάμ, Γυναῖκες: Περὶ τῆς ἐπιλεκτικῆς ἐπίδειξης ἀμάθειας