ΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΠΡΙΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ, ΔΕ ΘΑ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ

(ΠΑΡΟΙΜΙΑ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ)

Παρασκευή 31 Μαΐου 2019

Blessed Xenia, Napoleon and their Contributions to Our History




The Catalog of Good Deeds

There is likely not a single history textbook that speaks of Blessed Xenia of Petersburg, whose memory we celebrate today [January 24/February 26]. Yet every history textbook unfailingly contains something about Napoleon and his deeds. These two people lived at approximately the same time: at the turn of the nineteenth century. Are their contributions to history indeed completely incommensurate?

Napoleon’s deeds are well-known: hundreds of thousands of victims (some of whom are buried here, in Sretensky Monastery); devastated and plundered churches – not just in Russia, but also in Venice, for instance, and throughout all of Europe; and the ruined lives of many. In his time Napoleon also wielded tremendous spiritual influence, as evidenced by the works of Tolstoy and Dostoevsky, for example. Raskolnikov, tormented by doubts – “Am I a trembling creature, or have I the right?” – hacked away at the old woman with an axe, one might say, with Napoleon’s name on his lips…

The life of Blessed Xenia is likewise well-known to us: at the age of twenty-six, still quite a young woman, she was suddenly widowed. She took upon herself the ascetic struggle of foolishness for Christ’s sake, abandoning her home, wandering about in her invariable red jacket and green skirt, or green jacket and red skirt, being subjected to constant ridicule and insult, while remaining in unceasing prayer. For her years-long ascetic struggle, incomprehensible to the world, Blessed Xenia received from God the grace to help people quickly and effectively; her role in the fates of thousands had been manifest clearly and triumphantly.

Her special gift was in arranging many people’s family lives. Once, while visiting the Golubev family, Blessed Xenia announced to their seventeen-year-old daughter: “Here you are making coffee while your husband is burying his wife at Okhta. Run there quickly!” The girl, confused, did not know how to react to such strange words, but Blessed Xenia compelled her – literally with a stick – to go to the Okhta cemetery in St. Petersburg. There, burying his young wife who had died in childbirth, stood a doctor who was weeping inconsolably and finally lost consciousness. The Golubevs tried to comfort him as best as they could. This is how they became acquainted. The acquaintance continued after a certain period of time and, one year later, the doctor proposed to the Golubevs’ daughter; their marriage was as happy as could be. Similar cases of how Blessed Xenia helped in arranging families are innumerable: she truly became a begetter of human lives.

Napoleon is buried in central Paris, in the chapel dome of Les Invalides, to which
tourists eagerly come to peek at his sarcophagus of red porphyry mounted on a pedestal of green granite. No one comes to pray or to ask him for something; for our contemporaries, Napoleon is just a museum piece, a part of the ossified past. His influence today is negligible: at best, it can provide hackneyed material for films or for pseudo-historical exercises for budding graphomaniacs. 

Blessed Xenia’s grave has been, for more than two hundred years already, a source of healing, efficacious help in difficult circumstances, and resolution of intractable problems. For example, Blessed Xenia appeared to a man suffering from alcoholism, telling him sternly: “Give up drinking! The tears of your mother and wife have flooded my grave!” Need I mention that this man never touched the bottle again?

Every day thousands of people gathered (and continue to gather) at Blessed Xenia’s grave, asking her help and leaving notes with cries for help; these notes have always covered the saint’s chapel like a garland. Hundreds, thousands, and millions of notes have called upon her name. But has a single such note ever been left at Napoleon’s grave of red porphyry on a green pedestal? 


In contemporary historical studies, the term “social history” is becoming increasingly widespread. This is a very promising direction, because it draws attention to the lives of simple people, to the meaning of “small deeds” in the life of society, and to the decisive roles of ordinary people in the historical process. 


 

One would be wrong to think that history is made by the mighty of this world or upon the peaks of political power; history is not at all what we are shown on television. Real history takes place in the human heart: if someone cleanses himself through prayer, repentance, humility, and patience in affliction, then his role in his own life, and thus in the lives of those around him – and thus in all human history – increases immeasurably.

Blessed Xenia did not head a government, did not gather an army of thousands, and did not lead it on campaigns of conquest; she simply prayed, fasted, humbled her soul, and patiently endured all offense. Yet her influence on human history has been immeasurably greater than that of any Napoleon. Even if the history textbooks do not talk about this…

Christ, however, speaks to us of this in the Gospel: For what shall it profit a man, if he shall gain the whole world, and lose his own soul?[Mark 8:36]. Having in mind the example of Napoleon and Blessed Xenia, these words become all the more convincing.

History is made neither in the Kremlin nor in the White House, neither in Brussels nor Strasbourg, but rather here and now in our hearts, if they are open to God and to people. Amen.


See also

A Miracle of Saint Xenia the Fool In France
SKITE SAINTE FOY - Monastère Orthodoxe en Cévennes
Monastery of Saint Silouan the Athonite in Saint-Mars-de-Locquenay, France 

LA SAUVEGARDE DE LA CREATION DANS LA TRADITION ORTHODOXE
The ancient Christian Church - About Orthodox Church in the West World
Travelers on the way to light

The Way - An introduction to the Orthodox Faith
Theosis (deification): The True Purpose of Human Life
Theosis, St. Silouan and Elder Sophrony LIVE, BEYOND THE LIMITS!
Miley Cyrus, or: why Orthodox Mission in the West is an urgent need...

Τετάρτη 29 Μαΐου 2019

Orthodox Popes of Rome: Have You Ever Heard about Them?


John Nichiporuk
 
The Holy Church of Rome, founded by Holy Apostles Peter and Paul, was exceedingly ardent and faithful to the tenets of the apostolic faith for one thousand years. “How happy this Church is!” Tertullian († 220/240) exclaims. “This Church is the Church upon which the apostles poured all doctrine with their blood.” (De Prescr.) We Orthodox Christians tend to forget that Popes of Rome did a lot to promote Orthodoxy both in the West and the East, especially in the periods when the East was beleaguered by numerous heresies and schisms. This post will remind you of the most notable Popes of Rome and their contributions to the Church.

Linus (†76). According to Irenaeus, it was Linus who was put in charge of the Church of Rome by the apostles not long before their martyrdom. He was Apostle Paul’s co-worker and the first bishop of Rome.


Holy Martyr Clement, Pope of Rome (†97). He was Greek. St. Clement is said to have been made bishop by Apostle Peter. He is mentioned by Apostle Paul. He wrote a well-known Epistle to Corinthians, encouraging peace and harmony in the Church. His epistle was read in churches along with epistles of holy apostles. He was exiled to Crimean quarries and then tied to an anchor and drowned in the sea.


Telesphorus (†136). He had been a hermit in Palestine before becoming the bishop of Rome. He fought Gnosticism as the pope. It was him who first started celebrating Liturgy at night. His martyrdom occurred during the reign of Emperor Antoninus Pius.

St. Hippolytus of Rome (†235). He was a strong opponent of antitrinitarian heresies and a very conservative thinker. He suspected that Pope Zephyrinus was a heretic and seceded into a schism. He was in a schism for a long time. He reconciled with Pope Pontian when both of them were exiled to Sardinia. Pope Hippolytus was quartered and washed the sin of schism away with his own blood. An important source about the life of the Roman Church in the 3rd century titled Apostolic Tradition is attributed to him.

Liberius the Confessor (†366). A staunch champion of Orthodoxy in the wake of the Arian heresy. He was deposed by the emperor for his refusal to condemn Athanasius the Great and exiled to Thrace. Under threat of death, it seems he may have temporarily relented, or been set up to appear to have relented and signed a semi-Arian dogmatic formula, which could still be interpreted in an Orthodox way. As soon as he returned from the exile, he continued to fight Arianism. He built the Basilica di Santa Maria Maggiore after the Mother of God appeared to him in a dream and ordered him to build a church in the place covered with snow on a summer morning.


Leo the Great (†461). He was one of the most prominent popes. His everlasting importance is due to the fact that it was his dogmatic definition that became the official formula adopted by the Chalcedon Council, which promulgated the Orthodox teaching on the two natures in Christ. Leo is also known for rescuing the Empire by persuading Attila the Hun to turn back from his invasion of Italy.


Gregory the Great, or the Dialogist (†604). He was a Roman senator’s son. He was very fond of Saint Benedict of Nursia so he decided to turn his manors into monasteries and became a monk. Later, he had to perform duties of the papal nuncio to Constantinople for a number of years. He was elected the new successor to the See of Peter at a difficult time. He helped the poor, often inviting them to his meals. It was thanks to his missionary outreach that pagan Anglo-Saxons began converting to Christianity. It was him who started referring to himself and the servant of servants of God. The famous Gregorian chant was his contribution to the worship of the Roman Church.

There is a long list of other Orthodox Popes of Rome, whose names all Christians should know. Although the East has objected to abuse of papal power, it has always acknowledged and respected the special place of the See of Rome in the Catholic Church. As Saint Symeon of Thessalonica (15th century) aptly puts it, “When the Latins say that the bishop of Rome is first, there is no need to contradict them, since this can do no harm to the Church. They must only show that he has the same faith as Peter and his successors… and that he possesses all that came from Peter, then he will be the first, the chief and head of all, the supreme high priest… That the Bishop of Rome profess only the faith of Silvester, Agatho, Leo, Liberius, Martin, and Gregory, we would proclaim him first among all other high priests, and we will submit to him not simply as to Peter but as to the Savior Himself.” (Dial. contra haereses, 23 // PG 155,120AC).
Let us honor the memory of holy Popes of Rome who remained faithful to the Orthodox Church, against which the gates of hell will never prevail.

See also 



LIVE, BEYOND THE LIMITS!

360° Μοίρες - Εκδιδόμενοι άντρες στην Ομόνοια


Είναι κοινό μυστικό ότι στην Ομόνοια και τα γύρω στενά εκδίδονται άντρες, έναντι λίγων ευρώ. Κάποιοι είναι αλλοδαποί, χωρίς χαρτιά, που βρίσκονται στην Ελλάδα μέχρι να καταφέρουν να φύγουν από τη χώρα. Κάποιοι είναι τοξικοεξαρτημένοι και ζητούν να εξασφαλίσουν την επόμενη δόση τους. Άλλοι, απλά, θεωρούν ότι είναι ένας γρήγορος τρόπος για να βγάλουν χρήματα. Η εκπομπή «360°» συνάντησε στα στέκια της Ομόνοιας πρωί, μεσημέρι και βράδυ, τους ανθρώπους που εκδίδονται.
Ο Βασίλης κάνει αυτή τη «δουλειά» από τα 19 του χρόνια. Ο Δημήτρης είναι άστεγος και το μόνο που ψάχνει είναι χρήματα για να περάσει τη νύχτα σε ένα ξενοδοχείο. Ο Θανάσης ζει μια διπλή ζωή: έχει οικογένεια και παιδιά, που δε γνωρίζουν πώς φέρνει τα λεφτά στο σπίτι. Ανάμεσα στους εκδιδόμενους άντρες, υπάρχουν και ανήλικοι.
Η κάμερα της εκπομπής κατέγραψε τη συνομιλία ανήλικου που κλείνει ραντεβού με μεγαλύτερο άνδρα. Σε κοινή θέα, μέρα μεσημέρι, στο κέντρο της Αθήνας. «Βρίσκεις και 15 και 16 χρονών. Είναι πολλοί που προτιμούν τους ανηλίκους. Δεν ξέρω πώς το βλέπουν, αλλά θέλουν μικρούς», λέει ο Βασίλης στη Σοφία Παπαϊωάννου.

Aetos 68 
 

Κυριακή 26 Μαΐου 2019

Της αγίας μεγαλομάρτυρος και ισαποστόλου Φωτεινής (Κυριακή της Σαμαρείτιδος, πέμπτη Κυριακή από το Πάσχα).


Η αγία Φωτεινή είναι η Σαμαρείτισσα που αναφέρεται στο κεφ. 4 του κατά Ιωάννην ευαγγελίου, ότι συνάντησε τον Κύριο και συνομίλησε μαζί Του στο πηγάδι του Ιακώβ, στη Σαμάρεια. 
Μετά τη συνομιλία αυτή, η ίδια, αλλά και πολλοί Σαμαρείτες, πίστεψαν στο Χριστό. 
Από την ιστορία της Εκκλησίας γνωρίζουμε ότι, μετά την ανάσταση του Κυρίου και την Πεντηκοστή, η αγία ταξίδεψε σε διάφορα μέρη εξαπλώνοντας το μήνυμα του χριστιανισμού, όπως και οι απόστολοι, αλλά και άλλες αγίες μαθήτριες του Κυρίου. Γι’ αυτό η Εκκλησία τη χαρακτήρισε Ισαπόστολο. 
Κατά το διωγμό των χριστιανών από τον αυτοκράτορα Νέρωνα (η κόρη του οποίου Δομνίνα είχε μεταστραφεί στο χριστιανισμό μετά τη γνωριμία της με την αγία), η αγία Φωτεινή συνελήφθη στη Ρώμη μαζί με τις αδελφές της Ανατολή, Φωτώ, Φωτίδα, Παρασκευή και Κυριακή, τους γιους της Βίκτορα και Ιωσή (που ήταν πλέον ενήλικες) και το δούκα Σεβαστιανό και όλοι θανατώθηκαν με φρικτά βασανιστήρια.
Η μνήμη της αγίας Φωτεινής τιμάται στις 26 Φεβρουαρίου. Όμως η Εκκλησία έχει αφιερώσει σ’ αυτήν την πέμπτη Κυριακή μετά το Πάσχα, την οποία ονομάζει Κυριακή της Σαμαρείτιδος. [Περισσότερα εδώ & εδώ].

Απόσπασμα από την ανάρτησή μας Από το Πάσχα ώς του Αγίου Πνεύματος

Kαι

Sunday of the Samaritan woman (5th Sunday of Pascha): "Close to God is he who in his daily life becomes the light of Christ who enlightens his neighbours..."
 

Σάββατο 25 Μαΐου 2019

«Ἁμαρτίαι Γονέων παιδεύουσι τέκνα ἤ τό ...χάσαμε γενικά;»


Το παρακάτω άρθρο του μαθηματικού κ. Χαράλαμπου Καμπερογιάννη το ακούσαμε χθες, Παρασκευή 24 Μαΐου 2019, από τον κ. Λυκούργο Μαρκούδη, στο ραδιοσταθμό της Πειραϊκής Εκκλησίας. Στα τραγικά που αναφέρει προσθέτουμε την αυτοκτονία της 14χρονης αδελφής μας στο σταθμό του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου, στο Μοσχάτο (Αθήνα), μία μέρα πριν. Ο Κύριος ας αναπαύσεις τις ψυχούλες τους κι ας μην έχουμε άλλες τραγωδίες παρακαλώ... Αμήν.


 

Ιερός Ναός Αγίου Νικολάου Πευκακίων, Αθήνα

Τό τελευταῖο χρονικό διάστημα δύο πανομοιότυπα περιστατικά ἔλαβαν χώρα σέ διαφορετικές περιοχές τῆς Πρωτεύουσας, σέ ἀπόσταση μάλιστα λίγων ἡμερῶν μεταξύ τους, πού συγκλόνισαν τό Πανελλήνιο.

Σύγχρονη Μήδεια μητέρα, καί ἀντίστοιχα πατέρας, ἀφοῦ ἔδωσαν τέλος στήν ζωή τῶν μικρῶν βλασταριῶν τους, στό τέλος ἔδωσαν τέλος καί στήν δική τους ζωή!

Τά ΜΜΕ προέβαλαν τά περιστατικά μέ πολλές ἀπευθείας μεταδόσεις ἀπό τίς γειτονιές τῶν συμβάντων, μέ συνεντεύξεις γειτόνων καί αὐτοπτῶν μαρτύρων, (ἡ τηλεθέαση δέν ἔχει ἱερό καί ὅσιο) καί ὅλοι μας, ἐκ τῶν ὑστέρων, μάθαμε (ἄν εἶναι ἀληθινές οἱ μαρτυρίες) ὅτι τό ζευγάρι εἶχε ἔντονες διαμάχες τό τελευταῖο διάστημα, διάσταση, γιά λόγους ἀντεκδίκησης καί… ἀλλοίμονο στίς ψυχοῦλες!!!

Δέν θέλω νά σταθῶ στά θλιβερά αὐτά γεγονότα, ὁ Κύριος ἄς τούς Ἐλεήσει !!!

Μέ ἀφορμή αὐτά, ὅμως, θά ἤθελα νά ἀναφέρω κάποιους προβληματισμούς μου ὡς χριστιανός, ὡς ἄνθρωπος, ἀλλά πρωτίστως ὡς σύζυγος-γονέας-πατέρας καί δευτερευόντως ὡς ἐκπαιδευτικός.

Θυμᾶμαι… τά παλιά τά χρόνια, πού ἤμουν παιδάκι, μέ ἀγάπη καί γλυκύτητα ἀναμνήσεων τόν Θεολόγο μας νά μᾶς δίνει ραντεβοῦ στό Κατηχητικό γιά νά μιλήσουμε γιά τόν Χριστό μας, τήν Μητέρα ὅλων τήν Παναγία μας, τούς Ἁγίους καί τήν βιωτή τους, τούς ἀγῶνες τους γιά τήν Ἀνάταση τῆς ψυχῆς, τά θαύματά τους καί τήν τελική τους ἐπιτυχία ἐπουράνιας ζωῆς δίπλα στόν Πανάγαθο Θεό.

Θυμᾶμαι στό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν τόν ζῆλο τῶν καθηγητῶν μας καί τήν θαλπωρή τῶν λόγων τους, μιλῶντας γιά τόν Κύριο, νά μᾶς προτρέπουν νά πᾶμε τίς Κυριακές στήν Ἐκκλησία, νά προσευχηθοῦμε καί νά βοηθήσουμε ὁ καθένας ἀπ’ τόν δικό του ρόλο, τά κορίτσια μέ τόν στολισμό καί τήν καθαριότητα τοῦ Ναοῦ, καί τά ἀγόρια ὡς παπαδάκια νά κρατᾶμε τά ἑξαπτέρυγα καί νά βοηθοῦμε ὅπως μποροῦμε τούς ἱερεῖς μας. Νά ζητᾶμε τήν εὐχή τοῦ παππούλη καί νά φιλοῦμε τήν δεξιά του, γαληνεύοντας τήν ψυχή μας μέ τήν εὐλογία του. Οἱ δέ λόγοι τοῦ ἱερέα θυμᾶμαι νά ἔχουν μεγαλεῖο, πυγμή καί κῦρος σέ λαό ἀλλά καί πολιτεία καί Σώματα Ἀσφαλείας-Στρατοῦ καί κάθε μορφῆς Πολιτειακῆς καί Ἐκτελεστικῆς ἐξουσίας.

Τώρα, τά Θρησκευτικά ἔγιναν ἕνα ἁπλό μονόωρο μάθημα θρησκειολογίας-δοξασιῶν καί ἀγαπολογίας, μέ ἀπόντα ὅμως τόν Χριστόν μας, τούς δέ Ἱερεῖς καί Ποιμένες μας, τείνουν νά μᾶς τούς παρουσιάσουν ὡς ἁπλούς μισθωτούς, πού χρεώνουν τό δημόσιο καί ἄρα πρέπει νά μήν ὁμιλοῦν καί νά μήν ἀσχολοῦνται μέ τά κοινά ἤ τά Ἐθνικά θέματα. Ἀκοῦμε συχνά, σάν κάτι τό αὐτονόητο: Οἱ παπάδες θά μᾶς ὁδηγοῦν;

Θυμᾶμαι… τά παλιά ἐκεῖνα ἁγνά χρόνια, νά ζοῦμε παίζοντας σέ ἀλάνες καί αὐλές σπιτιῶν χωρίς νά κλειδαμπαρώνουμε πόρτες καί παράθυρα, νά εἶναι ὅλη ἡ γειτονιά, μιά μεγάλη παρέα μέ φιλέματα ὁ ἕνας στόν ἄλλο, μέ σεβασμό στήν ἀξία τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς τοῦ συνανθρώπου, τοῦ διπλανοῦ μας γείτονα, μέ σεβασμό στίς ὧρες τῆς κοινῆς ἡσυχίας, τῆς περιουσίας τοῦ ἄλλου καί τήν ἀλληλοβοήθεια. Τώρα κλειδαριές καί πόρτες ἀσφαλείας, συναγερμοί καί καχυποψία μιᾶς καί δέν ξέρουμε οὔτε τόν ἑαυτό μας. Πόσῳ μᾶλλον ἐκνευρισμοί καί ἀψιμαχίες μέ τό παραμικρό, εἴτε σέ συνελεύσεις πολυκατοικιῶν, πού γίνεται τό “σῶσε”, εἴτε σέ προσωπικό ἐπίπεδο. Ἄνθρωποι τῆς διπλανῆς πόρτας νά τσακώνονται, νά ζηλεύουν, νά φθονοῦν καί ἡ ἀξία τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς πλέον ἀσήμαντη, τό δέ Πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ μας, πού πρέπει νά Τό βλέπουμε στόν ἐχθρό μας, πόσῳ μᾶλλον στόν ἀπέναντι μας, φαντάζει ὡς ἀνέκδοτο, ἄσε πού βγαίνουν καί διάφορες ὀργανώσεις νά τά κάνουν λαμπόγυαλο σέ μετανάστες πού μᾶς ἦρθαν νά μᾶς ξεριζώσουν!!!

Κι ὁ καθένας κλείνεται στό σπίτι του, ἀγκαλιά μέ τό διαολοπαραμῦθι τῆς τηλεόρασης καί τοῦ Ἴντερνετ, μέ τά ρηχά προγράμματα πού ἀπαξιώνουν κι ἄλλο τόν ἄνθρωπο. Κι ἄν καυγαδίζουν καί οἱ δίπλα καί χτυπιοῦνται καί τά σπᾶνε, τρέχουν στίς κονωνικές ὁμάδες ψυχολογικῆς ὑποστήριξης νά εἰποῦν τόν πόνο τους καί ὄχι στόν πνευματικό μας Πατέρα.

Ὁπότε, τό πρόβλημα εἶναι τῶν ἄλλων καί ὄχι δικό μου;;;

Θυμᾶμαι… Οἱ σχέσεις μας ἤτανε πιό ἁγνές, ἀγαθές, ρομαντικές καί τό ἀγόρι καί τό κορίτσι, πού διαλέγαμε νά χορέψουμε στό πάρτυ, μᾶς ἔφερνε κοκκίνισμα στά μάγουλα μιᾶς καί κάποιοι ἀπό μᾶς, καί πόσο μᾶλλον οἱ πιό παλιοί, προερχόμασταν ἀπό σχολεῖα Ἀρρένων καί ἄλλα Θηλέων μέ γαλάζιες ποδιές καί κατάλευκα γελεκάκια καί δερμάτινη τσάντα καί ἡ συστολή ἦταν φυσικό, ἡ δέ ἀπειρία γεγονός.

Ἡ δέ εὐχή τοῦ Πνευματικοῦ μας γιά τήν σωστή ἐπιλογή συντρόφου στήν ἀπό κοινοῦ μας πορεία ζωῆς μέ ἕνα ἰδανικό ταῖρι, μᾶς ἀξίωσε νά ἀνοίξουμε ἕνα σπιτικό καί νά δώσουμε τόν ἀγῶνα μας μέ σεβασμό, ἔρωτα καί ἀγάπη σέ κάθε καλό καί νά ἀντιμετωπίσουμε κάθε κακό, μέ ὁμοψυχία. Τώρα, ἡ ἐπιλογή συντρόφου εἶναι μόνο ὡς παρτενέρ στό σέξ κι ἀπό μικρή μάλιστα ἡλικία, κι ἄν δέν εἶσαι καί ἔμπειρος μέ πολλές καί πολλούς ἐρωτικούς συντρόφους, μέ ἀθλητικό κορμί, θελκτικό σῶμα καί κουκούτσι μυαλό, τότε εἶσαι πολύ θῦμα, ἄσε πού, ἄν δέν εἶσαι καί ἰδίου φύλου εἶσαι ὁμοφοβικός, συντηρητικός καί ὀπισθοδρομικός.

Ὁπότε, συντροφικότητα μέ σαρκικά ἀνταλλάγματα;;;

Θυμᾶμαι… Ὁ δάσκαλος ἦταν ἕνα σεβάσμιο πρόσωπο καί, ὅταν ἔμπαινε στήν τάξη, σηκωνόμασταν ὅλοι ὄρθιοι, ὄχι γιατί ἐπιβαλλόταν καί ἔπρεπε, ἀλλά γιατί μᾶς ἐνέπνεε καί μᾶς μεταλαμπάδευε τίς γνώσεις του, προσπαθῶντας νά μᾶς κάνει, ἐκτός ἀπό γνῶστες καί καλύτερους ἀνθρώπους γιά τήν κοινωνία. Ἀργότερα μιλῶντας μας γιά ἀξίες καί ἰδανικά γιά ἠθική καί σύνεση ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ μέ τά γράμματα κεφαλαῖα. Τώρα, προσπαθοῦμε καί ἐμεῖς, ἔχοντας αὐτά τά πρότυπα, ὅσο μποροῦμε, νά μοιάσουμε στούς δικούς μας δασκάλους καί νά μήν προσφέρουμε μόνο τήν στυγνή γνώση, μά μετά λύπης μου βλέπω, ὅτι ἀπό τήν μιά δέν εἴμαστε πολλοί, εἴτε νά μιλᾶμε γιά Χριστό, εἴτε νά μιλᾶμε γιά διάπλαση ἠθῶν ἐκτός ἀπό μάθημα, κι ἀπό τήν ἄλλη, κάναμε τίς ζωές τῶν νέων μας ρηχές, νά μήν ἔχουν κίνητρα, εἴτε γιατί ἀδιαφοροῦμε ὡς γονεῖς, εἴτε ὡς χώρα, εἴτε ὡς σύστημα, μέ κάθε τί ξενόφερτο Εὐρωπαϊκό καί μοντέρνο!!!

Σέ λίγο καιρό θά καταργηθοῦν οἱ ἀντρικές καί οἱ γυναικεῖες τουαλέτες στά σχολεῖα, οἱ δέ κηδεμόνες θά χαρακτηρίζονται ὡς γονέας Α καί γονέας Β ὅταν θά ἔρχονται γιά τήν ἐνημέρωση τῆς ἐπίδοσης τῶν παιδιῶν τους, τά δέ ἄρθρα «ὁ» καί «ἡ» θά ἀντικατασταθοῦν μέ τό «τό». Αὐτό γίνεται ἤδη σέ κάποιες χῶρες τῆς Εὐρώπης.

Ὁπότε, χάσαμε μυαλό καί φῦλο; Στούς δύσκολους αὐτούς καί πονηρούς καιρούς, εὐτυχῶς πού ὑπάρχουν ἀκόμα κάποιοι Ἱερεῖς, κάποιοι καλόγεροι καί κάποιοι μοναχοί καί μοναχές πού κοσμοῦν τήν Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας καί ἀσχολοῦνται συνεχῶς, εἴτε μέ τίς προσευχές τους, εἴτε μέ τίς συμβουλές τους, εἴτε μέ τίς ὁμιλίες τους πρός νέους καί πρός γονεῖς, σέ κάθε ὥρα καί στιγμή δίνουν ἀπό τόν χρόνο τους, γιά νά συμβουλέψουν τά παιδιά μας καί ἐμᾶς τούς ἴδιους, γιά νά ἔχουν καί τά παιδιά μας καλές καί σταθερές ἐπιλογές καί ἐφόδια στήν ζωή τους καί ἐμεῖς, οἱ ἐνήλικες, περισσότερη πραότητα καρτερικότητα καί ὑπομονή εἴτε μέ τούς συνανθρώπους μας εἴτε μέ τούς νέους μας, γιά καλύτερες ἐν Χριστῷ σχέσεις ἀγάπης!!!

Νά εἶναι καλά καί νά τούς ἔχει ὁ Θεός δυνατούς καί εὐλογημένους πού ἀσχολοῦνται μέ μᾶς καί τά ἁμαρτήματά μας!!!

ΧΩΡΙΣ ΕΣΑΣ ΘΑ ΤΟ ΕΙΧΑΜΕ ΧΑΣΕΙ ΤΕΛΙΚΑ!!!

Σᾶς εὐχαριστοῦμε ὅλους γιά ὅλα!!!
Χαράλαμπος Καμπερογιάννης
Μαθηματικός
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 201
Μάϊος 2019


Και

Η κουλτούρα της κατάθλιψης
Τo ψυχολογικό περιβάλλον των νέων 
Προσευχές από τους «τελειωμένους»...
Νεκροκεφαλές - Κρανία - Σκέλεθρα...
 
Το Μανιφέστο του Αταίριαστου
Γιατί να θέλω να είμαι ορθόδοξος χριστιανός; 
H παρεξηγημένη αγιότητα  
 

Η “Σταχομαζώχτρα” και η πολιτική



Αντώνης Σανουδάκης - Σανούδος  
Επίκουρος καθηγητής Ιστορίας της 
Πατριαρχικής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Κρήτης

Εφημερίδα "Πατρίς", Ηράκλειο Κρήτης (25 Μαΐου 2019)

Από τα ωραιότερα διηγήματα, μάλιστα χριστουγεννιάτικα, είναι η “Σταχομαζώχτρα” του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, που διαδραματίζεται μεταξύ Σκιάθου και Βόρειας Εύβοιας στα τέλη του 1800 και αρχές του 1900. Σ’ αυτό, η ηρωίδα θεία Αχτίτσα, η πάμφτωχη γριά, θέλοντας να θρέψει τα δυο μικρά εγγόνια της, μαζεύει μία-μία τις κεφαλές από τα στάχυα, μετά το θέρισμα των σιταριών από τους εύπορους αγρότες.

Η ίδια εικόνα της θείας Αχτίτσας, με περισσότερα γυναικεία πρόσωπα, τις “Σταχομαζώχτρες”, ήταν πολύ οικεία στους μαθητές της Σχολής της Αγίας Τριάδας των Τσαγκαρόλων στο Ακρωτήρι Χανίων.

Από τον εξαιρετικό και αξέχαστο καθηγητή μας των καλλιτεχνικών Αθανάσιο Κουφέλη δινόταν σε εμάς, τους μαθητές, η ελαιογραφία “Οι Σταχομαζώχτρες”, για άσκηση σε αντίστοιχη ελαιογραφία, με εξαιρετική επιτυχία, σαν αντίγραφο, από τους μαθητές που είχαν ταλέντο. Ήταν ένας εντυπωσιακός πίνακας, σε καρτ-ποστάλ, του Jean Francois-Millet, με όμορφα χρώματα.

Στην εποχή των παιδικών μας χρόνων, ως θέμα και θέαμα ήταν γνωστό, γιατί σε κάθε χωριό υπήρχαν τουλάχιστον μια με δυο φτωχές γυναίκες που μάζευαν από τους δρόμους τις κεφαλές που είχαν πέσει από τα δεμάτια με τα θερισμένα στάχυα, όπως ήταν φορτωμένα στους υπομονετικούς γαϊδάρους.

Ήταν το λεγόμενο “ραντολόι”, προερχόμενο από το ρήμα “ρανάω”, δηλαδή περιπλανιέμαι, “ραίνω”, χωρίς λόγο, στους δρόμους.

Από την εποχή της Παλαιάς Διαθήκης ήταν γνωστή, επίσης, η συνήθεια του σταχομαζώματος, με τη Ρουθ που εξασκούσε τη βιοποριστική αυτή συνήθεια. Τις πρώτες μεταπολεμικές μας δεκαετίες του πενήντα και εξήντα, αλλά και προπολεμικά στην Κρήτη, το “ραντολόι” αναφερόταν και σε άλλα είδη καρπών. 


Η δικαία Ρουθ & η πεθερά της Νωεμίν, από εδώ, όπου αναλυτικότερα η ιστορία τους.

Συνέβαινε και στα τρυγημένα αμπέλια, από τα οποία οι φτωχές γυναίκες, “οι ραντολοΐστρες”, μάζευαν από τις τρυγημένες κουρμούλες τα απομεινάρια, τα μικρά σταφύλια, τους “καμπανούς”, που δεν είχαν καμιά αξία και χρησιμότητα στους νοικοκύρηδες ιδιοκτήτες, εθεωρούντο ανάξια λόγου.

Στα πιτσιρίκια των χωριών ήταν, μάλιστα, ξεχωριστή απόλαυση, στην κάψα του καλοκαιριού, να μαζεύουν τους “καμπανούς”, για να ξεχάσουν στις περιπλανήσεις τη δίψα τους. Μάλιστα, ξεχωριστή συνήθεια για τη φτωχολογιά ήταν το “ραντολόι”, η περισυλλογή των υπολειμμάτων, από τις ραβδισμένες ελιές και τις χαρουπιές.

Συνήθως, τη δουλειά αυτή την ανέθεταν οι φτωχοί στα παιδιά τους, που με φάρδους και τσουβάλια στους ώμους περιέρχονταν στα χωράφια και συνέλεγαν τα υπολείμματα από τις ραβδισμένες ελιές και χαρουπιές, τα πουλούσαν σε μικροποσότητες στους εμπόρους για να αγοραστούν ελάχιστα τρόφιμα και είδη πρώτης ανάγκης.

Με τη σχετική άνοδο του εισοδήματος, από τη δεκαετία του ’70 και εξής, στην ελληνική κοινωνία το φαινόμενο και ο όρος στην Κρήτη “ραντολόι” εξέλιπε από τα χείλη των σύγχρονων και ειδικά των νέων. Έχει μείνει, όμως, η έκφραση και σήμερα, στα χωριά και στους προερχόμενους από την επαρχία σημερινούς αστούς, “μάζευε, ας είναι και ρόγες”.

Οι εικόνες με τις “σταχομαζώχτρες” του πίνακα του JeanFrancoisMillet, της θείας Αχτίτσας και των παιδικών μας χρόνων, ως “ραντολόι”, ήρθε ξαφνικά στην πολιτική επικαιρότητα. Πολιτικά κόμματα, κυρίως κυβερνητικά, που αρχίζουν να έχουν πτωτική τάση, πτώση των ποσοστών τους, και χάνουν τη δυναμική τους, είναι δηλαδή σε “πολιτική πενία”, πολιτική φτώχεια, αρχίζουν να επιδίδονται στην τακτική που είχαν έντιμα οι φτωχές σταχομαζώχτρες και οι όμοιοι συλλέκτες με το “ραντολόι” της Κρήτης.

Άρχισαν, δηλαδή, να μαζεύουν, πανικόβλητοι, παρηκμασμένους πολιτικούς του χθες και παροπλισμένους, πολιτικά σκύβαλα (απομεινάρια), χωρίς πολιτικό ήθος, έχοντας την ψευδαίσθηση πως έτσι θα αυξήσουν τα ποσοστά τους στις επικείμενες εκλογές και θα διασωθούν πολιτικά.

Το μόνο, όμως, που επιτυγχάνουν, δυστυχώς, είναι να φανερώνουν, με τις απονενοημένες, απελπισμένες και αδιάντροπες ενέργειές τους, στην κοινωνία την πολιτική φτώχεια τους. Με συνέπεια είτε να τους εγκαταλείπουν οι πολλοί είτε, το κυριότερο, να τους λυπούνται για το κατάντημά τους.

Οι παλιοί αγωνιστές και καπεταναίοι της Αντίστασης μάς έλεγαν ότι στη μάχη, καθώς και πριν από αυτήν, “ο εχθρός πρέπει να σε υπολογίζει”. Αλλά και στην ίδια την κοινωνία μας έλεγαν ότι “καλλιά ’ναι οι ανθρώποι να σε υπολογίζουν, παρά να σε λυπούνται”.

"Τι να κάνω αν η οικογένειά μου δεν συμφωνεί με τη χριστιανική ζωή μου;"





Χαρούμενοι αγωνιστές

Ερώτηση που λάβαμε:

Οικογένεια και πίστη.
Όλοι αγαπάμε την οικογένειά μας. Είναι ένα από τα άγια δώρα που μας έδωσε ο Κύριος. Τα παιδιά κάνουν ασφαλώς υπακοή στους γονείς συνάμα με την αγάπη που τους τρέφουν. Τι γίνεται όμως όταν οι γονείς δεν έχουν άμεση σχέση με την εκκλησία, την αποφεύγουν ή ακόμα-ακόμα -Θεός φυλάξοι – δεν πιστεύουν στον Κύριο και θεωρούν «υπερβολή» τις εκάστοτε επιλογές του χριστιανού, όπως να πηγαίνει κάθε Κυριακή στην εκκλησία, να νηστεύει, να απέχει από νυχτερινές εξόδους κ.ο.κ.; Στην ενδεχόμενη παρότρυνσή τους για να μιμηθεί το παιδί τη συμπεριφορά αυτή και εφόσον πρέπει να τους υπακούει, τι στάση μπορεί να κρατά;
 

Η απάντηση της ιστοσελίδας μας:

Τη στάση που πρέπει να έχουν τα παιδιά απέναντι στους γονείς τους παρουσιάζει με σαφήνεια ο απόστολος Παύλος στην προς Εφεσίους επιστολή: “Τα παιδιά να υπακούτε τους γονείς σας σύμφωνα με το θέλημα του Κυρίου. Διότι αυτό είναι δίκαιο. Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου. Η εντολή αυτή είναι η πρώτη στο δεκάλογο που συνοδεύεται με υπόσχεση ανταμοιβής. Διότι στη συνέχεια λέει η Αγία Γραφή: για να βρεις καλό, να ευτυχήσεις και να ζήσεις πολλά χρόνια στη γη” (στ΄ 1-4).

Ο απόστολος Παύλος στη επιστολή αυτή μιλάει στους πρώτους Χριστιανούς ανάμεσα στους οποίους υπήρχαν και νέοι με γονείς ειδωλολάτρες. Αν παρατηρήσουμε προσεκτικά θα διαπιστώσουμε ότι δεν κάνει λόγο για “άνευ όρων” υπακοή αλλά για υπακοή “εν Κυρίω”! Υπακοή δηλαδή σύμφωνη με το θέλημα του Κυρίου και στο σημείο αυτό μας υπενθυμίζει την πέμπτη κατά σειρά θεϊκή εντολή του δεκαλόγου “τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου…”.

Σε περίπτωση όμως που το θέλημα των γονέων εναντιώνεται στο θέλημα του Θεού, στην τήρηση του Ευαγγελίου και στη συνείδηση ενός Χριστιανού τότε ισχύουν οι λόγοι της Αγίας Γραφής “Ὁ φιλῶν πατέρα ἢ μητέρα ὑπὲρ ἐμὲ οὐκ ἔστι μου ἄξιος (Ματθ. ι 37)” και “πειθαρχεῖν δεῖ Θεῷ μᾶλλον ἤ ἀνθρώποις (Πράξ. ε΄29)”. Σε θέματα συνειδήσεως, ηθικής και πίστεως δε χωρούν συμβιβασμοί και υποχωρήσεις! “Εδραίοι γίνεσθε αμετακίνητοι (Α Κορ. ιε στ 58)”!

Αυτό όμως δε σημαίνει πως χάνει την αξία της η εντολή της τιμής προς τους γονείς! Έχουμε το δικαίωμα να μην υπακούσουμε σε εντολές των γονιών μας που είναι αντίθετες με τις εντολές του Θεού, δεν έχουμε όμως το δικαίωμα να υποτιμήσουμε, να περιφρονήσουμε ή να ειρωνευτούμε τους γονείς μας. Η επιμονή μας στην τήρηση του Ευαγγελίου γίνεται αφενός από αγάπη στο Θεό, Δημιουργό και Σωτήρα μας και αφετέρου από αγάπη και προς τους γονείς μας, προκειμένου να γευτούν και οι ίδιοι το θησαυρό που έχουμε και εμείς γευτεί μέσα στην Εκκλησία.

Σε περίπτωση που ο γονιός ζητάει κάτι αντίθετο με τη συνείδησή μας ας προσευχηθούμε σύντομα μέσα μας ώστε με το φωτισμό του Θεού να μπορέσουμε να χειριστούμε με διάκριση τη λεπτή αυτή και δύσκολη θέση. Μήπως μπορούμε να αντιπροτείνουμε μια άλλη λύση που να ικανοποιεί το αίτημα του γονιού μας χωρίς να αντικρούει σε κάποια εντολή του Θεού; Ας αποφύγουμε όσο είναι δυνατό τη ρήξη και τη σύγκρουση αν μπορούμε να παραμείνουμε με κάποιο τρόπο σταθεροί στα θέματα της πίστης και του ορθόδοξου ήθους. Σε περίπτωση όμως που αυτό δεν είναι εφικτό τότε ας πούμε με ειλικρίνεια, απλότητα και σταθερότητα “συγνώμη αλλά αυτό που μου ζητάς δεν μπορώ να το κάνω. Λυπάμαι αλλά είναι αντίθετο στη συνείδησή μου!”

Ποιος γονιός δε θα εκτιμήσει βαθιά μέσα του αυτό το ήθος και φρόνημα του παιδιού του ακόμη και αν αυτό γίνεται σε κάτι με το οποίο δε συμφωνεί ο ίδιος!

Θα μπορούσαμε ίσως σε δεύτερο χρόνο με περισσότερη ψυχραιμία και σε κατάλληλη περίσταση να απαντήσουμε και εμείς με διάκριση με τα δικά μας επιχειρήματα. Κυρίως όμως και σε κάθε περίσταση πρέπει να μιλάει το παράδειγμά μας. Θα έρθει στιγμή που και οι επιφυλακτικοί γονείς βιώνοντας καθημερινά το τι είναι ο Χριστός και η Εκκλησία μέσα από τη ζωή των αγωνιζόμενων παιδιών τους θα αφήσουν κατά μέρος τις επιφυλάξεις τους και θα αναζητήσουν και αυτοί τη μόνη “Οδό και Αλήθεια και Ζωή” (Ιω. ιδ΄ 6)!

Στο σημείο αυτό, ας αναλογιστούμε πρώτον πως στην εποχή μας υπάρχει πολλή παραπληροφόρηση για τα θέματα της πίστεως, για το τι είναι Εκκλησία και το τι διδάσκει το Ευαγγέλιο. Ως αποτέλεσμα συμβαίνει κάποιοι γονείς να αποκτούν λανθασμένη εικόνα της Εκκλησίας και προσπαθούν να προστατέψουν τα παιδιά τους από αυτό που νομίζουν επικίνδυνο ή επιβλαβές λόγω της παραπληροφόρησης.

Δεύτερον, δεν είναι λίγες οι φορές που βλέποντας οι γονείς το παιδί τους να κινείται αντίθετα σε αυτό που κάνουν οι πολλοί, ανησυχούν για το αν και κατά πόσο το παιδί τους θα μπορέσει να ενταχθεί ομαλά στην κοινωνία. Αγωνιούν μήπως ο γνήσιος εκκλησιαστικός τρόπος ζωής οδηγήσει τα παιδιά τους στην απομόνωση και θέλουν να τα προστατεύσουν από ένα τέτοιο ενδεχόμενο ξεχνώντας ίσως, προς στιγμήν, ότι ο χριστιανικός βίος είναι ο μόνος που οδηγεί σε πραγματική κοινωνία με το Θεό και τους ανθρώπους.

Τρίτον, υπάρχει το πιθανό ενδεχόμενο οι γονείς στην πραγματικότητα να μην εναντιώνονται στην πίστη των παιδιών τους αλλά στον τρόπο που αυτή η πίστη εκφράζεται, πιθανόν με μια δόση υπερβολικού εφηβικού ζήλου.

Ας μην είμαστε λοιπόν βιαστικοί στο να παρεξηγήσουμε και να απορρίψουμε μέσα μας ως πρόσωπα τους γονείς μας ακόμη και στην περίπτωση που θεωρούμε ότι αντιδρούν στην πίστη μας! Κατά κανόνα ό,τι μας λένε το κάνουν με καλή διάθεση, από αγάπη και σύμφωνα με αυτό που εκείνοι θεωρούν ως το καλύτερο για εμάς ακόμη και αν ως άνθρωποι συμβαίνει να κάνουν λάθος.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις πολύ θα βοηθήσει η τακτική επικοινωνία του νέου με τον πνευματικό του πατέρα ο οποίος θα μπορέσει με διάκριση να τον καθοδηγήσει προκειμένου να χειριστεί ο νέος με λεπτότητα την αντίδραση που συναντάει στην οικογένειά του.

Με αυτές τις προϋποθέσεις η καλοπροαίρετη και με αγάπη επιφύλαξη των γονέων απέναντι στην εκκλησιαστική ζωή των παιδιών τους δε θα αποτελέσει εμπόδιο για τους πνευματικά αγωνιζόμενους νέους, αλλά αντίθετα αφορμή για εντονότερο, πιο συνειδητό και πιο ελεύθερο πνευματικό αγώνα, για πιο γνήσια πνευματική ζωή, για πιο σταθερό και πιο ώριμο ορθόδοξο φρόνημα. Ο Θεός ο οποίος βλέπει την καλή διάθεση των γονέων και των παιδιών θα σκεπάσει με τη Χάρη Του γονείς και παιδιά ώστε οι μεν νέοι να εδραιώνονται στην πίστη περισσότερο, οι δε γονείς να ανακαλύπτουν την παρουσία Του σιωπηλά, αργά και σταθερά μέσα από τη ζωή των παιδιών τους. 


Και:

 

Πέμπτη 23 Μαΐου 2019

Οι λέξεις "Ουρανός" και "Γη" στην Αγία Γραφή


Τι εννοεί άραγε η Αγία Γραφή με τη φράση: "Ουρανός και γη"; Αντιλαμβάνονταν οι αρχαίοι συγγραφείς της τις λέξεις αυτές με τον ίδιο τρόπο όπως εμείς σήμερα; Η μελέτη αυτή, στοχεύει στην εξιχνίαση αυτού τού ερωτήματος, με συμπεράσματα χρήσιμα στην κατανόηση τής Αγίας Γραφής, και την ερμηνεία της. (ΟΟΔΕ)
 


1. Ο ουρανός και η γη ως περιβάλλον του ανθρώπου

Κατά τους κοσμολόγους, η δημιουργία τού Σύμπαντος, έγινε περισσότερο από 13.700.000.000 έτη πριν. Αντιθέτως, κάποιοι ερμηνευτές τής Αγίας Γραφής, θεωρούν ότι τα λεγόμενα τής Γένεσης στο κεφάλαιο 1/α΄ και εδάφιο 1, αναφέρονται σε αυτή ακριβώς τη δημιουργία. Εκεί όμως, μιλάει για εντελώς διαφορετικό πράγμα. Μιλάει για τη διαμόρφωση τής γης, ως κατοικία τού ανθρώπου, και όχι για τη δημιουργία τού σύμπαντος. Εκεί λέει: "Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην".

Στη συνέχεια, αναλύει τη διαμόρφωση τής γης σε 6 "ημέρες" ή φάσεις, για να δεχθεί τον άνθρωπο.

Ο Μωυσής όμως, στην Έξοδο 20/κ΄ 11, αναφέρεται στο ίδιο γεγονός "δημιουργίας ουρανού και γης", δείχνοντας ότι η αφήγησή του στη Γένεση, δε μιλάει για τη δημιουργία τού σύμπαντος, αλλά για την "εξαήμερη" διαμόρφωση τής γης για κατοικία τού ανθρώπου. (Και είναι λογικό ότι ο ίδιος ο Μωυσής γνώριζε τι εννοούσε όταν έγραφε τη Γένεση, καλύτερα από οποιονδήποτε κατοπινό ερμηνευτή).

Εκεί λέει τα εξής: "διότι εις έξ ημέρας εποίησεν ο Κύριος τον ουρανόν και την γην, την θάλασσαν και πάντα τα εν' αυτοίς..." Αυτό σημαίνει, ότι το Γένεσις 1/α΄ 1, δεν είναι κάτι διαφορετικό, αλλά μια περιληπτική αναφορά για τα παρακάτω, όπου αναλύονται μία μία οι έξι δημιουργικές ημέρες.

Με αυτό, συμφωνούν και τα παρακάτω εδάφια τής Γένεσης, στο 1/α΄ 6 - 10, όπου ξεκαθαρίζεται ότι ο Μωυσής, με τη λέξη: "ουρανός", δεν εννοεί το διάστημα, αλλά το χώρο που ορίζεται από την επιφάνεια τής θάλασσας, ως τα σύννεφα, και με τη λέξη: "γη", εννοεί την "ξηρά", και όχι τον πλανήτη.

"Και είπεν ο Θεός: "Γενηθήτω στερέωμα αναμέσον τών υδάτων, και ας διαχωρίζει ύδατα από υδάτων. Και εποίησεν ο Θεός το στερέωμα, και διεχώρησε τα ύδατα τα υποκάτωθεν τού στερεώματος, από τών υδάτων τών επάνωθεν τού στερεώματος. Και έγινεν ούτω. Και εκάλεσεν ο Θεός το στερέωμα: "Ουρανόν"... (Γένεσις 1/α΄ 6 - 8).

...και εκάλεσεν ο Θεός την ξηράν: "γην". Και το σύναγμα τών υδάτων εκάλεσε: "θάλασσας". (1/α΄ 10).

Στα παραπάνω εδάφια είναι επίσης σημαντικό, ότι στη λέξη "γη" δεν περιλαμβάνει τη "θάλασσα", την οποία διαφοροποιεί. Δεν μιλάει λοιπόν για τον πλανήτη, τού οποίου μεγάλο μέρος είναι νερό.

Όταν λοιπόν στο πρώτο εδάφιο τής Αγίας Γραφής λέει: "Εν αρχή εποίησεν ο Θεός τον ουρανόν και την γην", μιλάει για τη διαμόρφωση τού περιβάλλοντος μέσα στο οποίο ζει και κινείται ο άνθρωπος. Την ίδια έννοια έχουν οι λέξεις: "ουρανός και γη", όπου συναντώνται μαζί.

Τα παραπάνω είναι σημαντικά, για την κατανόηση Αγιογραφικών χωρίων, όπου αναφέρονται οι λέξεις: "ουρανός" και "γη", και που συχνά παρανοούνται. Για παράδειγμα, είναι σημαντικό να γνωρίζουμε, ότι οι συγγραφείς τής Αγίας Γραφής, όταν μιλούσαν για τη "γη", δεν είχαν υπ' όψιν τους τον "πλανήτη", (όπως εμείς σήμερα που τον είδαμε από το διάστημα), αλλά το έδαφος που πατούσαν. Κατά τον ίδιο τρόπο, όταν μιλούσαν για τον "ουρανό", δεν φαντάζονταν το αχανές διάστημα που γνωρίζουμε εμείς λόγω τών διαστημοπλοίων και τών τηλεσκοπίων, αλλά τον "θόλο" που περιέβαλλε την ξηρά, με κορυφή τα σύννεφα. 


Πιθανώς μάλιστα, τόσο ο Μωυσής, όσο και άλλοι αρχαίοι συγγραφείς που ερμήνευσαν το έργο του φαντάζονταν ότι η αρχή τού χρόνου ξεκινούσε με τη δημιουργία τής γης, όπως αναφέρεται στη Γένεση. Αυτοί, δε γνώριζαν ότι για τη δημιουργία τής γης, έπρεπε να προηγηθεί η ζωή και η έκρηξη ενός άλλου άστρου παλαιότερου τού ηλίου, το οποίο θα μετέτρεπε το υδρογόνο του στα γνωστά και απαραίτητα για τη ζωή στοιχεία που αποτελούν τη γη.

Τα παραπάνω, σε καμία περίπτωση δεν δικαιολογούν τις απόψεις τών Μανιχαίων.

Σε πείσμα τών Γνωστικών και τών Μανιχαίων, που υποστήριζαν ότι ο Θεός απλώς διαμόρφωσε το σύμπαν από προϋπάρχουσα ύλη, και δεν το δημιούργησε από το μηδέν, ο Ευαγγελιστής Ιωάννης, γράφει στην αρχή τού πρώτου κεφαλαίου τού Ευαγγελίου του για τον Ιησού Χριστό: "Στην Αρχή ήταν ο Λόγος... Τα πάντα έγιναν δι' Αυτού, και χωρίς Αυτόν, δεν έγινε ούτε ένα από όσα έγιναν". Εδώ, μιλάει σαφώς για την αρχή τού χρόνου, (όποτε κι αν ήταν αυτή), και μας πληροφορεί, ότι τότε "ήταν", (υπήρχε), ο Λόγος, και έκανε τα πάντα. Προφανώς, και ο Μωυσής, αν γνώριζε τις λεπτομέρειες τής σημερινής επιστήμης, θα ξεκινούσε ίσως από εκεί την αφήγηση τής δημιουργίας τού Θεού. Επικεντρώθηκε όμως, στα όσα ενδιέφεραν τον επίγειο παρατηρητή, για την αρχή τής επιγείου δημιουργίας, ως τόπο κατοικίας τού ανθρώπου.

Μια άλλη συνηθισμένη έννοια τής λέξης: "γη" στην Αγία Γραφή, είναι κάποια συγκεκριμένη τοποθεσία, που κάθε φορά η τοποθεσία της γίνεται κατανοητή από τα συμφραζόμενα τού εδαφίου. Κατ' αυτόν τον τρόπο, τα στρατεύματα τού Γωγ, κυκλώνουν τη "γη", την άγια γη τής Ιερουσαλήμ, και όχι τον πλανήτη, ο οποίος δεν θα μπορούσε να κυκλωθεί. (Αποκάλυψις 20/κ΄ 9).

2. Ο ουρανός ως κατοικία του Θεού


Εικ.: Η ουράνια λειτουργία, έργο του κορυφαίου αγιογράφου του 16ου αι. Μιχαήλ Δαμασκηνού, που (λόγω των συνθηκών της εποχής του) δεν αποφεύγει τις δυτικές επιρροές, χωρίς ασφαλώς να το καταλαβαίνει ο ίδιος (βιογραφία και εικόνες εδώ).

Η λέξη "ουρανός" όμως, έχει άλλη έννοια, όταν αναφέρεται ως περιβάλλον κατοικίας τού Θεού.
Όταν ο άνθρωπος παρατηρεί το περιβάλλον του, είναι αναπόφευκτο να συνειδητοποιεί τη μικρότητά του, και το πόσο ασήμαντος είναι σε σχέση με τα ουράνια φαινόμενα που παρατηρεί. (Ιώβ 36/λς΄ 22 - 37/λζ΄ 13).

Είναι λοιπόν φανερό στον άνθρωπο, ότι η ύπαρξη τού Δημιουργού του χώρου στον οποίο ζούμε, η ύπαρξη τού Δημιουργού αυτών τών φοβερών φαινομένων, πρέπει να είναι ανώτερη από τη δική μας, και δεν μπορεί να περιορίζεται στη γη μας, που είναι δικό Του δημιούργημα. (Ιώβ 38/λη΄ 4 - 11).

Πού λοιπόν θα αναζητήσουμε ΕΚΕΙΝΟΝ τον μεγαλειώδη Δημιουργό; Μα πού αλλού; Κάπου πιο πάνω από εμάς, πιο πάνω απ' όσα έφτιαξε. Και πιο πάνω από εμάς, είναι ο ουρανός. Εκεί ο άνθρωπος έστρεψε το βλέμμα του, εκεί αναζήτησε τον "ψηλότερο" απ' αυτόν Δημιουργό. (Ησαϊας 40/μ΄ 26. Ψαλμός 144/ρμδ΄ 3 - 5. 113/ριγ΄ 4 - 6).

Έτσι, ο "ουρανός" έφτασε να σημαίνει ακόμα τον "τόπο" κατοικίας τού Θεού. (Ψαλμός 2/β΄ 4).

Αυτό δεν σημαίνει φυσικά ότι ο Θεός ζει κάπου στο διάστημα, ούτε ότι ζει σε κάποιο σημείο τού σύμπαντος που Αυτός δημιούργησε. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να έχει ανάγκη από τη δημιουργία του για να κατοικεί εκεί; Αν πάλι δεν την έχει ανάγκη, δεν μπορεί να κατοικεί στο διάστημα, το οποίο αυτός δημιούργησε.

Για να το καταλάβουμε αυτό, ας κάνουμε έναν συλλογισμό:

Η γη είναι στρογγυλή, και περιστρέφεται γύρω από τον ήλιο, και μαζί με τον ήλιο ταξιδεύει γύρω από το κέντρο τού γαλαξία μας. Αυτό σημαίνει ότι κάθε δευτερόλεπτο που περνάει, ένα σημείο στην επιφάνειά της, αλλάζει συνεχώς θέση ως προς το σύμπαν. Ας υποθέσουμε λοιπόν, πως κάποιος στην Ελλάδα δείχνει ίσια πάνω στον ουρανό, και λέει: "Ο Θεός είναι εκεί στον ουρανό". Την ίδια στιγμή στην Αυστραλία, στο αντίθετο σημείο τής γης, ένας άλλος άνθρωπος δείχνει ψηλά στον ουρανό, και λέει και αυτός: "Ο Θεός είναι εκεί στον ουρανό".

Επειδή όμως η γη είναι στρογγυλή και αυτοί βρίσκονται στα δύο αντίθετα άκρα της, στην πραγματικότητα δείχνουν σε ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση ο ένας από τον άλλο, λέγοντας και οι δύο, πως "εκεί" κατοικεί ο Θεός. Τελικά λοιπόν, σε ποια από τις δύο κατευθύνσεις κατοικεί ο Θεός;

Γι' αυτό στην Αγία Γραφή, ο ίδιος ο Θεός ενέπνευσε τον σοφό βασιλιά Σολωμώντα να πει: μ"Οι ουρανοί τών ουρανών δεν μπορούν να σε χωρέσουν" δείχνοντας την "πανταχού παρουσία" τού Θεού, αλλά και το ότι ο Θεός δεν κατοικεί σε συγκεκριμμένο τόπο. (Ιερεμίας 23/κγ΄ 24. Α΄ Βασιλέων 8/η΄ 27. Ψαλμός 139/ρλθ΄ 8). Ο Θεός είναι απλά ανώτερος από τον άνθρωπο, "όπως ο ουρανός είναι ανώτερος από τη γη". (Ψαλμός 113/ριγ΄ 4 - 6. 103/ργ΄ 11. 99/ θ΄ 1,2). Άλλωστε, δεν θα μπορούσαν οι συγγραφείς τής Αγίας Γραφής να εννοούν ως τόπο κατοικίας τού Θεού το διάστημα, μια και δεν το γνώριζαν, παρά μόνο ως κάτι ψηλότερο από αυτούς.

Όταν λοιπόν η λέξη "ουρανός" αναφέρεται ως τόπος κατοικίας τού Θεού, εννοεί την ανώτερη μορφή ύπαρξης τού Θεού. (Για περισσότερα, δες τη μελέτη τής ίδιας σειράς, με θέμα: "Η πανταχού παρουσία τού Θεού").

Ο απόστολος Παύλος, μας μιλάει για τρεις βαθμίδες ύπαρξης, στην Β΄ Κορινθίους 12/ιβ΄ 2 - 4, όταν μας αποκαλύπτει ότι "μεταφέρθηκε ως τον 3ο ουρανό, στον Παράδεισο, και άκουσε πράγματα ανέκφραστα". Έχουμε δηλαδή βαθμίδες ύπαρξης, ψηλότερες από τη γήινη φθαρτή μορφή ύπαρξης.

Αυτό δείχνει και η έκφραση: "ουρανός τών ουρανών" (Α΄ Βασιλέων 8/η΄ 27). Δηλαδή, ότι και οι ουρανοί έχουν κάτι ψηλότερο και ανώτερο απ' αυτούς, έναν ψηλότερο ουρανό, που όμως και αυτός "δεν μπορεί να χωρέσει" τον "πανταχού παρόντα" Θεό, τον "υψηλότερο τών ουρανών". (Εφεσίους 4/δ΄ 10).

Στο ίδιο πλαίσιο κινούνται και οι αναφορές τού Κυρίου μας Ιησού Χριστού, όταν αναφέρεται στον ουρανό. Ο ίδιος έρχεται από αυτή την ανώτερη πραγματικότητα, τον δικό Του ανώτερο κόσμο, στο δικό μας, και σ' αυτόν επιστρέφει: "Ουδείς αναβέβηκεν εις τον ουρανόν, ει μη ο εκ τού ουρανού καταβάς, ο Υιός τού ανθρώπου". (Ιωάννης 3/γ΄ 13. 6/ς΄ 26).

Πολίτες αυτής τής ανώτερης (ουράνιας) πραγματικότητας, είναι ήδη οι Χριστιανοί που με το άγιο βάπτισμα ενώθηκαν μαζί με τον Ιησού Χριστό. (Εφεσίους 2/β΄ 6). Ωστόσο, το έργο τού Ιησού συνεχίζεται, ώσπου να γίνει το θέλημά του, όπως στον ουρανό, και στη γη, (Ματθαίος 6/ς΄ 10), και να συνδιαλαγούν "τα πάντα δι' αυτού, είτε τα επί της γης είτε τα εν τοις ουρανοίς". (Κολοσσαείς 1/α΄ 20). 




3. Ο ουρανός ως κατοικία των αγίων

"Ημών (τών Χριστιανών) το πολίτευμα εν ουρανοίς υπάρχει", (Φιλιππισίους 3/γ΄ 20,21), αλλά δεν αρνούμεθα τη γη, την τωρινή μας κατοικία, όπως δεν την αρνήθηκαν και οι προ Χριστού πιστοί, "αν και περίμεναν την επουράνια πατρίδα". (Εβραίους 11/ια΄ 13 - 16). Η λειτουργική προσευχή, δίνει φωνή στη γη, σε ό,τι περιέχεται στη γη, και σε ό,τι παράγεται με την εργασία. Κατ' αυτόν τον τρόπο, ο άνθρωπος λειτουργεί ως "ιερέας" τής γης, κάνοντάς την να υψώνεται προς το Θεό. Ο άνθρωπος είναι "βασιλιάς και ιερέας τής γης" (Αποκάλυψις 5/ε΄ 10).

Περιμένουμε την "απελευθέρωσή της από τη φθορά", (Ρωμαίους 8/η΄ 19 κλπ), ούτως ώστε όταν "παρέλθει" η σημερινή της μορφή, να αντικατασταθεί από την καινούργια γη. Επειδή, "κατά την υπόσχεση του Θεού, καινούργιους ουρανούς και καινούργια γη προσμένουμε, όπου σ' αυτό το νέο ανώτερο περιβάλλον κατοικίας μας, κατοικεί δικαιοσύνη". (Β΄ Πέτρου 3/γ΄ 13).

Βιβλιογραφία: Λεξικό Βιβλικής Θεολογίας σελ. 206 - 211, 749,750.


Δείτε επίσης

Επιστήμη και θρησκεία, ορθολογισμός και δόγμα
Επιστήμη, Δαρβίνος και Εκκλησία


Η άμεση γνώση του Θεού από τους ανθρώπους   
 
Andrew Parker, Το Αίνιγμα της Γενέσεως - Γιατί η Βίβλος είναι επιστημονικά ακριβής
π. Ειρηναίος Δεληδήμος: Ο χριστιανισμός δεν είναι θρησκεία - Χριστιανισμός & επιστήμη
Μπορούμε να γνωρίσουμε το Θεό;