ΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΠΡΙΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ, ΔΕ ΘΑ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ

(ΠΑΡΟΙΜΙΑ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ)

Σάββατο 22 Ιουνίου 2024

π. ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ - ΣΧΟΛΗ ΓΟΝΕΩΝ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΣΠΑΡΤΗΣ

 • Δευτέρα 17 Ιουνίου 2024 στις 7:00 μ.μ. -  Θέμα: "Βία φύσεως διηνεκής κατά της βίας της φύσεως" - π. Ευάγγελος Παπανικολάου, θεολόγος, ιεραπόστολος και ιατρός.

Ι.Μ. Μονεμβασίας και Σπάρτης

Νίκος Οικονομόπουλος: Δώρισε την αμοιβή του για να χτιστεί εκκλησία στην Κατερίνη – Ετοιμάζει συναυλία τον Ιούλιο για να συνδράμει ξανά

Sportime /  

Τι πιο όμορφο, όταν καλλιτέχνες που πιστεύουν στην ορθοδοξία μετατρέπουν τη δημοφιλία τους σε προσφορά για τον Θεό. Με πνεύμα ομολογίας αλλά χωρίς τυμπανοκρουσίες. Αγαπητός για τον λαό ο Νίκος Οικονομόπουλος, αλλά και αγαπητός για την Εκκλησία, ως μέλος της που δεν διστάζει να καταθέτει με παρρησία την αλήθεια της πίστης. Πάρα πολλές οι φορές που το έχει κάνει, και σίγουρα θα συνεχίσει να το κάνει.

Και οι χιλιάδες θαυμαστές του ακούνε μια θέση που ξεχωρίζει στην «έρημο» των επωνύμων, μπαίνουν σε έναν καλό προβληματισμό, παραδειγματίζονται ευεργετικά και καταλαβαίνουν ότι το ταπεινό φρόνημα της ορθοδοξίας μπορεί να ανθίσει παντού, ακόμα και σε έναν επαγγελματικό χώρο που κυριαρχούν τα μεγάλα «εγώ», όπως είναι ο χώρος του τραγουδιού.

Η ευθύνη κάθε χριστιανού είναι να προσφέρει ότι μπορεί προς τους συνανθρώπους του και τον Θεό, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του. Άλλος μπορεί να κάνει λίγα και άλλος πολλά. Ο Νίκος Οικονομόπουλος έχει το βήμα να μετατρέψει την αγάπη του κόσμου σε κοινή ωφέλεια, πνευματική ή υλική. Και αυτό πράττει συνεχώς προς τιμήν του. Στα τέλη του περασμένου καλοκαιριού, ο γνωστός τραγουδιστής είχε κάνει μια αξιέπαινη κίνηση. Δώρισε όλη την αμοιβή του από μία συναυλία, για να χτιστεί μια εκκλησία στην Κατερίνη.

Με τη συνεργασία της Ιεράς Μητρόπολης Κίτρους, Κατερίνης και Πλαταμώνος, τον Ιερό Ναό Τιμίου Σταυρού και Υπαπαντής του Κυρίου Κατερίνης, την Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας και τον Δήμο Κατερίνης, ο Νίκος Οικονομόπουλος έδωσε μια συναυλία στο γήπεδο του Πιερικού η οποία όπως αναμενόταν είχε γίνει sold out.

Για περισσότερες από δύο ώρες ο γνωστός καλλιτέχνης είχε ερμηνεύσει αγαπημένα τραγούδια και είχε συγκινήσει το κοινό με τα όσα είπε στην αρχή της συναυλίας, εξηγώντας τον ευγενή λόγο που πραγματοποιήθηκε η συναυλία. Ευχαρίστησε τον κόσμο που με το εισιτήριο του συνέβαλε στην ολοκλήρωση της κατασκευής του Ιερού Ναού Τιμίου Σταυρού και Υπαπαντής του Κυρίου Κατερίνης.

Η ευγενική προσπάθεια όμως συνεχίζεται και το φετινό καλοκαίρι, μιας και η Κατερίνη υπεραγαπάει τον Νίκο Οικονομόπουλο και φυσικά στηρίζει τέτοιους όμορφους σκοπούς. Τη Δευτέρα 22 Ιουλίου, ο Νίκος Οικονομόπουλος θα δώσει εκ νέου μια συναυλία στο γήπεδο του Πιερικού και μέρος των εσόδων θα διατεθεί για την αποπεράτωση του Ιερού Ναού. Μια ακόμα όμορφη καλοκαιρινή βραδιά όπου η διασκέδαση θα ταιριάξει με την προσφορά. Τέτοιες φιλότιμες κινήσεις αποτελούν «όαση» μέσα στον σκληρό κόσμο του χρήματος και της δόξας που τίποτα δεν χαρίζεται.

Παρασκευή 21 Ιουνίου 2024

Ακόμη και η εξωτερική μας εμφάνιση μπορεί ν' αλλάξει


ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ

Μπορούμε να γεννηθούμε στις πιο δυσμενείς συνθήκες. Μπορούμε να μεγαλώσουμε σε αδαή, σκληρά και ακόμη και δολοφονικά περιβάλλοντα. Μπορούμε να βιώσουμε οποιαδήποτε έλλειψη, οιωνό, απώλεια. Μπορούμε να παραμορφωθούμε από τη γέννησή μας και να ξέρουμε τι σημαίνει να σε περιφρονούν, να πληγώνεσαι, να μας απορρίπτουν. Οτιδήποτε είναι κακό στον σημερινό κόσμο μπορεί να αφήσει το σημάδι του πάνω μας.
Αλλά τη στιγμή που επιστρέφουμε στον Θεό, τη στιγμή που αποφασίζουμε να ακολουθήσουμε τις εντολές Του, ξεκινά μια διαδικασία θεμελιώδους διόρθωσης. Και όχι μόνο θεραπευόμαστε από τις πληγές ή τα πάθη μας, αλλά ακόμη και η εξωτερική μας εμφάνιση μπορεί να αλλάξει.

Άγιος Σωφρόνιος

Στις φωτογραφίες ο Κώστας Πάσσαρης πρό καί μετά Χριστού.

πηγή

«Ένα "ρ" χωρίζει τον Άγριο από τον Άγιο!!!»

Άγιος Παΐσιος

Πέμπτη 20 Ιουνίου 2024

Τετάρτη 19 Ιουνίου 2024

Δυο βιβλία για τις καλοκαιρινές διακοπές των (μικρών) παιδιών μας!

Χρυσένια

Διακοπές διακοπές, με παιχνίδια και χαρές


ΜΟΥΡΙΚΗ ΚΑΤΕΡΙΝΑ

Εκδόσεις Σταμούλη

Ένα βιβλίο με χίλιες ιδέες, κεφάτες, δροσάτες, για ώρες ωραίες! Ένα βιβλίο για το βουνό, τη θάλασσα, το χωριό και την πόλη! Το καλοκαίρι πλησιάζει και οι μικροί μας φίλοι θέλουν να παίξουν, γεμάτοι ενέργεια και ενθουσιασμό. Έχοντας όλα αυτά υπόψιν η έμπειρη συγγραφέας παιδικών βιβλίων Κατερίνα Μουρίκη ετοίμασε ένα χορταστικό βιβλίο με 90 σελίδες, γεμάτο παραμύθια, ζωγραφιές, γρίφους και σπαζοκεφαλιές. 

Η Κωνσταντίνα Ζαφείρη με την τρυφερή και παιχνιδιάρικη προσέγγισή της στην εικονογράφηση συμπληρώνει όμορφα την πλούσια αυτή έκιδοση που φέρει την υπογραφή ποιότητας των εκδόσεων Σταμούλη. Το βιβλίο είναι ιδανικό δώρο για παππούδες, γιαγιάδες, νονούς και νονές, αλλά και ένα πολύ χρήσιμο βοήθημα για την απασχόληση των παιδιών και στην τάξη. «Διακοπές, διακοπές», λοιπόν, «με παιχνίδια και χαρές». Ξεκινάμε από τώρα!

 

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΦΥΓΑΜΕ!

Συγγραφέας: Ιωάννα Σκαρλάτου
Εικονογράφος: Πέγκυ Φούρκα
 
Εκδόσεις Έαρ

Οικογένεια Φύγαμε… με 12 βιωματικές εκδρομές σε ξεχωριστούς προορισμούς της Ελλάδας μας!
Οικογένεια Φύγαμε… με παραδοσιακές συνταγές!
Οικογένεια Φύγαμε… με κατασκευές και παιχνίδια για όλους μας!
Οικογένεια Φύγαμε… για να γνωρίσουμε από κοντά τις ομορφιές του τόπου μας!
Οικογένεια Φύγαμε… για να γνωρίσουμε τον πολιτισμό μας
και την Ελληνορθόδοξη ταυτότητά μας·
για να μάθουμε…
από πού ερχόμαστε και πού πηγαίνουμε…

Οικογένεια Φύγαμε… μόλις έφτασε ο πρώτος ταξιδιωτικός οδηγός για παιδιά!

Από 5 χρονών.

Μέρος των Εσόδων θα προσφερθούν στο Ίδρυμα Απόρων και Ορφανών παιδιών ”Ο Άγιος Λουκάς, ο ιατρός!”









 

To Pride και το καρναβάλι έγιναν οι πιο λαμπρές «εθνικές» μας εορτές

 

Τον μήνα Ιούνιο, η «υπερηφάνεια» του ουράνιου τόξου εξαπολύει μια πρωτοφανή πολιτισμική επίθεση στην πρωτεύουσα και κυρίως στη συμπρωτεύουσα. Σε μια εποχή που κηρύσσονται μέχρι και κλιματικά «lockdown» λόγω… καύσωνα ή χουντικές απαγορεύσεις συγκεντρώσεων για τις Πρέσπες των «ΤσιπροΖάεφ», το Europride επιβάλλεται με το στανιό στους Θεσσαλονικείς για 9 ολόκληρες μέρες.

Η «υπερηφάνεια» της… οπής, γίνεται «υπερηφάνεια» περιωπής, με τις πλάτες ενός σάπιου κράτους που παίρνει διαζύγιο από την Ορθοδοξία και γιορτάζει τους γάμους του με το ουράνιο τόξο. Τη νέα επίσημη «θρησκεία». Μια ισχνή μειοψηφία επιβάλλεται καταχρηστικά στην κοινή θέα, παραμένει πολύ μικρή σε αριθμούς – αλλά πολύ μεγάλη σε χρηματοδότες. Με το πρόσχημα του αιτήματος της ισότητας, καθιερώνεται μέσω της ανισότητας και της υπερπροβολής.

Δεν φτάνει που η ΛΟΑΤΚΙ+ προπαγάνδα ρέει ασταμάτητα σε σχολεία, εκπομπές, σειρές, ταινίες, κοινωνικά δίκτυα, άρθρα, συνεντεύξεις, πολιτικές δηλώσεις, δημόσια κτήρια και διαφημιστικές καμπάνιες, πρέπει να στεφανώνεται και σε «αψίδες» θριάμβου στις μεγαλουπόλεις, να εισβάλλουν κατάμουτρα στον δημόσιο βίο, να είναι η επιβεβλημένη «κανονικότητα» που θα δεις από το μπαλκόνι σου, από το στέκι σου, από τον δρόμο που περνάς, από την πλατεία που συχνάζεις.

Καμία άλλη σοβαρή γιορτή, που να στηρίζεται μάλιστα και από δημοτικές αρχές, δεν έχει τέτοια σκανδαλώδη διάρκεια, που φτάνει σε επίπεδα κατάληψης μιας πόλης. Ούτε σε εθνικές εορτές – ούτε σε θρησκευτικές, δεν δίνεται το ένα εκατοστό της στήριξης, της προώθησης και των πόρων που δίνονται πλέον για τα Pride. Η μόνη «γιορτή» που έχει εξίσου μεγάλη διάρκεια είναι το διονυσιακό… καρναβάλι, που ξεκινάει από το άνοιγμα του Τριωδίου και φτάνει ως την Καθαρά Δευτέρα.

Επομένως μπορούμε να πούμε και επίσημα πλέον ότι οι 2 «επιφανέστερες» γιορτές της ταλαίπωρης πατρίδας μας, είναι το καρναβάλι και το Pride, δηλαδή 2 εκδηλώσεις παρόμοιας αισθητικής που απευθύνονται εξίσου στην ειδωλολατρία (της σάρκας), την απελευθέρωση των σεξουαλικών ορμών και την κανονικοποίηση της ανωμαλίας. Μια χώρα που έχει εκατοντάδες άξιους λόγους να υπερηφανεύεται για την ιστορία της και την πίστη της, έφτασε να βρίσκει εκπλήρωση μόνο στην αποκτήνωση και τη διαστροφή.

Στο Pride της Αθήνας είδαμε εικόνες «απείρου κάλλους» ως συνήθως, με γυμνόστηθους διαδηλωτές (άντρες και γυναίκες), εικόνες του Χριστού ως «αξεσουάρ» βλασφημίας, υπερήφανους «καρναβαλιστές» με εσώρουχα, σαδομαζοχιστικά αξεσουάρ, ερωτικά βοηθήματα, συνθήματα παρακίνησης σε βία («κλωτσιές με δωδεκάποντο» κλπ.) και ένα συλλογικό αίτημα να γίνουν και νόμιμα οι γυναίκες, σκλάβες τεκνοποίησης κατά παραγγελία. Φυσικά ουδείς αντιμετώπισε τις προβλεπόμενες συνέπειες του νόμου. Αυτό έλειπε…

Παρεμπιπτόντως, έγινε γνωστό από καταγγελία της Δημοτικής Συμβούλου, Ελένης Παπαδοπούλου, ότι το Athens Pride διοργανώθηκε παράνομα χωρίς να έχει δοθεί καμία επίσημη άδεια από το Δημοτικό Συμβούλιο, παρά μόνο έφτασε η τσιφλικάδικη «απόφαση Δημάρχου» του Χάρη Δούκα που έδωσε αυθαίρετα το πράσινο φως χωρίς να ρωτήσει κανέναν. Τόσο συστημικό ως το κόκκαλο του κράτους έχει γίνει αυτό το πανηγυράκι ατίμωσης, που δεν περνάει καν από τους δημοκρατικούς μηχανισμούς της Πολιτείας. Μια κανονική πολιτισμική εισβολή δηλαδή.

Καθόλου τυχαία, τα Pride καθιερώθηκαν να γίνονται στο κατακαλόκαιρο (ο Ιούνιος ως μήνας «υπερηφάνειας» έχει ανακηρυχθεί από τις ΗΠΑ, από το 2009 και ο «θεσμός» πηγαίνει πίσω στο 1969) για να βοηθάει και ο καιρός στην επίδειξη γυμνής σάρκας, αλλά είναι και μια περίοδος που για πολύ κόσμο τα ήθη χαλαρώνουν. Μιας και μιλάμε για μια «γιορτή» που γιγαντώνεται στα πλαίσια του αμερικανικού marketing, η τοποθέτηση «προϊόντος» δεν θα μπορούσε να μη γίνεται στην κατάλληλη εποχή για να «καταναλωθεί» από τις μάζες.

Μεγαλοπρεπείς χορηγοί, πανάκριβες διαφημιστικές καμπάνιες, πανστρατιά υποστηρικτικών δημοσιευμάτων, πολιτικοί κολαούζοι, κορυφαία ονόματα του ξεπεσμένου πενταγράμμου και γενικά όλη η «αφρόκρεμα» του συστήματος στηρίζει αυτό το πανσεξουαλικό ανοσιούργημα, που παρουσιάζεται σαν το «Woodstock» του 21ου αιώνα, αλλά στην πραγματικότητα είναι ένα πολιτικό πυρηνικό όπλο υποταγής των λαών και των εθνών.

Θύματα αυτής της μασκαράτας και οι ομοφυλόφιλοι που δεν νοιώθουν καμία υπερηφάνεια για το πάθος τους, ούτε πιστεύουν ότι η ομοφυλοφιλία πρέπει να ταυτίζεται με το ξεβράκωμα και τους καρναβαλισμούς. Θύματα αυτής της μασκαράτας και τα αθώα παιδιά που σέρνονται στις παρελάσεις για να «βαφτιστούν» από μικρά στην ανωμαλία, αλλά ακόμα και τα παιδιά των ετεροφυλόφιλων ανδρόγυνων που βομβαρδίζονται από την προπαγάνδα που παρελαύνει στις πόλεις και τα σχολεία.

Η ακολασία ξεκίνησε δειλά – δειλά από τις αθέατες γωνιές της κοινωνίας και πλέον έχει φτάσει να γίνει θηρίο που απαιτεί ολοκληρωτική επικράτηση. Πριν 2 δεκαετίες είχαμε το «δεν με νοιάζει τι κάνει ο καθένας στο κρεβάτι του» και σήμερα σου φέρνουν το «κρεβάτι» τους στο Σύνταγμα και στο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, μαζί με όλα τα αξεσουάρ του. Πριν 9 χρόνια ήταν ικανοποιημένοι με τα σύμφωνα συμβίωσης και τώρα απαιτούν παρένθετες μητρο-μηχανές, τρανς «γονεϊκότητα», βαφτίσεις, απάλειψη των όρων πατέρας και μητέρα και πολλά άλλα που έπονται.

Τα συστημικά κόμματα όχι μόνο δεν άκουσαν την κατακραυγή του κόσμου στην ευρωκάλπη για τη ΛΟΑΤΚΙ+ παράνοια, αλλά επιβάλλουν την ατζέντα με διπλή λύσσα. Η Βόρεια Ελλάδα τους «μαύρισε» κι εκείνοι απαντούν με… Europride. Η Αττική τους γύρισε την πλάτη με την αποχή (δυστυχώς) κι εκείνοι απαντούν με Athens Pride. Πιέζουν τον κόσμο ακόμα πιο πέρα από το σημείο αντοχής. Είναι στοχοπροσηλωμένοι στο έργο της καταστροφής. Δεν καταλαβαίνουν τίποτα…

Δευτέρα 17 Ιουνίου 2024

ΝΙΚΗ, Pride & Europride!


Για όποιους - δυστυχώς - απαιτούν εξηγήσεις για τα αυτονόητα.

 EuroPride 2022 will not be cancelled ...

Οι «παρελάσεις υπερηφάνειας» απολαμβάνουν πάντα ισχυρή αστυνομική φύλαξη για όσα χρόνια συμβαίνουν. Και δίνουν ακατάπαυστα βήμα σε εκφράσεις μίσους και σε προσβολές των αξιών του απλού Έλληνα πολίτη και οικογενειάρχη. Αντεθνικό κλίμα, χλεύη για την χριστιανική πίστη, εξευτελισμός των ρόλων της παραδοσιακής οικογένειας, στοχοποίηση των αντιφρονούντων.

Γνωρίζουμε με ποιούς τα βάζουμε. Τα “pride” έχουν πολλαπλούς συμμάχους, όπως την προνομιακή μεταχείριση από την κυβέρνηση, το ΕΣΡ και όλα τα κόμματα που έχουν φέρει την πατρίδα σε τροχιά καταστροφής· όπως την αιγίδα της Αμερικανικής Πρεσβείας και την συνυπογραφή από μερικές ακόμη πρεσβείες· όπως την οικονομική ενίσχυση οργανώσεων του George Soros και των διεθνών λόμπι προώθησης της ομοφυλοφιλίας· όπως την υποστήριξη αρκετών εμπορικών χορηγών, οι οποίοι έχουν πειστεί για δύο παράδοξα: πρώτον, ότι οι ομοφυλόφιλοι έχουν ισχυρότερη αγοραστική δύναμη, και δεύτερον, ότι οι ομοφυλόφιλοι προτιμούν μάρκες επειδή διαφημίζουν την ομοφυλοφιλία του πελάτη τους και όχι για την ανωτερότητα του δικού τους προϊόντος ή υπηρεσίας. Αναίδεια, ισχύς και παράνοια στο χωνευτήρι του pride!

Όλα αυτά τα χρόνια, δεν είδαμε καμμία ουσιαστική κίνηση από πολιτικά κόμματα του κοινοβουλίου ώστε να αποτραπεί ή να περιοριστεί το νοσηρό φαινόμενο.

Μόνη η ΝΙΚΗ τόλμησε να αντισταθεί έμπρακτα και συστηματικά στην επέλαση του ροζ ολοκληρωτισμού, ήδη από την πρώτη στιγμή που απέκτησε θεσμική υπόσταση ως κοινοβουλευτική πολιτική φωνή.

  • Τον περασμένο Σεπτέμβριο 2023, η ΝΙΚΗ στις μεγάλες ανοιχτές εκδηλώσεις της σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη παραμονές των δημοτικών εκλογών, υποστήριξε δημόσια τις υποψηφιότητες δημάρχων οι οποίοι δεν θα έδιναν άδεια διεξαγωγής των gay pride στις πόλεις τους.
  • Σε επίκαιρες ερωτήσεις σε όλη την κοινοβουλευτική θητεία της, η ΝΙΚΗ κονταροχτυπήθηκε με το Υπουργείο Παιδείας φέρνοντας στο προσκήνιο την πονηρή διείσδυση της παιδεραστίας και της ομοφυλοφιλίας στην διδακτέα ύλη.
  • Τον Φεβρουάριο 2024, η ΝΙΚΗ συμμετείχε σύσσωμη στο μεγάλο συλλαλητήριο στο Σύνταγμα κατά του «γάμου» ομοφυλοφίλων και της υιοθεσίας παιδιών από ομοφυλόφιλους.
  • Και σήμερα, Ιούνιο 2024, μόνη η ΝΙΚΗ έκανε σαφή θεσμική κίνηση για τον περιορισμό των παρελάσεων ομοφυλοφιλίας, απευθυνόμενη στον Δήμαρχο Θεσσαλονίκης, στην Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης, καθώς και στους ίδιους τους διοργανωτές του Europride, αποστέλλοντας εξώδικη προειδοποίηση για την αποτροπή φαινομένων προσβολής των συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων του ελληνικού λαού, και εκφράζοντας διαμαρτυρία για την επιβολή προβολής της διαφήμισης του Athenspride από το ΕΣΡ.

Αυτά, ορισμένοι επιτήδειοι τα ξεχνούν. Λιθοβολούν τη ΝΙΚΗ διαστρεβλώνοντας τις θέσεις της και παρουσιάζοντας το άσπρο ως μαύρο. Απομονώνουν δυο λέξεις και κάνουν σημαία ότι η ΝΙΚΗ αποδέχεται τα pride και έχει απλά ενστάσεις στον τρόπο διεξαγωγής τους.

Τους απαντούμε ότι η ελευθερία της επιλογής είναι δεδομένη. Η ανοχή της κάθε επιλογής όμως, δεν σημαίνει επιβράβευσή και διαφήμισή της, ούτε συνιστά δικαίωμα θεσμικής της επιβολής επί του κοινωνικού συνόλου.

Τους απαντούμε -χωρίς να προσδοκούμε ότι θα απαλλαγούν από την επιλεκτική κώφωση- ότι η ΝΙΚΗ είναι ένα πολιτικό κίνημα που αγωνίζεται να επιφέρει την καλή αλλαγή στην πατρίδα μας, τηρώντας τους νόμους και το Σύνταγμα. Τους άδικους νόμους θα τους αλλάξουμε όταν ο ελληνικός λαός δώσει στη ΝΙΚΗ την σχετική εντολή. Μέχρι τότε, δεν θα χάσουμε το δίκαιο του αγώνα μας καταφεύγοντας σε παρανομίες.

Τους απαντούμε ρωτώντας, τί έκαναν εκείνοι για την αποτροπή των ασχρουργιών του pride; Πετούν αδιακρίτως βέλη μίσους από το πληκτρολόγιο;

Τους απαντούμε ότι αυτοί δεν ξέρουν τί ακριβώς ζητούν. Να παραβιάσουν το Σύνταγμα; Να αφορίσουν όσους διαφωνούν; Να πάρουν τα όπλα; Εναντίον ποιών; Των συμπολιτών τους; Είναι εκείνοι οι άμωμοι που θα εκτελέσουν τους αμαρτωλούς;

Είναι οι ίδιοι που, αν έβλεπαν μπροστά τους τον Χριστό σιδηροδέσμιο να σιωπά μπροστά στον Πόντιο Πιλάτο, θα Τον έστηναν στον τοίχο επειδή επέλεξε να μην ομολογήσει την Θεότητά Του εκείνη την στιγμή.

Καθένας μας επιλέγει στη ζωή του να βλέπει με τα μάτια της μύγας ή με τα μάτια της μέλισσας. Η μύγα σε ένα ανθόσπαρτο λιβάδι θα σταθεί να καμαρώνει ένα λείψανο ακαθαρσίας, ενώ η μέλισσα σε μια χωματερή θα βρει να αναπαυθεί στο λουλούδι.

Εμείς απευθυνόμαστε από την πρώτη στιγμή στους καλοπροαίρετους, αυτούς δηλαδή με τα μάτια της μέλισσας. Με αυτά τα μάτια, θέλουμε και τους ανθρώπους που μέχρι χθες συμμετείχαν στα pride, και έχουν το ανοιχτό μυαλό να βρουν μία καλύτερη επιλογή για τη ζωή τους.

Η ΝΙΚΗ θα συνεχίσει τον σεμνό αγώνα της, χωρίς μίση και χωρίς εμπάθειες, συμπορευόμενη με τους πολλούς καλοπροαίρετους. Και κάποτε θα καθαρίσει τους δρόμους μας από την υπερήφανη αναίδεια, φέρνοντας πίσω την αρχοντιά και την σεμνότητα που έχει στην ψυχή του ο ελληνικός λαός.

2013. Ημέρες gay pride Θεσσαλονίκης. Κάποιοι προωθούσαν το κακό. Κάποιοι ρέμβαζαν. Και κάποιοι άλλοι αγρυπνούσαν και αγωνίζονταν.

Ομιλία του κ. Δημητρίου Νατσιού στην ειρηνική διαμαρτυρία για τις εκδηλώσεις ομοφυλοφιλικής υπερηφάνειας, στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Δημητρίου Θεσσαλονίκης, στις 14 Ιουνίου 2013.

 

Δήλωση με αφορμή κακεντρεχή σχόλια για την εναντίωση της ΝΙΚΗΣ στο Europride  
 
Με αφορμή κακεντρεχή σχόλια τρίτων σε βάρος της ΝΙΚΗΣ αναφορικά με την εναντίωσή της στο Europride Θεσσαλονίκης, ο Εκπρόσωπος Τύπος της ΝΙΚΗΣ κ. Δήμος Θανάσουλας έκανε την εξής δήλωση:
"Η ΝΙΚΗ θεωρεί τις «παρελάσεις υπερηφανείας», ως παρελάσεις κατοχής της Νέας Τάξης στη χώρα μας. Διαφωνούμε κάθετα με αυτές, καθώς είναι αντίθετες με τις αξίες της ελληνικής κοινωνίας. 
Όμως η ΝΙΚΗ είναι Δημοκρατικό και Πατριωτικό Κίνημα, και ως τέτοιο δε μπορεί να απαγορεύσει συγκεντρώσεις που έχουν λάβει νόμιμη άδεια σύμφωνα με το Σύνταγμα, που προβλέπει το δικαίωμα του συνέρχεσθαι για κάθε κοινωνική ομάδα, είτε συμφωνούμε μαζί της είτε όχι. 
Όποιος έχει βρει τον νόμιμο και δημοκρατικό τρόπο να μην διεξαχθεί το Europride, να μας το γνωρίσει και η ΝΙΚΗ άμεσα θα τον στηρίξει. Σε κάθε άλλη περίπτωση, θεωρούμε τα κακεντρεχή αυτά σχόλια ως εκ του πονηρού, με σκοπό να ωθήσουν τη ΝΙΚΗ και τον κόσμο της σε αντιδημοκρατικές θέσεις, οι οποίες θα απαξίωναν τον αγώνα μας. Επίσης, τα σχόλια αυτά έχουν σαν σκοπό να στρέψουν την προσοχή του κόσμου μακρυά από την επιτυχία της ΝΙΚΗΣ, η οποία ήταν η μόνη πολιτική δύναμη που με ουσιαστικές ενέργειες αντιτάχθηκε νόμιμα στο Pride. Ο Δήμαρχος και η Αστυνομική Διεύθυνση της πόλης συμφώνησαν στις επιφυλάξεις μας. 
Επίσης σας καλούμε να δείτε το πρόγραμμα εκδηλώσεων του Europride όπως ανακοινώθηκε. Όλες τις ημέρες πλην της τελευταίας οι επίσημες εκδηλώσεις χωροθετήθηκαν σε περιορισμένους χώρους. Η τήρηση της νομιμότητας είναι πλέον το ζητούμενο και επαφίεται στην υπευθυνότητα της Ελληνικής Αστυνομίας. Ιδού λοιπόν, πεδίον δόξης λαμπρόν για τους "ζηλωτές του πληκτρολογίου". Όποιος μπορεί καλύτερα, θα είμαστε μαζί του! "
 
 
 
 
Και:

Το «Πάτερ ημών» κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή


Μητροπολίτου Ναυπάκτου & Αγίου Βλασίου Ιεροθέου

Εκκλ. Παρέμβασις / ΟΟΔΕ

1. Η σπουδαιότητα τού αγίου Μαξίμου τού Ομολογητού

Είναι, πράγματι, μεγάλη τιμή να μιλάη κανείς αυτήν την ημέρα για τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, στην εόρτια αυτή θεία Λειτουργία τού Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου κ. Μαξίμου που φέρει το όνομά του. Όταν μού ανέθεσε αυτήν την διακονία τού θείου κηρύγματος, διερωτήθηκα πολλές φορές κατά πόσον μπορεί κανείς, επειδή είναι Κυριακή, να παρακάμψη τον άγιο Μάξιμο που εορτάζει σήμερα. Νομίζω ότι δεν μπορεί κανείς να παραθεωρήση τον μεγάλο αυτόν θεολόγο τής Εκκλησίας μας. Επί πλέον διερωτήθηκα κατά πόσον κανείς μπορεί σε ένα σύντομο ευχαριστιακό κήρυγμα να επιλέξη κάτι από την θεολογία τού αγίου Μαξίμου τού Ομολογητού, δεδομένου ότι είναι ένας ωκεανός θεολογίας. 

Αυτό το λέγω διότι ο άγιος Μάξιμος κατόρθωσε στα έργα που έγραψε, καίτοι δεν ήταν Ιερεύς ή Επίσκοπος, αλλά απλός Μοναχός, να περιλάβη όλη την θεολογία μέχρι την εποχή του, διότι ήταν ο κατ’ εξοχήν θεολόγος τού 7ου αιώνος μ.Χ και μαζί με τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων, τον άγιο Σωφρόνιο, παρέμειναν οι κύριοι θεολόγοι τής εποχής εκείνης. Κατόρθωσε, λοιπόν, να παρουσιάση με έναν εκπληκτικό τρόπο όλη την θεολογία τών μέχρι τότε Πατέρων τής Εκκλησίας, κυρίως τών Καππαδοκών Πατέρων, για το Τριαδικό δόγμα, και ακόμη να αντιμετωπίση την αίρεση τού μονοθελητισμού.

Στην συνέχεια, όμως, η θεολογία τού αγίου Μαξίμου τού Ομολογητού επηρέασε όλους τους μετέπειτα Πατέρες τής Εκκλησίας, μέχρι τον άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, ο οποίος, αντιμετωπίζοντας τον Βαρλαάμ, έλαβε υπ' όψη του την θεολογία τού αγίου Μαξίμου τού Ομολογητού και, φυσικά, την θεολογία τού αγίου Διονυσίου τού Αρεοπαγίτου, την οποία ερμήνευσε κατά τρόπον εκπληκτικό ο άγιος Μάξιμος.

Τι θα μπορούσε, λοιπόν, να πη κανείς σήμερα γι’ αυτήν την μεγάλη και εκπληκτική προσωπικότητα τού αγίου Μαξίμου, που είναι, πράγματι, θεολογία τής Ορθοδόξου Εκκλησίας; Επέλεξα, λοιπόν, αυτήν την ημέρα, όσο είναι δυνατόν σε ένα ευχαριστιακό κήρυγμα, να παρουσιάσω με συντομία την ανάλυση που έκανε ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής στο «Πάτερ ημών», την Κυριακή προσευχή.

2. Φόβος και πόθος

Κάποιος, που δεν αναφέρεται το όνομά του, αλλά ο άγιος Μάξιμος τον αποκαλεί «Θεοφύλακτον Δεσπότην» και προφανώς ήταν ένας από τους άρχοντες μέσα στο παλάτι στην Κωνσταντινούπολη, στο οποίο ο άγιος Μάξιμος, πριν γίνει μοναχός, είχε μια ιδιαίτερη θέση και γνώριζε όλη την αφρόκρεμα και την πολιτική και την εκκλησιαστική τής εποχής εκείνης, τον παρεκάλεσε να ερμηνεύση το «Πάτερ ημών», που δίδαξε ο Ίδιος ο Χριστός. Κατά τον Ευαγγελιστή Ματθαίο ο Χριστός στην επί τού Όρους ομιλία Του, μεταξύ τών άλλων, δίδαξε τους ανθρώπους πώς να προσεύχονται και τους παρέδωκε το «Πάτερ ημών» (Ματθ. στ΄, 9-13), κατά δε τον Ευαγγελιστή Λουκά, όταν ο Χριστός τελείωσε την προσευχή Του, ευρισκόμενος σε έναν τόπο, Τον πλησίασε κάποιος από τους Μαθητές Του και τού είπε: «Κύριε, δίδαξον ημάς προσεύχεσθαι» (Λουκ. ια΄, 1), και Εκείνος τους δίδαξε το «Πάτερ ημών». Το ένα δεν αποκλείει το άλλο.

Ο άγιος Μάξιμος αναλύει, κατά τρόπον εκπληκτικό και θεόπνευστο, αυτήν την Κυριακή λεγομένη προσευχή, την οποία επαναλαμβάνουμε συνεχώς, όχι μόνο στην θεία Λειτουργία, αλλά και σε όλες τις ιερές ακολουθίες. Αρχίζοντας την ανάλυση τού «Πάτερ ημών» γράφει ότι θαύμασε το ότι ο «Θεοφύλακτος Δεσπότης», δεν αποφεύγει να επικοινωνήση με τους δούλους του, σύμφωνα με την δυνατότητα που έχει δώσει ο Θεός στην ανθρώπινη φύση. Και δηλώνει ότι θα απαντήση συνδυάζοντας τον φόβο με τον πόθο και με αυτόν τον τρόπο θα φυλάξη τον νόμο τής αγάπης. Σαν να τού έλεγε ότι δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά, διότι πρέπει να συνυπάρξη ο φόβος με τον πόθο. Δηλαδή, έχω φόβο, σεβασμό απέναντί σου, αλλά συγχρόνως έχω και πόθο, και δεν μπορεί να υπάρξη το ένα δίχως το άλλο. Διότι, όπως επισημαίνει, αν υπάρχη φόβος-σεβασμός χωρίς πόθο, τότε αυτό γίνεται μίσος, και αν υπάρχη μόνο ο πόθος, χωρίς φόβο-σεβασμό, αυτό γίνεται θρασύτητα-παρρησία.

Οπότε, νομίζω ότι αυτό είναι ένα δίπολο το οποίο δείχνει ποια είναι η στάση την οποία τηρούμε απέναντι σε κάθε εξουσία, και κυρίως εκκλησιαστική εξουσία, ότι συνδέεται πάρα πολύ στενά ο φόβος-σεβασμός με τον πόθο-αγάπη. Αν υπάρχη μόνο φόβος ενώπιον τής εξουσίας, χωρίς πόθο και αγάπη, αυτό καταλήγει να γίνη μίσος· και, αν υπάρχη μόνο ο πόθος-αγάπη χωρίς τον φόβο, τότε αυτό καταλήγει να γίνη παρρησία και θρασύτητα. Είναι ένας περίφημος συνδυασμός που δείχνει το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε και στον Επίσκοπο και στον πνευματικό μας πατέρα.

3. Αίτηση αποκτήσεως τών αγαθών που απέρρευσαν από την ενανθρώπηση τού Λόγου τού Θεού

Στην συνέχεια ο άγιος Μάξιμος κάνει μια εκπληκτική ανάλυση. Δεν έχω διαβάσει καλύτερη πατερική ερμηνεία στο «Πάτερ ημών» από την ανάλυση που κάνει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής. Γράφει ότι στην προσευχή που δίδαξε ο Χριστός βρίσκονται μυστικά κρυμμένα όλα τα δώρα που χάρισε ο Θεός στους ανθρώπους με την ενανθρώπησή Του. Με άλλα λόγια μέσα στο «Πάτερ ημών» κρύβεται μυστικά όλο το μυστήριο τής θείας οικονομίας, που έγινε για την σωτηρία τού ανθρώπου και την θέωσή του. Και, βεβαίως, κρύβονται μέσα σε αυτήν την προσευχή όλα τα πνευματικά μυστήρια τής ζωής εν Πνεύματι, δηλαδή το τι πρέπει να κάνη ο άνθρωπος για να ενωθή με τον Χριστό και να σωθή. Αυτό σημαίνει ότι το «Πάτερ ημών» δείχνει και την ενανθρώπηση τού Υιού και Λόγου τού Θεού και τον τρόπο τής θεώσεως τού ανθρώπου. 

Εικ. από εδώ

Επομένως, ερμηνεύοντας ο άγιος Μάξιμος το «Πάτερ ημών», γράφει ότι υπάρχουν επτά πνευματικά νοήματα, δηλαδή επτά αγαθά τής ενανθρωπήσεως τού Υιού και Λόγου τού Θεού και τής θεώσεως τού ανθρώπου.

Το πρώτο νόημα είναι η θεολογία. Και αυτό φαίνεται, πέρα από την προσφώνηση «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς», που είναι προσευχή στον Πατέρα που κατοικεί στους ουρανούς, και στα άλλα δύο αιτήματα τής προσευχής, στο αίτημα «Αγιασθήτω το όνομά Σου», δηλαδή ο Χριστός είναι Εκείνος ο οποίος απεκάλυψε το όνομα τού Πατέρα, και γενικότερα το μυστήριο τού Τριαδικού Θεού, και στο «Ελθέτω η Βασιλεία Σου», που αναφέρεται στην έλευση τού Παναγίου Πνεύματος, αφού ο Πατήρ δι’ Υιού εν Πνεύματι Αγίω ποιεί τα πάντα. Έτσι, η προσφώνηση και τα δύο άλλα αιτήματα τής προσευχής αναφέρονται στον Τριαδικό Θεό, και είναι αυτό που λέμε θεολογία. Δηλαδή, το «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς» αναφέρεται στον Πατέρα, το «Αγιασθήτω το όνομά Σου» αναφέρεται στον Υιό, ο οποίος μάς φανέρωσε το όνομα τού Πατρός Του, και το «Ελθέτω η Βασιλεία Σου», αναφέρεται στο Άγιον Πνεύμα.

Όταν μιλάμε για θεολογία, εννοούμε την διδασκαλία για τον Τριαδικό Θεό, ενώ για την ενανθρώπηση τού Υιού και Λόγου τού Θεού χρησιμοποιούμε την λέξη οικονομία και δεν υπάρχει ταύτιση μεταξύ θεολογίας και οικονομίας. Αυτή η ταύτιση γίνεται από την δυτική θεολογία, που αποτελεί ένα τεράστιο πρόβλημα για την σύγχρονη θεολογία. Έτσι, το πρώτο μυστικό νόημα είναι η ίδια η θεολογία, ότι ο Θεός είναι Τριαδικός, Πατήρ, Υιος και Άγιον Πνεύμα, έχουν την ίδια ουσία, αλλά διαφορετικές υποστάσεις, και γι' αυτό ο Υιος σαρκώθηκε, ενώ ο Πατήρ ευδόκησε, και το Άγιο Πνεύμα συνήργησε με τον Υιό.

Το δεύτερο μυστικό νόημα είναι η υιοθεσία. Αυτό φαίνεται στο ότι ο Πατήρ δι’ Υιού εν Πνεύματι Αγίω αναγεννά τον άνθρωπο και έρχεται μέσα στον άνθρωπο και παραμένει η Βασιλεία τού Θεού. Το ότι λέμε: «Ελθέτω η Βασιλεία Σου», εννοούμε το να έλθη η Χάρη τού Τριαδικού Θεού μέσα στην καρδιά μας. Αυτή, τελικά, είναι η Βασιλεία τού Θεού και έτσι αποκτούμε την κατά Χάριν υιοθεσία. Άλλο είναι το ότι είμαστε δημιουργήματα τού Θεού, οι πάντες, και άλλο είναι το να είμαστε υιοί τού Θεού που μετέχουμε τής Χάριτος τού αγίου Τριαδικού Θεού και ζούμε την κατά Χάριν υιοθεσία.

Το τρίτο μυστικό νόημα και μυστήριο τής πνευματικής ζωής είναι η ισοτιμία με τους αγγέλους. Και αυτό μάς το έδωσε ο Θεός με την ενανθρώπησή Του. Λέμε: «Γενηθήτω το θέλημά Σου ως εν ουρανώ και επί τής γης». Το θέλημα τού Θεού γίνεται οπωσδήποτε από τους αγγέλους που ζουν στους ουρανούς. Και το ότι επικαλούμαστε και παρακαλούμε τον Θεό να κάνουμε και εμείς το θέλημα τού Θεού, όπως γίνεται από τους αγγέλους, αυτό δείχνει την ισοτιμία τού ανθρώπου με τους αγγέλους. Ο άνθρωπος γίνεται στην δοξολογία ισότιμος με τους αγγέλους.

Το τέταρτο μυστήριο και πνευματικό νόημα τής πνευματικής ζωής είναι η μέθεξη τής θείας ζωής, κάνοντας ο Χριστός τον Εαυτό Του τροφή σε όσους έλαβαν από Αυτόν με «νοερή αίσθηση». Πρόκειται για το αίτημα: «Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον». Μετέχει κανείς τής θείας ζωής, κοινωνώντας τού Σώματος και τού Αίματος τού Χριστού. Και το ότι καθόρισαν οι Πατέρες να λέμε το «Πάτερ ημών» λίγο πριν από την θεία Κοινωνία, λίγο πριν ακουστεί η πρόσκληση, «μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε», γίνεται γι’ αυτό το γεγονός. Διότι ο πραγματικός άρτος δεν είναι ο υλικός άρτος που είναι για την συντήρηση τού σώματος, αλλά είναι ο πνευματικός άρτος, ο κατ’ εξοχήν άρτος, που είναι το Σώμα και το Αίμα τού Χριστού. Και μετέχοντας κανείς και κοινωνώντας τού Σώματος και τού Αίματος τού Χριστού, μετέχει τής θείας ζωής.

Το πέμπτο νόημα και μυστήριο τής πνευματικής ζωής είναι η αποκατάσταση στην απαθή φύση. Δηλαδή, ο άνθρωπος έχει όλες τις ενέργειες, οι οποίες με την αμαρτία την οποία διέπραξε, από το κατά φύσιν γίνονται παρά φύσιν και τότε πρέπει να επιστρέψουν στο κατά φύσιν και από εκεί ο άνθρωπος να ανεβή στο υπέρ φύσιν και να αποκτήση την απάθεια, την απαθή ζωή. Και αυτό αναφέρεται στο αίτημα: «Και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών». Ο Χριστός με τον θάνατό Του αποκατέστησε την φύση, ένωσε τους Ιουδαίους με τους Εθνικούς, συμφιλίωσε τον άνθρωπο με τον Πατέρα και μεταξύ μας, ώστε να γίνη ένας καινούργιος άνθρωπος και να έχουμε προαίρεση που να μην αντιστέκεται στην λογική φύση, και να είμαστε αμετακίνητοι στην προαίρεση. Έτσι, ο άνθρωπος επανέρχεται από το παρά φύσιν στο κατά φύσιν και ανεβαίνει στο υπέρ φύσιν και γίνεται η αποκατάσταση τής ανθρώπινης φύσεως.

Το έκτο μυστήριο είναι η κατάλυση τού νόμου τής αμαρτίας, δηλαδή, με την ενανθρώπηση τού Υιου και Λόγου τού Θεού καταλύεται ο νόμος τής αμαρτίας. Και αυτό φαίνεται στο αίτημα τής προσευχής: «Και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν». Και εξηγεί κατά θαυμαστό και θεόπνευστο τρόπο ο άγιος Μάξιμος ότι, μετά την πτώση, κυριαρχεί ο νόμος τής αμαρτίας, αφού από την ηδονή προέρχεται η γέννηση τού κάθε ανθρώπου και ακολουθεί η οδύνη. Ο Χριστός για να καταργήση τον νόμο τής αμαρτίας συνελήφθη παραδόξως, χωρίς την σπορά και γεννήθηκε χωρίς να φθαρή η παρθενία τής Παναγίας. Και αυτό γίνεται και για όσους βιώνουν τον εκούσιο θάνατο με την νέκρωση τών γηΐνων μελών τους.

Ο άγιος Μάξιμος κάνει λόγο για την ηδονή και την οδύνη, που δεν υπήρχαν πριν την πτώση στον άνθρωπο με την δημιουργία του, αλλά προήλθαν ως αποτέλεσμα τής αμαρτίας. Ο άνθρωπος γεύθηκε την ηδονή και ακολούθησε η οδύνη και στην συνέχεια για να μπορέση να υπερβή την οδύνη, πάλι χρησιμοποιεί την ηδονή, και έτσι γίνεται ένας φαύλος κύκλος μεταξύ ηδονής και οδύνης. Οπότε, λέγει ο άγιος Μάξιμος, όταν κανείς βρη τον τρόπο εν Χριστώ να υπερβή την ηδονή, αλλά και την οδύνη που δημιουργείται από τις ασθένειες και τον θάνατο, τότε βιώνει την αποκατάσταση τής ανθρωπίνης φύσεως και φθάνει στην κατά Χριστόν απάθεια.

Και το έβδομο μυστικό μήνυμα, που υπάρχει μέσα σε αυτήν την προσευχή που δίδαξε ο Χριστός, είναι η καθαίρεση τής τυραννίας τού πονηρού, τού διαβόλου. Και αυτό φαίνεται στο αίτημα: «Αλλά ρύσαι ημάς από τού πονηρού». Ο διάβολος κυριάρχησε επάνω στην ανθρώπινη σάρκα με την απάτη, εξαπατώντας την Εύα. Τώρα το Σώμα τού Χριστού που πέθανε και αναστήθηκε, αφ’ ενός μεν έγινε δηλητήριο για τον διάβολο για να ελευθερώση αυτούς που αυτός είχε κυριαρχήσει με τον θάνατο, αφ’ ετέρου δε έγινε ζωή και στο γένος τών ανθρώπων, αφού ωθεί σαν προζύμι όλη την ανθρώπινη φύση προς ανάσταση ζωής.

Έτσι, λοιπόν, κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, μέσα στο «Πάτερ ημών», το οποίο δίδαξε ο Χριστός, φαίνεται όλο το έργο τής θείας οικονομίας, δηλαδή φαίνεται το τι έκανε ο Χριστός για να οικονομήση το ανθρώπινο γένος και να σώση τον άνθρωπο. Αλλά ταυτόχρονα φαίνεται και το τι πρέπει να κάνη ο άνθρωπος, ζώντας μέσα στην Εκκλησία, για να νικήση τον πονηρό, τον διάβολο, να καθαρίση την φύση του από τον νόμο τής αμαρτίας, να φθάση στην απάθεια· να κοινωνήση τού άρτου τής ζωής, να αποκτήση την ισοτιμία με τους αγγέλους, να αποκτήση την κατά Χάριν υιοθεσία και στην συνέχεια να αποκτήση γνώση τού Τριαδικού Θεού.

Ο άγιος Μάξιμος, συγκεφαλαιώνοντας όλα τα ανωτέρω, γράφει ότι η προσευχή αυτή είναι περιεκτική αιτήσεως, διότι αναφέρεται σε Πατέρα, στο όνομά Του και στην Βασιλεία Του και παρουσιάζει πάλι τον προσευχόμενο ότι είναι κατά Χάριν υιός τού Πατέρα. Ζητά να αποκτήσουν ένα θέλημα όσοι είναι στον ουρανό και την γη. Προστάζει να ζητάμε τον επιούσιον άρτον. Νομοθετεί στους ανθρώπους την συμφιλίωση με την παροχή και αίτηση συγχωρήσεως μεταξύ τους και συνδέει την ανθρώπινη φύση με τον εαυτό της, ώστε να μη χωρίζεται με την διαφορά τής γνώμης. Επίσης, διδάσκει να προσευχόμαστε να μην πέσουμε σε πειρασμό, επειδή αυτός είναι ο νόμος τής αμαρτίας. Και τέλος η προσευχή περιέχει παραίνεση να λυτρωθούμε από τον πονηρό.

4. Θεολογία και άσκηση

Βλέπετε ότι και μέσα σε αυτήν την ανάλυση που κάνει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, αλλά και σε όλα τα άλλα κείμενά του, συνδέεται πάρα πολύ στενά η θεολογία με την άσκηση. Δεν μπορεί να υπάρξη θεολογία χωρίς την άσκηση και δεν μπορεί να υπάρξη άσκηση χωρίς την θεολογία. Μάλιστα, γράφει κάπου έναν εκπληκτικό λόγο: «Δαιμόνων εστί θεολογία η δίχα πράξεως γνώσις», δηλαδή μια γνώση που δεν είναι καρπός τής πράξεως είναι δαιμονική θεολογία. Γι’ αυτό σε όλα τα κείμενα τού αγίου Μαξίμου γίνεται λόγος για τα στάδια τής πνευματικής ζωής, για τις προϋποθέσεις τής γνώσεως τού Θεού, που είναι η πρακτική φιλοσφία, δηλαδή η πράξη· η φυσική θεωρία, που είναι ο φωτισμός τού νου, όχι απλώς τής λογικής· και η μυστική θεολογία που είναι η θέωση, ο αγιασμός, η εμπειρική, μέσα στο Φως, γνώση τού Θεού.

Και σήμερα που εορτάζουμε τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, εορτάζετε και εσείς, Σεβασμιώτατε Ποιμενάρχα αυτής τής περιφήμου και εξακουστής Ιεράς Μητροπόλεως τών Ιωαννίνων και αγαπητέ αδελφέ Μάξιμε, και εμείς ακόμη οι γνωστοί σας, οι αδελφοί σας Ιεράρχες ήρθαμε εδώ μαζί και με τους Ιερείς και τον λαό τού Κυρίου και τους άρχοντες τού τόπου, για να ευχηθούμε σε εσάς που αγαπάτε τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή. Και, βεβαίως, ευχαριστούμε πάρα πολύ τον Θεό, όσοι είμαστε και Γιαννιώτες, διότι μάς έδωσε αυτήν την ευλογία, το ότι πρώτα-πρώτα έχετε το όνομα τού μεγάλου αυτού αγίου και θεολόγου τής Εκκλησίας, και έπειτα, επειδή έχετε το όνομα αυτό τού αγίου, φέρατε στην πόλη τών Ιωαννίνων και σε όλη την Μητρόπολή σας, αυτήν την διδασκαλία τού μεγάλου αυτού Πατρός τής Εκκλησίας μας.

Και εμείς ευχόμαστε εξ όλης ψυχής και καρδίας να σάς προστατεύη και να σάς αγιάζη ο Θεός δια πρεσβειών τού προστάτου σας αγίου, τού αγίου Μαξίμου τού Ομολογητού, αλλά και τού οσίου Παϊσίου τού Αγιορείτου, τον οποίο εσείς φέρατε στα Γιάννενα με το να ανεγείρετε αυτόν τον Ναό, στον οποίο σήμερα τελέσαμε την θεία Λειτουργία.

Διότι, πράγματι, ο όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης ήταν ένας θεούμενος άγιος, συνέδεε θεολογία και ασκητική ζωή στην πρακτική της μορφή και στην θεωρητική, και μιλούσε και για την κάθαρση και για τον φωτισμό τού νου. Μού έλεγε πολλές φορές, στις πολλές επισκέψεις μου και τις πολλές συναντήσεις που είχα μαζί του, ότι «πρέπει να αρχίση να δουλεύη το μηχανάκι τής καρδιάς». Αυτή είναι η νοερά προσευχή, ο φωτισμός τού νου, τον οποίον περιγράφει ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, ο οποίος σε ένα κείμενό του γράφει ότι «Πάσχα εστιν η διέλευσις τού Λόγου εις τον ανθρώπινον νουν», δηλαδή Πάσχα είναι η διάβαση τού Λόγου στον ανθρώπινο νου, μέσα στην καρδία. Και ο άγιος Παΐσιος τα ζούσε αυτά και έφθασε και στην θεοπτία, στην θεωρία τής δόξης τού Θεού.

Να έχετε την προστασία τού Θεού, Σεβασμιώτατε, άγιε αδελφέ, δια πρεσβειών τών δύο αυτών μεγάλων αγίων, τού αγίου Μαξίμου τού Ομολογητού, που έχει τέτοια μεγάλη θεολογία, και τού οσίου Παϊσίου, που έζησε στην πράξη αυτήν την θεολογία, ώστε και με σάς να δοξάζεται το όνομα τού αγίου Τριαδικού Θεού, τού Πατρός, τού Υιού και τού Αγίου Πνεύματος. Αμήν.

*****

Συμπλήρωμα

Λόγοι των όντων: Πώς τα όντα κοινωνούν διά των λόγων τους στη θεολογία τού Αγίου Μαξίμου τού Ομολογητού * Κυριακή Προσευχή: Ο καινός οφθαλμός ενός γηραιού κόσμου * Ερμηνεία στην Κυριακή Προσευχή * Φοβάμαι όταν λέω: «Γενηθήτω το Θέλημά Σου»

"Πάτερ ημών": η τέλεια προσευχή

Σάββατο 15 Ιουνίου 2024

Κυριακή Προσευχή: Ο καινός οφθαλμός ενός γηραιού κόσμου

Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ «ΠΑΤΕΡ ΗΜΩΝ»

Του Β. Μπακούρου  

Περιοδικό Τρίτο Μάτι, τεύχος 136, σσ. 62-64.
ΟΟΔΕ από: Απολογητής

Η Κυριακή προσευχή αποτελεί το μοναδικό υπόδειγμα επικοινωνίας Θεού Ανθρώπου, που παραχώρησε ρητά ο Χριστός στους πιστούς. Αυτή η μοναδικότητα οδήγησε ακραιφνείς προτεστάντες να θεωρήσουν την προσευχή αυτή αποκλειστικά έγκυρη λατρευτική πράξη και πάνω σε αυτή να θεμελιώσουν το τελετουργικό τους. Λησμονήθηκε βέβαια, ότι ο Χριστός δεν δίδαξε μόνο με τα λόγια αλλά και με τα έργα του και ο ίδιος εκτός από την Κυριακή, άσκησε και άλλες μορφές προσευχής (π.χ. στο Όρος των Ελαιών).

 

Η μοναδικότητα της Κυριακής προσευχής δεν οφείλεται μόνο (ούτε, κυρίως) στο βιβλικό της κύρος. Υπαγορεύεται από τον χαρακτήρα των αιτημάτων που συναρθρώνει. Αιτήματα καινοφανή για τον ιστορικό χρόνο που διατυπώθηκαν, τα οποία προδίδουν ένα ρηξικέλευθο (μεταμοντέρνο με τη σύγχρονη ορολογία) τρόπο θέασης τόσο του Κόσμου, όσο και του Ανθρώπου.

 

Αυτή την αξιολογική οπτική προτείνει η ορθόδοξη πατερική παράδοση, σε αντίθεση με τη δυτική που αντιμετωπίζει την Κυριακή προσευχή περίπου ως «καθηκοντολόγιο» του καλού χριστιανού!

 

Ασφαλώς μέσω της προσευχής αυτής απηχείται και διαπλάθεται ένα ηθικό μοντέλο. Ο Άνθρωπος, ωστόσο, δεν καλείται να συσχηματιστεί εκβιαστικά με αυτό, να υπαχθεί και να υποταχθεί στους κανόνες του. Η ηθική πορεία του (ορθόδοξου) χριστιανού είναι μάλλον αντίστροφη: η προσευχή αυτή συνιστά ομολογία ενός προσωπικού βιώματος που προέκυψε οργανικά από το συλλογικό εκκλησιαστικό βίωμα, δηλ. το δόγμα. Για αυτό η Κυριακή προσευχή απετέλεσε ήδη από τα πρωτοχριστιανικά χρόνια μέρος της λατρευτικής πράξης της Εκκλησίας, αφού το δόγμα «υλοποιείται» στα πλαίσια της χριστιανικής τελετουργίας.

 

Βιβλική μαρτυρία (1)

 

Η ευαγγελική καταγραφή της προσευχής αυτής παρέχεται από δύο Ευαγγελιστές, τον Ματθαίο (στ΄ 9-13) και τον Λουκά (ια΄ 2-4). Η γνωστότερη και πιθανότατα ακριβέστερη καταγραφή είναι η εκτενέστερη που συμπεριλαμβάνεται στο Ευαγγέλιο του Ματθαίου. Πρόκειται για την μορφή που χρησιμοποιείται έως τις μέρες μας, λειτουργικά και ιδιωτικά. Η εκδοχή του Ματθαίου είναι η ακόλουθη:

«Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά σου· 10 ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου, ως εν ουρανώ και επί της γης. 11 τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον· 12 και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών· 13 και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού. [ότι σου εστιν η βασιλεία και η δύναμις και η δόξα εις τους αιώνας· αμήν.]»

Αξίζει ωστόσο, πριν εξετάσουμε αυτό καθαυτό το κείμενο της Κυριακής προσευχής, να εποπτεύσουμε τον ακριβή βιβλικό χρόνο κατά τον οποίο εκφωνείται από τον Χριστό. Και στις δύο βιβλικές καταγραφές η προσευχή αυτή συνιστά υπόδειγμα ποιμαντικού χαρακτήρα που απευθύνεται στο Λαό και τους Αποστόλους. Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα ενός ευρύτερου κηρύγματος, στα πλαίσια του οποίου, θα ακολουθήσει ο δεινός έλεγχος των φαρισαίων.

 

Συγκεκριμένα ο Λουκάς (2) καταχωρεί την προσευχή αυτή ως ικανοποίηση του αιτήματος των Αποστόλων να τους παραδώσει ο Δάσκαλος ένα «μάθημα» προσευχής, ακολουθώντας μια παραδοσιακή ραββινική πρακτική. Ο Ματθαίος (3) παρουσιάζει τον Ιησού να εκφωνεί την προσευχή αυτή κατά την επί του Όρους Ομιλία μετά τους «μακαρισμούς», ολοκληρώνοντας έτσι την περιγραφή μιας νέας, «καινής» σχέσης του πιστού με τον Κόσμο, αλλά και με τον Θεό. Κρίνοντας από το περιεχόμενο της προσευχής, θα θεωρούσαμε ορθότερη την ευαγγελική εκδοχή του Ματθαίου.

 

Το καινούργιο μήνυμα...

 

Η καινή οπτική με την οποία ο Ιησούς (και κατ’ επέκταση ο χριστιανός) θεάται τον εαυτό του, τον Άλλο, την Κτίση και εντέλει τον Θεό προβάλλεται με τρόπο ανεπανάληπτο στην Κυριακή προσευχή. Ασφαλώς αυτή η κοινότητα θα δημιούργησε έκπληξη στους Ιουδαίους ακροατές και κυρίως στους φαρισαίους. Ίσως γι’ αυτό το λόγο οι Ευαγγελιστές, με αφορμή την προσευχή αυτή (και όχι μόνο αυτή), επαναλαμβάνουν στερεότυπα ότι οι όχλοι ένιωθαν έκπληξη από τη διδασκαλία του Κυρίου, ενώ οι φαρισαίοι ταράζονταν. 

 

Τόσο η έκπληξη, όσο και η ταραχή ήταν απόλυτα δικαιολογημένες, καθώς το κήρυγμα του Ιησού, προσχηματικά σύμφωνο με τον μωσαϊκό νόμο, ουσιαστικά τον υπερέβαινε και με την υπέρβαση αυτή δημιουργούσε έναν νέο νόμο. Το ιουδαϊκό ήθος έτσι καταργείτο και σιωπηρά αλλά νομοτελειακά αντικαθίστατο από το χριστιανικό, έστω κι αν ακόμη αυτό δεν είχε οριστεί δογματικά. Αυτόν τον κίνδυνο πιθανώς συνέλαβαν οι φαρισαίοι και κινητοποιήθηκαν εναντίον του Ιησού ως «εχθρού» εσωτερικού και γι’ αυτό πιο επικίνδυνου.

 

• Προσδιοριστικός όρος καταρχήν αυτού του νέου ήθους αποτελεί ο προοιμιακός προσδιορισμός του Θεού ως πατέρα του Ανθρώπου (Πάτερ ημών). Η δυναμική του προσδιοριστικού αυτού όρου για τον Επουράνιο Όντα ίσως δεν γίνεται απολύτως συλληπτή από τους σημερινούς ακροατές, χριστιανούς και μη. Για τους Ιουδαίους, όμως, της εποχής του Χριστού η θεώρηση του φοβερού Γιαχβέ ως πατέρα αποτελούσε μια συγκλονιστική εμπειρία! Ασφαλώς, ως Δημιουργός, ο Ιεχωβά ήταν Πατέρας όλου του σύμπαντος. Η προσευχή, όμως, ενός Ιουδαίου, ως έκφραση προσωπικής εμπειρίας του θείου δεν στηριζόταν στην εξοικείωση με αυτό, αλλά στην αντιδιαστολή! Ο Ιεχωβά ήταν πατέρας του Ανθρώπου, ωστόσο ο Άνθρωπος δεν ήταν γιος αυτού του Πατέρα, αλλά δούλος Του... 

 

 Ποιο κοινωνικό, πολιτικό, ηθικό, οικονομικό, θρησκευτικό μοντέλο κρύβεται μέσα στο «Πάτερ ημών»; Αν ζητούσαμε μόνο τον «επιούσιον άρτον», θα μιλούσαμε για... επενδύσεις; Αν συγχωρούσαμε τους «οφειλέταις» μας, θα υπήρχαν δικαστήρια; Αν ζητούσαμε πρώτα τη «βασιλεία του Θεού επί της γης» θα στέκονταν κυβερνήσεις; Έχει συμβιβαστεί η Εκκλησία με τον «Κόσμο»; 

 


 

Με την επίκληση αυτή ο Ιησούς θραύει την αδαμιαία παράδοση της φοβικής διαπροσωπικής σχέσης Θεού Ανθρώπου και την μεταποιεί σε σχέση αγάπης και μάλιστα ενστικτώδους, όπως είναι η γονεϊκή. Ο δε ενστικτώδης χαρακτήρας αυτής της αγάπης δεν συνιστά παράγοντα περιοριστικό της ελευθερίας, ούτε του Θεού ούτε του Ανθρώπου. Το ένστικτο για τον χριστιανό είναι όρος, δεν είναι όριο. Αποτελεί δηλαδή προϋπόθεση που επιβεβαιώνεται με την προσωπική επιλογή.

 

Έτσι, η προσευχή δεν είναι αναγκαστικό συμπεριφοριστικό σύνδρομο αλλά κραυγή συναισθηματική που, ως επιλογή του πιστού, βεβαιώνει την κατάφασή του στον Θεό ως πατέρα του.

 

• Η απόσταση ωστόσο ανάμεσα στον Θεό και τον Άνθρωπο δεν παρακάμπτεται ούτε αποσιωπάται. Ο Θεός εντοπίζεται ξεκάθαρα στο χώρο ως επουράνιος (ο εν τοις ουρανοίς). Η πρώτη ανάγνωση αυτού του προσδιορισμού, και μάλιστα με τη μοντέρνα οπτική, προδίδει πιθανόν βλασφημία. Ο ακροατής, όμως, του κηρύγματος του Ιησού με τον όρο ουρανοί (όχι ουρανός) δεν εννοούσε την ατμόσφαιρα, τον θόλο που περιβάλλει τη Γη. 

 

Ο όρος αυτός ταυτιζόταν με ό,τι καλούμε σήμερα σύμπαν, δηλαδή ένα χωρο/χρόνο αιωνιότητας. Η επουράνια παρουσία του Θεού λειτουργεί ως όριο διαφορισμού ανάμεσα στο Θεό και τον Άνθρωπο. Αν η Γη είναι (κατά παραχώρηση του Θεού) το βασίλειο του Ανθρώπου οι ουρανοί αποτελούν την επικράτεια του Θεού, επικράτεια απροσπέλαστη για τον Άνθρωπο. Η χοϊκή ανθρώπινη φύση και η επουράνια θεία συνυπάρχουν, αλλά δεν συνευρίσκονται.

 

• Στις επόμενες αποστροφές (αγιασθήτω το όνομά σου· 10 ελθέτω η βασιλεία σου· γενηθήτω το θέλημά σου) συμπυκνώνεται η ανθρώπινη αγωνία και ταυτόχρονα η ανθρώπινη ευχή για την οριστική δοξολόγηση του Θεού εντός του ιστορικού χρόνου, και άρα η σύμπτωση της Ιστορίας με το Σχέδιο του Θεού

 

Ασφαλώς οι Ιουδαίοι ακροατές του Κυρίου αναγνώριζαν στις αιτήσεις αυτές την εμμονή στην εκπλήρωση του μεσσιανικού τους οράματος. Θέλημα του Ιεχωβά ήταν η έλευση του Μεσσία. Θέλημα, όμως του Μεσσία, που είχαν ανεπίγνωστα μπροστά τους, ήταν η έλευση του Καινού Ανθρώπου. Αυτός δεν είναι πλέον ο εκλεκτός και περιούσιος Ιουδαίος, που γεννήθηκε με το προνόμιο της σωτηρίας αλλά ο «κεχαριτωμένος» Άνθρωπος, ανεξαρτήτως φυλής και εθνικότητας, που επέλεξε τη σωτηρία ως τρόπο ζωής και αγωνίστηκε γι’ αυτή.

 

• Αυτός ο νέος εκλεκτός, ως φορέας της θείας χάριτος, ελαχιστοποιεί την απόσταση Θεού-Ανθρώπου, πραγματώνοντας το ουράνιο θέλημα ως ανθρώπινο βίωμα (ως εν ουρανώ και επί της γης).

 

Ασφαλώς το θείο θέλημα δεν έχει ανάγκη το ανθρώπινο βίωμα, για να υλοποιηθεί. Κείται πέραν του χρόνου και του χώρου και έχει διαρκή ισχύ. Η υλοποίησή του συνιστά ανάγκη αυτοπραγμάτωσης του Ανθρώπου, γιατί είναι μια επιλογή υπέρβασης της ανθρώπινης φύσης και άρα μια απόδειξη της ανθρώπινης ελευθερίας. Ο Άνθρωπος επιλέγει να γίνει φορέας της θείας χάριτος, όχι γιατί ο Θεός το ξέρει (ήδη εκ των προτέρων), αλλά αντιστρόφως: ο Θεός το γνωρίζει, επειδή ο Άνθρωπος το επιλέγει (αγ. Ιωάννης ο Δαμασκηνός)!

 

• Εύλογα, λοιπόν, ακολουθεί από τον Χριστό μια αδρομερής περιγραφή αυτού του βιώματος: τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν σήμερον· 12 και άφες ημίν τα οφειλήματα ημών, ως και ημείς αφίεμεν τοις οφειλέταις ημών· 13 και μη εισενέγκης ημάς εις πειρασμόν, αλλά ρύσαι ημάς από του πονηρού.

 

Ο άνθρωπος που σκιαγραφείται από τον Ιησού καταφάσκει στις ανθρώπινες ανάγκες!

 

Αλλά δίνει σ’ αυτές τις διαστάσεις που έχουν ως ύλη, επικουρικότητα και φθαρτότητα. Δεν τις εισπράττει ούτε τις βιώνει ως ηδονές. Η ματαιότητα που τις χαρακτηρίζει είναι για τον χριστιανό απόδειξη της πρόσδεσής τους στο Πονηρό.

 

Παρόλα αυτά ζητά από τον Θεό την συνδρομή του ακόμη και για την ικανοποίηση των αναγκών αυτών, γιατί καθετί που επισυμβαίνει στον ιστορικό χρόνο αν δεν συνδεθεί με τη θεία βούληση είναι καταδικασμένο στην αποτυχία, ακόμη και το Κακό!

 

Ο καθημερινός άρτος, που τρέφει τον χοϊκό άνθρωπο έχει αξία, αν παραμένει καθημερινός, αν δεν μεταποιείται σε συσσώρευμα, αν δεν παραπέμπει στον πλούτο. Διαφορετικά, είναι διττά κακός. Απομακρύνει τον Άνθρωπο από το θείο θέλημα και τον στρέφει στο δικό του, φενακίζοντάς τον. Αυτός ο φενακισμός, η αυταπάτη της εγωπάθειας, τον απομακρύνει περαιτέρω από τον συνάνθρωπο και τον αποψύχει.

 

Στην Κυριακή προσευχή, όπως και στα πατερικά κείμενα, η θεολογία συχνά σμίγει με την κοινωνιολογία και την υπαρξιακή φιλοσοφία. Η σχέση του Ανθρώπου με τον συνάνθρωπο δομείται στα πρότυπα της σχέσης του Ανθρώπου με τον Θεό. Αυτή η διττή σχέση «οργανώνει» την ίδια τη ζωή του Ανθρώπου, αφού στα πλαίσια της ο Άνθρωπος περνά από το «είναι» στο «υπάρχειν», αποκτά οντότητα. Με άλλα λόγια ο Άνθρωπος περνά από την κατάσταση του απλού δημιουργήματος, στην υπόσταση, δηλαδή σε εκείνη τη διάσταση ζωής που συγκροτείται από τις ελεύθερες επιλογές του Ανθρώπου.

 

Η ανθρώπινη οντότητα, όσο πραγματώνεται σε επικοινωνία με τον Θεό και με τον συνάνθρωπο, κατακτά απερίσπαστη την ταυτότητά της. Αν, όμως, εξαιτίας της αμαρτίας διαταραχθεί η μια από τις συνιστώσες αυτής της σχέσης, δηλαδή η κοινωνία Θεού -Ανθρώπου, τότε αποδιοργανώνεται το όλον.

 

Η κτιστότητα που χαρακτηρίζει την ανθρώπινη οντότητα απειλείται από την θνητότητα -τη μοίρα κάθε ετερόζωης δημιουργίας που απομακρύνεται από τη ζωογόνο πηγή της.

 

Η αμαρτία, λοιπόν, δεν είναι καθηκοντολογική παραβίαση αλλά αυτοχειρία.

 

Και η συγχώρηση από τον Θεό δεν είναι ένας τυπικός συμβιβασμός, μια συνειδησιακή υποχώρηση αλλά ανάσταση-ανασύνδεση με την πηγή της ζωής. Το οφείλημα προς τον Θεό δεν χρήζει εξοφλήσεως επειδή Εκείνος το απαιτεί γιατί το έχει ανάγκη, αλλά είναι κάτι που ο Άνθρωπος έχει ανάγκη, για να ζει (όχι απλώς ως υλικός οργανισμός αλλά ως αυτόβουλη οντότητα).

 

Το πρόβλημα με την αμαρτία δεν είναι ότι σπιλώνει την τιμή μας, αλλά ότι μας νεκρώνει. Και αυτό γιατί «οφείλουμε» (χρωστάμε) στην πηγή της ζωής, τον Θεό.

 

Η διαδικασία άρσης αυτής της οφειλής θα ήταν μια ανεξιχνίαστη θεία ενέργεια που θα καταδίκαζε τον Άνθρωπο σε άγνοια, αν με βάση την Κυριακή προσευχή δεν απαιτείτο να την μεταμορφώσει σε προσωπικό βίωμα και περαιτέρω σε κοινωνική πρακτική. Ο Θεός συγχωρεί και αναζωογονεί τον Άνθρωπο στο βαθμό που και εκείνος δύναται να κάνει το ίδιο στον κοινωνικό του περίγυρο. Πρόκειται για μια σχέση υποκατάστασης, στην οποία καθένας γίνεται θεός και αναζωογονεί τους δικούς του οφειλέτες - συνανθρώπους!

 

Επειδή ωστόσο, στα ανθρώπινα πράγματα οι ισορροπίες είναι εύθραυστες και η ανθρώπινη ζωή έκθετη στην διαρκή απειλή του θανάτου, ο Άρχοντας αυτής της απειλής καιροφυλακτεί. Ο Άνθρωπος, ως μέρος της Κτίσης, φυσικά -και γι’ αυτό αναγκαστικά- υπάγεται, τόσο στην εξουσία του θανάτου, όσο και στην επικυριαρχία του Πονηρού. Η λύτρωση μόνο με τη δική του προσπάθεια είναι αδύνατη.

 

Η κυριαρχία, βέβαια, αυτής της εξουσίας είναι παραχώρηση του Θεού στη ελεύθερη επιλογή του Κακού να είναι τέτοιο. Οι δαίμονες αποτελούν αγγέλους του σκότους, δηλαδή αγαθοποιά δημιουργήματα που διάλεξαν στα όρια του αυτεξούσιου έναν άλλο ρόλο διαφορετικό από τον αγαθό. Στα πλαίσια αυτού του νέου κακοποιού ρόλου τους, εμβάλλουν πειρασμούς, ανασχέσεις στη σχέση Ανθρώπου- Θεού, αλλά και Ανθρώπου συν/Ανθρώπου. Η έκθεση του Ανθρώπου στους πειρασμούς συνιστά δοκιμασία, όχι μόνο της ανθρώπινης αντοχής, αλλά και της θείας υπομονής. Έτσι, ο Άνθρωπος προκείμενου να μην εξαντλήσει την αντοχή του, επιδιώκει το έλεος του Θεού, ώστε, Εκείνος πλέον, να μην επιτρέψει τον πειρασμό του.

 

Ένα τέτοιο διάβημα είναι βέβαια αδύνατο να ικανοποιηθεί στο σύνολο του, γιατί ο Άνθρωπος πρέπει να κατακτήσει το δώρο της ζωής ενάντια στην αμαρτία, και όχι να του χαριστεί. Ειδάλλως, δεν είναι προϊόν ελευθερίας. Γι’ αυτό και ό,τι απομένει να κάμει ο Άνθρωπος μετά το πέρας των προσπαθειών του είναι να αφεθεί στη θεία Πρόνοια. Η σωτηρία αιτείται, δεν απαιτείται. Η απαλλαγή από τον Πειρασμό, άρα και από την απειλή του θανάτου που τον συνοδεύει, είναι πάλη ζωής με αμφίβολο αποτέλεσμα.

 

Κυριακή προσευχή και κοινωνία

 

Ολοκληρώνοντας την ανάλυση της Κυριακής προσευχής με γνώμονα την Πατερική Παράδοση, θα διαπιστώναμε την ευθεία αντίθεση του κοσμοειδώλου και του ανθρωποειδώλου που αυτή προβάλλει, με τη σύγχρονη καπιταλιστική πραγματικότητα. Στην ουσία, ο χριστιανός είναι το αντίπαλο δέος του αστού! Μπορεί βέβαια στον Προτεσταντισμό να επιχειρήθηκε η σύζευξη Χριστιανισμού και καπιταλισμού (4) ωστόσο η ευρωπαϊκή Ιστορία βίωσε το αποκύημα αυτής της σύζευξης σε όλη του την ωμότητα με το πολιτικό μόρφωμα του φασισμού. Στην πραγματικότητα ό,τι υποτίθεται αλληλοσυμπληρώνεται στον παραπάνω συνδυασμό, δεν είναι ούτε χριστιανικό ούτε καπιταλιστικό.

 

Ο χριστιανός -κατά την Κυριακή προσευχή- δεν θησαυρίζει σε Τράπεζες, δεν αποκτά ακίνητη περιουσία, δεν επιβεβαιώνεται με την κατανάλωση υλικών αγαθών (π.χ. ζητά απλώς τον «επιούσιον άρτον», δηλαδή αυτόν που εξασφαλίζει τη βιολογική συνέχιση της ζωής). Όχι μόνο γιατί αυτά είναι μάταια, αλλά κυρίως γιατί αυτά δημιουργούν την ψευδαίσθηση της αυτάρκειας, ενώ στην πραγματικότητα η ανθρώπινη ζωή υπόκειται στην ελευθερία του Ανθρώπου, μέσα στην Πρόνοια του Θεού.

 

Ο Άνθρωπος στην προσευχή αυτή δεν προσδένεται στην ύλη, την χρησιμοποιεί. Αυτή δεν συνιστά σκοπό της ζωής, αλλά μέσον. Ο πλούτος όμως του αστού δεν είναι μέσον της ζωής του αλλά σκοπός. Ίσως γι’ αυτό, ο Ιησούς έψεξε ως ύψιστο αμάρτημα τον πλούτο - και όχι τη μοιχεία, κ.λ.π. Βέβαια η Εκκλησία ανέχεται τον πλούτο, αλλά μέσω του ήθους που προβάλλει στο ανθρωποείδωλό της οπλίζει τον χριστιανό με αντιστάσεις τέτοιες, ώστε να χρησιμοποιεί τον πλούτο και όχι να χρησιμοποιείται από αυτόν. Π.χ. η φιλανθρωπία του Μεγάλου Βασιλείου.

 

Αναμφίβολα λοιπόν η ανθρώπινη ζωή του χριστιανού εντός του Κόσμου κρύβει μια βασανιστική αντίφαση. Ο χριστιανός αναγκάζεται πολλές φορές να συμβιβάζει και να μετασχηματίζει, μέχρι αλλοιώσεως, το ήθος του για να επιβιώσει. Αυτός ο διχασμός είναι εξοντωτικός. Ως λύση προβάλλεται από την Εκκλησία πάντα ο μοναχισμός.

 

Στην πραγματικότητα ο χριστιανός στον Κόσμο και μάλιστα στον σύγχρονο Κόσμο, ελάχιστες φορές μπορεί να αυτοπραγματωθεί ως «χριστιανικό πρόσωπο». Για παράδειγμα, πώς μπορεί να συγχωρεί -δίκην μικρού θεού- όλους τους «οφειλέτες» του, όταν αυτό στα πλαίσια μιας ανταγωνιστικής κοινωνίας τον οδηγεί σε απίστευτες ταπεινώσεις ή ακόμα και στην υποδούλωση στον συνάνθρωπό του;

 

Αυτά τα ερωτήματα, συνήθως, προβάλλονται για να υπογραμμιστεί ο «ρομαντικός» χαρακτήρας της χριστιανικής διδασκαλίας, η οποία εμφανίζεται έτσι ως «ιδεολογική ουτοπία» (Λένιν).

 

Η συλλογιστική όμως της Κυριακής προσευχής είναι αντίστροφη: Ο οφειλέτης του χριστιανού που συγχωρείται από αυτόν, ο βασανιστής του, κ.λ.π., δεν είναι ο «ήρωας», ο «επιτυχημένος», στα μάτια του Θεού. Έστω και αν επιδεικνύει πλούτη η κοινωνική ισχύ. Είναι μέγιστος δούλος του ίδιου του τού εαυτού, αφού είναι καταδικασμένος να παρεξηγεί το νόημα της ζωής που είναι κοινωνία, αλληλοκατανόηση, συνύπαρξη. Καταδικασμένος έτσι στη μοναξιά της επικράτησής του, απομένει «βασιλιάς χωρίς βασίλειο», αφού οι συνάνθρωποί του έχουν μετατραπεί σε αντικείμενα! Οι άνθρωποι δηλαδή που περιστοιχίζουν έναν τέτοιο «συνάνθρωπο» δεν είναι πρόσωπα και έτσι και ο ίδιος πλέον -διαλεκτικά- δεν μπορεί να αυτοπροσδιοριστεί ως πρόσωπο. Πρόκειται για την υπαρξιακή τραγωδία που ομολογεί ο Ζαν Πωλ Σαρτρ: «Οι άλλοι άνθρωποι είναι η κόλασή μου»...

Σημειώσεις


1. Βλ. Novum Testamentum, Nestle - Aland, United Bible Societies, London (ed. 22), 1963, σ. 12 και 180.

2. Βλ ό. π., ο. 12 κ. εξ.

3. Βλ ό. π., σ. 179 κ. εξ.

4. Βλ. Max Weber, Η προτεσταντική, ηθική και το πνεύμα του Καπιταλισμού, μετ. Βασ. Φίλιας, εκδ. Δωδώνη, Αθήνα - Γιάννινα, 1989.

Δείτε επίσης

"Πάτερ ημών": η τέλεια προσευχή

*****