1. Οι Συρο–Ιακωβίτες για την Τιμία Ζώνη
Απόσπασμα από τη μελέτη του π. Δημ. Αθανασίου (δες εδώ) Η Ορθόδοξη Παράδοση και οι Συρο-Iακωβίτες για την Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου, που δημοσιεύεται στο εξαίρετο ιστολόγιό του Θεοτοκάριο. Εκεί παρατίθεται και η βιβλιογραφία.
Παραλείπουμε την ιστορία της Αγίας Ζώνης στην Ορθόδοξη Εκκλησία, που μπορείτε να διαβάσετε μπαίνοντας στο link αλλά και εδώ.
Ένα αιώνα αργότερα μεταφέρθηκε η Αγία Ζώνη στην Έμεσσα (Ηoms), που ήταν μία από τις σπουδαιότερες πόλεις της Συρίας κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους ["Ν": μαρτυρική σήμερα]. (Asaad 1940 8-27) Εκεί φυλάσσεται μέχρι σήμερα σε ένα μικρό αρχαίο ναό που ονομάζεται «Αγία Ζώνη».
Αυτός ο μικρός ναός κατασκευάσθηκε κατά τον πρώτο αιώνα και γύρω στον 15ο-16ο αιώνα τον αντάλλαξαν οι Ορθόδοξοι με τους Συρο-Ιακωβίτες, χωρίς να γνωρίζουν ότι περιείχε αυτόν τον μεγάλο θησαυρό. Ο σημερινός μικρός ναός φαίνεται ότι χτίστηκε στην θέση του μεγάλου καθεδρικού Βυζαντινού ναού της Θεοτόκου, που αναφέρει ένας από τους μοναχούς του Αγίου Βάσσου το 478, στο πλαίσιο προσκυνηματικού ταξιδιού. Ο Βυζαντινός αυτός ναός μάλλον καταστράφηκε κατά την διάρκεια κάποιας αραβικής εισβολής, κατά την οποία καταστράφηκαν και άλλοι μεγάλοι ναοί, για να μεταφερθούν ή να χρησιμοποιηθούν οι πέτρες του σαν οικοδομικό υλικό στην ανέγερση τεμένους (Guyer, 1914, 217-231, Butler, 1929, 170-171, Θεομητορικά προσκυνήματα στον Λίβανο, Αρχιμανδρίτου Αλεξίου Nassour).
Ο Πατριάρχης των Συρο-Ιακωβιτών Ιγνάτιος-Ιάκωβος III ανακάλυψε τον Αύγουστο του 1953 ένα έγγραφο του 1852, το οποίο βεβαίωνε ότι, όταν έγινε η ανοικοδόμηση του παλαιού θυσιαστηρίου, βρέθηκε η ζώνη της Θεοτόκου. Όταν δε ο Πατριάρχης όρισε να συνεχίσουν οι εργασίες με επιμέλεια, βρέθηκε στην βάση της Αγίας Τράπεζας μία μικρή λάρνακα, που περιείχε ένα δερμάτινο μπουκαλάκι. Μέσα σε αυτό φυλασσόταν μία υφασμάτινη ζώνη, μήκους 74 εκατοστών, πλάτους 5 εκατοστών και πάχους 2 χιλιοστών.
Ύστερα από επισταμένη εξέταση του υφάσματος από την Διεύθυνση Αρχαιολογίας, το πόρισμα της επιτροπής στις 16 Αυγούστου 1953 έγραφε τα εξής:
«Το φιαλίδιο και η μικρή λάρνακα είναι της Βυζαντινής περιόδου, ενώ το ύφασμα ανήκε σε παλιότερη εποχή που ανάγεται στην εποχή των Ρωμαίων»
(Η γνωμοδότηση της Διεύθυνσης Αρχαιολογίας περί της ζώνης, Δαμασκός 16 Αυγούστου 1953. Nasrallah 1971, σελ.65).
Παρατηρήσεις
Στην μελέτη του ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΑ ΠΡΟΣΚΥΝΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΛΙΒΑΝΟΥ ο π. Αλέξιος Nassour σημειώνει και τα εξής:
- Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο Συναξάρι του αναφέρει ότι η μεταφορά της Αγίας Ζώνης στην Κων/πολη έγινε κατά την βασιλεία του Αρκαδίου (395-408 μ.Χ) από την επισκοπή Ζήλας της Καππαδοκίας, όπου φυλασσόταν και όχι από τα Ιεροσόλυμα. Αυτό το γεγονός δημιουργεί τις εξής εύλογες απορίες:
Α. Η Επισκοπή Ζήλας ανήκε στην Μητρόπολη Εδέσσης;
Β. Η Ανακομιδή αυτή αφορούσε σε ένα τμήμα της Αγίας Ζώνης, ενώ το άλλο παρέμεινε στην Έδεσσα μέχρι το τέλος του 5ου αιώνος, από όπου μεταφέρθηκε στον Θεομητορικό ναό της Εμμέσσης (Ηoms); ["Ν": πιθανόν λοιπόν να πρόκειται για άλλο τμήμα της Αγίας Ζώνης και αυτό που φυλάσσεται στην ιερά μονή Βατοπαιδίου να είναι το άλλο τμήμα της].
- Η διήγηση για την εύρεση της Τιμίας Ζώνης από την ιστοσελίδα Syrian Orthodox Archbishopric of Homs and Hama έχει ως εξής:
MOVIMENTI DELLA SACRA CINTURA
San Tommaso prese la cintura,quando piu` tardi ritorno` inIndia, e la tenne con se fino alla sua morte.
Secoli dopo la morte di san Tommaso,la cintura venne presa insieme alle sue reliquie.
Alla finedel4 secolo nell`anno 394 D.C. la cintura viaggio dall`Indiafino aUrfainsieme alle reliquie di san Tommaso.
Nell`anno 476 D.C. la cintura e le reliquie del martire san Bassus,vennero portate a Homs da un padre chiamato fratello Daoud al-Tur Abdyni e vennero lasciate alla chiesa di Santa Maria dove furono trovate.
Da allora la chiese venne chiamata e conosciuta come la chiesa della Sacra Cintura o UM al-Zenar.
RINNOVO DELLA CHIESA E SCOPERTA DELLA CINTURA.
Durante un periodo di tempo dovuto a una situazione instabile,i cittadini diHoms,murarono la sacra cintura dentro l`altare in un contenitore di metallo.La cintura
rimase murata fino all`anno 1852 quando i Siriaci intrapresero il restauro e rinnovo della loro chiesa,durante il periodo del vescovo Julius Butros,che piu` tardi divenne il Patriarca Butros IV 91872-1884).Quando la chiesa fu demolita,trovarono la cintura della Vergine Maria in un contenitore di metallo nel centro dell`altare.La gente fu molto lieta di riavere ancora la sacra cintura.Essi la rimisero nelle stesse condizioni in cui fu trovata e misero sopra una larga pietra e incisero sopra la lastra(nell`antica lingua siriaco-aramaica cioe` il CARSCIONI) la data della ristrutturazione 1853,periodo della rielezione del vescovo Julius Butros e incisero anche il nome dei donatori della chiesa.Incisero inoltre sulla lastra che la chiesa datava dal 59D.C. e che per diverse ragioni,una delle quali le persecuzioni,i padri della chiesa murarono la cintura dentro l`altare.
La cintura resto` li` dimenticata per un centinaio di anni fino a quando Dio volle che questo tesoro di valore fosse ridato ai credenti come segno della sua benevolenza.
Dio rivelo` questo al patriarca il venerato Ignazio Efrem I Barsoum che disse nella sua patriarcale dichiarazione:”Alla fine dell`aprile 1953,quando noi cercavamo un libro di storie e sermoni scritto in CARSCIONI, abbiamo trovato un volume con la copertina fatta di diverse pagine di carta incollate una sull`altra.”(Trecento anni prima essendoci penuria di cartone,i medio-orientali usavano rilegare i loro manoscritti in questa maniera o con un pezzo di legno avvolto in pelle o con pesante stoffa).Quando aprirono la pelle che ricopriva la copertina,trovarono 46 lettere scritte in Carscioni antica lingua aramaica riguardanti la diocesi di Homs,scritti piu` di un centinaio di anni prima.Una,di queste lettere scritta in Carscioni nell`anno 1852,misurava 28 per20 cm. Era stata scritta dai capi delle diocesi di Homs,Damasco,Sadad,Fairuze` e Meskene` ai capi della citta` di Mardin e al patriarca del monastero Zafaran, sulle condizioni delle loro diocese.Essi menzionarono che quando per ordine del vescovo della diocesi Butros Musally, essi demolirono la chiesa nominata Nostra Signora Um al-Zenar in Homs per allargarla e rinnovarla e per mettere un soffitto in legno, essi trovarono la cintura della Vergine Maria posta in un contenitore nel centro dell`altare e cio` procuro` loro una grande gioia.Basato su questa affermazioni,il patriarca Efrem Barsoum esamino` l`altare,una mattina del 20 luglio 1953.Vi trovo` una lastra di pietra e sotto di essa un vecchio bacino di pietra con un coperchio di ottone.Dentro c`era un vaso rotto e dentro c`era avvolta la sacra cintura.In un angolo sulla cima del vaso si trovo` anche un tubo di metallo contenente un osso cavo che sembrava avere dentro un pezzo di pelle o una carta spessa che non era stata toccata.I pezzi del vaso furono raccolti e conservati.La notizia di questa scoperta,velocemente di propago` dappertutto nella citta` di Homs e la gente di tutta la cristianita` si affollo` nella chiesa per ricevere la sacra cintura come una benedizione.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ.
πηγη: ιστοσελίδα Syrian Orthodox Archbishopric of Homs and Hama.
The two stone plates, one with a hole inside where the Holy Girdle was kept, and the other one which was covering the first stone plate with an inscription about it.-Η πέτρα της Αγίας Τράπεζας με την τρύπα που βρέθηκε η λάρνακα με την Ζώνη
The Altar - Ο χώρος που φυλάσσεται η Ζώνη
Ειδικοί της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας εξετάζουν το τμήμα της Ζώνης
*********
2. Τεμάχια ή αντίγραφα της Τιμίας Ζώνης της Παναγίας σε δυτικοευρωπαϊκά (ρωμαιοκαθολικά) προσκυνήματα
Όλα τα παρακάτω είναι αναρτήσεις του εξαιρετικού ιστολογίου Λειψανοθήκη, που συνιστούμε ένθερμα.
Η βυζαντινή Ζώνη της Παναγίας στο Loches της Γαλλίας
Η βυζαντινή Ζώνη της Παναγίας στο Loches της Γαλλίας
Στο Καθολικό (=κεντρικό ναό) του αββαείου Saint-Ours στο Loches της Γαλλίας αποθησαυρίζεται μία βυζαντινή ζώνη που εθεωρείτο ως η αυθεντική Ζώνη της Παναγίας τουλάχιστον ως τον 19ο αιώνα. Η βυζαντινή Ζώνη της Παναγίας είνασ 2 μ και 10 εκ. στο μήκος και 3 εκ. στο πλάτος. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση ήρθε από την Κωνσταντινούπολη τον 10ο αιώνα. Είναι κατασκευασμένη από λινό και μετάξι. Στις δύο άκρες της φέρει κεντημένες με μαλλί επιγραφές με ελληνικά γράμματα. Δυστυχώς, οι επιγραφές δεν είναι ευδιάκριτες στις φωτογραφίες που βρήκε η λειψανοθήκη, αλλά σύμφωνα με τον συγγραφέα παλαιάς μελέτης του υφασμάτινου ιερού αντικειμένου (που αναρτάται παρακάτω) στις άκρες της βυζαντινής Ζώνης της Παναγίας υπάρχουν τα εξής ελληνικά γράμματα:
Μ, -----------, ΟΝΧΝΙΟΙ (στη μία άκρη)Σήμερα πιστεύουν ότι είναι μία βυζαντινή "μεζούρα" της αυθεντικής Τιμίας Ζώνης της Παναγίας που φυλασσόταν στην Κωνσταντινούπολη. Για να προστατευθεί η αυθεντική Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου, οι Βυζαντινοί έφτιαχναν μεζούρες της αυθεντικής, στις ίδιες δηλαδή διαστάσεις, και τις οποίες ίσως εδιναν ως δώρα σε σημαντικά πρόσωπα.
Ν, -----------, ΙΜ, ------------ΟΝΧΝΙΟΙ (στην άλλη άκρη).
Το Loches της Γαλλίας
Διαβάστε περισσότερα »
*****
Η Ζώνη της Παναγίας στο Le Puy-Notre-Dame της Γαλλίας
Η Ζώνη της Παναγίας στο Le Puy-Notre-Dame της Γαλλίας
Στο Le Puy-Notre-Dame της Γαλλίας σώζεται η Ζώνη της Παναγίας. Είναι από λινό ύφασμα και μετάξι ανατολικής προέλευσης. Βρίσκεται έγκλειστη μέσα σε κόκκινο μετάξι σε σχήμα ζώνης που κατασκευάστηκε πριν το 1640. Αυτό βρίσκεται ξανά έγκλειστο μέσα σε άσπρο σατέν ύφασμα κεντημένο με χρυσά και κόκκινα φυτικά σχέδια. Δύο cabochons ως είδος μεγεθυντικού φακού επιτρέπουν στον θεατή να δει την αυθεντική Ζώνη της Θεοτόκου του Puy-Notre-Dame. Στα άκρα της Ζώνης δύο πόρπες από εγχάρακτες πλάκες χρυσού.
Το Le Puy-Notre-Dame της Γαλλίας
Διαβάστε περισσότερα »
*****
Το τεμάχιο της Ζώνης της Παναγίας στο Quintin της Βρετάνης
Το τεμάχιο της Ζώνης της Παναγίας στο Quintin της Βρετάνης (Γαλλία)
Στο Quintin της Βρετάνης στη Γαλλία σώζεται τεμάχιο από τη Ζώνη της Παναγίας. Αυτό το τεμάχιο της Ζώνης της Παναγίας έχει τη μορφή ενός διχτύου από λινές ίνες, γκρίζου χρώματος και άνισου μεγέθους, μήκους περίπου 8 εκ. κατά το μεγαλύτερό του μέρος.
Το Quintin της Βρετάνης (Γαλλία).
Διαβάστε περισσότερα »
*****
Η Ζώνη της Παναγίας του Alsemberg του Βελγίου
Η Ζώνη της Παναγίας του Alsemberg του Βελγίου
Ψάχνοντας στο παγκόσμιο διαδίκτυο για την Τιμία Ζώνη της Θεοτόκου και συλλέγοντας στοιχεία για οποιοδήποτε ύφασμα τιμόταν στην Ευρώπη ως η αυθεντική ζώνη της Θεοτόκου ή έστω τεμάχιο από αυτήν, έπεσα και πάνω στην επόμενη λειψανοθήκη που βρίσκεται στα ...περίχωρα των Βρυξελλών!
Βρίσκεται στην εκκλησία Onze-Lieve-Vrouwekerk στο Alsemberg της Φλαμανδικής Βραβάντης που είναι αφιερωμένη στη Θεοτόκο και ήταν κάποτε μέρος των μεγάλων προσκυνηματικών διαδρομών του Βελγίου. Η εκκλησία ιδρύθηκε το 1241 και το αρχικό κτίσμα ήταν ρομανικού ρυθμού, ενώ σήμερα βλέπουμε μία γοτθική εκκλησία που το παλαιότερο μέρος της ανάγεται στα τέλη του 14ου αιώνα. Η εκκλησία έχει μέχρι σήμερα ένα άγαλμα της Παναγίας που θεωρείται θαυματουργό.
Η λειψανοθήκη με τη ζώνη της Παναγίας εντοπίστηκε στη βάση δεδομένων πολιτιστικής κληρονομιάς europeana καταχωρημένη ως Reliekhouder bevattende de gordel van Maria (= Λειψανοθήκη που περιέχει τη ζώνη της Παναγίας) και από εκεί οδηγήθηκα και στις ακόλουθες βάσεις δεδομένων πολιτιστικής κληρονομιάς του Βελγίου Erfgoedplus.be και BALAT (Belgian Art Linkw and Tools), από όπου προέρχονται και οι φωτογραφίες.
Το Alsemberg του Βελγίου.
Διαβάστε περισσότερα »
*****
Η ζώνη που φορούσε η Παναγία όταν γεννούσε τον Χριστό
Η ζώνη της Παναγίας στο Μάαστριχτ (Ολλανδία)
Πιστευόταν για αιώνες ότι ήταν τμήμα της ζώνης που φορούσε η Παναγία κατά τη διάρκεια της γέννησης του Χριστού.
Κάποτε ένα από τα πιο σημαντικά κειμήλια του Καθεδρικού Ναού της πόλης Μάαστριχτ στην Ολλανδία (Basiliek van Onze-Lieve-Vrouw), όπου τιμόταν από το 1286 ως τμήμα της ζώνης της Παναγίας που φορούσε κατά τη διάρκεια της γέννησης του Χριστού.
Η περιοχή του Μάαστριχτ είχε πολλούς σταυροφόρους στη Δ' Σταυροφορία, οι οποίοι έφεραν πίσω τους πολλά βυζαντινά κειμήλια (υπάρχουν ακόμα), αλλά δεν είναι γνωστό εάν η ζώνη προερχόταν από την Κωνσταντινούπολη. Το κειμήλιο, όπως είναι σήμερα, συντέθηκε από τέσσερα διαφορετικά υφάσματα και μάλιστα από διαφορετικές χρονικές περιόδους. Εκτίθεται σήμερα στον Θησαυρό του Καθεδρικού Ναού. Η λειψανοθήκη είναι του 19ου αιώνα και ένα μικρό της μέρος ανάγεται στον 14ο αιώνα.
Στο βιβλίο Verborgen vrouwen: kluizenaressen in de middeleeuwse stad της Anneke B Mulder-Bakker βρήκα και την ακόλουθη φωτογραφία με την εξής πληροφορία (σε πρόχειρη μετάφραση της Λειψανοθήκης):
Γράφει:
8 Ζώνη της (Θεοτόκου) Μαρίας στο Μάαστριχτ Τμήμα της ζώνης της (Θεοτόκου) Μαρίας που φορούσε κατά τη διάρκεια της γέννησης του Υιού Της. Οι τέτοιου είδους ζώνες θεωρούνταν γενικά γονοποιές ή ότι σου έδιναν επιτυχή γέννα αν τις φορούσες ή άγγιζες. Από το 1286 εμφανίζεται η ζώνη της Παναγίας να τιμάται στο Μάαστριχτ. Υπήρχε επίσης και μία ζώνη της Αγίας Ελισάβετ της Ουγγαρίας.
Η Λειψανοθήκη (το ιστολόγιο) δεν θεωρεί αυθεντική τη ζώνη της Παναγίας στο Μάαστριχτ στην Ολλανδία.
*****
Διαβάστε επίσης:
Οι ορθόδοξες ρίζες της Δύσης ως παράγοντας πανευρωπαϊκής ενότητας
Ορθόδοξοι άγιοι σε δυτικές χώρες
Το φόρεμα της Παναγίας (η αγία εσθήτα) & η Παναγία των Βλαχερνών
*******
3. Άγιοι στην έξοδο του Αυγούστου (31 Αυγούστου):
Κατάθεση Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου
Ανακαίνιση του Ναού της Θεοτόκου «ἐν τῷ Νεωρίῳ»
Άγιος Φιλέορτος
Άγιος Διάδοχος
Άγιοι Επτά Παρθένοι από τη Γάζα
Άγιοι Ανδρέας ο Στρατηλάτης, Ηράκλειος, Φαύστος, Μηνάς και η συνοδεία τους
Άγιοι Τέσσερις Μάρτυρες από την Πέργη της Παμφυλίας
Άγιοι Τριακόσιοι Εξήκοντα Έξι Μάρτυρες από τη Νικομήδεια
Σύναξη των Ευρυτάνων Αγίων
Άγιος Aidan, ο Απόστολος της Βρετανίας, επίσκοπος και ιδρυτής της σπουδαίας μονής του Λίντισφαρν
Αγία Cuthburge:
Κόρη βασιλιά και κατόπιν βασίλισσα της Αγγλίας (Βασίλειο της Νορθάμβρια) του 7ου αιώνα μ.Χ. Μετά από θερμή παράκλησή της, ο σύζυγός της Άλφρεντ, που έγινε βασιλιάς με το γάμο τους, της επέτρεψε να ζήσει παρθενικά.
Έγινε μοναχή και έφτασε σε μεγάλο πνευματικό ύψος, εξ αιτίας του οποίου αναδείχθηκε σε μεγάλη πνευματική μητέρα των Βρετανών χριστιανών της εποχής της (που ήταν ορθόδοξοι χριστιανοί).
"Ήταν ταπεινή ενώπιον Θεού και ανθρώπων, επιεικής προς τους άλλους και αυστηρή προς τον εαυτό της".
Κοιμήθηκε στις 31 Αυγούστου τις αρχές του 8ου αιώνα, αφού υπέμεινε καρτερικά μακρόχρονη και επώδυνη νόσο. (Πληροφορίες από το βιβλίο του επισκόπου Τελμησσού π. Χριστοφόρου Κομμοδάτου "Οι Άγιοι των Βρεττανικών Νήσων", Αθήναι 1985, σελ. 131 - από εκεί και το μικρό παράθεμα).
Επισκεφτείτε ένα πανέμορφο ιστολόγιο (στα ελληνικά) με πάρα πολλά στοιχεία για τους αρχαίους ορθόδοξους αγίους της Βρετανίας: http://orthodoxy-rainbow.blogspot.gr/.
Δίπλα: Το λίκνο της αρχαίας βρετανικής πνευματικότητας, το βασίλειο της Νορθάμβρια. Διακρίνεται και το αγιασμένο - τότε - νησί του Λίντισφαρν. Εικ. από εδώ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου