Ὅσιος Ἰωάννης τῆς Ρίλας Βουλγαρίας (+ 946)
Απόσπασμα από το αφιέρωμα Άγιοι της Βουλγαρίας
Ὁ πλέον γνωστός τῶν Βουλγαρικῆς καταγωγῆς Ἁγίων, ἐθνικός Ἅγιος τῶν Ὀρθοδόξων Βουλγάρων, «ὁ Πατριάρχης τοῦ Βουλγαρικοῦ ἀσκητισμοῦ καί μοναχισμοῦ» (Δημ. Γόνης).
Ἔζησε κατά τήν βασιλεία τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορα Κων/νου Ζ' τοῦ Πορφυρογέννητου καί τῶν Βασιλέων τῆς Βουλγαρίας Συμεών (893 – 927) καί Πέτρου (927 – 969). Γεννήθηκε τό 876/880 στό χωριό Σκρίνου, ἔξω ἀπό τήν Σόφια, καί μόνασε νεώτατος σέ σπήλαιο τοῦ Ὄρους Ρίλα (2. 925 μ.), σέ ἡλικία 25 ἐτῶν, μετά τόν θάνατο τῶν γονέων του, ἀφοῦ μοίρασε τήν περιουσία του στούς πτωχούς. Ἐπιδόθηκε σέ μεγάλη ἄσκηση καί δέχθηκε τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Σταδιακά ἡ ἀσκητική του παλαίστρα ἐξελίχθηκε σέ μονή, ἡ ὁποία ἀναδείχθηκε ἡ "Μητρόπολις" τῶν Βουλγαρικῶν Μονῶν. Ὅταν ἡ φήμη του ἔφθασε στά Ἀνάκτορα τῆς Πρεσλάβας, ὁ Τσάρος Πέτρος ζήτησε νά τόν συναντήσει, ἀλλά αὐτό δέν στάθηκε δυνατό. Ἔτσι τοῦ ἔστειλε μία ἐπιστολή καί δῶρα (τρόφιμα καί χρυσά νομίσματα), ἀπό τά ὁποῖα ὁ Ὅσιος κράτησε τά τρόφιμα καί ἐπέστρεψε τόν χρυσό, μαζί μέ μία καθοδηγητική ἐπιστολή.
Κοιμήθηκε εἰρηνικά σέ ἡλικία 70 ἐτῶν καί ἐνταφιάσθηκε στή μονή του, ἀφοῦ τό Λείψανό του ἐκτέθηκε σέ προσκύνημα γιά ἡμέρες, κατά τίς ὁποίες δέν παρουσίασε σημεῖα φθορᾶς!
Τό Λείψανό του, τό ὁποῖο ἀνακομίσθηκε ἀδιάφθορο, μεταφέρθηκε ἀρχικά ἀπό τό μοναστήρι του στή Σόφια (980) καί κατατέθηκε ἀρχικά στό Ναό τοῦ ἁγ. Γεωργίου, ἀργότερα στόν ξύλινο Ναό τοῦ ἁγ. Λουκᾶ καί τελικά σέ μονή πού κτίσθηκε πρός τιμήν του. Τό 1183 λαφυραγωγήθηκε ἀπό Οὔγγρους εἰσβολεῖς τοῦ Βασιλιά Βελλάς Γ’ καί μεταφέρθηκε στό Ὄστρογο. Ἐκεῖ ὁ τοπικός Παπικός Ἐπίσκοπος δέν δέχθηκε τήν ἁγιότητα τοῦ Ὁσίου καί τιμωρούμενος ἔχασε τήν φωνή του! Μετά τήν μετάνοια καί τήν θαυματουργική θεραπεία τοῦ Ἐπισκόπου καί παρέμβαση τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορα Ἰασακίου Κομνηνοῦ, ὁ Οὔγγρος Ἡγεμόνας ἐπέστρεψε τό Λείψανο στούς Βουλγάρους, τό 1187. Κατά τήν βασιλεία τοῦ Ἰωάννη Ἀσέν Α’, τό Λείψανο μεταφέρθηκε στό Τύρνοβο καί κατατέθηκε σέ ναό πού κτίσθηκε πρός τιμήν του. Ἀπό ἐκεῖ ἐπανῆλθε ὁριστικά στή Ρίλα, κατά τήν κατάλυση τοῦ Βουλγαρικοῦ Κράτους ἀπό τούς Ὀθωμανούς (1469).
Σήμερα Λείψανο φυλάσσεται στή Μονή τῆς Ρίλας, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τό κέντρο τῆς Βουλγαρικῆς εὐσεβείας. Ἕνα διαρκές θαῦμα καί μία συνεχής ἀπόδειξις τῆς παρουσίας τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ καταπληκτική εὐωδία τοῦ Λειψάνου, ἡ ὁποία γίνεται ἀντιληπτή ἀπό ἀπόσταση πολλῶν μέτρων (ὅπως καί ὁ γράφων βίωσε καί μαρτυρεῖ)!
Ἡ Ἑλλάδα ἔχει τήν μεγάλη εὐλογία τῆς φιλοξενίας τῆς δεξιᾶς χειρός τοῦ ὁσ. Ἰωάννη, ἡ ὁποία βρίσκεται στή Μονή Κεχροβουνίου Τήνου. Φυλάσσεται σέ ἀργυρή θήκη (μέ χρονολογία 1788) καί ἀφιερώθηκε στή Μονή στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰ., ἀπό τόν Ἱερομόναχο Γαβριήλ ἀπό τήν Σύρο, ἐπί ἡγουμενίας Θεοδοσίας Καρδίτση (Βλ. "Ἀκολουθία τοῦ Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Ἰωάννου τῆς Ρίλας"· ἔκδοσις Μ. Κεχροβουνίου, 1979).
Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 18η Αὐγούστου (ἡ κοίμησις), τήν 19η Ὀκτωβρίου (ἡ ἀνακομιδή καί μεταφορά τοῦ Λειψάνου του ἀπό τήν Ρίλα στή Σόφια τό 980) καί τήν 1η Ἰουλίου (ἡ ἐπαναφορά τοῦ Λειψάνου του στή Ρίλλα τό 1469).
Ἔζησε κατά τήν βασιλεία τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορα Κων/νου Ζ' τοῦ Πορφυρογέννητου καί τῶν Βασιλέων τῆς Βουλγαρίας Συμεών (893 – 927) καί Πέτρου (927 – 969). Γεννήθηκε τό 876/880 στό χωριό Σκρίνου, ἔξω ἀπό τήν Σόφια, καί μόνασε νεώτατος σέ σπήλαιο τοῦ Ὄρους Ρίλα (2. 925 μ.), σέ ἡλικία 25 ἐτῶν, μετά τόν θάνατο τῶν γονέων του, ἀφοῦ μοίρασε τήν περιουσία του στούς πτωχούς. Ἐπιδόθηκε σέ μεγάλη ἄσκηση καί δέχθηκε τά χαρίσματα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Σταδιακά ἡ ἀσκητική του παλαίστρα ἐξελίχθηκε σέ μονή, ἡ ὁποία ἀναδείχθηκε ἡ "Μητρόπολις" τῶν Βουλγαρικῶν Μονῶν. Ὅταν ἡ φήμη του ἔφθασε στά Ἀνάκτορα τῆς Πρεσλάβας, ὁ Τσάρος Πέτρος ζήτησε νά τόν συναντήσει, ἀλλά αὐτό δέν στάθηκε δυνατό. Ἔτσι τοῦ ἔστειλε μία ἐπιστολή καί δῶρα (τρόφιμα καί χρυσά νομίσματα), ἀπό τά ὁποῖα ὁ Ὅσιος κράτησε τά τρόφιμα καί ἐπέστρεψε τόν χρυσό, μαζί μέ μία καθοδηγητική ἐπιστολή.
Κοιμήθηκε εἰρηνικά σέ ἡλικία 70 ἐτῶν καί ἐνταφιάσθηκε στή μονή του, ἀφοῦ τό Λείψανό του ἐκτέθηκε σέ προσκύνημα γιά ἡμέρες, κατά τίς ὁποίες δέν παρουσίασε σημεῖα φθορᾶς!
Τό Λείψανό του, τό ὁποῖο ἀνακομίσθηκε ἀδιάφθορο, μεταφέρθηκε ἀρχικά ἀπό τό μοναστήρι του στή Σόφια (980) καί κατατέθηκε ἀρχικά στό Ναό τοῦ ἁγ. Γεωργίου, ἀργότερα στόν ξύλινο Ναό τοῦ ἁγ. Λουκᾶ καί τελικά σέ μονή πού κτίσθηκε πρός τιμήν του. Τό 1183 λαφυραγωγήθηκε ἀπό Οὔγγρους εἰσβολεῖς τοῦ Βασιλιά Βελλάς Γ’ καί μεταφέρθηκε στό Ὄστρογο. Ἐκεῖ ὁ τοπικός Παπικός Ἐπίσκοπος δέν δέχθηκε τήν ἁγιότητα τοῦ Ὁσίου καί τιμωρούμενος ἔχασε τήν φωνή του! Μετά τήν μετάνοια καί τήν θαυματουργική θεραπεία τοῦ Ἐπισκόπου καί παρέμβαση τοῦ Βυζαντινοῦ Αὐτοκράτορα Ἰασακίου Κομνηνοῦ, ὁ Οὔγγρος Ἡγεμόνας ἐπέστρεψε τό Λείψανο στούς Βουλγάρους, τό 1187. Κατά τήν βασιλεία τοῦ Ἰωάννη Ἀσέν Α’, τό Λείψανο μεταφέρθηκε στό Τύρνοβο καί κατατέθηκε σέ ναό πού κτίσθηκε πρός τιμήν του. Ἀπό ἐκεῖ ἐπανῆλθε ὁριστικά στή Ρίλα, κατά τήν κατάλυση τοῦ Βουλγαρικοῦ Κράτους ἀπό τούς Ὀθωμανούς (1469).
Σήμερα Λείψανο φυλάσσεται στή Μονή τῆς Ρίλας, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ τό κέντρο τῆς Βουλγαρικῆς εὐσεβείας. Ἕνα διαρκές θαῦμα καί μία συνεχής ἀπόδειξις τῆς παρουσίας τῆς χάριτος τοῦ Θεοῦ, εἶναι ἡ καταπληκτική εὐωδία τοῦ Λειψάνου, ἡ ὁποία γίνεται ἀντιληπτή ἀπό ἀπόσταση πολλῶν μέτρων (ὅπως καί ὁ γράφων βίωσε καί μαρτυρεῖ)!
Ἡ Ἑλλάδα ἔχει τήν μεγάλη εὐλογία τῆς φιλοξενίας τῆς δεξιᾶς χειρός τοῦ ὁσ. Ἰωάννη, ἡ ὁποία βρίσκεται στή Μονή Κεχροβουνίου Τήνου. Φυλάσσεται σέ ἀργυρή θήκη (μέ χρονολογία 1788) καί ἀφιερώθηκε στή Μονή στίς ἀρχές τοῦ 20οῦ αἰ., ἀπό τόν Ἱερομόναχο Γαβριήλ ἀπό τήν Σύρο, ἐπί ἡγουμενίας Θεοδοσίας Καρδίτση (Βλ. "Ἀκολουθία τοῦ Ὁσίου Πατρός ἡμῶν Ἰωάννου τῆς Ρίλας"· ἔκδοσις Μ. Κεχροβουνίου, 1979).
Ἡ μνήμη του τιμᾶται τήν 18η Αὐγούστου (ἡ κοίμησις), τήν 19η Ὀκτωβρίου (ἡ ἀνακομιδή καί μεταφορά τοῦ Λειψάνου του ἀπό τήν Ρίλα στή Σόφια τό 980) καί τήν 1η Ἰουλίου (ἡ ἐπαναφορά τοῦ Λειψάνου του στή Ρίλλα τό 1469).
[Δες και: Ένα θαύμα στον άγ. Ιωάννη της Ρίλας]
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου