ΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΠΡΙΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ, ΔΕ ΘΑ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΟΤΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ

(ΠΑΡΟΙΜΙΑ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΜΟΝΑΧΩΝ)

Σάββατο 17 Σεπτεμβρίου 2011

Τρία κορίτσια που ρεζίλεψαν το βασιλιά!


Η πίστη (=εμπιστοσύνη), η ελπίδα και η αγάπη είναι κόρες της σοφίας. Και μεταφορικά (ο σοφός έχει πίστη, ελπίδα και αγάπη), αλλά και κυριολεκτικά, αφού τις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ. έζησε στη Ρώμη μια χριστιανή μάνα που λεγόταν Σοφία και είχε τρία κορίτσια, την Πίστη, την Ελπίδα και την Αγάπη. Πήραν τα ονόματά τους από τις τρεις αρετές που αναφέρει ο Απόστολος Παύλος στην Α΄ προς Κορινθίους επιστολή του, κεφ. 13, στίχ. 13.


Όταν ο αυτοκράτορας Αδριανός (αν και δίκαιος και μορφωμένος) κήρυξε διωγμό εναντίον των χριστιανών, κάποιοι κατάγγειλαν πως η μάνα και οι τρεις κόρες ήταν χριστιανές (πατέρας δεν υπήρχε, γιατί η αγία Σοφία ήταν χήρα). 
Επειδή ήταν από αρχοντική γενιά -και τα τρία κορίτσια ήταν γνωστά στην κοινωνία για την ωριμότητα και την καλοσύνη τους- δικάστηκαν από τον ίδιο τον αυτοκράτορα. Οι τρεις μικρές φίλες του Θεού προσκλήθηκαν να θυσιάσουν στην Άρτεμη, χωριστά η κάθε μία, ενώ η μητέρα τους βρισκόταν σε περιορισμό. Κάθε μία ξεχωριστά απάντησε πως είναι χριστιανή και αρνήθηκε να λατρέψει τα είδωλα.
Όταν οι κολακείες και οι υποσχέσεις του αυτοκράτορα -ακούτε, κορίτσια;- πήγανε στο βρόντο, άρχισαν τα βασανιστήρια. Μαστίγωμα, σιδερένια νύχια που ξέσκισαν τη σάρκα, πυρωμένες εσχάρες, καζάνι με βραστή πίσσα υποδέχτηκαν τα κορίτσια. Όμως δεν κατάφεραν να τα λυγίσουν.
Το συναξάρι τους (η βιογραφία τους) λέει πως από κάποια βασανιστήρια (όχι απ' όλα) βγήκαν άτρωτες με τη βοήθεια αγγέλων, που τους είδαν προς στιγμήν κάποιοι από τους Ρωμαίους στρατιώτες. Μερικοί πίστεψαν κι έγιναν κι αυτοί χριστιανοί.

Ο αυτοκράτορας Αδριανός (117-138 μ.Χ.). Αν και είναι ένας από τους "Πέντε Καλούς Αυτοκράτορες" και πρόσφερε έργα ανάπτυξης και ειρήνης στην αυτοκρατορία, δεν απέφυγε τη δολοφονία ανθρώπων που θεώρησε πιθανούς πολιτικούς του αντιπάλους, ούτε το διωγμό κατά των χριστιανών... Στο διωγμό απάντησαν με γραπτές απολογίες (βιβλία) οι Αθηναίοι άγιοι Αριστείδης ο φιλόσοφος (και μάρτυρας) και Κοδράτος.

Τα τρία κορίτσια αποκεφαλίστηκαν, αφού ο βασιλιάς είχε αποτύχει να τις λυγίσει.  Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία είχε νικηθεία από τρία παιδιά 12, 10 & 9 ετών.
Η μητέρα τους αφέθηκε ελεύθερη, για να υποφέρει από την απώλεια των κοριτσιών της. Εκείνη τις πήρε και οι χριστιανοί τις κήδεψαν και τις έθαψαν μυστικά στις κατακόμβες της Ρώμης. Τρεις μέρες αργότερα, η αγία Σοφία παρέδοσε την αγία ψυχή της στο Χριστό, την ώρα που προσευχόταν δίπλα στον τάφο των παιδιών της.
Οι τέσσεριες αγίες είναι πολύ αγαπητές στους χριστιανούς όλων των εποχών (ο ναός της Αγίας Σοφίας στην ΚΠολη δεν είναι αφιερωμένος σ' αυτές, αλλά στο Χριστό, που χαρακτηρίζεται "Σοφία του Θεού"). Η πρωτεύουσα της Βουλγαρίας Σόφια πήρε τ' όνομά της από την αγία Σοφία, έχει ένα σπουδαίο αρχαίο ναό αφιερωμένο σ' αυτήν και πανηγυρίζει στη γιορτή της.

Το απολυτίκιο των τεσσάρων αγίων (το επίσημο τροπάριο που ψάλλεται γι' αυτές στην εκκλησία) είναι:

Σοφία εκθρέψασα κατά την κλήσιν, σεμνή, τας τρεις θυγατέρας σου, ταύτας προσάγεις Χριστώ, αθλήσεως σκάμασιν. Όθεν της άνω δόξης συν αυτοίς κοινωνούσα, πρέσβευε τω Σωτήρι, καλλιμάρτυς Σοφία, δούναι τοις σε τιμώσι, χάριν και έλεος.
 
Στα νέα ελληνικά:
 
Σεμνή Σοφία, που ανάθρεψες τις τρεις κόρες σου σύμφωνα με τα ονόματά τους, τις προσφέρεις στο Χριστό μέσα από τα μαρτυρικά τους αθλήματα. Αφού λοιπόν μοιράζεσαι μαζί τους την ουράνια δόξα, ωραία μάρτυρα Σοφία, μίλησε στο Σωτήρα να δώσει χάρη και έλεος σ' εκείνους που σε τιμούν.

Δεν υπάρχουν σχόλια: