Ἰωάννη Κανιολάκη «ΘΕΙΟΥ ΕΡΩΤΟΣ ΙΕΡΑΙ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑΙ, Θεολογική καί λειτουργική ἑρμηνευτική τῶν Ἀκολουθιῶν τοῦ Νυμφίου»

Μια εξαιρετική μελέτη για το θείο Έρωτα, το Νυμφίο και την πασχάλια κληρονομιά της Ορθοδοξίας.

Λίγα λόγια από το Πέρα από το άτομο:

Στό πόνημά του αὐτό πού ἔχει τίτλο ‘Θείου ἔρωτος Ἱεραί Ἀκολουθίαι’, ὁ συγγραφέας ἐπιχειρεῖ μία θεολογική καί λειτουργική ἑρμηνευτική προσέγγιση στίς Ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου. Καί ὅπως γράφει στό προλογικό του: Ἡ Μεγ. Ἑβδομάδα καί οἱ Ἀκολουθίες της, παρά τό κατανυκτικό τους ἔνδυμα, ἀποτελοῦν στό βάθος τους ἑορτή, ἑορτή πού ἐξαγγέλλει τό χαρμόσυνο μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου καί τῆς Βασιλείας Του. Ἀπό τόν Σταυρό τοῦ Πάθους ἐξαγγέλλεται πάραυτα ἡ Ἀνάσταση. 

Ὅλα τοῦτα ἡ Ἐκκλησία μας μᾶς τά παρουσιάζει μέ τό μυστήριο τοῦ Θείου ἔρωτος, τῶν Γάμων τοῦ Νυμφίου καί τῆς Γαμήλιας κοινωνίας. Στόν Σταυρό τοῦ Πάθους κρέμαται ὁ Κύριος ὡς Ἐσταυρωμένη ἀγάπη. Ὁ Θεός 'μανικῶς ἐρωτευμένος' μέ τά κτίσματά Του κατέρχεται στήν ἄβυσσο τῆς ἀνθρωπίνης πτώσεως ἀναζητώντας ἐκεῖ τά πλάσματά Του, γιά νά τά ἀνασύρει ἐξερχόμενος ὡς Νυμφίος 'ἐκ παστοῦ αὐτοῦ' ἀναστημένος στήν λαμπρότητα τοῦ γαμήλιου Νυμφῶνος Του. 

Οἱ Ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου μᾶς φανερώνουν καί μᾶς ἐντάσσουν στό ἄφατο ἐκεῖνο μυστήριο τοῦ Θείου ἔρωτος καί τῶν Γάμων τοῦ Νυμφίου. Μᾶς διδάσκουν πώς ἡ πορεία μας πρός τά Πάθη καί τήν Ἀνάσταση μπορεῖ νά βρεῖ νόημα μόνο στήν ἐρωτική μας ἀνταπόκριση στήν ἐρωτική πρόσκληση τοῦ Νυμφίου. Ἡ συνάντησή μας μέ τόν Ἐσταυρωμένο καί Ἀναστάντα Νυμφίο Χριστό μπορεῖ νά συντελεσθεῖ μόνο ὡς κοινωνία ἐρωτικῆς ἀμοιβαιότητος, ἡ ὁποία βρίσκει τήν ἀπόλυτη πλήρωσή της στήν Εὐχαριστιακή Κοινωνία τοῦ Αἵματος καί τοῦ Σώματος τοῦ Κυρίου, ἐκεῖ ὅπου φανερώνεται λειτουργικά τό μυστήριο τῶν Γάμων.

Ἀφετηρία τοῦ ἐγχειρήματος αὐτοῦ τοῦ συγγραφέως εἶναι ἡ παραβολή τῶν φρονίμων παρθένων καί τό Ἆσμα Ἀσμάτων. Στήν παραβολή μέ τό ἔκδηλο ἐσχατολογικό περιεχόμενο καί στό Ἆσμα ἀνιχνεύει ὁ συγγραφέας τό πρωτογενές ὑλικό ἐπί τοῦ ὁποίου διαμορφώθηκε ἡ χριστιανική διδασκαλία καί ἡ λειτουργική ἐμπειρία καί πράξη περί τοῦ Θείου ἔρωτος καί τῶν Γάμων τοῦ Νυμφίου. Σκοπός βαθύτερος τοῦ ἐγχειρήματος εἶναι νά ἀναδειχθεῖ τό 'κεκρυμένον κάλλος' τῶν Ἱερῶν Ἀκολουθιῶν τοῦ Νυμφίου, πού μυσταγωγοῦν τούς πιστούς στό μυστήριο τοῦ Θείου ἔρωτος, στήν γαμήλια Εὐχαριστιακή κοινωνία τοῦ Τιμίου Αἵματος καί Σώματός Του. 

Καί ἴσως τούτη, ἡ ἀνακάλυψη ‘εὔχεται’ ὁ συγγραφέας, σηματοδοτήσει τήν παρουσία ὅλων μας στίς ἑόρτιες Ἀκολουθίες τοῦ Νυμφίου καί τῆς Μεγ. Ἑβδομάδος, στήν προοπτική μιᾶς ὑπαρκτικῆς μεταμορφώσεως πού μᾶς ἀπελευθερώνει 'ἐν Χριστῷ' ἀπό τά δεσμά τοῦ θανάτου καί τοῦ ἄρχοντος τοῦ κόσμου τούτου. Μιᾶς μεταμορφώσεως πού μᾶς ζωοποιεῖ καί μᾶς ἀθανατίζει μέσα στήν ἀτέλευτη ἀγάπη τοῦ Σταυρωθέντος καί Ἀναστάντος, καί ἐν τέλει μᾶς ὁδηγεῖ ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι στήν Ἐκκλησία καί δι' αὐτῆς στήν καινή Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἔτσι μόνον ἡ παρουσία μας στίς Ἱερές Ἀκολουθίες θά βρεῖ νόημα σ' αὐτό πού ἀληθινά αὐτές ἔχουν καί προτίθενται νά ἐκφράσουν - νά μήν εἶναι τίποτε ἄλλο παρά 'μανικός' πόθος Χριστοῦ.

*****

"N": Το βιβλίο (περίπου 150 σελίδων) είναι ευανάγνωστο και ευχάριστο. Αναφέρεται επίσης διεξοδικά στην ιστορική σύνδεση των πασχάλιων ημερών με το βάπτισμα, αφού κατά τα αρχαία χρόνια οι κατηχούμενοι κατά κανόνα βαπτίζονταν αυτή την περίοδο.
Ο συγγραφέας του είναι πολυγραφότατος θεολόγος, με ειδίκευση στη λειτουργική, και υπηρετει ως διευθυντής του 3ου Γυμνασίου Ρεθύμνου.
Τα περιεχόμενα του βιβλίου:
Χαιρετιστήριο προλόγισμα του σεβ. Μητροπολίτου Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγενίου.
Πρόλογος του συγγραφέα.
Εισαγωγή: "Λειτουργική θεολογία" της Μεγάλης Εβδομάδος.
Κεφ. Α΄ Η Μεγάλη Εβδομάδα και οι Ακολουθίες του Νυμφίου.
Κεφ. Β΄ Οι Ακολουθίες του Νυμφίου: ιστορικά και τελετουργικά.
Κεφ. Γ΄ Ο θείος έρως και ο Νυμφίος, βιβλική και πατερική θεώρηση.
Κεφ. Δ΄ Η γαμήλια εμπειρία στην Κατηχητική Εκκλησιαστική Πράξη.
Κεφ. Ε΄ Η Ευχαριστία ως γαμήλια κοινωνία.
Κεφ. Στ΄ Μοναχοί και άγιοι, οι φίλοι του Νυμφίου.
Κεφ. Ζ΄ Ερμηνευτικό σχόλιο στη Μεγάλη Τετάρτη.
Κεφ. Η΄ Το αναστάσιμο και εσχατολογικό περιεχόμενο των Ακολουθιών του Νυμφίου. Υμνογραφία και Εικονογραφία.
Επιλογικό.
Βιβλιογραφία.

Το βιβλίο εκδόθηκε από τις εκδόσεις Carpe Librum, Αθήνα, τηλ. 210 3846805. Η ηλεκτρονική διεύθυνση του συγγραφέα, που παρατίθεται στο βιβλίο, είναι kaniolakis@sch.gr.