Άγιος Παΐσιος προς φοιτητές: «Να δοξάσετε τον Θεό διά της επιστήμης»

Του Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου
"Εκκλησιαστική Παρέμβαση", τ. 299, Ιούνιος 2021.
Παρέμβασις // ΟΟΔΕ

 

Φωτο από την ανάρτηση Άγιος Παΐσιος: Μια ματιά στη ζωή του

Ο λόγος αυτός που έθεσα στην επικεφαλίδα τού άρθρου αυτού είναι λόγος του αγίου Παϊσίου τού Αγιορείτου από μια επιστολή, που μάλιστα είναι χειρόγραφη.

Το λέγω αυτό, γιατί μερικοί μεταφέρουν λόγια που είπε ο άγιος Παΐσιος προφορικά σε αυτούς, που ενδεχομένως δεν σώζονται στην αυθεντική τους έκφραση. Αν από έναν λόγο αλλάξη κανείς μία λέξη μπορεί να εξαχθή ένα διαφορετικό νόημα.

Διαβάζοντας το βιβλίο του Ιερομονάχου Παϊσίου, υποτακτικού του αγίου Παϊσίου, με τίτλο «Μύρον εκκενωθέν» (εκδ. Ι Μ. Αγίου Ιλαρίωνος, Πρόμαχοι Αριδαίας), είδα ότι διασώζει πολλά περιστατικά από την πολυχρόνια επικοινωνία μαζί του, για διαφορα θέματα, καθώς επίσης διάβασα ότι στο τέλος δημοσιεύει και δύο επιστολές τού αγίου Παϊσίου σε αυτόν.

Η πρώτη επιστολή του αγίου Παϊσίου είναι απάντηση σε δική του επιστολή, τότε που ήταν φοιτητής που τον ρώτησε, όπως εξηγεί, «πώς να μοιράζω τον χρόνο μου ανάμεσα στην επιστήμη μου και στην πνευματική μελέτη, που εξ ίσου αγαπούσα».

Στο βιβλίο που προανέφερα δημοσιεύεται σε φωτοτυπία η πρωτότυπη χειρόγραφη απάντηση του αγίου Παϊσίου και στην συνέχεια δημοσιεύεται και με τυπογραφικά στοιχεία. Παραθέτω το μεγαλύτερο μέρος της που μάς ενδιαφέρει:

«Τίμιος Σταυρός,

τη 4-3-1972

Αδελφέ Ιωάννη, "χαίρε εν Κυρίω".

... Διά το θέμα ("πώς μπορούμε να συνδυάζουμε την προσευχή και τα διαβάσματα, ώστε και στην καρδιά μας θερμή...").

Τώρα που έχετε μπροστά την επιστήμη, θα πρέπει κατ’ αρχάς να κάνετε προσευχή να σάς φωτίζη ο καλός Θεός, για να μάθετε καλά την επιστήμη σας και να δοξασθή ο Θεός διά αυτής.

Εδώ όμως χρειάζεται να εξετάση ο κάθε φοιτητής την πίστη του, και ανάλογα να κινήται στην ποσότητα τής προσευχής και τής μελέτης.

Εάν πιστεύη ότι με το να προσευχηθή πολύ και να διαβάση λιγώτερο, θα τον βοηθήση ο Θεός με τον θείο φωτισμό Του (να τα μάθη τα μαθήματά του), ας το κάνη.

Διά να μην πολυλογώ, ας εξετάζη την πίστη του, πού βρίσκεται, και ανάλογα να ρυθμίζη την προσευχή με την μελέτη του.

Αν η πίστη του είναι λίγη, ας διαβάζη περισσότερο, και να ζητάη στην αρχή τον θείο φωτισμό.

Πάντως το κουμπί είναι η ταπείνωση, διότι στους ταπεινους δίδεται η Χάρις τού Θεού (υποχρεωτικά).

Και το να γνωρίση τον εαυτό του και να ιδή ότι η πίστη του είναι αδύνατη πολύ, και δι’ αυτόν τον λόγον θα πρέπη να διαβάση περισσότερο και αυτό έχει σημεία ταπεινοφροσύνης και πολύ θα επισκιάση η Χάρις τού Θεού.

Πάντως να έχετε και αυτό υπόψη σας, ότι στο πανεπιστήμιο δεν πηγαίνετε, για να κοινοβιάσετε, αλλά διά να τελειώσετε όσο το δυνατόν το γρηγορότερο, και να δοξάσετε το όνομα τού Θεού δια τής επιστήμης. Επομένως; Και λίγα πνευματικά κι αν κάνετε τώρα, όταν αξιοποιήτε τον χρόνο στην μελέτη τής επιστήμης κι αυτό έχει νόημα και σχέση με την πνευματική ζωή.

Τώρα που έχετε μαθήματα και δεν σας περισσεύει ώρα και για μελέτη από τα πατερικά βιβλία, πολύ θα σας βοηθούσε πέντε λεπτά, έστω από ένα κομμάτι του Γεροντικού ή πέντε σειρές από τον άγιο Ισαάκ τον Σύρο, που μέσα σε πέντε σειρές έχει όλες τις βιβλιοθήκες, και όλες τις πνευματικές βιταμίνες, παρά με βιβλία που θα πρέπη να λιχνίσης ώρες ένα σωρό άχυρα, για να βρής ένα σπυρί σιτάρι. Μη χάνης τον κόπο σου και μην κουράζεσαι άδικα με τέτοια. (Εννοώ τα περισσότερα βιβλία που κυκλοφορούν στην εποχή μας)».

Ο παραλήπτης τής επιστολής σημειώνει: «Όπως θα δη ο αναγνώστης και αυτό το κείμενο ευωδιάζει από το άρωμα του π. Παϊσίου». Θα πρόσθετα ότι ευωδιάζει από το χάρισμα τής διακρίσεως και γενικά το χάρισμα τού Αγίου Πνεύματος που είχε ο άγιος Παΐσιος.

Ο άγιος Παΐσιος δεν ήταν άνθρωπος των άκρων, πάντοτε ομιλούσε διακριτικά, ταπεινά, δεν δημιουργούσε ένταση και φανατισμό, αλλά βοηθούσε τον κάθε άνθρωπο να αποβάλη με φιλότιμο όλες τις αρρωστημένες καταστάσεις και να πορευθή ελεύθερα στον Θεό.

Στην επιστολή αυτή, μεταξύ των άλλων, κάνει ιδιαίτερη εντύπωση ότι ο άγιος Παΐσιος θεωρεί ότι ο φοιτητής δεν πηγαίνει στο Πανεπιστήμιο για να «κοινοβιάση», για να γίνη μοναχός, αλλά για να μάθη την επιστήμη του και να δοξάση τον Θεό δια τής επιστήμης. Τι καταπληκτικός διακριτικός λόγος είναι αυτός! Ας φαντασθούμε έναν φοιτητή ιατρικής να επιδίδεται περισσότερο στα «καλογερικά» και λιγότερο στην εκμάθηση τής επιστήμης του, και όταν γίνη γιατρός να υστερή σε γνώσεις, με αρνητικές συνέπειες στην υγεία των ασθενών του.

Γι’ αυτό πρέπει κανείς να εξετάζη την πίστη του για να «ρυθμίζη την προσευχή με την μελέτη του». Έτσι, όταν η πίστη του είναι αδύνατη, τότε «πρέπει να διαβάση περισσότερο». Γράφει: «Και λίγα πνευματικά κι αν κάνετε τώρα, όταν αξιοποιήτε τον χρόνο στην μελέτη τής επιστήμης κι αυτό έχει νόημα και σχέση με την πνευματική ζωή». Δηλαδή, δεν αποσυνδέει την πνευματική ζωή από την μελέτη των πανεπιστημιακών βιβλίων, αλλά την ενοποιεί.

Το εκπληκτικό είναι ότι δύο φορές στην επιστολή του αυτή γράφει ότι μέσα από την επιστήμη δοξάζεται ο Θεός. Την πρώτη φορά γράφει: «Τώρα που έχετε μπροστά την επιστήμη, θα πρέπει κατ’ αρχάς να κάνετε προσευχή να σας φωτίζη ο καλός Θεός, για να μάθετε καλά την επιστήμη σας και να δοξασθή ο Θεός δι' αυτής». Την δεύτερη φορά γράφει: «Πάντως να έχετε και αυτό υπόψη σας, ότι στο πανεπιστήμιο δεν πηγαίνετε, για να κοινοβιάσετε, αλλά διά να τελειώσετε όσο το δυνατόν το γρηγορότερο, και να δοξάσετε το όνομα του Θεού διά της επιστήμης».

Τι σοφές και άγιες συμβουλές ενός αγίου ανθρώπου! Και μάλιστα τονίζει ότι «το κουμπί είναι η ταπείνωση, διότι στους ταπεινούς δίδεται η Χάρις τού Θεού (υποχρεωτικά)».

Αυτοί οι λόγοι ενός αγίου ανθρώπου έχουν μεγάλη σημασία για την εποχή μας, στην οποία πρέπει να αγωνιζόμαστε για να υπάρχουν ισορροπίες μεταξύ πίστεως και επιστήμης, η κάθε μία να κινήται στα όριά της, αφού η κάθε μία έχει διαφορετικό σκοπό. Η πίστη έχει σκοπό να συνδέση τον άνθρωπο με τον Θεό, να ενεργοποιήση την νοερά ενέργειά του, και η επιστήμη να βοηθήση το σώμα και την εν γένει βιολογική ζωή του.

Εννοείται ότι όταν κάνουμε λόγο για επιστήμη, εννοούμε την επιστήμη που ελέγχεται από κανόνες που η ίδια θέτει, γιατί μερικές φορές τα όσα υποστηρίζουν μερικοί επιστήμονες ξεπερνούν «την σφαίρα τής επιστήμης» και αγγίζουν «τα όρια της επιστημονικής φαντασίας», όπως διάβαζα πρόσφατα σε ένα βιβλίο που γίνεται λόγος για τα γονίδια, ότι καθορίζουν σχεδόν τα πάντα στον οργανισμό του ανθρώπου, ακόμη θεωρούν ότι υπάρχουν γονίδια «ευτυχίας» ή γονίδια «του Θεού»! Έτσι, μαζί με την γενετική, την μοριακή βιολογία, την γενετική μηχανική, την γονιδιωματική κλπ. αναπτύχθηκε και η επιστήμη τής Βιοηθικής με αυστηρούς βιοηθικούς κανόνες και όχι με ατομικούς στοχασμούς.

Φυσικά εννοείται και ότι όταν ομιλούμε για την θεολογία, εννοούμε την θεολογία των Αποστόλων και των Πατέρων τής Εκκλησίας και όχι την θεολογία της φαντασίας, αφού κατά τον άγιο Σωφρόνιο «νους φανταζόμενος είναι ανίκανος για την θεολογία».

Τελικά, ο Θεός δοξάζεται δι’ όλων των έργων Του, όπως λέμε στην ακροτελεύτια αιτιολογία τής ευχής τού μεγάλου αγιασμού τών Φώτων: «Ίνα και διά στοιχείων και δι’ αγγέλων και δι’ ανθρώπων και διά ορωμένων και δι’ αοράτων δοξάζηταί σου το πανάγιον όνομα συν τω Πατρί και τω Αγίω Πνεύματι».

Η επιστήμη μας βοηθά σε πολλά θέματα, μας ανακουφίζει σε αυτήν την εξορία που ζούμε, αλλά συγχρόνως αναζητούμε την κοινωνία μας με τον Θεό, την αληθινή μας πατρίδα και σε αυτό μάς βοηθά η πίστη.

Επομένως, η εντολή του αγίου Παϊσίου είναι: «Να δοξάσετε το όνομα του Θεού διά της επιστήμης».

Συμπλήρωμα  

Ιατρική και Χριστιανισμός
Πανεπιστημιακοί και αγιότητα
Ο Ευαγγελιστής Λουκάς: ο Ιατρός, ο Ιστορικός, ο Λόγιος  

Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός ...άλλου τύπου!

Η επιστημονική έρευνα για το Θεό
Νευροθεολογία: Εγκέφαλος και πνευματική εμπειρία
Ένας άθεος στο ίδιο τραπέζι με το Χριστό
Γιατί να θέλω να είμαι ορθόδοξος χριστιανός;
Άντε και πίστεψα – Τώρα τι κάνουμε;
Υπάρχει Θεός;

«Αφού η γιατρός μας νηστεύει, θα νηστέψουμε όλοι μέχρι το Πάσχα!»
Το θαύμα του Αγίου Φωτός επαληθεύεται από δύο νέες επιστημονικές έρευνες

Δεκαπενταύγουστος: εποχή ανεφοδιασμού και εξοπλισμού - καιρός "αντεπίθεσης"!...

Καλό Δεκαπενταύγουστο - Καλή Παναγία!!

Η εικόνα της Θεοτόκου στο Νυδρί Λευκάδας (από εδώ)

 

Δεκαπενταύγουστος: εποχή ανεφοδιασμού και εξοπλισμού - καιρός "αντεπίθεσης"!...

Ας αγωνιστούμε πρωτίστως εναντίον των παθών μας και δευτερευόντως εναντίον των εξωτερικών (εκτός του εαυτού μας δηλ.) ορατών και αοράτων εχθρών, χωρίς εμπάθεια, αλλά με αγάπη, συγχωρητικότητα και επιθυμία σωτηρίας όλων των ανθρώπων, δικών μας και "εναντίων".

Καλό Δεκαπενταύγουστο! // August: the holy month of the Virgin Mary in the Orthodox Church
Λουλουδάκια για την Παναγία μας! 

Οι άγιοι Δεκαπεντιστάδες! (εξαιρετικό άρθρο)
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΝΑ ΤΩΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ  

Η Παναγία η Ολόφωτη των Κεριών (Κεριώτισσα)
Ο καθρέφτης και η Παναγία...  

ΤΟ ΘΕΟΜΗΤΟΡΙΚΟ ΔΟΓΜΑ (με πολλά links)

Δεκαπενταύγουστος και φέτος - ημέρα πρώτη

Για τη νηστεία του δεκαπενταύγουστο διαβάζουμε εδώ, και γενικά για τη νηστεία, στην ανάρτησή μας Ένα μυστήριο που μας κυνηγάει από παιδιά.

Ένας αγνωστικιστής για την Παναγία
Έντγκαρ Άλλαν Πόε: "Ύμνος στην Θεοτόκο"
Η Παναγία και οι αλλόθρησκοι

Τα "Δάκρυα της Παναγίας", σχέδια αυτοκτονίας & πώς κάνουν εμπόριο οι Αγιορείτες

"Ανέκδοτα" με την Παναγία
Ραπ προσευχή προς την Παναγία 
Οι γιορτές της Παναγίας μέσα στο έτος (& τα Εγκώμιά Της)
Η ευαγγελική περικοπή στις εορτές της Θεοτόκου
 

Ζευγάρι Τούρκων ήρθε να ευχαριστήσει την Παναγιά Τσαμπίκα για το παιδί τους

Ορθόδοξες Παναγίες απ' όλο τον κόσμο!...
Η Παναγία δακρύζει στο σπίτι ενός Τούρκου στο Παρίσι!...
Επιστημονική εξέταση εικόνας που δάκρυσε
Εμφανίσεις και θαύματα της Παναγίας ανά τους αιώνες
Το θαύμα της Παναγίας στα τζάμια της Θεσσαλονίκης
Όταν η Εκκλησία γιορτάζει την εγκυμοσύνη... 

Και:

Τι δεν έχεις, Κύριε, να Σου το δώσω...

Οι θρησκευτικές γιορτές ως παράγοντας ποιότητας ζωής

Πνευματική εμπειρία σ' ένα σουβλατζίδικο!

 
1 Αυγούστου: Εφτά άγια παιδιά που βασανίστηκαν μέχρι θανάτου, μαζί με τη μητέρα τους και το δάσκαλό τους!... (εικ. από εδώ)
Η "Πρόοδος του Τιμίου και Ζωοποιού Σταυρού"
Αγία Ελέσα Οσιομάρτυς που μαρτύρησε στα Κύθηρα

2 Αυγούστου: Η ανακάλυψη και ανακομιδή των λειψάνων του αγίου Πρωτομάρτυρα Στέφανου  

Ο άγιος Βασίλειος της Μόσχας, ο διά Χριστόν σαλός
 
Άλλοι άγιοι τις πρώτες 2 μέρες του Αυγούστου!

 

Το Συμβούλιο της Ευρώπης & ένα εξώδικο εργαζομένων για τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς

Νέο ψήφισμα-κόλαφος του Συμβουλίου της Ευρώπης: «Απαγορεύεται και ο έμμεσος εξαναγκασμός για το εμβόλιο»!

pronews.gr / Τι και πώς

Νέο «ράπισμα» προς την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη αποτελεί το νέο ψήφισμα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, το οποίο ψηφίστηκε στις 22 Ιουνίου του 2021. 

Το ψήφισμα αναφέρεται στα πιστοποιητικά εμβολιασμού και τονίζει πως αυτά δεν πρέπει μέσω αυτών να εξαναγκάζεται κάποιος να εμβολιαστεί, κάτι που εκθέτει πλήρως την κυβέρνηση Κ.Μητσοτάκη. Ενώ είναι ξεκάθαρο πως δεν πρέπει να υπάρχει η οποιαδήποτε έμμεση πίεση για εμβολιασμό.

Να υπενθυμίσουμε πως και στις 27 Ιανουαρίου 2021 οι εκπρόσωποι του ελληνικού κοινοβουλίου στο Συμβούλιο της Ευρώπης κλήθηκαν να ψηφίσουν υπέρ ή κατά μιας πρότασης η οποία θα διασφάλιζε αφενός ότι ο εμβολιασμός κατά του Covid-19 δεν θα είναι υποχρεωτικός για όλους τους πολίτες, χωρίς εξαιρέσεις, και αφετέρου ότι οι πολίτες που δεν θα εμβολιάζονται κατόπιν δικής τους προσωπικής απόφασης και αφού έχουν πλήρως ενημερωθεί, όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το επίσημο κείμενο, δεν θα υφίστανται καμία διάκριση.

Στο νέο ψήφισμα αναφέρονται, μεταξύ άλλων τα εξής:

ΑΡΘΡΟ 10: Σε περίπτωση που οι συνέπειες της άρνησης εμβολιασμού – συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων περιορισμών σε σχέση με την απόλαυση των ελευθεριών και τον στιγματισμό – είναι τόσο σοβαρές ώστε να αφαιρεθεί το στοιχείο επιλογής για απόφαση, ο εμβολιασμός ουσιαστικά καθίσταται υποχρεωτικός (σ.σ. αναστολή εργασίας υγειονομικών). Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραβίαση προστατευομένων δικαιωμάτων ή / και να εισάγει διακρίσεις.

Η Συνέλευση υπενθυμίζει το ψήφισμά της 2361 (2020) «Εμβόλια Covid-19: ηθικά, νομικά και πρακτικά ζητήματα», στα οποία κάλεσε τα κράτη μέλη να «διασφαλίσουν ότι οι πολίτες ενημερώνονται ότι ο εμβολιασμός δεν είναι υποχρεωτικός και ότι κανείς δεν υπόκειται σε πολιτική, κοινωνική ή άλλη πίεση για εμβολιασμό αν δεν το επιθυμεί». Οποιαδήποτε έμμεση αδικαιολόγητη πίεση σε άτομα που δεν μπορούν ή δεν επιθυμούν να εμβολιαστούν μπορεί να μετριαστεί, εάν τα πιστοποιητικά για τον Covid19 είναι διαθέσιμα και για άλλους λόγους εκτός από τον εμβολιασμό.

ΑΡΘΡΟ 9: Ακόμη και αν τα επιστημονικά στοιχεία είναι επαρκή, προκειμένου να δικαιολογήσουν την ευνοϊκή μεταχείριση των κατόχων πιστοποιητικών Covid19, ενδέχεται να υπάρχουν βάσιμοι λόγοι δημοσίου συμφέροντος για την μη χρήση τους. Η χρήση τους μπορεί να υπονομεύσει την θεμελιώδη σχέση μεταξύ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της υπευθυνότητας και της αλληλεγγύης, η οποία είναι απαραίτητη αναφορικά με την διαχείριση των κινδύνων για την υγεία. Οι δαπάνες για ένα σύστημα Covid pass ενδέχεται να στερήσουν τους λιγοστούς πόρους από άλλα μέτρα που θα μπορούσαν να ανοίξουν ξανά την κοινωνία πιο γρήγορα για όλους.

ΑΡΘΡΟ 13,3: Η Συνέλευση καλεί τα κράτη – μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης να διασφαλίζουν ότι μέτρα όπως το Covid pass που απαλλάσσουν τους κατόχους τους από ορισμένους περιορισμούς στα προστατευόμενα δικαιώματα και ελευθερίες εφαρμόζονται με τέτοιο τρόπο ώστε, αφενός να διατηρείται αποτελεσματική προστασία έναντι της εξάπλωσης του ιού SARS-CoV-, αφετέρου να αποφεύγονται οι διακρίσεις, ιδίως διασφαλίζοντας μεταξύ άλλων ότι λαμβάνεται δεόντως υπόψη η κατάσταση εκείνων που για ιατρικούς λόγους δεν μπορούν, ή, για λόγους προσωπικής άποψης ή πεποιθήσεων, αρνούνται να εμβολιαστούν. Όσον αφορά στην τελευταία ομάδα, (σ.σ. τα κράτη μέλη) πρέπει να διασφαλίζουν ότι οποιοδήποτε σύστημα Covidpass δεν ισοδυναμεί με εξαναγκασμό που καθιστά υποχρεωτικό τον εμβολιασμό.

Λάρισα: Εργαζόμενοι στο νοσοκομείο κατέθεσαν εξώδικο προς την διοίκηση – Αντιδρούν στους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς

 

 

pronews.gr / Τι και πώς

Την έντονη αντίδρασή τους στον υποχρεωτικό εμβολιασμό εξέφρασαν οι εργαζόμενοι του Γενικού Νοσοκομείου της Λάρισας, που μετατράπηκε σε εξώδικο προς τη διοίκηση.

 

Αναλυτικά: 

Την Τρίτη 27/7/2021 καταθέσαμε στον δικηγόρο τα στοιχεία μας για το εξώδικο προς την διοίκηση του νοσοκομείου… Αυτό είναι το πρώτο βήμα… Είμαστε ήδη 250 περίπου άτομα και ο αριθμός ανεβαίνει καθώς πλέον βλέπουμε και ιατρούς να γράφονται… Η διστακτικότητα και το πρώτο σοκ καταλύθηκε… Πέραν της νομικής πλευράς θα δωθεί σύντομα κι η μάχη στους δρόμους και στις αυλές των νοσοκομείων. Ήδη εμείς ξεκινήσαμε. 

Οι ψύχραιμες φωνές αρχίζουν και βοηθούν αφού πλέον βλέπουν πόσο Αποφασισμένοι είμαστε!. Γιατί είμαστε αδέρφια. Ζούμε την μισή ζωή εδώ μέσα. Το ΠΓΝ Λάρισας οδηγεί τις εξελίξεις και να είστε σίγουροι ότι εκείνη η σκηνή του Δεκεμβρίου απλώνεται ξανά πάνω από τα κεφάλια τους… Ή αυτοί ή εμείς… Σε μας δεν λύγισε κανείς… Δεν θα παραδώσουμε την Δημοκρατία σε αυτούς… Δεν υπάρχουν πλέον εμβόλια… Υπάρχει μόνο η αναστολή… Ο φόβος της απόλυσης. Ποιος εμπιστεύεται πλέον αυτούς που μας κυβερνάνε; Δύο δρόμοι υπάρχουν… Ας επιλέξει ο καθένας από πια μεριά της ιστορίας θα βρεθεί… Αν πέσουμε εμείς ένα είναι σίγουρο… θα πέσουν ΟΛΟΙ!!! 

“The Equalizer”

The metropolitan of Kinshasa Nikiforos dies at the age of 72 († July 27, 2021)

Newsbeezer.com (language editing for our blog Α.Ν., photo from here)

ΕΛΛΗΝΙΚΑ: Εκοιμήθη o Μητροπολίτης Κεντρώας Αφρικής (Κινσάσας) Νικηφόρος

Metropolitan of Kinshasa Nikiforos passed away today, Tuesday, July 27, 2021 at the age of 72. The hierarch - who belonged to the Patriarchate of Alexandria - had been infected by Covid-19 and was intubated in his hospital in Congo due to underlying diseases of the lungs and heart, and was transported by plane to the “Papanikolaou” hospital in Thessaloniki at the expense of the Political Commander of Mount Athos.  Athanasios Martinou.

According to information from Romfea.gr, Metropolitan of Kananga Theodosios is taking over as "Topotiritis" of the Holy Metropolis of Kinshasa .

When the Patriarch of Alexandria Theodoros II learned that Metropolitan Nikiforos had fallen asleep in the Lord, he performed the Holy Trisagion for the repose of his soul. Patriarch Theodoros later declared: “A remarkable official of the Patriarchate and an excellent figure of the Church”.

The Metropolitan of Kinshasa, Reverend and Exarch of the whole of the Equator, the venerable Nikiforos (according to George Constantinou) was born in Thessaloniki in 1949.

After graduating from the Practical High School in Thessaloniki, he studied at the Church Tutoring Center in Thessaloniki (1967-1969).

In 1975 he graduated from the Theological Faculty of the Aristotelian University of Thessaloniki, while in 1999 he received his doctorate from the Theological Faculty of the same University.

In 1971 he was tonsured a monk in the Holy Patriarchal and Stavropegian Monastery of the Holy Trinity of Tzagarolon, Chania. He was ordained a deacon on August 22nd of the same year.

In 1977 he retired to Mount Athos, was appointed professor at the Athonias Ecclesiastical Academy and afterwards as assistant scholar, and in 1988 at the proposal of the Holy Community of Mount Athos by the Ecumenical Patriarchate of Scholars.

In 1978 he was ordained an Elder by Theophilos. Bishop Chrysostom of Rodostolus, and was consecrated as Archimandrite by the Metropolitan of Ierissos and Mount Athos, Fr. Nikodemos.

In 1997 he left the school of Athonias and at the invitation of the Archbishop Anastasios of Albania, he took over the organization of the first ecclesiastical lyceum in Argyrokastro.

Since 2006 he has worked in the administration of the Orthodox University of the Congo “Agios Athanasios the Athonite”, where he also taught.

He wrote many scientific studies and participated in various conferences in Greece and abroad.

On October 7th, 2010 he was elected Metropolitan of Central Africa by the Holy Synod at the suggestion of the Pope and Patriarch Theodoros II of Alexandria and All Africa.

See also 

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΚΙΝΣΑΣΑΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ (ενότητα)

The Metropolitan of Kinshasa Nikiforos fell asleep in the Lord. Le métropolite de Kinshasa Nikiforos s’est endormi dans le Seigneur.

 

The orthodox christian parish of disableds persons in the Huileries of Kinshasa, Congo // Η Ενορία των αναπήρων στην συνοικία Huileries της Κινσάσα του Κονγκό 

DEMOCRATIC REPUBLIC OF THE CONGO: AN ORTHODOX UNIVERSITY IN THE HEART OF AFRICA

How “White” is the Orthodox Church?  

 

We and the spirits of the departed

 

 

Οι κανόνες και οι βιβλικές ρίζες της ορθόδοξης υμνογραφίας

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ (εικ. από εδώ)

Οι ρίζες της εκκλησιαστικής υμνογραφίας στα βιβλικά κείμενα είναι βαθιές και πολλές. Εκτός από το πλήθος των βιβλικών αναγνωσμάτων και των ψαλμών (από το βιβλίο «Ψαλμοί») που περιλαμβάνονται στις εκκλησιαστικές μας τελετές, και τα έργα που αποτελούν συνθέσεις των διαφόρων υμνογράφων ανά τους αιώνες έχουν αφομοιώσει κάθε σημαντικό στοιχείο της Αγίας Γραφής, από τις αφηγήσεις και τη διδασκαλία της, και το προσφέρουν με λογοτεχνικό τρόπο στην Εκκλησία, δηλαδή στο «σώμα του Χριστού», στο σύνολο των χριστιανών, που προσεγγίζουν το Θεό ως ένα σώμα, με κεφαλή το Χριστό και μέλη όλους εμάς, μαζί με τους αγγέλους και τους αγίους (γράφω «σημαντικό στοιχείο», με την έννοια ότι η Παλαιά Διαθήκη δίδεται θεωρημένη υπό το πρίσμα της Καινής Διαθήκης και όχι από ιουδαϊκή – ή κανενός είδους «ιουδαιοχριστιανική» – σκοπιά).

Ίσως το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα του βιβλικού υπόβαθρου της υμνογραφίας μας είναι οι εννέα ωδές των «κανόνων», ενός μουσικού και ποιητικού είδους της «βυζαντινής», όπως επικρατεί να λέμε, εποχής, που χωρίζεται σε εννέα τμήματα («ωδές» = άσματα, τραγούδια), που το καθένα λαμβάνει την έμπνευση και την αφορμή του (ιδίως στο πρώτο τμήμα του, τον «ειρμό», που δίνει τη μελωδία στα «τροπάρια») από αντίστοιχες δέκα ωδές προερχόμενες από την Αγία Γραφή – οκτώ ωδές από την Παλαιά Διαθήκη και δύο από την Καινή. Οι δύο τελευταίες συνδυάζονται υμνογραφικά σε μία δίνοντας τη βάση της ένατης ωδής των κανόνων.

Οι βιβλικές αυτές ωδές είναι:

α΄ ωδή: η διάβαση της Ερυθράς θάλασσας· ωδή του προφήτη Μωυσή (Έξοδος, 15, 1-19),

β΄ ωδή: ο Μωυσής παραδίδει τις πλάκες του Νόμου, λίγο προ του θανάτου του (Δευτερονόμιο, 32, 1-43)· λυπητερή ωδή, που σχεδόν πάντα παραλείπεται ή δεν γράφεται καν,

γ΄ ωδή: η αγία Άννα η προφήτιδα, προηγουμένως στείρα, συλλαμβάνει τον Σαμουήλ, τον μετέπειτα κριτή (Α΄ Βασιλειών, 2, στίχοι 1-10),

δ΄ ωδή: η προσευχή του προφήτη Αββακούμ (Αββακούμ, 3, 1-19 – όλο το κεφάλαιο),

ε΄ ωδή: η προσευχή του προφήτη Ησαΐα μετά το όραμά του (Ησαΐας, 26, 1-21 – όλο το κεφάλαιο),

ς΄ ωδή: η προσευχή του προφήτη Ιωνά εντός τού κήτους (Ιωνάς, 2, 3-10),

ζ΄ ωδή: η προσευχή των οσίων Τριών Παίδων στη Βαβυλώνα (διά στόματος ενός από τους τρεις, του Αζαρία), όταν όδευαν προς την κάμινο (Δανιήλ, 3, παράρτημα, 1-22),

η΄ ωδή: ο ύμνος των Τριών Παίδων εντός της καμίνου (Δανιήλ, 3, παράρτημα, 27-67),

θ΄ ωδή: η προσευχή της Θεοτόκου κατά την συνάντησή της με την αγία Ελισάβετ και η προσευχή του προφήτη Ζαχαρία (πρόκειται για τους γονείς του αγίου Ιωάννη του Προδρόμου), κατά Λουκάν 1, 46-55 και 68-79.

Βλ. ενδεικτικά: (α) Νικ. Βούλγαρη «Αι Εννέα Ωδαί», (β) «Κανόνας (υμνογραφία)», λήμμα στη Βικιπαίδεια, και (γ) Μ. Πρωτοπρεσβυτέρου Κ. Παπαγιάννη, Οἱ κανόνες καὶ ἡ τάξις ψαλμωδίας αὐτῶν.

Η εξάρτηση κάθε ωδής ενός κανόνα από την αντίστοιχη βιβλική ωδή εκδηλώνεται είτε με αναφορές στα σχετικά με αυτήν πρόσωπα ή γεγονότα (π.χ. στην Ερυθρά Θάλασσα, το Μωυσή, τον Αββακούμ, τον Ιωνά, τη Θεοτόκο κ.λ.π.), είτε με αφομοίωση και παράθεση στίχων ή φράσεων από την ωδή, είτε και με τους δύο τρόπους.

Να προσθέσουμε ότι οι κανόνες ψάλλονται συνήθως κατά την ακολουθία του όρθρου, που τελείται νωρίς το πρωί (αυτό σημαίνει και η λέξη όρθρος, βλ. εδώ, κίνηση έγερσης, δηλ. έγερσης από τον ύπνο, συνεπώς πολύ πρωί), πριν τη θεία λειτουργία. Ο όρθρος μπορεί να τελεστεί και μόνος του (χωρίς να συνεχιστεί με θεία λειτουργία), ενώ όρθροι είναι και οι περίφημες βραδινές τελετές της Μ. Εβδομάδας (αρχικά τελούνταν το πρωί της επόμενης ημέρας από την οποία έχει καθιερωθεί να τελούνται εδώ και μερικούς αιώνες). Επίσης κανόνας είναι και η λεγόμενη «παράκληση της Παναγίας» (παρακλητικός κανόνας) και γενικά οι «παρακλήσεις» προς τους διαφόρους αγίους.

Ο κανόνας είναι ένα λογοτεχνικό είδος που έχει αναπτυχθεί πάρα πολύ, έχουν γραφτεί αναρίθμητοι κανόνες (πολλοί άγιοι έχουν δεκάδες κανόνες προς τιμήν τους, έργα διαφόρων ποιητών, οι περισσότεροι από τους οποίους δεν ψάλλονται στην εκκλησία, αλλά υπάρχουν ως ποιήματα σε χειρόγραφα αρχεία ή εκδόσεις) και συνεχίζουν να γράφονται, εφόσον στην Εκκλησία αναδεικνύονται ακόμη κι σήμερα νέοι άγιοι. Υπάρχουν κανόνες που συνιστούν πραγματικά αριστουργήματα, ενώ σπουδαίοι ποιητές κανόνων (ενίοτε και άλλων ποιητικών έργων) είναι οι άγιοι Ιωάννης ο Δαμασκηνός, Κοσμάς ο Μελωδός, Ανδρέας Κρήτης, Κασσιανή η Υμνογράφος, Ιωσήφ ο Υμνογράφος, Θεόδωρος ο Στουδίτης, Θεοφάνης ο Γραπτός, Ιωάννης Μαυρόποδας κ.π.ά. Σύγχρονοι ποιητές κανόνων είναι ο όσιος γέροντας Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης († 1991), οι μητροπολίτες Ρόδου Κύριλλος και Εδέσσης Ιωήλ, ο ο π. Αθανάσιος Σιμωνοπετρίτης, η μοναχή Ισιδώρα Αγιεροθεΐτισσα, ο καθηγητής Χαραλάμπης Μπούσιας, ο τυφλός υμνογράφος από το Αγρίνιο Απόστολος Παπαχρήστος († 2013) κ.π.ά. (να εξηγήσουμε ότι «Μικραγιαννανίτης» = από τη Μικρά Αγία Άννα του Αγίου Όρους, ενώ «Αγιεροθεΐτισσα» = από την ιερά μονή Αγίου Ιεροθέου Αθηνών).

***

Παραθέτουμε τα κείμενα των ωδών, με συγκριτική παράθεση των ειρμών ορισμένων κανόνων.

Οι κανόνες, που αξιοποιούμε ως παραδείγματα, είναι οι εξής:

(α) Ο κανόνας των Χριστουγέννων, έργο του αγίου Κοσμά του Μελωδού σε ήχο α΄ (βλ. Όρθρος των Χριστουγέννων - Βικιθήκη).

(β) Ο κανόνας της Ανάστασης του αγίου Λαζάρου, που ψάλλεται το απόγευμα της Παρασκευής πριν το Σάββατο του Λαζάρου, ποίημα του αγίου Ανδρέα Κρήτης σε ήχο α΄ (από εδώ).

(γ) Ο κανόνας του Μ. Σαββάτου, ο οποίος ψάλλεται το βράδυ της Μ. Παρασκευής. Οι ειρμοί είναι έργα των αγίων Κασσιανής μοναχής, Μάρκου επισκόπου Ιδρούντος και Κοσμά μοναχού (του Μελωδού). Ήχος πλ. β΄. Το κείμενο στην ανάρτηση: Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου / ΚΑΝΩΝ.

(δ) Ο κανόνας της Αναστάσεως, ποίημα του αγ. Ιωάννη του Δαμασκηνού σε ήχο α΄ (από εδώ).

(ε) Ο κανόνας της εορτής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου), έργο του αγίου Κοσμά του Μελωδού σε ήχο πλ. δ΄ (από εδώ)

(ς) Ο μικρός παρακλητικός κανόνας προς την Υπεραγία Θεοτόκο, ήχος πλ. δ΄ (από εδώ). Οι ειρμοί έργα των αγίων Ιωάννη του Δαμασκηνού και Θεοφάνους του Γραπτού (βλ. εδώ).

(ζ) Τέλος, ο Μέγας Κανών, ποίημα του αγίου Ανδρέα Κρήτης σε ήχο πλ. β΄ (από εδώ).

Τα κείμενα πολλών ειρμών μπορείτε να διαβάσετε στην ανάρτηση: Αι καταβασίαι του όλου Ενιαυτού. «Καταβασίες» ονομάζονται οι ειρμοί όταν ψάλλονται επισημότερα στο τέλος κάθε ωδής, καθώς και μόνοι τους συγκεντρωτικά (χωρίς τα τροπάρια των ωδών που τους συνοδεύουν) σε συγκεκριμένο χρονικό σημείο του όρθρου της Κυριακής.

Ολόκληρη την Παλαιά Διαθήκη (το κείμενο της Μετάφρασης των Εβδομήκοντα, που είναι το παραδοσιακό κείμενο Παλαιάς Διαθήκης των χριστιανών, ήδη από την εποχή της Καινής Διαθήκης) μπορείτε να τη διαβάσετε ηλεκτρονικά εδώ, αλλά και εδώ. Από εκεί λαμβάνουμε και τα κείμενα των βιβλικών ωδών.

Ωδή α΄· του Μωυσή, μετά τη διάβαση της Ερυθράς Θάλασσας (ΕΞΟΔΟΣ, 15, 1-19)

1 Τότε ᾖσε Μωυσῆς καὶ οἱ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ τὴν ᾠδὴν ταύτην τῷ Θεῷ καὶ εἶπαν λέγοντες· ᾄσωμεν τῷ Κυρίῳ, ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται· ἵππον καὶ ἀναβάτην ἔρριψεν εἰς θάλασσαν. 2 βοηθὸς καὶ σκεπαστὴς ἐγένετό μοι εἰς σωτηρίαν· οὗτός μου Θεός, καὶ δοξάσω αὐτόν, Θεὸς τοῦ πατρός μου, καὶ ὑψώσω αὐτόν. 3 Κύριος συντρίβων πολέμους, Κύριος ὄνομα αὐτῷ. 4 ἅρματα Φαραὼ καὶ τὴν δύναμιν αὐτοῦ ἔρριψεν εἰς θάλασσαν, ἐπιλέκτους ἀναβάτας τριστάτας κατεπόντισεν ἐν ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ, 5 πόντῳ ἐκάλυψεν αὐτούς, κατέδυσαν εἰς βυθὸν ὡσεὶ λίθος. 6 ἡ δεξιά σου, Κύριε, δεδόξασται ἐν ἰσχύϊ· ἡ δεξιά σου χείρ, Κύριε, ἔθραυσεν ἐχθρούς. 7 καὶ τῷ πλήθει τῆς δόξης σου συνέτριψας τοὺς ὑπεναντίους· ἀπέστειλας τὴν ὀργήν σου καὶ κατέφαγεν αὐτοὺς ὡς καλάμην. 8 καὶ διὰ πνεύματος τοῦ θυμοῦ σου διέστη τὸ ὕδωρ· ἐπάγη ὡσεὶ τεῖχος τὰ ὕδατα, ἐπάγη τὰ κύματα ἐν μέσῳ τῆς θαλάσσης. 9 εἶπεν ὁ ἐχθρός, διώξας καταλήψομαι, μεριῶ σκῦλα, ἐμπλήσω ψυχήν μου, ἀνελῶ τῇ μαχαίρᾳ μου, κυριεύσει ἡ χείρ μου. 10 ἀπέστειλας τὸ πνεῦμά σου, ἐκάλυψεν αὐτοὺς θάλασσα· ἔδυσαν ὡσεὶ μόλιβος ἐν ὕδατι σφοδρῷ. 

11 τίς ὅμοιός σοι ἐν θεοῖς, Κύριε; τίς ὅμοιός σοι, δεδοξασμένος ἐν ἁγίοις, θαυμαστὸς ἐν δόξαις, ποιῶν τέρατα. 12 ἐξέτεινας τὴν δεξιάν σου, κατέπιεν αὐτοὺς γῆ. 13 ὡδήγησας τῇ δικαιοσύνῃ σου τὸν λαόν σου τοῦτον, ὃν ἐλυτρώσω, παρεκάλεσας τῇ ἰσχύϊ σου εἰς κατάλυμα ἅγιόν σου. 14 ἤκουσαν ἔθνη καὶ ὠργίσθησαν· ὠδῖνες ἔλαβον κατοικοῦντας Φυλιστιείμ. 15 τότε ἔσπευσαν ἡγεμόνες ᾿Εδώμ, καὶ ἄρχοντες Μωαβιτῶν, ἔλαβεν αὐτοὺς τρόμος, ἐτάκησαν πάντες οἱ κατοικοῦντες Χαναάν. 16 ἐπιπέσοι ἐπ᾿ αὐτοὺς τρόμος καὶ φόβος, μεγέθει βραχίονός σου ἀπολιθωθήτωσαν, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ λαός σου, Κύριε, ἕως ἂν παρέλθῃ ὁ λαός σου οὗτος, ὃν ἐκτήσω. 17 εἰσαγαγὼν καταφύτευσον αὐτοὺς εἰς ὄρος κληρονομίας σου, εἰς ἕτοιμον κατοικητήριόν σου, ὃ κατηρτίσω, Κύριε, ἁγίασμα, Κύριε, ὃ ἡτοίμασαν αἱ χεῖρές σου. 18 Κύριος βασιλεύων τὸν αἰῶνα καὶ ἐπ᾿ αἰῶνα καὶ ἔτι. 19 ὅτι εἰσῆλθεν ἵππος Φαραὼ σὺν ἅρμασι καὶ ἀναβάταις εἰς θάλασσαν, καὶ ἐπήγαγεν ἐπ᾿ αὐτοὺς Κύριος τὸ ὕδωρ τῆς θαλάσσης· οἱ δὲ υἱοὶ ᾿Ισραὴλ ἐπορεύθησαν διὰ ξηρᾶς ἐν μέσῳ τῆς θαλάσσης.

Ωδη α΄ αντιπροσωπευτικών κανόνων

Κανόνας των Χριστουγέννων

Χριστὸς γεννᾶται, δοξάσατε· Χριστὸς ἐξ οὐρανῶν, ἀπαντήσατε. Χριστὸς ἐπὶ γῆς, ὑψώθητε. ᾌσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ, καὶ ἐν εὐφροσύνῃ, ἀνυμνήσατε λαοί, ὅτι δεδόξασται.

Κανόνας του αγίου Λαζάρου

Ὠδὴν ἐπινίκιον, ᾄσωμεν πάντες, Θεῷ τῷ ποιήσαντι, θαυμαστὰ τέρατα, βραχίονι ὑψηλῷ, καὶ σώσαντι τὸν Ἰσραήλ, ὅτι δεδόξασται.

Κανόνας του Μ. Σαββάτου (Μ. Παρασκευή βράδυ)

Κύματι θαλάσσης, τὸν κρύψαντα πάλαι, διώκτην τύραννον, ὑπὸ γῆς ἔκρυψαν, τῶν σεσωσμένων οἱ Παῖδες· ἀλλ᾿ ἡμεῖς ὡς αἱ Νεάνιδες, τῷ Κυρίῳ ᾄσωμεν. Ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται.

Κανόνας της Αναστάσεως

Ἀναστάσεως ἡμέρα λαμπρυνθῶμεν Λαοί, Πάσχα Κυρίου, Πάσχα· ἐκ γὰρ θανάτου πρὸς ζωήν, καὶ ἐκ γῆς πρὸς οὐρανόν, Χριστὸς ὁ Θεός, ἡμᾶς διεβίβασεν, ἐπινίκιον ᾄδοντας.

Κανόνας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

Σταυρόν χαράξας Μωσῆς, ἐπ᾿ εὐθείας ῥάβδῳ, τήν ᾿Ερυθράν διέτεμε, τῷ ᾿Ισραήλ πεζεύσαντι· τήν δέ ἐπιστρεπτικῶς, Φαραώ τοῖς ἅρμασι, κροτήσας ἥνωσεν· ἐπ᾿ εὔρους διαγράψας, τό ἀήττητον ὅπλον· διό Χριστῷ ᾄσωμεν, τῷ Θεῷ ἡμῶν· ὅτι δεδόξασται.

Μικρός παρακλητικός κανόνας

Ὑγρὰν διοδεύσας ὡσεὶ ξηράν, καὶ τὴν αἰγυπτίαν μοχθηρίαν διαφυγών, ὁ Ἰσραηλίτης ἀνεβόα· τῷ Λυτρωτῇ καὶ Θεῷ ἡμῶν ᾄσωμεν.

Ο Μέγας Κανών

Βοηθὸς καὶ σκεπαστὴς ἐγένετό μοι εἰς σωτηρίαν· οὗτός μου Θεός, καὶ δοξάσω αὐτόν· Θεὸς τοῦ Πατρός μου, καὶ ὑψώσω αὐτόν· ἐνδόξως γὰρ δεδόξασται.

Ωδή β΄· του Μωυσή, στην παράδοση του Νόμου (ΔΕΥΤΕΡΟΝΟΜΙΟΝ, 32, 1-43)

1 Πρόσεχε οὐρανέ, καὶ λαλήσω, καὶ ἀκουέτω ἡ γῆ ρήματα ἐκ στόματός μου. 2 προσδοκάσθω ὡς ὑετὸς τὸ ἀπόφθεγμά μου, καὶ καταβήτω ὡς δρόσος τὰ ρήματά μου, ὡσεὶ ὄμβρος ἐπ᾿ ἄγνωστιν καὶ ὡσεὶ νιφετὸς ἐπὶ χόρτον. 3 ὅτι τὸ ὄνομα Κυρίου ἐκάλεσα· δότε μεγαλωσύνην τῷ Θεῷ ἡμῶν. 4 Θεός, ἀληθινὰ τὰ ἔργα αὐτοῦ, καὶ πᾶσαι αἱ ὁδοὶ αὐτοῦ κρίσεις· Θεὸς πιστός, καὶ οὐκ ἔστιν ἀδικία, δίκαιος καὶ ὅσιος Κύριος. 5 ἡμάρτοσαν οὐκ αὐτῷ τέκνα μωμητά, γενεὰ σκολιὰ καὶ διεστραμμένη. 6 ταῦτα Κυρίῳ ἀνταποδίδοτε; οὕτω λαὸς μωρὸς καὶ οὐχὶ σοφός; οὐκ αὐτὸς οὗτός σου πατὴρ ἐκτήσατό σε καὶ ἐποίησέ σε καὶ ἔπλασέ σε; 7 μνήσθητε ἡμέρας αἰῶνος, σύνετε ἔτη γενεᾶς γενεῶν· ἐπερώτησον τὸν πατέρα σου, καὶ ἀναγγελεῖ σοι, τοὺς πρεσβυτέρους σου, καὶ ἐροῦσί σοι. 8 ὅτε διεμέριζεν ὁ ῞Υψιστος ἔθνη, ὡς διέσπειρεν υἱοὺς ᾿Αδάμ, ἔστησεν ὅρια ἐθνῶν κατὰ ἀριθμὸν ἀγγέλων Θεοῦ, 9 καὶ ἐγενήθη μερίς Κυρίου λαὸς αὐτοῦ ᾿Ιακώβ, σχοίνισμα κληρονομίας αὐτοῦ ᾿Ισραήλ. 

10 αὐτάρκησεν αὐτὸν ἐν γῇ ἐρήμῳ, ἐν δίψει καύματος ἐν γῇ ἀνύδρῳ· ἐκύκλωσεν αὐτὸν καὶ ἐπαίδευσεν αὐτὸν καὶ διεφύλαξεν αὐτὸν ὡς κόρην ὀφθαλμοῦ, 11 ὡς ἀετὸς σκεπάσαι νοσσιὰν αὐτοῦ καὶ ἐπὶ τοῖς νεοσσοῖς αὐτοῦ ἐπεπόθησε, διεὶς τὰς πτέρυγας αὐτοῦ ἐδέξατο αὐτοὺς καὶ ἀνέλαβεν αὐτοὺς ἐπὶ τῶ μεταφρένων αὐτοῦ. 12 Κύριος μόνος ἦγεν αὐτοὺς καὶ οὐκ ἦν μετ᾿ αὐτῶν θεὸς ἀλλότριος. 13 ἀνεβίβασεν αὐτοὺς ἐπὶ τὴν ἰσχὺν τῆς γῆς, ἐψώμισεν αὐτοὺς γενήματα ἀγρῶν· ἐθήλασαν μέλι ἐκ πέτρας καὶ ἔλαιον ἐκ στερεᾶς πέτρας, 14 βούτυρον βοῶν καὶ γάλα προβάτων μετὰ στέατος ἀρνῶν καὶ κριῶν, υἱῶν ταύρων καὶ τράγων, μετὰ στέατος νεφρῶν πυροῦ, καὶ αἷμα σταφυλῆς ἔπιον οἶνον. 15 καὶ ἔφαγεν ᾿Ιακὼβ καὶ ἐνεπλήσθη, καὶ ἀπελάκτισεν ὁ ἠγαπημένος, ἐλιπάνθη, ἐπαχύνθη, ἐπλατύνθη· καὶ ἐγκατέλιπε τὸν Θεὸν τὸν ποιήσαντα αὐτὸν καὶ ἀπέστη ἀπὸ Θεοῦ σωτῆρος αὐτοῦ. 16 παρώξυνάν με ἐπ᾿ ἀλλοτρίοις, ἐν βδελύγμασιν αὐτῶν παρεπίκρανάν με· 17 ἔθυσαν δαιμονίοις καὶ οὐ Θεῷ, θεοῖς, οἷς οὐκ ᾔδεισαν· καινοὶ καὶ πρόσφατοι ἥκασιν, οὓς οὐκ ᾔδεισαν οἱ πατέρες αὐτῶν. 18 Θεὸν τὸν γεννήσαντά σε ἐγκατέλιπες καὶ ἐπελάθου Θεοῦ τοῦ τρέφοντός σε. 

19 καὶ εἶδε Κύριος καὶ ἐζήλωσε καὶ παρωξύνθη δι᾿ ὀργὴν υἱῶν αὐτοῦ καὶ θυγατέρων 20 καὶ εἶπεν· ἀποστρέψω τὸ πρόσωπόν μου ἀπ᾿ αὐτῶν καὶ δείξω τί ἔσται αὐτοῖς ἐπ᾿ ἐσχάτων ἡμερῶν· ὅτι γενεὰ ἐξεστραμμένη ἐστίν, υἱοί, οἷς οὐκ ἔστι πίστις ἐν αὐτοῖς. 21 αὐτοὶ παρεζήλωσάν με ἐπ᾿ οὐ Θεῷ, παρώξυνάν με ἐν τοῖς εἰδώλοις αὐτῶν· κἀγὼ παραζηλώσω αὐτοὺς ἐπ᾿ οὐκ ἔθνει, ἐπὶ ἔθνει ἀσυνέτῳ παροργιῶ αὐτούς. 22 ὅτι πῦρ ἐκκέκαυται ἐκ τοῦ θυμοῦ μου, καυθήσεται ἕως ᾅδου κάτω, καταφάγεται γῆν καὶ τὰ γενήματα αὐτῆς, φλέξει θεμέλια ὀρέων. 23 συνάξω εἰς αὐτοὺς κακὰ καὶ τὰ βέλη μου συντελέσω εἰς αὐτούς. 24 τηκόμενοι λιμῷ καὶ βρώσει ὀρνέων καὶ ὀπισθότονος ἀνίατος· ὀδόντας θηρίων ἐπαποστελῶ εἰς αὐτοὺς μετὰ θυμοῦ συρόντων ἐπὶ γῆν. 25 ἔξωθεν ἀτεκνώσει αὐτοὺς μάχαιρα καὶ ἐκ τῶν ταμιείων φόβος· νεανίσκος σὺν παρθένῳ, θηλάζων μετὰ καθεστηκότος πρεσβύτου. 26 εἶπα· διασπερῶ αὐτούς, παύσω δὲ ἐξ ἀνθρώπων τὸ μνημόσυνον αὐτῶν, 27 εἰ μὴ δι᾿ ὀργὴν ἐχθρῶν, ἵνα μὴ μακροχρονίσωσιν, ἵνα μὴ συνεπιθῶνται οἱ ὑπεναντίοι, μὴ εἴπωσιν· ἡ χεὶρ ἡμῶν ἡ ὑψηλὴ καὶ οὐχὶ Κύριος ἐποίησε ταῦτα πάντα. 28 ὅτι ἔθνος ἀπολωλεκὸς βουλήν ἐστι, καὶ οὐκ ἔστιν ἐν αὐτοῖς ἐπιστήμη. 29 οὐκ ἐφρόνησαν συνιέναι ταῦτα· καταδεξάσθωσαν εἰς τὸν ἐπιόντα χρόνον. 30 πῶς διώξεται εἷς χιλίους καὶ δύο μετακινήσουσι μυριάδας, εἰ μὴ ὁ Θεὸς ἀπέδοτο αὐτοὺς καὶ Κύριος παρέδωκεν αὐτούς; 31 ὅτι οὐκ εἰσὶν ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν οἱ θεοὶ αὐτῶν· οἱ δὲ ἐχθροὶ ἡμῶν ἀνόητοι. 32 ἐκ γὰρ ἀμπέλου Σοδόμων ἡ ἄμπελος αὐτῶν, καὶ ἡ κληματὶς αὐτῶν ἐκ Γομόρρας· ἡ σταφυλὴ αὐτῶν σταφυλὴ χολῆς, βότρυς πικρίας αὐτοῖς· 33 θυμὸς δρακόντων ὁ οἶνος αὐτῶν καὶ θυμὸς ἀσπίδων ἀνίατος. 34 οὐκ ἰδοὺ ταῦτα συνῆκται παρ᾿ ἐμοὶ καὶ ἐσφράγισται ἐν τοῖς θησαυροῖς μου; 

35 ἐν ἡμέρᾳ ἐκδικήσεως ἀνταποδώσω, ἐν καιρῷ, ὅταν σφαλῇ ὁ ποῦς αὐτῶν, ὅτι ἐγγὺς ἡμέρα ἀπωλείας αὐτοῖς, καὶ πάρεστιν ἕτοιμα ὑμῖν. 36 ὅτι κρινεῖ Κύριος τὸν λαὸν αὐτοῦ καὶ ἐπὶ τοῖς δούλοις αὐτοῦ παρακληθήσεται· εἶδε γὰρ παραλελυμένους αὐτοὺς καὶ ἐκλελοιπότας ἐν ἐπαγωγῇ καὶ παρειμένους. 37 καὶ εἶπε Κύριος· ποῦ εἰσιν οἱ θεοὶ αὐτῶν, ἐφ᾿ οἷς ἐπεποίθεισαν ἐπ᾿ αὐτοῖς; 38 ὧν τὸ στέαρ τῶν θυσιῶν αὐτῶν ἠσθίετε καὶ ἐπίνετε τὸν οἶνον τῶν σπονδῶν αὐτῶν; ἀναστήτωσαν καὶ βοηθησάτωσαν ὑμῖν καὶ γενηθήτωσαν ὑμῖν σκεπασταί. 39 ἴδετε ἴδετε ὅτι ἐγώ εἰμι, καὶ οὐκ ἔστι Θεὸς πλὴν ἐμοῦ· ἐγὼ ἀποκτενῶ καὶ ζῆν ποιήσω, πατάξω κἀγὼ ἰάσομαι, καὶ οὐκ ἔστιν ὃς ἐξελεῖται ἐκ τῶν χειρῶν μου. 40 ὅτι ἀρῶ εἰς τὸν οὐρανὸν τὴν χεῖρά μου καὶ ὀμοῦμαι τῇ δεξιᾷ μου καὶ ἐρῶ· ζῶ ἐγὼ εἰς τὸν αἰῶνα, 41 ὅτι παροξυνῶ ὡς ἀστραπὴν τὴν μάχαιράν μου, καὶ ἀνθέξεται κρίματος ἡ χείρ μου, καὶ ἀποδώσω δίκην τοῖς ἐχθροῖς καὶ τοῖς μισοῦσί με ἀνταποδώσω· 42 μεθύσω τὰ βέλη μου ἀφ᾿ αἵματος, καὶ ἡ μάχαιρά μου φάγεται κρέα, ἀφ᾿ αἵματος τραυματιῶν καὶ αἰχμαλωσίας, ἀπὸ κεφαλῆς ἀρχόντων ἐχθρῶν. 43 εὐφράνθητε, οὐρανοί, ἅμα αὐτῷ, καὶ προσκυνησάτωσαν αὐτῷ πάντες ἄγγελοι Θεοῦ· εὐφράνθητε, ἔθνη μετὰ τοῦ λαοῦ αὐτοῦ, καὶ ἐνισχυσάτωσαν αὐτῷ πάντες υἱοὶ Θεοῦ· ὅτι τὸ αἷμα τῶν υἱῶν αὐτοῦ ἐκδικᾶται, καὶ ἐκδικήσει καὶ ἀνταποδώσει δίκην τοῖς ἐχθροῖς καὶ τοῖς μισοῦσιν ἀνταποδώσει, καὶ ἐκκαθαριεῖ Κύριος τὴν γῆν τοῦ λαοῦ αὐτοῦ.

Β΄ ωδή του κανόνα του αγίου Λαζάρου

Πρόσεχε, οὐρανὲ καὶ λαλήσω, καὶ ἀνυμνήσω Χριστόν, τὸν Σωτῆρα τοῦ Κόσμου, τὸν μόνον φιλάνθρωπον.

Β΄ ωδή του Μεγάλου Κανόνος

Πρόσεχε, Οὐρανέ, καὶ λαλήσω, καὶ ἀνυμνήσω Χριστόν, τὸν ἐκ Παρθένου σαρκὶ ἐπιδημήσαντα.

Και οι δύο παραπάνω κανόνες είναι έργα του αγίου Ανδρέα Κρήτης, πρώιμου ποιητή κανόνων, που συνέτασσε και β΄ ωδή, πράγμα σπάνιο στους μεταγενέστερους, όπως είπαμε.

Ωδή γ΄· της αγίας Άννης της προφήτιδος (ΒΑΣΙΛΕΙΩΝ Α, 2, στίχοι 1-10)

1 ᾿Εστερεώθη ἡ καρδία μου ἐν Κυρίῳ, ὑψώθη κέρας μου ἐν Θεῷ μου· ἐπλατύνθη ἐπ᾿ ἐχθρούς μου τὸ στόμα μου, εὐφράνθην ἐν σωτηρίᾳ σου. 2 ὅτι οὐκ ἔστιν ἅγιος ὡς Κύριος, καὶ οὐκ ἔστι δίκαιος ὡς ὁ Θεὸς ἡμῶν· οὐκ ἔστιν ἅγιος πλήν σου. 3 μὴ καυχᾶσθε, καὶ μὴ λαλεῖτε ὑψηλά, μὴ ἐξελθέτω μεγαλορρημοσύνη ἐκ τοῦ στόματος ὑμῶν, ὅτι Θεὸς γνώσεων Κύριος καὶ Θεὸς ἑτοιμάζων ἐπιτηδεύματα αὐτοῦ. 4 τόξον δυνατῶν ἠσθένησε, καὶ ἀσθενοῦντες περιεζώσαντο δύναμιν· 5 πλήρεις ἄρτων ἠλαττώθησαν, καὶ οἱ πεινῶντες παρῆκαν γῆν· ὅτι στεῖρα ἔτεκεν ἑπτά, καὶ ἡ πολλὴ ἐν τέκνοις ἠσθένησε. 6 Κύριος θανατοῖ καὶ ζωογονεῖ, κατάγει εἰς ᾅδου καὶ ἀνάγει· 7 Κύριος πτωχίζει καὶ πλουτίζει, ταπεινοῖ καὶ ἀνυψοῖ. 8 ἀνιστᾷ ἀπὸ γῆς πένητα καὶ ἀπὸ κοπρίας ἐγείρει πτωχὸν καθίσαι μετὰ δυναστῶν λαοῦ καὶ θρόνον δόξης κατακληρονομῶν αὐτοῖς. 9 διδοὺς εὐχὴν τῷ εὐχομένῳ καὶ εὐλόγησεν ἔτη δικαίου· ὅτι οὐκ ἐν ἰσχύϊ δυνατὸς ἀνήρ, 10 Κύριος ἀσθενῆ ποιήσει ἀντίδικον αὐτοῦ, Κύριος ἅγιος. μὴ καυχάσθω ὁ φρόνιμος ἐν τῇ φρονήσει αὐτοῦ, καὶ μὴ καυχάσθω ὁ δυνατὸς ἐν τῇ δυνάμει αὐτοῦ, καὶ μὴ καυχάσθω ὁ πλούσιος ἐν τῷ πλούτῳ αὐτοῦ, ἀλλ᾿ ἐν τούτῳ καυχάσθω ὁ καυχώμενος, συνιεῖν καὶ γινώσκειν τὸν Κύριον καὶ ποιεῖν κρίμα καὶ δικαιοσύνην ἐν μέσῳ τῆς γῆς. Κύριος ἀνέβη εἰς οὐρανοὺς καὶ ἐβρόντησεν, αὐτὸς κρινεῖ ἄκρα γῆς, καὶ δίδωσιν ἰσχὺν τοῖς βασιλεῦσιν ἡμῶν καὶ ὑψώσει κέρας χριστοῦ αὐτοῦ.

Ωδη γ΄ αντιπροσωπευτικών κανόνων

Κανόνας των Χριστουγέννων

Τῷ πρὸ τῶν αἰώνων, ἐκ Πατρὸς γεννηθέντι ἀρρεύστως Υἱῷ, καὶ ἐπ' ἐσχάτων ἐκ Παρθένου, σαρκωθέντι ἀσπόρως, Χριστῷ τῷ Θεῷ βοήσωμεν· Ὁ ἀνυψώσας τὸ κέρας ἡμῶν, Ἅγιος εἶ Κύριε.

Κανόνας του αγίου Λαζάρου

Λίθον, ὃν ἀπεδοκίμασαν οἱ οἰκοδομοῦντες, οὗτος ἐγεννήθη εἰς κεφαλὴν γωνίας, αὐτός ἐστιν ἡ πέτρα, ἐν ᾗ ἐστερέωσε, τὴν Ἐκκλησίαν ὁ Χριστός, ἣν ἐξ ἐθνῶν ἐξηγοράσατο.

Κανόνας Μ. Σαββάτου

Σὲ τὸν ἐπὶ ὑδάτων, κρεμάσαντα πᾶσαν τὴν γῆν ἀσχέτως, ἡ κτίσις κατιδοῦσα, ἐν τῷ Κρανίῳ κρεμάμενον, θάμβει πολλῷ συνείχετο· Οὐκ ἔστιν ἅγιος, πλήν σου Κύριε, κραυγάζουσα.

Κανόνας της Αναστάσεως

Δεῦτε πόμα πίωμεν καινόν, οὐκ ἐκ πέτρας ἀγόνου τερατουργούμενον, ἀλλ' ἀφθαρσίας πηγήν, ἐκ τάφου ὀμβρήσαντος Χριστοῦ, ἐν ᾧ στερεούμεθα.

Κανόνας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

῾Ράβδος εἰς τύπον τοῦ Μυστηρίου παραλαμβάνεται· τῷ βλαστῷ γάρ προκρίνει τόν ἱερέα· τῇ στειρευούση δέ πρῴην, ᾿Εκκλησίᾳ νῦν, ἐξήνθησε, ξύλον Σταυροῦ, εἰς κράτος καί στερέωμα.

Μικρός παρακλητικός κανόνας

Οὐρανίας ἁψῖδος, ὀροφουργὲ Κύριε, καὶ τῆς Ἐκκλησίας δομῆτορ, σύ με στερέωσον, ἐν τῇ ἀγάπῃ τῇ σῇ, τῶν ἐφετῶν ἡ ἀκρότης, τῶν πιστῶν τὸ στήριγμα, μόνε φιλάνθρωπε.

Ο Μέγας Κανών

Ἐπὶ τὴν ἀσάλευτον, Χριστέ, πέτραν τῶν ἐντολῶν σου τὴν Ἐκκλησίαν σου στερέωσον.

Ωδή δ΄· του προφήτη Αββακούμ (ΑΜΒΑΚΟΥΜ, 3, 1-19)

1 Προσευχὴ ᾿Αμβακοὺμ τοῦ προφήτου μετὰ ᾠδῆς. – Κύριε, εἰσακήκοα τὴν ἀκοήν σου καὶ ἐφοβήθην· 2 Κύριε, κατενόησα τὰ ἔργα σου καὶ ἐξέστην. ἐν μέσῳ δύο ζῴων γνωσθήσῃ, ἐν τῷ ἐγγίζειν τὰ ἔτη ἐπιγνωσθήσῃ, ἐν τῷ παρεῖναι τὸν καιρὸν ἀναδειχθήσῃ, ἐν τῷ ταραχθῆναι τὴν ψυχήν μου, ἐν ὀργῇ ἐλέους μνησθήσῃ. 3 ὁ Θεὸς ἀπὸ Θαιμὰν ἥξει, καὶ ὁ ἅγιος ἐξ ὄρους κατασκίου δασέος. (διάψαλμα). ἐκάλυψεν οὐρανοὺς ἡ ἀρετὴ αὐτοῦ, καὶ αἰνέσεως αὐτοῦ πλήρης ἡ γῆ. 4 καὶ φέγγος αὐτοῦ ὡς φῶς ἔσται, κέρατα ἐν χερσὶν αὐτοῦ, καὶ ἔθετο ἀγάπησιν κραταιὰν ἰσχύος αὐτοῦ. 5 πρὸ προσώπου αὐτοῦ πορεύσεται λόγος, καὶ ἐξελεύσεται εἰς παιδείαν κατὰ πόδας αὐτοῦ 6 ἔστη, καὶ ἐσαλεύθη ἡ γῆ· ἐπέβλεψε, καὶ διετάκη ἔθνη. διεβρύθη τὰ ὄρη βίᾳ, ἐτάκησαν βουνοὶ αἰώνιοι. 7 πορείας αἰωνίας αὐτοῦ ἀντὶ κόπων εἶδον· σκηνώματα Αἰθιόπων πτοηθήσονται καὶ αἱ σκηναὶ γῆς Μαδιάμ. 8 μὴ ἐν ποταμοῖς ὠργίσθης, Κύριε, ἢ ἐν ποταμοῖς ὁ θυμός σου; ἢ ἐν θαλάσσῃ τὸ ὅρμημά σου; ὅτι ἐπιβήσῃ ἐπὶ τοὺς ἵππους σου, καὶ ἡ ἱππασία σου σωτηρία. 9 ἐντείνων ἐντενεῖς τὸ τόξον σου ἐπὶ σκῆπτρα, λέγει Κύριος. (διάψαλμα). ποταμῶν ραγήσεται γῆ. 10 ὄψονταί σε καὶ ὠδινήσουσι λαοί, σκορπίζων ὕδατα πορείας αὐτοῦ· ἔδωκεν ἡ ἄβυσσος φωνὴν αὐτῆς, ὕψος φαντασίας αὐτῆς. 

11 ἐπῄρθη ὁ ἥλιος, καὶ ἡ σελήνη ἔστη ἐν τῇ τάξει αὐτῆς· εἰς φῶς βολίδες σου πορεύσονται, εἰς φέγγος ἀστραπῆς ὅπλων σου. 12 ἐν ἀπειλῇ ὀλιγώσεις γῆν καὶ ἐν θυμῷ κατάξεις ἔθνη. 13 ἐξῆλθες εἰς σωτηρίαν λαοῦ σου τοῦ σῶσαι τὸν χριστόν σου· ἔβαλες εἰς κεφαλὰς ἀνόμων θάνατον, ἐξήγειρας δεσμοὺς ἕως τραχήλου. (διάψαλμα). 14 διέκοψας ἐν ἐκστάσει κεφαλὰς δυναστῶν, σεισθήσονται ἐν αὐτῇ· διανοίξουσι χαλινοὺς αὐτῶν ὡς ἐσθίων πτωχὸς λάθρᾳ. 15 καὶ ἐπεβίβασας εἰς θάλασσαν τοὺς ἵππους σου ταράσσοντας ὕδατα πολλά. 16 ἐφυλαξάμην, καὶ ἐπτοήθη ἡ κοιλία μου ἀπὸ φωνῆς προσευχῆς χειλέων μου, καὶ εἰσῆλθε τρόμος εἰς τὰ ὀστᾶ μου, καὶ ὑποκάτωθέν μου ἐταράχθη ἡ ἕξις μου. ἀναπαύσομαι ἐν ἡμέρᾳ θλίψεως τοῦ ἀναβῆναι εἰς λαὸν παροικίας μου. 17 διότι συκῆ οὐ καρποφορήσει, καὶ οὐκ ἔσται γενήματα ἐν ταῖς ἀμπέλοις· ψεύσεται ἔργον ἐλαίας, καὶ τὰ πεδία οὐ ποιήσει βρῶσιν· ἐξέλιπον ἀπὸ βρώσεως πρόβατα, καὶ οὐχ ὑπάρχουσι βόες ἐπὶ φάτναις. 18 ἐγὼ δὲ ἐν τῷ Κυρίῳ ἀγαλλιάσομαι, χαρήσομαι ἐπὶ τῷ Θεῷ τῷ σωτῆρί μου. 19 Κύριος ὁ Θεὸς δύναμίς μου καὶ τάξει τοὺς πόδας μου εἰς συντέλειαν· ἐπὶ τὰ ὑψηλὰ ἐπιβιβᾷ με τοῦ νικῆσαί με ἐν τῇ ᾠδῇ αὐτοῦ.

Ωδή δ΄ αντιπροσωπευτικών κανόνων

Κανόνας των Χριστουγέννων

Ῥάβδος ἐκ τῆς ῥίζης Ἰεσσαί, καὶ ἄνθος ἐξ αὐτῆς Χριστέ, ἐκ τῆς Παρθένου ἀνεβλάστησας, ἐξ ὄρους ὁ αἰνετός, κατασκίου δασέος, ἦλθες σαρκωθεὶς ἐξ ἀπειράνδρου, ὁ ἄϋλος καὶ Θεός· Δόξα τῇ δυνάμει σου, Κύριε.

Κανόνας του αγίου Λαζάρου

Ἐπήρθη ὁ ἥλιος, καὶ ἡ σελήνη ἔστη ἐν τῇ τάξει αὐτῆς, ὑψώθης, Μακρόθυμε ἐπὶ τοῦ Ξύλου, καὶ ἔπηξας ἐν αὐτῷ τὴν Ἐκκλησίαν σου.

Κανόνας Μ. Σαββάτου

Τὴν ἐν Σταυρῷ σου θείαν κένωσιν, προορῶν Ἀββακοὺμ ἐξεστηκὼς ἐβόα· Σὺ δυναστῶν διέκοψας κράτος Ἀγαθέ, ὁμιλῶν τοῖς ἐν ᾍδῃ, ὡς παντοδύναμος.

Κανόνας της Αναστάσεως

Ἐπὶ τῆς θείας φυλακῆς ὁ θεηγόρος Ἀββακούμ, στήτω μεθ' ἡμῶν καὶ δεικνύτω, φαεσφόρον Ἄγγελον, διαπρυσίως λέγοντα· Σήμερον σωτηρία τῷ κόσμῳ, ὅτι ἀνέστη Χριστός ὡς παντοδύναμος.

Κανόνας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

Εἰσακήκοα Κύριε, τῆς οἰκονομίας σου τό μυστήριον, κατενόησα τά ἒργα σου, και ἐδόξασά σου τήν Θεότητα.

Μικρός παρακλητικός κανόνας [ταυτίζεται ο ειρμός με τον ανωτέρω]

Εἰσακήκοα, Κύριε, τῆς οἰκονομίας σου τὸ μυστήριον, κατενόησα τὰ ἔργα σου, καὶ ἐδόξασά σου τὴν Θεότητα.

Ο Μέγας Κανών

Ἀκήκοεν ὁ Προφήτης τὴν ἔλευσίν σου, Κύριε, καὶ ἐφοβήθη, ὅτι μέλλεις ἐκ Παρθένου τίκτεσθαι καὶ ἀνθρώποις δείκνυσθαι, καὶ ἔλεγεν· Ἀκήκοα τὴν ἀκοήν σου καὶ ἐφοβήθην· δόξα τῇ δυνάμει σου, Κύριε.

Ωδή ε΄· του προφήτη Ησαΐα (ΗΣΑΪΑΣ, 26, 1-21)

1 Τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ᾄσονται τὸ ᾆσμα τοῦτο ἐπὶ γῆς ᾿Ιούδα· ἰδοὺ πόλις ἰσχυρά, καὶ σωτήριον ἡμῶν θήσει τεῖχος καὶ περίτειχος. 2 ἀνοίξατε πύλας, εἰσελθέτω λαὸς φυλάσσων δικαιοσύνην καὶ φυλάσσων ἀλήθειαν, 3 ἀντιλαμβανόμενος ἀληθείας καὶ φυλάσσων εἰρήνην. ὅτι ἐπὶ σοὶ ἐλπίδι 4 ἤλπισαν, Κύριε, ἕως τοῦ αἰῶνος, ὁ Θεὸς ὁ μέγας, ὁ αἰώνιος, 5 ὃς ταπεινώσας κατήγαγες τοὺς ἐνοικοῦντας ἐν ὑψηλοῖς· πόλεις ὀχυρὰς καταβαλεῖς καὶ κατάξεις ἕως ἐδάφους, 6 καὶ πατήσουσιν αὐτοὺς πόδες πρᾳέων καὶ ταπεινῶν. 7 ὁδὸς εὐσεβῶν εὐθεῖα ἐγένετο, καὶ παρεσκευασμένη ἡ ὁδὸς τῶν εὐσεβῶν. 8 ἡ γὰρ ὁδὸς Κυρίου κρίσις· ἠλπίσαμεν ἐπὶ τῷ ὀνόματί σου καὶ ἐπὶ τῇ μνείᾳ, 9 ᾗ ἐπιθυμεῖ ἡ ψυχὴ ἡμῶν. ἐκ νυκτὸς ὀρθρίζει τὸ πνεῦμα μου πρός σε, ὁ Θεός, διότι φῶς τὰ προστάγματά σου ἐπὶ τῆς γῆς. δικαιοσύνην μάθετε, οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς. 10 πέπαυται γὰρ ὁ ἀσεβής· πᾶς ὃς οὐ μὴ μάθῃ δικαιοσύνην ἐπὶ τῆς γῆς, ἀλήθειαν οὐ μὴ ποιήσει· ἀρθήτω ὁ ἀσεβής, ἵνα μὴ ἴδῃ τὴν δόξαν Κυρίου. 

11 Κύριε, ὑψηλός σου ὁ βραχίων, καὶ οὐκ ᾔδεισαν, γνόντες δὲ αἰσχυνθήσονται. ζῆλος λήψεται λαὸν ἀπαίδευτον, καὶ νῦν πῦρ τοὺς ὑπεναντίους ἔδεται. 12 Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν, εἰρήνην δὸς ἡμῖν, πάντα γὰρ ἀπέδωκας ἡμῖν. 13 Κύριε ὁ Θεὸς ἡμῶν, κτῆσαι ἡμᾶς, Κύριε, ἐκτός σου ἄλλον οὐκ οἴδαμεν, τὸ ὄνομά σου ὀνομάζομεν. 14 οἱ δὲ νεκροὶ ζωὴν οὐ μὴ ἴδωσιν, οὐδὲ ἰατροὶ οὐ μὴ ἀναστήσουσι· διὰ τοῦτο ἐπήγαγες καὶ ἀπώλεσας καὶ ᾖρας πᾶν ἄρσεν αὐτῶν. 15 πρόσθες αὐτοῖς κακά, Κύριε, πρόσθες κακὰ τοῖς ἐνδόξοις τῆς γῆς. 16 Κύριε, ἐν θλίψει ἐμνήσθην σου, ἐν θλίψει μικρᾷ ἡ παιδεία σου ἡμῖν. 17 καὶ ὡς ἡ ὠδίνουσα ἐγγίζει τοῦ τεκεῖν καὶ ἐπὶ τῇ ὠδῖνι αὐτῆς ἐκέκραξεν, οὕτως ἐγενήθημεν τῷ ἀγαπητῷ σου διὰ τὸν φόβον σου, Κύριε. 18 ἐν γαστρὶ ἐλάβομεν καὶ ὠδινήσαμεν καὶ ἐτέκομεν· πνεῦμα σωτηρίας σου ἐποιήσαμεν ἐπὶ τῆς γῆς, οὐ πεσούμεθα, ἀλλὰ πεσοῦνται πάντες οἱ ἐνοικοῦντες ἐπὶ τῆς γῆς. 

19 ἀναστήσονται οἱ νεκροί, καὶ ἐγερθήσονται οἱ ἐν τοῖς μνημείοις, καὶ εὐφρανθήσονται οἱ ἐν τῇ γῇ· ἡ γὰρ δρόσος ἡ παρὰ σοῦ ἴαμα αὐτοῖς ἐστιν, ἡ δὲ γῆ τῶν ἀσεβῶν πεσεῖται. 20 βάδιζε, λαός μου, εἴσελθε εἰς τὰ ταμιεῖά σου, ἀπόκλεισον τὴν θύραν σου, ἀποκρύβηθι μικρὸν ὅσον ὅσον, ἕως ἂν παρέλθῃ ἡ ὀργὴ Κυρίου· 21 ἰδοὺ γὰρ Κύριος ἀπὸ τοῦ ἁγίου ἐπάγει τὴν ὀργὴν ἐπὶ τοὺς ἐνοικοῦντας ἐπὶ τῆς γῆς, καὶ ἀνακαλύψει ἡ γῆ τὸ αἷμα αὐτῆς καὶ οὐ κατακαλύψει τοὺς ἀνῃρημένους ἐπ᾿ αὐτῆς.

Ωδή ε΄ αντιπροσωπευτικών κανόνων

Κανόνας των Χριστουγέννων

Θεὸς ὢν εἰρήνης, Πατὴρ οἰκτιρμῶν, τῆς μεγάλης Βουλῆς σου τὸν Ἄγγελον, εἰρήνην παρεχόμενον, ἀπέστειλας ἡμῖν· ὅθεν θεογνωσίας, πρὸς φῶς ὁδηγηθέντες, ἐκ νυκτός ὀρθρίζοντες, δοξολογοῦμέν σε, φιλάνθρωπε.

Κανόνας του αγίου Λαζάρου

Τὴν σὴν εἰρήνην δὸς ἡμῖν Υἱὲ τοῦ Θεοῦ· ἄλλον γὰρ ἐκτός σου, Θεὸν οὐ γινώσκομεν, τὸ ὄνομά σου ὀνομάζομεν, ὅτι Θεὸς ζώντων, καὶ τῶν νεκρῶν ὑπάρχεις.

Κανόνας Μ. Σαββάτου

Θεοφανείας σου Χριστέ, τῆς πρὸς ἡμᾶς συμπαθῶς γενομένης, Ἡσαΐας φῶς ἰδὼν ἀνέσπερον, ἐκ νυκτὸς ὀρθρίσας ἐκραύγαζεν· Ἀναστήσονται οἱ νεκροί, καί ἐγερθήσονται οἱ ἐν τοῖς μνημείοις, καὶ πάντες οἱ ἐν τῇ γῇ ἀγαλλιάσονται.

Κανόνας της Αναστάσεως

Ὀρθρίσωμεν ὄρθρου βαθέος, καὶ ἀντὶ μυρου τὸν ὕμνον προσοίσομεν τῷ Δεσπότῃ, καὶ Χριστὸν ὀψόμεθα, δικαιοσύνης ἥλιον, πᾶσι ζωὴν ἀνατέλλοντα.

Κανόνας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

῎Ω τρισμακάριστον Ξύλον! ἐν ᾧ ἐτάθη Χριστός, ὁ Βασιλεύς καί Κύριος· δι᾿ οὗ πέπτωκεν ὁ ξύλῳ ἀπατήσας, τῷ ἐν σοί δελεασθείς, Θεῷ τῷ προσπαγέντι σαρκί, τῷ παρέχοντι, τήν εἰρήνην ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν.

Μικρός παρακλητικός

Φώτισον ἡμᾶς, τοῖς προστάγμασί σου, Κύριε, καὶ τῷ βραχίονί σου τῷ ὑψηλῷ, τὴν σὴν εἰρήνην, παράσχου ἡμῖν, φιλάνθρωπε.

Ο Μέγας Κανών

Ἐκ νυκτὸς ὀρθρίζοντα, Φιλάνθρωπε, φώτισον, δέομαι, καὶ ὁδήγησον κἀμέ, ἐν τοῖς προστάγμασί σου· καὶ δίδαξόν με, Σωτήρ, ποιεῖν τὸ θέλημά σου.

Ωδή ς΄· του προφήτη Ιωνά (ΙΩΝΑΣ, 2, 3-10)

3 καὶ εἶπεν· ᾿Εβόησα ἐν θλίψει μου πρὸς Κύριον τὸν Θεόν μου, καὶ εἰσήκουσέ μου· ἐκ κοιλίας ᾅδου κραυγῆς μου ἤκουσας φωνῆς μου. 4 ἀπέρριψάς με εἰς βάθη καρδίας θαλάσσης, καὶ ποταμοὶ ἐκύκλωσάν με· πάντες οἱ μετεωρισμοί σου καὶ τὰ κύματά σου ἐπ᾿ ἐμὲ διῆλθον. 5 καὶ ἐγὼ εἶπα· ἀπῶσμαι ἐξ ὀφθαλμῶν σου· ἆρα προσθήσω τοῦ ἐπιβλέψαι με πρὸς ναὸν τὸν ἅγιόν σου; 6 περιεχύθη μοι ὕδωρ ἕως ψυχῆς, ἄβυσσος ἐκύκλωσέ με ἐσχάτη, ἔδυ ἡ κεφαλή μου εἰς σχισμὰς ὀρέων. 

7 κατέβην εἰς γῆν, ἧς οἱ μοχλοὶ αὐτῆς κάτοχοι αἰώνιοι, καὶ ἀναβήτω ἐκ φθορᾶς ἡ ζωή μου, πρὸς σὲ Κύριε ὁ Θεός μου. 8 ἐν τῷ ἐκλείπειν ἀπ᾿ ἐμοῦ τὴν ψυχήν μου τοῦ Κυρίου ἐμνήσθην, καὶ ἔλθοι πρὸς σὲ ἡ προσευχή μου εἰς ναὸν τὸ ἅγιόν σου. 9 φυλασσόμενοι μάταια καὶ ψευδῆ ἔλεον αὐτῶν ἐγκατέλιπον. 10 ἐγὼ δὲ μετὰ φωνῆς αἰνέσεως καὶ ἐξομολογήσεως θύσω σοι, ὅσα ηὐξάμην ἀποδώσω σοι εἰς σωτηρίαν μου τῷ Κυρίῳ.

Ωδη ς΄ αντιπροσωπευτικών κανόνων

Κανόνας των Χριστουγέννων

Σπλάγχνων Ἰωνᾶν, ἔμβρυον ἀπήμεσεν, ἐνάλιος θήρ, οἷον ἐδέξατο· τῇ Παρθένῳ δέ ἐνοικήσας ὁ Λόγος, καὶ σάρκα λαβών, διελήλυθε φυλάξας ἀδιάφθορον, ἧς γάρ οὐχ ὑπέστη ῥεύσεως, τὴν τεκοῦσαν κατέσχεν ἀπήμαντον.

Κανόνας του αγίου Λαζάρου

Ἀπέρριψάς με, εἰς βάθη καρδίας θαλάσσης, καὶ ἔσωσάς με Σωτήρ, δουλείας θανάτου, καὶ ἔλυσας τὸν δεσμόν, τῶν ἀνομιῶν μου.

Κανόνας Μ. Σαββάτου

Συνεσχέθη, ἀλλ᾿ οὐ κατεσχέθη, στέρνοις κητῴοις Ἰωνᾶς· σοῦ γὰρ τὸν τύπον φέρων, τοῦ παθόντος καὶ ταφῇ δοθέντος, ὡς ἐκ θαλάμου, τοῦ θηρὸς ἀνέθορε, προσεφώνει δὲ τῇ κουστωδίᾳ· Οἱ φυλασσόμενοι μάταια καὶ ψευδῆ, ἔλεον αὐτοῖς ἐγκατελίπετε.

Κανόνας της Αναστάσεως

Κατῆλθες ἐν τοῖς κατωτάτοις τῆς γῆς, καὶ συνέτριψας μοχλοὺς αἰωνίους, κατόχους πεπεδημένων Χριστέ, καὶ τριήμερος ὡς ἐκ κήτους Ἰωνᾶς, ἐξανέστης τοῦ τάφου»

Κανόνας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

Νοτίου θηρός ἐν σπλάχνοις, παλάμας ᾿Ιωνᾶς, σταυροειδῶς διεκπετάσας, τό σωτήριον πάθος προδιετύπου σαφῶς· ὅθεν τριήμερος ἐκδύς, τήν ὑπερκόσμιον ᾿Ανάστασιν ὑπεζωγράφησε, τοῦ σαρκί προσπαγέντος Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, καί τριημέρῳ ἐγέρσει, τόν κόσμον φωτίσαντος.

Μικρός παρακλητικός κανόνας

Τὴν δέησιν ἐκχεῶ πρὸς Κύριον, καὶ αὐτῷ ἀπαγγελῶ μου τὰς θλίψεις, ὅτι κακῶν ἡ ψυχή μου ἐπλήσθη, καὶ ἡ ζωή μου τῷ ᾍδῃ προσήγγισε, καὶ δέομαι ὡς Ἰωνᾶς· Ἐκ φθορᾶς, ὁ Θεὸς με ἀνάγαγε.

Ο Μέγας Κανών

Ἐβόησα ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου πρὸς τὸν οἰκτίρμονα Θεόν, καὶ ἐπήκουσέ μου ἐξ ᾍδου κατωτάτου, καὶ ἀνήγαγεν ἐκ φθορᾶς τὴν ζωήν μου.

Ωδή ζ΄· των Τριών Παίδων (ΔΑΝΙΗΛ 3, παράρτημα, 1-22)

ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΑΖΑΡΙΟΥ ΚΑΙ ΥΜΝΟΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ : Καὶ συστὰς ᾿Αζαρίας προσύξατο οὕτως καὶ ἀνοίξας τὸ στόμα αὐτοῦ ἐν μέσῳ τοῦ πυρὸς εἶπεν· 2 Εὐλογητὸς εἶ, Κύριε ὁ Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν, καὶ αἰνετός, καὶ δεδοξασμένον τὸ ὄνομά σου εἰς τοὺς αἰῶνας, 3 ὅτι δίκαιος εἶ ἐπὶ πᾶσιν, οἷς ἐποίησας ἡμῖν, καὶ πάντα τὰ ἔργα σου ἀληθινά, καὶ εὐθεῖαι αἱ ὁδοί σου, καὶ πᾶσαι αἱ κρίσεις σου ἀλήθεια, 4 καὶ κρίματα ἀληθείας ἐποίησας κατὰ πάντα, ἃ ἐπήγαγες ἡμῖν καὶ ἐπὶ τὴν πόλιν τὴν ἁγίαν τὴν τῶν πατέρων ἡμῶν ῾Ιερουσαλήμ, ὅτι ἐν ἀληθείᾳ καὶ κρίσει ἐπήγαγες ταῦτα πάντα, διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν. 5 ὅτι ἡμάρτομεν καὶ ἠνομήσαμεν ἀποστῆναι ἀπὸ σοῦ 6 καὶ ἐξημάρτομεν ἐν πᾶσι καὶ τῶν ἐντολῶν σου οὐκ ἠκούσαμεν, οὐδὲ συνετηρήσαμεν οὐδὲ ἐποιήσαμεν καθὼς ἐνετείλω ἡμῖν, ἵνα εὖ ἡμῖν γένηται. 7 καὶ πάντα, ὅσα ἐπήγαγες ἡμῖν καὶ πάντα ὅσα ἐποίησας ἡμῖν, ἐν ἀληθινῇ κρίσει ἐποίησας 8 καὶ παρέδωκας ἡμᾶς εἰς χεῖρας ἐχθρῶν ἀνόμων, ἐχθίστων ἀποστατῶν, καὶ βασιλεῖ ἀδίκῳ καὶ πονηροτάτῳ παρὰ πᾶσαν τὴν γῆν. 

9 καὶ νῦν οὐκ ἔστιν ἡμῖν ἀνοῖξαι τὸ στόμα· αἰσχύνη καὶ ὄνειδος ἐγενήθημεν τοῖς δούλοις σου καὶ τοῖς σεβομένοις σε. 10 μὴ δὴ παραδῴης ἡμᾶς εἰς τέλος διὰ τὸ ὄνομά σου καὶ μὴ διασκεδάσῃς τὴν διαθήκην σου 11 καὶ μὴ ἀποστήσῃς τὸ ἔλεός σου ἀφ' ἡμῶν διὰ ῾Αβραὰμ τὸν ἠγαπημένον ὑπὸ σοῦ καὶ διὰ ᾿Ισαὰκ τὸν δοῦλόν σου καὶ ᾿Ισραὴλ τὸν ἅγιόν σου, 12 οἷς ἐλάλησας πληθῦναι τὸ σπέρμα αὐτῶν ὡς τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ καὶ ὡς τὴν ἄμμον τὴν παρὰ τὸ χεῖλος τῆς θαλάσσης. 13 ὅτι, δέσποτα, ἐσμικρύνθημεν παρὰ πάντα τὰ ἔθνη καί ἐσμεν ταπεινοὶ ἐν πάσῃ τῇ γῇ σήμερον διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν, 14 καὶ οὐκ ἔστιν ἐν τῷ καιρῷ τούτῳ ἄρχων καὶ προφήτης καὶ ἡγούμενος, οὐδὲ ὁλοκαύτωσις οὐδὲ θυσία οὐδὲ προσφορὰ οὐδὲ θυμίαμα, οὐ τόπος τοῦ καρπῶσαι ἐνώπιόν σου καὶ εὑρεῖν ἔλεος· 15 ἀλλ' ἐν ψυχῇ συντετριμμένῃ καὶ πνεύματι ταπεινώσεως προσδεχθείημεν 16 ὡς ἐν ὁλοκαυτώμασι κριῶν καὶ ταύρων καὶ ὡς ἐν μυριάσιν ἀρνῶν πιόνων, οὕτως γενέσθω ἡ θυσία ἡμῶν ἐνώπιόν σου σήμερον καὶ ἐκτελέσαι ὄπισθέν σου, ὅτι οὐκ ἔσται αἰσχύνη τοῖς πεποιθόσιν ἐπὶ σέ. 

17 καὶ νῦν ἐξακολουθοῦμεν ἐν ὅλῃ καρδίᾳ καὶ φοβούμεθά σε καὶ ζητοῦμεν τὸ πρόσωπόν σου, 18 μὴ καταισχύνῃς ἡμᾶς, ἀλλὰ ποίησον μεθ' ἡμῶν κατὰ τὴν ἐπιείκειάν σου καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τοῦ ἐλέους σου 19 καὶ ἐξελοῦ ἡμᾶς κατὰ τὰ θαυμάσιά σου καὶ δὸς δόξαν τῷ ὀνόματί σου, Κύριε. καὶ ἐντραπείησαν πάντες οἱ ἐνδεικνύμενοι τοῖς δούλοις σου κακὰ 20 καὶ καταισχυνθείησαν ἀπὸ πάσης δυναστείας, καὶ ἡ ἰσχὺς αὐτῶν συντριβείη· 21 καὶ γνώτωσαν ὅτι σὺ εἶ Κύριος Θεὸς μόνος καὶ ἔνδοξος ἐφ' ὅλην τὴν οἰκουμένην.

Ωδη ζ΄ αντιπροσωπευτικών κανόνων

Κανόνας των Χριστουγέννων

Οἱ Παῖδες εὐσεβείᾳ συντραφέντες, δυσσεβοῦς προστάγματος καταφρονήσαντες, πυρὸς ἀπειλὴν οὐκ ἐπτοήθησαν, ἀλλ' ἐν μέσῳ τῆς φλογός ἐστῶτες ἔψαλλον· Ὁ τῶν Πατέρων Θεὸς, εὐλογητὸς εἶ.

Κανόνας του αγίου Λαζάρου

Τοὺς ἐν καμίνῳ Παῖδάς σου Σωτήρ, οὐχ ἥψατο, οὐδὲ παρηνώχλησε τὸ πῦρ, τότε οἱ Τρεῖς, ὡς ἐξ ἑνὸς στόματος, ὕμνουν καὶ ηὐλόγουν λέγοντες· Εὐλογητὸς ὁ Θεός, ὁ τῶν Πατέρων ἡμῶν.

Κανόνας Μ. Σαββάτου

Ἄφραστον θαῦμα! ὁ ἐν καμίνῳ ῥυσάμενος, τοὺς ὁσίους Παῖδας ἐκ φλογός, ἐν τάφῳ νεκρός, ἄπνους κατατίθεται, εἰς σωτηρίαν ἡμῶν τῶν μελῳδούντων· Λυτρωτά, ὁ Θεὸς εὐλογητὸς εἶ.

Κανόνας της Αναστάσεως

Ὁ Παῖδας ἐκ καμίνου ῥυσάμενος, γενόμενος ἄνθρωπος, πάσχει ὡς θνητός, καὶ διὰ Πάθους τὸ θνητόν, ἀφθαρσίας ἐνδύει εὐπρέπειαν, ὁ μόνος εὐλογητὸς τῶν Πατέρων, Θεὸς καὶ ὑπερένδοξος.

Κανόνας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

Ἔκνοον πρόσταγμα τυράννου δυσσεβοῦς, λαοὺς ἐκλόνησε, πνέον ἀπειλῆς καὶ δυσφημίας θεοστυγοῦς· ὅμως τρεῖς Παῖδας οὐκ ἐδειμάτωσε, θυμὸς θηριώδης, οὐ πῦρ βρόμιον· ἀλλ᾿ ἀντηχοῦντι δροσοβόλῳ πνεύματι, πυρὶ συνόντες ἔψαλλον· ὁ ὑπερύμνητος, τῶν Πατέρων καὶ ἡμῶν, Θεὸς εὐλογητὸς εἶ.

Μικρός παρακλητικός κανόνας

Οἱ ἐκ τῆς Ἰουδαίας, καταντήσαντες Παῖδες ἐν Βαβυλῶνι ποτέ, τῇ πίστει τῆς Τριάδος, τὴν φλόγα τῆς καμίνου, κατεπάτησαν ψάλλοντες· Ὁ τῶν Πατέρων ἡμῶν Θεός, εὐλογητὸς εἶ.

Ο Μέγας Κανών

Ἡμάρτομεν, ἠνομήσαμεν, ἠδικήσαμεν ἐνώπιόν σου· οὐδὲ συνετηρήσαμεν, οὐδὲ ἐποιήσαμεν, καθὼς ἐνετείλω ἡμῖν. Ἀλλὰ μὴ παραδῴης ἡμᾶς εἰς τέλος, ὁ τῶν Πατέρων Θεός.

Ωδή η΄· ο ύμνος των Τριών Παίδων (ΔΑΝΙΗΛ 3, παράρτημα, 27-67)

27 Τότε οἱ τρεῖς ὡς ἐξ ἑνὸς στόματος ὕμνουν καὶ ἐδόξαζον καὶ ηὐλόγουν τὸν Θεὸν ἐν τῇ καμίνῳ λέγοντες· 28 Εὐλογητὸς εἶ, Κύριε ὁ Θεὸς τῶν πατέρων ἡμῶν, καὶ αἰνετὸς καὶ ὑπερυψούμενος εἰς τοὺς αἰῶνας, 29 καὶ εὐλογημένον τὸ ὄνομα τῆς δόξης σου τὸ ἅγιον καὶ ὑπεραινετὸν καὶ ὑπερυψούμενον εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας. 30 εὐλογημένος εἶ ἐν τῷ ναῷ τῆς ἁγίας δόξης σου καὶ ὑπερύμνητος καὶ ὑπερένδοξος εἰς τοὺς αἰῶνας. 31 εὐλογημένος εἶ ὁ ἐπιβλέπων ἀβύσσους, καθήμενος ἐπὶ Χερουβὶμ καὶ αἰνετὸς καὶ ὑπερυψούμενος εἰς τοὺς αἰῶνας. 32 εὐλογημένος εἶ ἐπὶ θρόνου τῆς βασιλείας σου καὶ ὑπερύμνητος καὶ ὑπερυψούμενος εἰς τοὺς αἰῶνας. 33 εὐλογημένος εἶ ἐν τῷ στερεώματι τοῦ οὐρανοῦ καὶ ὑμνητὸς καὶ δεδοξασμένος εἰς τοὺς αἰῶνας. 34 εὐλογεῖτε, πάντα τὰ ἔργα Κυρίου τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 35 εὐλογεῖτε, οὐρανοὶ τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 36 εὐλογεῖτε, ἄγγελοι Κυρίου τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 37 εὐλογεῖτε, ὕδατα πάντα τὰ ὑπεράνω τοῦ οὐρανοῦ τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 38 εὐλογεῖτε, πᾶσαι αἱ δυνάμεις Κυρίου τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 

39 εὐλογεῖτε, ἥλιος καὶ σελήνη τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 40 εὐλογεῖτε, ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 41 εὐλογείτω πᾶς ὄμβρος καὶ δρόσος τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 42 εὐλογεῖτε, πάντα τὰ πνεύματα τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 43 εὐλογεῖτε, πῦρ καὶ καῦμα τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. [44 εὐλογεῖτε, ψῦχος καὶ καύσων τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 45 εὐλογεῖτε, δρόσοι καὶ νιφετοὶ τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας]. 46 εὐλογεῖτε, νύκτες καὶ ἡμέραι τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 47 εὐλογεῖτε, φῶς καὶ σκότος τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 48 εὐλογεῖτε, ψῦχος καὶ καῦμα, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 

49 εὐλογεῖτε, πάχναι καὶ χιόνες, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 50 εὐλογεῖτε, ἀστραπαὶ καὶ νεφέλαι τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 51 εὐλογείτω ἡ γῆ τὸν Κύριον· ὑμνείτω καὶ ὑπερυψούτω αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 52 εὐλογεῖτε, ὄρη καὶ βουνοὶ τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 53 εὐλογεῖτε, πάντα τά φυόμενα ἐν τῇ γῇ, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 54 εὐλογεῖτε, θάλασσα καὶ ποταμοί, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 55 εὐλογεῖτε, αἱ πηγαί, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 56 εὐλογεῖτε, κήτη καὶ πάντα τὰ κινούμενα ἐν τοῖς ὕδασι, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 57 εὐλογεῖτε, πάντα τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 58 εὐλογεῖτε, πάντα τά θηρία καὶ τὰ κτήνη, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 59 εὐλογεῖτε, υἱοὶ τῶν ἀνθρώπων, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 

60 εὐλογεῖτε, ᾿Ισραήλ, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 61 εὐλογεῖτε, ἱερεῖς Κυρίου, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 62 εὐλογεῖτε, δοῦλοι Κυρίου, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 63 εὐλογεῖτε, πνεύματα καὶ ψυχαὶ δικαίων, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 64 εὐλογεῖτε, ὅσιοι καὶ ταπεινοὶ τῇ καρδίᾳ, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας. 65 εὐλογεῖτε, ᾿Ανανία, ᾿Αζαρία, Μισαήλ, τὸν Κύριον· ὑμνεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε αὐτὸν εἰς τοὺς αἰῶνας, ὅτι ἐξείλετο ἡμᾶς ἐξ ᾅδου καὶ ἐκ χειρὸς θανάτου ἔσωσεν ἡμᾶς, ἐρρύσατο ἡμᾶς ἐκ μέσου καμίνου καιομένης φλογὸς καὶ ἐκ μέσου πυρὸς ἐρρύσατο ἡμᾶς. 66 ἐξομολογεῖσθε τῷ Κυρίῳ, ὅτι χρηστός, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ. 67 εὐλογεῖτε, πάντες οἱ σεβόμενοι τὸν Κύριον τὸν Θεὸν τῶν θεῶν, ὑμνεῖτε καὶ ἐξομολογεῖσθε, ὅτι εἰς τὸν αἰῶνα τὸ ἔλεος αὐτοῦ.

Ωδη η΄ αντιπροσωπευτικών κανόνων

Κανόνας των Χριστουγέννων

Θαύματος ὑπερφυοῦς ἡ δροσοβόλος ἐξεικόνισε κάμινος τύπον, οὐ γὰρ οὓς ἐδέξατο φλέγει Νέους, ὡς οὐδὲ πῦρ τῆς Θεότητος Παρθένου ἣν ὑπέδυ νηδύν· διὸ ἀνυμνοῦντες ἀναμέλψωμεν· Εὐλογείτω ἡ Κτίσις πᾶσα τὸν Κύριον, καὶ ὑπερυψούτω, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

Κανόνας του αγίου Λαζάρου

Οἱ οὐρανοὶ τῶν οὐρανῶν, καὶ τὸ ὕδωρ, τὸ ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν, εὐλογεῖτε, ὑμνεῖτε, τὸν Κύριον.

Κανόνας Μ. Σαββάτου

Ἔκστηθι φρίττων οὐρανέ, καὶ σαλευθήτωσαν τὰ θεμέλια τῆς γῆς· ἰδοὺ γὰρ ἐν νεκροῖς λογίζεται, ὁ ἐν ὑψίστοις οἰκῶν, καὶ τάφῳ σμικρῷ ξενοδοχεῖται· ὃν Παῖδες εὐλογεῖτε, Ἱερεῖς ἀνυμνεῖτε, λαὸς ὑπερυψοῦτε, εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

Κανόνας της Αναστάσεως

Αὕτη ἡ κλητὴ καὶ ἁγία ἡμέρα, ἡ μία τῶν Σαββάτων, ἡ βασιλὶς καὶ κυρία, ἑορτῶν ἑορτή, καὶ πανήγυρις ἐστὶ πανηγύρεων, ἐν ᾗ εὐλογοῦμεν, Χριστὸν εἰς τοὺς αἰῶνας.

Κανόνας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

Εὐλογεῖτε Παῖδες, τῆς Τριάδος ἰσάριθμοι, δημιουργὸν Πατέρα Θεόν· ὑμνεῖτε τὸν συγκαταβάντα Λόγον, καὶ τὸ πῦρ εἰς δρόσον μεταποιήσαντα· καὶ ὑπερυψοῦτε, τὸ πᾶσι ζωὴν παρέχον, Πνεῦμα πανάγιον εἰς τοὺς αἰῶνας.

Μικρός παρακλητικός κανόνας

Τὸν Βασιλέα τῶν οὐρανῶν, ὃν ὑμνοῦσι στρατιαὶ τῶν Ἀγγέλων, ὑμνεῖτε, καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

Ο Μέγας Κανών

Ὃν Στρατιαὶ Οὐρανῶν δοξάζουσι καὶ φρίττει τὰ Χερουβὶμ καὶ τὰ Σεραφίμ, πᾶσα πνοὴ καὶ κτίσις, ὑμνεῖτε, εὐλογεῖτε καὶ ὑπερυψοῦτε εἰς πάντας τοὺς αἰῶνας.

θ΄ ωδή· της Θεοτόκου και του προφήτη Ζαχαρία (ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ 1, 46-55 και 68-79)

(Α) Η ωδή της Θεοτόκου

46 Καὶ εἶπε Μαριάμ· Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον 47 καὶ ἠγαλλίασε τὸ πνεῦμά μου ἐπὶ τῷ Θεῷ τῷ σωτῆρί μου, 48 ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ. ἰδοὺ γὰρ ἀπὸ τοῦ νῦν μακαριοῦσί με πᾶσαι αἱ γενεαί. 49 ὅτι ἐποίησέ μοι μεγάλα ὁ δυνατός καὶ ἅγιον τὸ ὄνομα αὐτοῦ, 50 καὶ τὸ ἔλεος αὐτοῦ εἰς γενεὰς γενεῶν τοῖς φοβουμένοις αὐτόν. 51 Ἐποίησε κράτος ἐν βραχίονι αὐτοῦ, διεσκόρπισεν ὑπερηφάνους διανοίᾳ καρδίας αὐτῶν· 52 καθεῖλε δυνάστας ἀπὸ θρόνων καὶ ὕψωσε ταπεινούς, 53 πεινῶντας ἐνέπλησεν ἀγαθῶν καὶ πλουτοῦντας ἐξαπέστειλε κενούς. 54 ἀντελάβετο Ἰσραὴλ παιδὸς αὐτοῦ, μνησθῆναι ἐλέους, 55 καθὼς ἐλάλησε πρὸς τοὺς πατέρας ἡμῶν, τῷ Ἀβραὰμ καὶ τῷ σπέρματι αὐτοῦ εἰς τὸν αἰῶνα.

(Β) Η ωδή του Ζαχαρία

68 Εὐλογητὸς Κύριος, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ὅτι ἐπεσκέψατο καὶ ἐποίησε λύτρωσιν τῷ λαῷ αὐτοῦ, 69 καὶ ἤγειρε κέρας σωτηρίας ἡμῖν ἐν τῷ οἴκῳ Δαυῒδ τοῦ παιδὸς αὐτοῦ, 70 καθὼς ἐλάλησε διὰ στόματος τῶν ἁγίων, τῶν ἀπ' αἰῶνος προφητῶν αὐτοῦ, 71 σωτηρίαν ἐξ ἐχθρῶν ἡμῶν καὶ ἐκ χειρὸς πάντων τῶν μισούντων ἡμᾶς, 72 ποιῆσαι ἔλεος μετὰ τῶν πατέρων ἡμῶν καὶ μνησθῆναι διαθήκης ἁγίας αὐτοῦ, 73 καθὼς ἐλάλησε πρὸς Ἀβραὰμ τὸν πατέρα ἡμῶν, τοῦ δοῦναι ἡμῖν 74 ἀφόβως, ἐκ χειρὸς τῶν ἐχθρῶν ἡμῶν ῥυσθέντας, λατρεύειν αὐτῷ 75 ἐν ὁσιότητι καὶ δικαιοσύνῃ ἐνώπιον αὐτοῦ πάσας τὰς ἡμέρας τῆς ζωῆς ἡμῶν. 76 Καὶ σὺ, παιδίον, προφήτης ὑψίστου κληθήσῃ· προπορεύσῃ γὰρ πρὸ προσώπου Κυρίου ἑτοιμάσαι ὁδοὺς αὐτοῦ, 77 τοῦ δοῦναι γνῶσιν σωτηρίας τῷ λαῷ αὐτοῦ ἐν ἀφέσει ἁμαρτιῶν αὐτῶν 78 διὰ σπλάγχνα ἐλέους Θεοῦ ἡμῶν, ἐν οἷς ἐπεσκέψατο ἡμᾶς ἀνατολὴ ἐξ ὕψους 79 ἐπιφᾶναι τοῖς ἐν σκότει καὶ σκιᾷ θανάτου καθημένοις, τοῦ κατευθῦναι τοὺς πόδας ἡμῶν εἰς ὁδὸν εἰρήνης.

Ωδή θ΄ αντιπροσωπευτικών κανόνων

Κανόνας των Χριστουγέννων

Μυστήριον ξένον ὁρῶ, καὶ παράδοξον! οὐρανὸν τὸ Σπήλαιον, θρόνον Χερουβικόν τὴν Παρθένον, τὴν φάτνην χωρίον, ἐν ᾧ ἀνεκλίθη ὁ Ἀχώρnτος Χριστὸς ὁ Θεός, ὅν ἀνυμνοῦντες μεγαλύνομεν.

Κανόνας του αγίου Λαζάρου

Ἐποίησε κράτος, ἐν βραχίονι αὐτοῦ· καθεῖλε γὰρ δυνάστας ἀπὸ θρόνων, καὶ ὕψωσε ταπεινούς, ὁ Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ἐν οἷς ἐπεσκέψατο ἡμᾶς, Ἀνατολὴ ἐξ ὕψους, καὶ κατεύθυνεν ἡμᾶς, εἰς ὁδὸν εἰρήνης.

Κανόνας Μ. Σαββάτου

Μὴ ἐποδύρου μου Μῆτερ, καθορῶσα ἐν τάφῳ, ὃν ἐν γαστρὶ ἄνευ σπορᾶς, συνέλαβες Υἱόν· ἀναστήσομαι γὰρ καὶ δοξασθήσομαι, καὶ ὑψώσω ἐν δόξῃ, ἀπαύστως ὡς Θεός, τοὺς ἐν πίστει καὶ πόθῳ σὲ μεγαλύνοντας.

Κανόνας της Αναστάσεως

Φωτίζου, φωτίζου, ἡ νέα Ἱερουσαλήμ· ἡ γὰρ δόξα Κυρίου ἐπὶ σὲ ἀνέτειλε. Χόρευε νῦν, καὶ ἀγάλλου Σιών, σὺ δὲ ἁγνή, τέρπου Θεοτόκε, ἐν τῇ ἐγέρσει τοῦ τόκου σου.

Κανόνας της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού

Μυστικῶς εἶ Θεοτόκε Παράδεισος, ἀγεωργήτως βλαστήσασα Χριστόν, ὑφ' οὗ τὸ τοῦ Σταυροῦ, ζωηφόρον ἐν γῇ, πεφυτούργηται δένδρον· δι᾿ οὗ νῦν ὑψουμένου, προσκυνοῦντες αὐτὸν σὲ μεγαλύνομεν.

Εδώ υπάρχει η ιδιομορφία του δεύτερου ειρμού, ως γνωστόν:

Ὁ διὰ βρώσεως τοῦ ξύλου, τῷ γένει προσγενόμενος θάνατος, διὰ Σταυροῦ κατήργηται σήμερον· τῆς γὰρ Προμήτορος ἡ παγγενὴς κατάρα διαλέλυται, τῷ βλαστῷ τῆς ἁγνῆς Θεομήτορος, ἣν πᾶσαι αἱ Δυνάμεις, τῶν οὐρανῶν μεγαλύνουσι.

Μικρός παρακλητικός κανόνας

Κυρίως Θεοτόκον, σὲ ὁμολογοῦμεν, οἱ διὰ σοῦ σεσωσμένοι, Παρθένε ἁγνή, σὺν Ἀσωμάτων χορείαις, σὲ μεγαλύνοντες.

Ο Μέγας Κανών

Ἀσπόρου συλλήψεως ὁ τόκος ἀνερμήνευτος, Μητρὸς ἀνάνδρου ἄφθορος ἡ κύησις· Θεοῦ γὰρ ἡ γέννησις καινοποιεῖ τὰς φύσεις· διό σε πᾶσαι αἱ γενεαὶ ὡς Θεόνυμφον Μητέρα ὀρθοδόξως μεγαλύνομεν.

Στον όρθρο, κατά κανόνα, η ενάτη ωδή «στιχολογείται», δηλ. πριν από κάθε τροπάριο απαγγέλλεται ένας στίχος. Τις Κυριακές και τις περισσότερες ημέρες του έτους απαγγέλλεται στίχο προς στίχο η ίδια η ωδή της Θεοτόκου και το τροπάριο που ψάλλεται σε όλους τους στίχους είναι το μεγαλυνάριο «Την Τιμιωτέραν των Χερουβίμ…», ενώ στις δεσποτικές και τις θεομητορικές εορτές (δηλ. τις εορτές του Χριστού και της Θεοτόκου), όπως το Πάσχα, τα Χριστούγεννα, η Κοίμηση της Θεοτόκου, τα Εισόδια κ.τ.λ., λέγονται στίχοι με ειδικό περιεχόμενο και ψάλλεται η ενάτη ωδή του κανόνα της εορτής.

 

Διαβάστε παρακαλώ και:

 

Η Ορθόδοξη Εκκλησία, οι Μάρτυρες του Ιεχωβά και η μελέτη της Αγίας Γραφής («των Γραφών») 

Σειρά άρθρων για την Αγία Γραφή
Ενότητα για την Παλαιά Διαθήκη στο ιστολόγιό μας