Δύο Αγίες «από εταιρίδων», Πελαγία και Ταϊσία: Μόνο ένας γενναίος και ελεύθερος άνθρωπος μπορεί να λογιστεί ως χριστιανός
της Σοφίας Ντρέκου
Αέναη επΑνάσταση
«Να αξιωθούμε μια μέρα να ζήσουμε σαν ελεύθεροι άνθρωποι,
δηλαδή σαν άνθρωποι που αρνιούνται να ασκήσουν
καθώς και να υποστούν τη φρίκη.» Αλμπέρ Καμύ
Έρχεται πάλι σήμερα να ...σκανδαλίσει η εκκλησία. Να ανατρέψει, να προβληματίσει, να αναστατώσει. Υπάρχει μια αγία επιμονή... εντελώς σαλή και ασυμβατική, όσο σαλή είναι η φωτεινή αλήθεια, να μην κρύβει τους δικούς της ανθρώπους, να προβάλει το παρελθόν τους, όχι για να κλονίσει, αλλά για να τονίσει το μέγεθος του παρόντος τους.
Σου δίνει λοιπόν ελεύθερα κάποιους ανθρώπους του περιθωρίου, χωρίς ψευτοντροπές και ηθικισμούς, σε πρώτο πλάνο και τους επιδεικνύει, όπως η μεγαλοκυρά τα κοσμήματα της σαν τρόπαια και καμάρι.
Στο μέσον εν τω μεταξύ υπάρχει μια συγκλονιστική επαναστατική πράξη πού λέγεται μεταστροφή, μετάνοια. Δύο πόρνες πού αγίασαν! Το αντέχει ο κόσμος μας; Πελαγία και Ταϊσία (8 Oκτωβρίου, μέρα που γιορτάζουν δύο πόρνες: Πελαγία και Ταϊσία). Δυο πρώην πόρνες. Δύο οσίες μητέρες των χριστιανών. Τις πρεσβείες τους να έχουμε.
Τα μωρά του κόσμου διάλεξε ο Θεός για να ταπεινώσει τα σοφά και τα μη όντα για να καταργήσει τα όντα. Οι τελώνες και οι πόρνες προάγουσιν ημάς εις την βασιλείαν του Θεού. Άλλωστε και ο ίδιος επέλεξε το περιθώριο πλην της αμαρτίας.
Ο Ιερός Χρυσόστομος δεν εντρέπεται να πεί πώς ο Χριστός επεθύμησε πόρνη. Μεγαλώνει στην Γαλιλαία. Οι φαρισαίοι αρέσκονταν να τον ονομάζουν γέννημα πορνείας και σαμαρείτη. Ο Ίδιος πεθαίνει στον σταυρό και κατεβαίνει στον άδη με τους δεσμίους.
Στην παραβολή της κρίσης ταυτίζεται με απόβλητα στοιχεία χωρίς να κωλύεται από ανθρώπινη ντροπή και συστολή. Η αμαρτωλή, Του αγγίζει τα πόδια και τα σπογγίζει με τα μαλλιά της. Ακουμπά σε ένα φέρετρο, αφήνει τους λεπρούς να προσπέσουν στα πόδια Του και τρώει με χέρια πού δεν έχουν πλυθεί σε τελετουργικούς καθαρμούς.
Διαλέγεται με την Σαμαρείτιδα με τους πολλούς άντρες. Μπαίνει στο σπίτι του Ζακχαίου και του Ματθαίου. Λογίζεται με τους δούλους και τους ανόμους. Επισύρει τον οίκτο και τον σκανδαλισμό των δικαίων, διότι ουκ έχει πού την κεφαλήν κλίναι. Και αυτό για τους Ιουδαίους είναι κατάρα από τον Θεό. Μακαρίζει τον Λάζαρο και ονειδίζει τον πλούσιο. Και αυτό πρόκληση για την βαριά «κατάρα» πού δέρνει τους λαζάρους και την «ευλογία» των γνησίων παιδιών του Μωϋσή.
- Και δεν θα αναφερθώ στο αγιολόγιο μας, πού γεννάει τόσα σκάνδαλα στους εντός και στους εκτός και προκαλεί πολυσέλιδους τόμους κατηγοριών και απολογιών. Δεν πρέπει να αγαπάμε και να εξιδανικεύουμε το περιθώριο. Η έννοια του περιθωρίου προϋποθέτει καταναγκαστικά όρια, εννοεί την επιλογή ακοινωνησίας και από τις δύο πλευρές. Ο Χριστός πλησίασε και έζησε το περιθώριο όχι για να το προβάλει ως εναλλακτική λύση, αλλά για να καταργήσει αυτά τα όρια. Και για τους από μέσα και για τους απ' έξω του περιθωρίου.
Οι χριστιανοί δεν έζησαν στις κατακόμβες επειδή το ήθελαν. Αυτό ήταν
διωγμός και δοκιμασία. Δεν αξίζει σε κανέναν το περιθώριο, με την ίδια
ακριβώς δύναμη και σημασία πού δεν αξίζει σε κανέναν να υπερασπίζεται το
δικαίωμα ασφαλείας του εντός των ανθρωπίνων ορίων, όσο μια ανθρώπινη
ψυχή ζεί στο περιθώριο. Μας βομβαρδίζει το ευαγγέλιο, μας πολιορκεί η
Εκκλησία. Ταλανίζει και προκαλεί το αίσθημα στεγανών, θρησκευτικότητας
και ασφαλείας μας.
Έχοντας κατά νου τις δύο Αγίες, Πελαγία και Ταϊσία,
που εορτάζουμε σήμερα, τίθεται το εναγώνιο ερώτημα:
Γιατί αγάπησε τόσο πολύ ο Χριστός το περιθώριο; Μήπως θέλησε να εντάξει όλους όσους ήταν μέσα στα ορθά αποδεκτά κοινωνικά πλαίσια σε έναν άλλο εναλλακτικό επαναστατικό τρόπο ζωής; Να μας βγάλει από το νόμιμο και να μας μυήσει στο παράνομο; Ή μήπως ήθελε να πάρει τους περιθωριακούς από το παράμερο και το σκοτεινό και να τους φέρει στα αποδεκτά κοινωνικά όρια των νοικοκυρεμένων ανθρώπων; Να τους δώσει την σωτηρία μέσα στα όρια του καθωσπρέπει και του υγιούς;
Όσοι δέχονται μία από τις δύο περιπτώσεις σαν απόλυτες, έχουν παρεξηγήσει την σωτηρία και πορεύονται με συστήματα θρησκευτικά και αλλότρια. Δεν έχουμε καταλάβει, πώς, πριν από τον Ερχομό του Χριστού, αλλά και μετά, όσο υπάρχει αμετανοησία στον κόσμο, όλοι μας είμαστε στο περιθώριο, απομακρυσμένοι και αυτονομημένοι από τον Θεό και επαναστατημένοι και αναπαυόμενοι στον τρόπο ζωής πού έχουμε διαλέξει.
Όταν ο Χριστός διάλεξε να γεννηθεί μέσα στην πόλη της αμαρτίας και να μεγαλώσει άσημος, να προσεταιριστεί όλους τους περιθωριακούς, προσέγγιζε την ίδια την Ανθρωπότητα, αυτή πού βρίσκεται εκτός της Εδέμ. Μας έδωσε εικόνα ανθρώπου. Δεν διάλεξε τους κατά κόσμον δίκαιους, για να μην φανεί πώς ήρθε στον κόσμο γι αυτούς, καίτοι ανάμεσα τους βρίσκονται οι μεγαλύτερες αμαρτίες, αλλά τους προφανέστερα αμαρτωλούς, αυτούς για τους οποίους θα μπορούσε να καταλάβει ο καλοπροαίρετος άνθρωπος, πώς διάλεξε για να εικονίσει τις πληγές και την πτώση μας.
Συνεπώς ο Χριστός ούτε εξιδανίκευσε το περιθώριο, αλλά ούτε το περιφρόνησε. Αλλά έδειξε σε όλους εμάς την Κοινή Ανάγκη, η οποία είναι η επιστροφή σε Αυτόν. Πηγή
- Μόνο ένας γενναίος και ελεύθερος άνθρωπος μπορεί να λογιστεί ως χριστιανός. Το να είσαι χριστιανός σημαίνει απλόχωρη, τεράστια καρδιά. Δεν είναι του κόσμου τούτου κατόρθωμα.
Οσία Πελαγία η από εταιρίδων
Η Οσία Πελαγία η από εταιρίδων γνωστή σαν Μαργιτώ ήταν Βυζαντινή ηθοποιός, μίμος, και χορεύτρια διάσημη στην εποχή της με καταγωγή την Αντιόχεια.
Έζησε την εποχή του Ιωάννη του Χρυσόστομου. Αναφέρεται πανέμορφη και διάσημη μίμος της Αντιόχειας, διάσημη σε όλη την αυτοκρατορία, το όνομα της, Μαργιτώ, δεν ήταν το αληθινό της, αλλά, το καλλιτεχνικό της που το είχε αποκτήσει από τα πολλά μαργαριταρένια κοσμήματα που φορούσε και ήταν δώρα από θαυμαστές της.
Η Μαργιτώ, τυχαία, σε κάποια σύναξη χριστιανών άκουσε θερμό κήρυγμα περί αγνότητας, του επισκόπου Νόννου.
Ο Χρυσόστομος αναφέρει ότι κατάφερε να την προσηλύτιση ο επίσκοπος, Άγιος Νόννος ο κατηχητής (10 Νοεμβρίου), στον χριστιανισμό, και να την βαπτίσει Πελαγία όπως ήταν το αληθινό της όνομα.
Έπειτα η Μαργιτώ λόγω των πολλών πειρασμών που αντιμετώπιζε εγκατέλειψε το θέατρο, πούλησε τα κοσμήματα της και τα χρήματα διαμοίρασε στους φτωχούς.
Αφού κατηχήθηκε και βαπτίσθηκε, μετά οκτώ μέρες πήγε στην Ιερουσαλήμ, στο όρος των Ελαιών, σε αντρική μονή, υποδυόμενη τον άνδρα με το όνομα Πελάγιος. Μετά από τρία χρόνια πέθανε (περ. το 284 μ.Χ.), αναφέρεται ότι μετά τον θάνατο της ανακάλυψαν ότι ήταν γυναίκα. Η Αγία Πελαγία εορτάζει στις 8 Οκτωβρίου.
Ο πολυεύσπλαχνος Κύριος μάς διαβεβαίωσε ότι: «τελῶναι καί αἱ πόρναι προάγουσιν ἡμᾶς εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν» (Ματθαίου, κα' 31). Δηλαδή, οι τελώνες και οι πόρνες, πού στην αρχή έδειξαν απείθεια στο Νόμο του Θεού, αλλά κατόπιν ειλικρινά μετάνιωσαν, προλαμβάνουν στη βασιλεία του Θεού. Εσάς, πού μόνο με τα λόγια δείξατε υπακοή στο Θεό, στην πράξη όμως υπήρξατε απειθείς και άπιστοι, ενώ η Οσία Πελαγία αν και ζούσε στο περιθώριο, επαναστάτησε. Η άποψη αυτή ξενίζει τούς Φαρισαίους κάθε εποχής, οι οποίοι σκανδαλίζονται επί πλέον, γιατί ο Ιησούς δεν περιφρονεί, αλλά αγκαλιάζει τους περιθωριοποιημένους.
Απολυτίκιο: Εξ ακανθών καθάπερ ρόδον ευώδες, τη Εκκλησία Πελαγία εδείχθης, ταις εναρέτοις πράξεσιν ευφραίνουσα ημάς, όθεν και προσήγαγες, ως οσμὴν ευωδίας, τω σε θαυμαστώσαντι, τον σον βίον Οσία. Ον εκδυσώπει σώζεσθαι ημάς, παθών παντοίων, ψυχής τε και σώματος.
Βιβλιογραφία:
● Κοβακιώτης Κωνσταντίνος Πολύδωρου, Η στάση της εκκλησίας και της κοινωνίας απέναντι στα θεατρικά δρώμενα κατά την περίοδο των πρώτων αιώνων του Βυζαντίου., σελ. 42, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, Θεολογική Σχολή, Τμήμα Θεολογίας, 2011.
● Σάθας, Κωνσταντίνος, Ιστορικόν δοκίμιον περί του θεάτρου και της μουσικής των Βυζαντινών: ήτοι εισαγωγή εις το κρητικόν θέατρον, Εν Βενετία: 1878, σελ. 335 έως 337.
● Συμπληρωματικά στοιχεία στον βίο της Οσίας Πελαγίας Sophia Ntrekou.gr
Η ομορφιά της ήταν από τις σπάνιες. Πλεονέκτημα, πού αποβαίνει ολέθριο, όταν δεν είμαστε σε θέση να το διατηρούμε αγνό με το φόβο του Θεού, τη φωτεινή διάκριση, την αδιάλειπτη προσευχή και την ταπεινοφροσύνη.
Δυστυχώς για την Ταϊσία, αυτή πού επιβουλεύτηκε την τιμή της ήταν ή ίδια ή μητέρα της. Γυναίκα πού ήθελε πολύ πλούτο, και δεν δίστασε να εκμεταλλευτεί την κόρη της για να τον αποκτήσει. Έτσι ή Ταϊσία, παρασύρθηκε στο δρόμο της ατιμίας μόλις 17 ετών. Έγινε και ή ίδια πλούσια αλλά και πόρνη. Οι τίμιοι άνθρωποι την απεχθάνονταν. Καμιά οικογενειακή πόρτα δεν ήταν ανοικτή γι' αυτήν.
Οι ίδιοι οι εκμεταλλευτές της σάρκας της, ποτέ δεν θα την έφερναν να γνωριστεί με τις μητέρες τους και τις αδελφές τους. Διότι είχε καταντήσει ένα αντικείμενο σαρκικής Ικανοποίησης και τίποτα περισσότερο. Τότε η Ταϊσία έπεσε σε θλίψη μεγάλη, αλλά και ή Εκκλησία μπορεί να έχασε ένα πρόβατο, όμως δεν έπαψε να το αναζητεί. Όταν λοιπόν ο Παφνούτιος από τη Σιδώνα έμαθε την ψυχική της κατάσταση, προσευχήθηκε και αποφάσισε να εργαστεί για την ψυχή της. Και δεν αστόχησε. Την επισκέφθηκε και με τη χάρη του Θεού πέτυχε το θαύμα! Καυτά δάκρυα μετανοίας κύλησαν στα μάγουλα της Ταϊσίας.
Πέταξε όλα της τα πλούτη στη θάλασσα, διότι το τίμημα της ατιμίας δεν άξιζε να χρησιμοποιηθεί στο Ιερό έργο της ελεημοσύνης. Από τότε έζησε φτωχά, αλλά πλούσια σε πίστη, σε μετάνοια, σε σωφροσύνη, σε προσευχή, σε υπακοή, σε ταπείνωση και καλοσύνη. Έγινε δεκτή σε ευσεβή όμιλο γυναικών και πέθανε φροντίζοντας αρρώστους και ανήμπορους ανθρώπους,περί το 340 μΧ.
Ο αββάς Παύλος ο απλούς είδε σε όραμα την ψυχή της μετανοημένης πόρνης να απολαμβάνει τα αγαθά της Βασιλείας του Θεού, δίνοντας μεγάλη χαρά στον γέροντα Παφνούτιο. http://www.sophia-ntrekou.gr/2013/10/blog-post.html
ΟΣΙΑ ΤΑΪΣΙΑ η έγκλειστη
Η ομορφιά της ήταν από τις σπάνιες. Πλεονέκτημα, πού αποβαίνει ολέθριο, όταν δεν είμαστε σε θέση να το διατηρούμε αγνό με το φόβο του Θεού, τη φωτεινή διάκριση, την αδιάλειπτη προσευχή και την ταπεινοφροσύνη.
Δυστυχώς για την Ταϊσία, αυτή πού επιβουλεύτηκε την τιμή της ήταν ή ίδια ή μητέρα της. Γυναίκα πού ήθελε πολύ πλούτο, και δεν δίστασε να εκμεταλλευτεί την κόρη της για να τον αποκτήσει. Έτσι ή Ταϊσία, παρασύρθηκε στο δρόμο της ατιμίας μόλις 17 ετών. Έγινε και ή ίδια πλούσια αλλά και πόρνη. Οι τίμιοι άνθρωποι την απεχθάνονταν. Καμιά οικογενειακή πόρτα δεν ήταν ανοικτή γι' αυτήν.
Οι ίδιοι οι εκμεταλλευτές της σάρκας της, ποτέ δεν θα την έφερναν να γνωριστεί με τις μητέρες τους και τις αδελφές τους. Διότι είχε καταντήσει ένα αντικείμενο σαρκικής Ικανοποίησης και τίποτα περισσότερο. Τότε η Ταϊσία έπεσε σε θλίψη μεγάλη, αλλά και ή Εκκλησία μπορεί να έχασε ένα πρόβατο, όμως δεν έπαψε να το αναζητεί. Όταν λοιπόν ο Παφνούτιος από τη Σιδώνα έμαθε την ψυχική της κατάσταση, προσευχήθηκε και αποφάσισε να εργαστεί για την ψυχή της. Και δεν αστόχησε. Την επισκέφθηκε και με τη χάρη του Θεού πέτυχε το θαύμα! Καυτά δάκρυα μετανοίας κύλησαν στα μάγουλα της Ταϊσίας.
Πέταξε όλα της τα πλούτη στη θάλασσα, διότι το τίμημα της ατιμίας δεν άξιζε να χρησιμοποιηθεί στο Ιερό έργο της ελεημοσύνης. Από τότε έζησε φτωχά, αλλά πλούσια σε πίστη, σε μετάνοια, σε σωφροσύνη, σε προσευχή, σε υπακοή, σε ταπείνωση και καλοσύνη. Έγινε δεκτή σε ευσεβή όμιλο γυναικών και πέθανε φροντίζοντας αρρώστους και ανήμπορους ανθρώπους,περί το 340 μΧ.
Ο αββάς Παύλος ο απλούς είδε σε όραμα την ψυχή της μετανοημένης πόρνης να απολαμβάνει τα αγαθά της Βασιλείας του Θεού, δίνοντας μεγάλη χαρά στον γέροντα Παφνούτιο. http://www.sophia-ntrekou.gr/2013/10/blog-post.html
In English:
- St. Pelagia and St. Taisia (The Harlots go into the Kingdom of God before you)
Δυο πόρνες που έμειναν στην Ιστορία (αγίες Πελαγία και Ταϊσία, 8 Οκτ.)
Βιωμένη Θεολογία εκ της Τρούμπας
Όλα ενυπάρχουν στο πριν και στο μετά.
Η μετάνοια της ψυχής και του νοός εμπράκτως
και ζωντανά και σήμερα. Χριστιανά τα τέλη ημών.
Misha Sarov: Σε ένα κήρυγμά του, καθώς ακούγονταν τα μεγάφωνα απ' έξω από το ναό (Αγίου Σπυρίδωνος Πειραιώς) και υπήρχε πολύς κόσμος, μπροστά από το ναό πέρασε μία πόρνη γυναίκα, η οποία πήγαινε στη δουλειά της (στην παρακείμενη Τρούμπα). Μόλις πέρασε μπροστά από το ναό και άκουσε από τα μεγάφωνα το κήρυγμα του αείμνηστου π. Χρυσοστόμου, κάτι τσίμπησε μέσα στην καρδιά της. Κοντοστάθηκε, άκουσε καλά τα λόγια του π. Χρυσοστόμου και τότε σταματάει, μπαίνει μέσα στο ναό, κάθεται κι ακούει το κήρυγμα του Ιεροκήρυκα.
Όταν τελείωσε το κήρυγμα, ζήτησε να δει τον Ιεροκήρυκα και να εξομολογηθεί. Εξομολογήθηκε στον π. Χρυσόστομο με δάκρυα στα μάτια, γεμάτη μετάνοια. Και, τελειώνοντας -ήταν αργά βράδυ- του ζήτησε τη χάρη να μείνει το βράδυ μέσα στο ναό, διότι δεν είχε πού να πάει, και την άλλη μέρα θα ετακτοποιείτο.
Πράγματι, έμεινε μέσα στο ναό όλο το βράδυ και, όταν το πρωί πήγαν οι ιερείς ν’ ανοίξουν το ναό, βλέπουν την πρώην πόρνη, τη μετανιωμένη αυτή γυναίκα, μπροστά στην εικόνα του Χριστού μας μπρούμυτα πεσμένη, μέσα σε μια λίμνη από δάκρυα, νεκρή. Την ώρα της μεγάλης μετάνοιάς της, έφυγε στον ουρανό αυτή η ψυχή, και σ’ αυτό, συνετέλεσε με τον δείκτη του λόγου του, με τον δείκτη της μετανοίας, ο αείμνηστος π. Χρυσόστομος Γιαλούρης.
Ο π. Χρυσόστομος, ο εκ Λέσβου μητροπολίτης Χίου, ετάφη στη Νέα Μονή Χίου. Η ανακομιδή των λειψάνων του έγινε το 2004 και μοσχοβόλησε ο ασκητικομαρτυρικός αυτός τόπος, απ' την ευωδιά, της Θείας Χάρης που εξέπεμπαν.
Για την μετανοημένη κοπέλα τι να πούμε... είναι ακριβώς σαν την οσία Ταϊσία του αγιολογίου μας!
Σχετικά Θέματα:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου