Πομάκοι, Ισλάμ και Ορθοδοξία - μια πρόσκληση

Στο αξιόλογο πομακικό ιστολόγιο Ζαγάλισα (=αγάπη, στα πομάκικα) διαβάζουμε το παρακάτω άρθρο:

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ! ΟΙ ΠΟΜΑΚΟΙ ΔΕΝ ΕΞΙΣΛΑΜΙΣΤΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΟΘΩΜΑΝΟΥΣ

 Σχόλιο της Ζαγάλισα: Η εφημερίδα μας δημοσιεύει σήμερα ένα σπουδαίο άρθρο-αποκάλυψη του συνεργάτη μας κ. Ιμάμ Αχμέτ, όπου για πρώτη φορά ανατρέπεται με ιστορικές αποδείξεις, η θεωρία που προωθούσε ανέκαθεν ο τουρκικός εθνικισμός στη Θράκη, ότι δηλαδή οι Οθωμανοί διέδωσαν το ισλάμ στην περιοχή και άρα οι Πομάκοι εξισλαμίστηκαν από τους Τούρκους. Πρόκειται για ακόμη ένα μεγάλο ψέμα. Όπως αποδεικνύει ο κ. Ιμάμ Αχμέτ το ισλάμ ήρθε στη Θράκη πολύ πριν τους Οθωμανούς, από σοφούς δασκάλους (σούφι) της μεγάλης σχολής του Χορασάν, οι οποίοι διέδωσαν το ισλάμ στην αραβική και περσική γλώσσα και όχι στα Τουρκικά. Πολύ αργότερα, θεολογικά βιβλία και κείμενα μεταφράστηκαν στα οθωμανικά. Οι Τούρκοι όχι μόνο δεν διέδωσαν το ισλάμ στα Βαλκάνια, αλλά αντίθετα εμπόδισαν την εξάπλωσή του εξαιτίας της βίας που χρησιμοποιούσαν. Πριν από αυτούς, οι μεγάλοι δάσκαλοι του Χορασάν (μέσα από αυτούς γεννήθηκε ο Aλεβιτισμός και διαδόθηκε σε όλη τη χερσόνησο του Αίμου) κέρδισαν τις καρδιές των λαών των Βαλκανίων με την αγάπη και την καλοσύνη τους. Άρα, όσοι αδελφοί Πομάκοι υπερηφανεύονται για τα διάδοση του ισλάμ από τους οθωμανούς, ζουν μέσα σε ένα ψέμα και θα έπρεπε να ντρέπονται για τους οθωμανούς, διότι έβλαψαν το ισλάμ, αφού το μετέτρεψαν από θρησκεία αγάπης, σε θρησκεία πολέμου και αίματος. Ήταν λογικό όλοι οι χριστιανοί να τους μισούν μέχρι και σήμερα.

Η Μουσουλμανική θρησκεία έχει τρεις μεγάλες σχολές διάδοσης του Ισλάμ. Η μία είναι του Χιτζάζ [Σαουδική Αραβία, Υεμένη, βόρεια Αφρική μέχρι και Ισπανία]. Η άλλη είναι της Κιούφα [Ιράκ, Ιράν, Πακιστάν και Ινδίες] και τέλος, η μεγάλη Σχολή του Χόρασαν [Καύκασος, Μικρά Ασία, Κεντρική Ασία και Βαλκάνια.]. Η Σχολή του Χιτζάζ ήκμασε τον 7ο και το 8ο αιώνα και έφθασε μέχρι την Ανδαλουσία. Η Σχολή της Κιούφα ήκμασε από τον 8ο μέχρι τον 11ο αιώνα και εξισλαμίστηκαν Μέση Ανατολή, Ινδονησία, περιοχές της Ινδίας, Πακιστάν, Αφγανιστάν και οι περισσότερες περιοχές της νοτιοανατολικής Ασίας. Τον 11ο αιώνα και μέχρι το τέλος του 14ου αιώνα ήκμασε η Σχολή του Χόρασαν. Οι δάσκαλοι (σούφι) του Χόρασαν [Horasan Erenleri] επί τέσσερις αιώνες επικράτησαν πλήρως στον Ισλαμικό κόσμο και διέδωσαν το ισλάμ από το Σινικό Τείχος μέχρι την κεντρική Ευρώπη.

Οι πόλεις Μπουχάρα, Σαμαρκάνδη, Τασκένδη και Ασκαμπάτ ήταν κέντρα επιστήμης, αστρονομίας και πολιτισμού. Ο μεγάλος φιλόσοφος Αχμέτ Γιεσεβή, ο Φαραμπή που μετέφρασε Αριστοτέλη και Πλάτωνα και πολλούς άλλους αρχαίους Ελληνες φιλόσοφους [την εποχή εκείνη τα αρχαία Ελληνικά διδάσκονταν μόνο στην Μπουχάρα], ο μεγάλος ιατρός Ίμπνι Σίνα που θεωρείται στην Ανατολή εφάμιλλος του Ιπποκράτη, ο Μεβλανά, ο Χατζή Μπεκτασή Βελή, ο Χατζή Μπαϊράμ Βελή, μεγάλοι ποιητές, θεολόγοι και σοφιστές, ο Μπουχαρή, ο Τιρμιζή και ο Εμπού Δαβούτ οι μεγάλοι θεολόγοι και ερμηνευτές του Κορανίου και της επιστήμης των Χαντίς και χιλιάδες άλλοι επιστήμονες μεσουράνησαν, ενώ η Ευρώπη βίωνε τον Μεσαίωνα.

Περί το 1322 μ.Χ. οι Χόρασαν Ερενλερί με επί κεφαλής τον μαθητή του Χατζή Μπεκτασή Βελή, Σαρή Σαλτίκ, αντιγράφοντας τη μέθοδο του Κύριλλου και του Μεθοδίου που δίδαξαν τον χριστιανισμό και την κυριλλική στους Σλάβους, έφθασαν στη σημερινή Τιμισουάρα της Ρουμανίας, όπου ο κυβερνήτης της περιοχής, ονόματι Mercuea, τους δέχθηκε και ανέθεσε να διδάξουν το Ισλάμ στην επικράτεια του. Ο Σαρή Σαλτίκ στην κυριολεξία άγιος άνθρωπος και πολύ μορφωμένος, μιλούσε και έγραφε επτά γλώσσες. Το Ευαγγέλιο το ήξερε τόσο καλά όσο και το Κοράνιο. Έψελνε το Ευαγγέλιο στην αρχαία Ελληνική γλώσσα αφήνοντας άφωνους τους ιερωμένους της ορθόδοξης εκκλησίας. Δημιούργησε στενές φιλίες με όλους τους ορθόδοξους χριστιανούς ιερωμένους της περιοχής και αργότερα όλων των Βαλκανίων, προκειμένου να καταπολεμήσουν τους επιδρομείς σταυροφόρους του Πάπα, πάντα υπό την ανοχή και πότε υπό την αδυναμία του Βυζαντινού κράτους που είχε περιοριστεί γύρω από την Κωνσταντινούπολη.

Στην αρχή ασπάστηκαν την ισλαμική θρησκεία οι χωρικοί, οι νομαδικές φυλές, οι Γιουρούκοι. Πολλοί Πομάκοι ήταν ακόμη σαμανιστές και ασπάστηκαν από τους πρώτους την νέα θρησκεία, ακολούθησαν οι Αλβανοί και οι Βόσνιοι. Στην ενιαία τότε Θράκη κατοικούσαν πολλοί Πομάκοι.

Από το 1322 μ.Χ. μέχρι το 1430 μ.Χ. σχεδόν όλοι οι Πομάκοι της Θράκης ασπάστηκαν την ισλαμική Θρησκεία. Στην αρχή με τον Σαρή Σαλτίκ και αργότερα με τον Χατζή Μπαϊράμ Βελή.

Την εποχή εκείνη στα Μάλγαρα και στην Καλλίπολη γράφτηκαν σπουδαία συγγράμματα της ισλαμικής θρησκείας όπως τα Μωχαμεντιγιέ, Αχμεδιέ και Ενβάρουλ Ασικίν, από τους αδελφούς Αχμέτ και Μωχαμέτ Μπιτζάν (στη Περσική γλώσσα, που αργότερα τα μετάφρασαν και στην Οθωμανική).

Ήταν τέτοιο το πνεύμα του εξισλαμισμού και της ιδέας ότι θα σώσουν τους ανθρώπους, ώστε ο Χατζή Μπαϊράμ Βελή, στην επιστροφή του από τα Βαλκάνια και περνώντας από την Καλλίπολη συνάντησε τον μαθητή του Αχμέτ Μπιτζάν το 850 έτος Εγίρας, ο οποίος είχε ολοκληρώσει την συγγραφή των παραπάνω βιβλίων και του είπε: καλύτερα να εξισλάμιζες έναν άνθρωπο και να τον έσωζες παρά να απασχολιόσουν με την συγγραφή αυτών των βιβλίων. Με αυτό ήθελε να δηλώσει πόση αξία είχε ο εξισλαμισμός, παρά να υποτιμήσει την συγγραφή βιβλίων. Φωτοτυπίες των βιβλίων σας παραθέτουμε.

Δεν είναι αλήθεια ότι οι Πομάκοι δεν είχαμε Γραφή. Η διάδοση του Ισλάμ δεν μπορούσε να γίνει προφορικά. Όπως ο Κύριλλος και Μεθόδιος, μαζί με τον χριστιανισμό δίδαξαν την Κυριλλική, που είχε Βυζαντινούς χαρακτήρες, έτσι και οι Πομάκοι έμαθαν την Αραβική Γραφή, που ήταν γλώσσα γραφής όλων των λαών της Ανατολής, Αράβων, Ιρανών, Οθωμανών, Αφγανών και των λαών της Κεντρικής και Νότιο-Ανατολικής Ασίας. Εγώ, που είμαι απόφοιτος δύο Μεδρεσέδων [Ιεροσπουδαστηρίων], διδάχθηκα στην Αραβική γραφή και μάλιστα οι δάσκαλοί μας δεν επιτρέπανε την Λατινική γραφή που είχε η Τουρκία από το 1928. Τα αναγνωστικά του Δημοτικού και του Ιεροσπουδαστηρίου τα έχουμε ακόμα. Οι ηλικιωμένοι στην ορεινή περιοχή διαβάζουν και γράφουν ακόμα αυτή την γραφή.

Το 1362 μ.Χ. επί Σουλτάνου Μουράτ Α΄ οι Οθωμανοί Τούρκοι εισέβαλαν στα Βαλκάνια αρχικά από την Καλλίπολη (και από αλλού στη συνέχεια), με τον πασά Λαλά Σαχίν, τον Χατζή Ιλμπέη και Εβρενός κυρίευσαν την χώρα των ΤΡΑΣ, δηλ. την Θράκη [έτσι την αναφέρει η Παγκόσμια Ιστορία των Οθωμανών στον Δ΄ Τόμο, σελ. 387], όπου κατοικούσαν πολλοί Πομάκοι.

Μέχρι τότε τις περιοχές που κυρίευαν άνευ μάχης δεν τις λεηλατούσαν. Η Θράκη και τα Βαλκάνια λεηλατήθηκαν. Κυνήγησαν τους μεγάλους Αλεβήτες δασκάλους και πατέρες του τάγματος του Χατζή Μπεκτασή Βελή, πολλούς τους κρέμασαν ή τους έσφαξαν και έτσι σταμάτησε ο εξισλαμισμός των Βαλκανίων. Μέχρι τότε, οι άγιοι του Χόρασαν [Horasan Erenleri] κυρίεψαν τις καρδιές των λαών των Βαλκανίων με την αγάπη τους. Αντίθετα, οι Οθωμανοί ήρθαν και κυρίεψαν με τα όπλα τα Βαλκάνια, αλλά δεν κατάφεραν να κατακτήσουν τους λαούς. Οι λεηλασίες και οι βαριοί φόροι ήταν το χαρακτηριστικό γνώρισμα των Οθωμανών Τούρκων.

(τεύχος 33, Σεπτέμβριος 2009)

*****

Το σχόλιο του ιστολογίου μας:
 

Για το καθαρά ιστορικό κομμάτι του άρθρου δεν έχω να σχολιάσω τίποτε – δεν έχω άλλωστε γνώση του θέματος. Αισθάνομαι όμως βαθιά υποχρεωμένος να σταθώ στη φράση: οι Οθωμανοί «έβλαψαν το ισλάμ, αφού το μετέτρεψαν από θρησκεία αγάπης, σε θρησκεία πολέμου και αίματος».

Γι’ αυτή τη φράση θα ήθελα να μοιραστώ με τους Πομάκους αδελφούς μου μερικές σκέψεις.

Αγαπητοί μου αδελφοί, όπως γνωρίζετε, η θρησκεία δεν είναι μόνο κομμάτι της εθνικής μας ταυτότητας και της πολιτισμικής μας κληρονομιάς. Είναι πρώτιστα ένας δρόμος που βαδίζουμε για να οδηγηθούμε στον άγιο και πανάγαθο Θεό και στην αιώνια ζωή κοντά Του. Ένας δρόμος αλήθειας, ένας δρόμος προς την Αλήθεια.

Όμως είναι φανερό πως δεν είναι ίδιοι όλοι οι δρόμοι, ούτε όλοι οι δρόμοι είναι αληθινοί· και ένας μη αληθινός δρόμος (δηλαδή ψευδής δρόμος) δε μπορεί να οδηγεί στο Θεό και την αιώνια ζωή. Εκτός μόνον, αν ο Θεός ελεήσει από την ευσπλαχνία Του κάποιον που βαδίζει έναν ψεύτικο δρόμο, αν αυτό το λάθος το κάνει με καλή προαίρεση και αγαθή καρδιά. Όμως στο Θεό και την αιώνια ζωή οδηγεί με ασφάλεια ένας αληθινός δρόμος, ενώ ένας πλανημένος δρόμος οδηγεί σε περιπλανήσεις και συνήθως σε αποτυχία.

Αυτό είναι που με κάνει να σας μιλήσω και να σας εξομολογηθώ ότι το Ισλάμ ποτέ δεν ήταν θρησκεία της αγάπης. Πάντα ήταν αυτό ακριβώς που εξέφρασαν οι Οθωμανοί: θρησκεία πολέμου.

Θρησκεία της αγάπης είναι μια θρησκεία που σου διδάσκει να αγαπάς όλους τους ανθρώπους, ακόμη και τους εχθρούς σου, χωρίς όρους και όρια· που σου διδάσκει να γίνεσαι μάρτυρας κι όχι να χρησιμοποιείς το σπαθί· που, έστω κι αν επιτρέπει να αμυνθείς για τη ζωή σου και την οικογένειά σου και το λαό σου, τονίζει πως κι ο εχθρός που σκοτώνεις είναι αδελφός σου και πως άγιος γίνεται εκείνος που θυσιάζεται κι όχι εκείνος που σκοτώνει, ακόμη και σε άμυνα (δες εδώ).

Σου διδάσκει επίσης πως δεν υπάρχει θάνατος, γιατί ο Θεός έχει νικήσει το θάνατο, συνεπώς δε χρειάζεται να φοβόμαστε το θάνατο. Όμως ο θάνατος γίνεται πύλη προς την αιώνια ζωή μέσα στο άπειρο και άκτιστο Φως του Θεού, όχι όταν «πολεμάς για το Θεό», αλλά όταν πεθαίνεις εσύ – κι όχι ο απέναντί σου – για χάρη του Θεού.

Όμως το Ισλάμ πολύ φοβούμαι πως δεν ήταν ποτέ μια τέτοια θρησκεία. Ήταν μια «θρησκεία του ρεαλισμού», όπως λένε κάποιοι σημερινοί μουσουλμάνοι, μια γήινη θρησκεία – όπως γήινη ήταν, τηρουμένων των αναλογιών, κι η ιουδαϊκή θρησκεία, στην Παλαιά Διαθήκη, γιατί δεν ήταν παρά η προετοιμασία του λαού του Θεού για την αληθινή θρησκεία, την ουράνια, αυτήν που έφερε στον κόσμο ο Ιησούς Χριστός, το Φως του κόσμου. Και ο Ιησούς δεν έφερε ένα Νόμο, αλλά τη χάρη του Θεού, μέσω της οποίας ο άνθρωπος ενώνεται με το Θεό και γίνεται «παιδί του Θεού», «κοινωνός θείας φύσεως», «συγκληρονόμος και συμβασιλέας στη βασιλεία των ουρανών» μαζί με το Χριστό (οι φράσεις αυτές είναι από την Καινή Διαθήκη και έχουν επιβεβαιωθεί αμέτρητες φορές μέσα στους αιώνες, στη ζωή των αγίων της αρχαίας αδιαίρετης Εκκλησίας και της Ορθοδοξίας, που είναι η συνέχεια της αρχαίας).

Για το θέμα αυτό, συγχωρέστε με να σας παραπέμψω στα παρακάτω άρθρα:

Ο πρώιμος ισλαμικός επεκτατισμός (ήδη την εποχή του Χαλιφάτου Ρασιντούν)

Παύλος, το χριστιανικό ανάλογο του Μωάμεθ (& μια σύγκριση μεταξύ τους)

Μωάμεθ, ειρήνη και πόλεμος (μια νηφάλια προσέγγιση, παρά τον οξύ τίτλο)

Η άποψη του Ισλάμ για τους «Λαούς της Βίβλου»

The penalties of apostasy in Islam

Το Ισλάμ, ας μου επιτραπεί να πω, μετατράπηκε εν μέρει σε θρησκεία της αγάπης αργότερα, με την ανάπτυξη του Σουφισμού· και πάλι, εν μέρει, το επαναλαμβάνω. Στο σουφικό κίνημα αναδείχθηκαν πολλοί σοφοί και ειρηνικοί διδάσκαλοι, οι οποίοι ωστόσο, εκτός από τη φυσική ροπή της ανθρώπινης ψυχής προς την αναζήτηση της αγάπης, επηρεάστηκαν αρκετά και από τη συνάντησή τους με το χριστιανισμό· γι’ αυτό και βλέπουμε ιδέες και διδασκαλίες που θυμίζουν χριστιανισμό, από την ιδέα για ένωση ανθρώπου και Θεού (και μάλιστα ερωτική ένωση) μέχρι τη διδασκαλία περί αγάπης. Είναι δε γνωστό πως ο Σουφισμός, όπως και ο Αλεβισμός, στον οποίο αναφέρεστε, δεν είναι ορθόδοξο Ισλάμ. Τι είναι, λοιπόν; Το αποτέλεσμα της συνάντησης του Ισλάμ με το χριστιανισμό, που το μπόλιασε με εξευγενισμένες αξίες και ιδέες που οι υψηλότερες κορυφές τους πλησιάζουν κάπως το χριστιανισμό.

Διδασκαλία περί αγάπης θα συναντήσουμε σε πολλές αρχαίες παραδόσεις, όπως π.χ. στους ιθαγενείς της Αφρικής. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο δρόμος προς την αλήθεια είναι ο αφρικανικός παγανισμός. Είμαι βέβαιος πως και στο σαμανιστικό παρελθόν των Πομάκων θα υπήρχαν λαμπρές προσωπικότητες που έφερναν την ειρήνη κι όχι την αιματοχυσία. Μέσα στους αιώνες στο Ισλάμ αναδείχτηκαν λαμπρά πνεύματα σε όλους τους τομείς, όπως αναδείχτηκαν και στους Κινέζους και στους Ινδούς και στους αρχαίους Έλληνες και σε κάθε λαό, ανεξάρτητα από τη θρησκεία του, ακόμη και στους Ινδιάνους και τους Λάπωνες (έστω κι αν δεν άφησαν γραπτά)… 
Όμως και οι πιο υψηλές ηθικές στιγμές του Ισλάμ, και κάθε θρησκείας, ίσα που προσεγγίζουν τη ζωή και τη διδασκαλία των ορθόδοξων αγίων. Όχι βέβαια των απλών χριστιανών, που είμαστε κοινοί αμαρτωλοί και στην ιστορία έχουμε διαπράξει εγκλήματα παρόμοια με τους ανθρώπους όλων των πολιτισμών, αλλά, όπως είπα, των αγίων, που είναι ενωμένοι με το Θεό διά του Χριστού, και όταν ζούσαν και μετά το θάνατό τους, που δεν είναι θάνατος, ούτε ύπνος (παρά μόνο για το σώμα), αλλά αιώνια ζωή, με πλήρη επίγνωση και δράση.

Μερικές πληροφορίες για τη σχέση της διδασκαλίας του χριστιανισμού και του Ισλάμ μπορείτε να δείτε, με άλλη αφορμή, στο δεύτερο μέρος αυτής της ανάρτησης.

Επίσης, το Ισλάμ δεν είναι ούτε θρησκεία της αλήθειας. Είναι μια γήινη θρησκεία, με την οποία κάποιοι γενναίοι και ισχυροί πολέμαρχοι δημιούργησαν μια τεράστια αυτοκρατορία, εκτεταμένη από την Ισπανία ώς την Ινδονησία· αυτό είναι όλο.

Όμως δεν κατανόησε σωστά το Θεό, απορρίπτοντας την Αγία Τριάδα και τη Θεότητα του Ιησού Χριστού, απορρίπτοντας τους αγίους και την Εκκλησία. Παρά τις καλές προθέσεις πολλών, έσφαλε.

Για το θέμα, θα σας παραπέμψω στα άρθρα:

Η Αγία Τριάδα στη Βίβλο

Ο θάνατος του Υιού του Θεού

Η μαρτυρία του αποστόλου Πέτρου για το Χριστό

Η σωτηρία κατά το Ισλάμ και το χριστιανισμό, μια σύγκριση
Η θεία τρέλα και οι αναρχικοί της Ορθοδοξίας (όπου θα δείτε και την πηγή των μουσουλμάνων Καλεντέρηδων)

Και κλείνω με τα άρθρα:

Μουσουλμάνοι που αγίασαν ως χριστιανοί

Χριστιανικά θαύματα σε μουσουλμάνους

Η άμεση γνώση του Θεού από τους ανθρώπους

Η βεβαιότητα της ύπαρξης και της ταυτότητας του Θεού στοχριστιανισμό

Σύγχρονοι ορθόδοξοι άγιοι

Διαφορές μεταξύ Ορθοδοξίας και Παπισμού (Καθολικισμού), πράγμα σημαντικό για να κατανοήσετε πως ο χριστιανισμός που αναφέρω δεν είναι ο χριστιανισμός των σταυροφόρων.

Η Ορθοδοξία ως συνέχεια της αρχαίας Εκκλησίας

Πόθος και γνώση του Θεού, ειρήνη και αγάπη (άγιος Σιλουανόςο Αθωνίτης)

Ασφαλώς στη Θράκη – τόπο αγίων, όπως κάθε γωνιά της πατρίδας μας – υπάρχει ειρήνη μεταξύ των θρησκειών και αποφεύγεται κάθε ιεραποστολική δραστηριότητα ένθεν και ένθεν. Ποιος ο λόγος να σπάω τώρα αυτή την ειρήνη, να ασκώ κριτική στο Ισλάμ και να σας καλώ, ταπεινά, να γνωρίσετε την Ορθοδοξία;

Ο μόνος λόγος είναι η αγάπη μου για σας και ο πόθος για τη σωτηρία σας (όπως γράφετε κι εσείς για το Χατζή Μπαϊράμ Βελή). Αυτός ο πόθος δεν υπακούει σε συμβάσεις. Ο Κύριός μου, ο γλυκύτατος Ιησούς, ο Πρωτομάρτυρας, ζήτησε από τους μαθητές και αποστόλους Του να κηρύξουν το ευαγγέλιο σε όλα τα έθνη και να βαφτίσουν τους ανθρώπους στο όνομα του Πατρός, του Υιού και του Αγίου Πνεύματος, για να μπορέσουν οι άνθρωποι να ενωθούν με Αυτόν όπως τα κλήματα με το αμπέλι κι έτσι να ενωθούν με το Θεό και να σωθούν. Αυτή η εντολή δεν υπακούει σε συμβάσεις. Αυτός ο πόθος δεν υπακούει σε συμβάσεις. Συγκρούεται, γιατί ο έρωτας συγκρούεται και θυσιάζεται· και εδώ υπάρχει έρωτας – και για το Χριστό και για τους αδελφούς μου. Και ο έρωτας αυτός, δηλαδή ο Χριστός και εσείς, οι αδελφοί μου, αξίζει κάθε θυσία.
Με αγάπη Χριστού.

Το βίντεο από εδώ: