«Ἡ Σιωπηλή Θυσία καί ἡ Φρουρὰ τῶν Ἁγίων»

ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΗΣ



Ἡ Κέρκυρα, τὸ νησὶ τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν Ἁγίων, στέκει ἀκόμη μέσα στοὺς αἰῶνες, σὰν πλοῖο ἀρχαῖο, ἡ Ἀπείδαλος Ναῦς — ἐκείνη ἡ θαυμαστὴ ναῦς ποὺ ἀνέφερε ὁ Ὅμηρος, χωρὶς πηδάλιο, μὰ ὁδηγούμενη ἀπὸ Θεία πρόνοια.



Αὐτὴ εἶναι ἡ ψυχή τῆς Κέρκυρας· πλοῖο δίχως τιμόνι ἀνθρώπινο, μὰ μὲ ὁδηγό τή Χάρη.
Κι ἂν κρατᾶ ἀκόμη τὸ νησί, εἶναι γιατί τὸ κυβερνοῦν ὄχι οἱ ἄρχοντες τῶν καιρῶν,
μὰ οἱ Ἅγιοι ποὺ ἐπέλεξαν νὰ κατοικήσουν σ’ αὐτὸ τὸ πέτρινο καράβι τῆς πίστης.
Στὸν μεγαλοπρεπῆ ναὸ τοῦ Ἁγίου Σπυρίδωνος, ὅπου ἀναπαύεται ὁ ὐπέρμαχος τῆς συνόδου τῆς πρώτης, ὁλοζώντανο τὸ ἄφθαρτο σκήνωμά του,
ἡ Κέρκυρα ἀνασαίνει ἀκόμη.

Ὁ Ἅγιος, ποὺ θεράπευσε κάποτε τὸν υἱὸ τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου,
ζεῖ μαζί μας ἀπὸ τὸ ἔτος 1456· καὶ κάθε χρόνο, κάθε μέρα, κάθε στιγμή, περπατᾶ ἀόρατος στὰ σοκάκια τῆς πόλης, εὐλογεῖ τὰ σπίτια, φυλάει τὰ κύματα, γιατρεύει τοὺς ἀνθρώπους καὶ τὶς ψυχές τους.

Λίγο πιὸ κάτω, στὸν Μητροπολιτικὸ ναό, ἀναπαύεται καὶ ἡ Ἁγία Αὐτοκράτειρα Θεοδώρα, ἐκείνη ποὺ ἐδικαίωσε τὴν Ὀρθοδοξία, ποὺ στήριξε τὴν Πίστη ὅταν
ὁ κόσμος την ἀρνιόταν.
Αὐτή, ἡ βασίλισσα τοῦ Βυζαντίου, ἐπέλεξε γιά κατοικία της τήν πανέμορφη Κέρκυρα, δὲν ἄφησε ποτὲ τοὺς ὑπηκόους της· διάλεξε νὰ μείνει μαζί μας.
Ἔγινε Κερκυραία καὶ φρουρὸς τοῦ νησιοῦ, μαζὶ μὲ τὸν Ἅγιο Σπυρίδωνα, ὡς δύο ζωντανοὶ στῦλοι τῆς Αὐτοκρατορίας — σκηνώματα ἄφθαρτα, ἀληθινοὶ φρουροὶ τῆς Χριστιανοσύνης καὶ τῆς ἐλπίδας.



Καὶ τὸ θαῦμα εἶναι ὅτι ὅλο τὸ Βυζάντιο, ἀπὸ τὸν Μέγα Κωνσταντῖνο ἕως σήμερα, ἀναπνέει καὶ βρίσκεται μέσα στὰ τείχη τοῦ νησιοῦ. Στοὺς τοίχους τοῦ ναοῦ, στὰ λιμάνια, στὰ παλιὰ κανόνια μὲ τὸν Δικέφαλο Ἀετό, στὰ φρούρια, στοὺς ναοὺς καὶ στὰ μοναστήρια.
Κάθε φορὰ ποὺ κάποιο μάτι καθαρὸ ἀντικρίζει αὐτὰ τὰ ἱερὰ σημάδια, ξυπνᾶ μέσα του ἡ φωνὴ τῆς Ἱστορίας· γι’ αὐτὸ καὶ προσπαθοῦν νὰ τὰ κρύψουν — γιατί ὅποιος θυμᾶται, δὲν ὑποδουλώνεται.

Τὸ Ἀγγελόκαστρο, ἐκεῖ ψηλὰ ποὺ φυλὰ τὸ Ἰόνιο, κοιτάζει πρὸς τὴν Ἀφρικὴ καὶ τὴν Ἰταλία σὰν φύλακας οὐράνιος· φάρος καὶ κάστρο μαζί, ἐναντίον τῶν πειρατῶν καὶ τῶν κατακτητῶν.

Τὸ Παλαιὸ Φρούριο, ἡ Ἀκρόπολη τῆς πόλης, μπορεῖ νὰ πέρασε ἀπὸ χέρια Ἑνετῶν, μὰ ποτὲ δὲν ἔχασε τὴ Βυζαντινή του ψυχή.
Ἡ Ἁγία Αἰκατερίνη κρατεῖ ἀκόμη τὸ φῶς τῆς σοφίας· καὶ τὰ Μοναστήρια τοῦ Ὑψηλοῦ Παντοκράτορος καὶ τῶν ἄλλων Ἁγίων, στηρίζουν ἀθέατα τὴν ψυχὴ τοῦ τόπου.
Ὅλα αὐτά, μέσα στὴ λήθη τῶν αἰώνων, εἶναι ἀκόμη ἐκεῖ — βράχοι αἰώνιοι, σιωπηλοὶ ἀλλὰ φλογεροὶ φάροι μιᾶς ἐποχῆς ἀξιῶν, αἴγλης καὶ δικαιοσύνης.

Περπατᾶς ἀνάμεσά τους καὶ νιώθεις πὼς βρίσκεσαι σὲ ἄλλη ἐποχὴ·
οἱ τοῖχοι ἀνασαίνουν, οἱ πέτρες μιλοῦν,καὶ τὸ φῶς ποὺ πέφτει ἀπάνω τους μοιάζει μὲ μνήμη.
Μὰ οἱ ἄνθρωποι, κουρασμένοι, δὲν βλέπουν· γιατί ἡ ψυχή τους εἶναι βαριὰ ἀπὸ τὸν Δούρειο Ἵππο — ὄχι αὐτὸν τῶν ξένων, ἀλλὰ τῶν δικῶν μας.
Αὐτῶν ποὺ σπέρνουν τὴ λήθη, ποὺ προσκυνοῦν τὰ ξένα καὶ ντρέπονται
γιὰ τὰ δικά τους.
Ὅμως οἱ Ἅγιοι μας δὲν νικήθηκαν.



Ἡ Ἁγία Θεοδώρα, ὁ Ἅγιος Σπυρίδων, ὁ Μέγας Κωνσταντῖνος, σὰν τρεῖς στῦλοι φωτός, κρατοῦν ἀκόμη ὄρθιο τὸ νησὶ καὶ τὴν πίστη.
Αὐτοί, καὶ μόνο αὐτοί, θὰ φέρουν ξανὰ τὴν ἐλευθερία, θὰ ἐκδιώξουν ὅσους βρίσκονται μέσα στὸν Δούρειο Ἵππο,ὅσους διαστρέφουν τὴν ψυχὴ τοῦ λαοῦ.

Γιατί ἡ Κέρκυρα, ἡ Βυζαντινή, ἡ ναυτική, ἡ ἱερή, δὲν θὰ χαθεῖ ποτέ·
ὅσο τὸ ἅγιο πλοῖο της, ἡ Ἀπείδαλος Ναῦς, ταξιδεύει ἀκόμη ἐπάνω στὰ κύματα τῆς αἰωνίου Ἁγιότητας, χωρὶς πηδάλιο, μὰ μὲ ὁδηγὸ τὴν πίστη καὶ τὸ φῶς.
Καὶ τότε, καθὼς ὁ ἥλιος δύει πίσω ἀπ’ τὸ Ἀγγελόκαστρο καὶ χρυσίζει τὰ κανόνια μὲ τὸν Δικέφαλο Ἀετό, νομίζεις πὼς ἀκοῦς τὸν ἴδιο τόν Παπαδιαμάντη νὰ ψιθυρίζει:
«Μακάριοι οἱ λησμονημένοι, διότι αὐτῶν εἶναι ἡ μνήμη τῶν Ἁγίων.»
Κι ἡ Κέρκυρα, δακρυσμένη μὰ ζωντανή, χαμογελᾶ.
Διότι μέσα στοὺς αἰῶνες, ἡ σιωπή της δὲν εἶναι θάνατος — εἶναι προσευχή.

ΠΗΓΗ

Ένα μικρό κέρασμα:

Άγιος Σπυρίδων ο Θαυματουργός, επίσκοπος Τριμυθούντος Κύπρου

Τρία βίντεο για τον άγιο Σπυρίδωνα (άγιος Παΐσιος, π. Ανανίας Κουστένης, Σταμ. Σπανουδάκης)

Ο βοσκός - θαυματουργός δεσπότης με το άφθαρτο λείψανο  (άγιος Σπυρίδων)

Άγιος Σπυρίδων: Προστάτης των Φτωχών, Πατέρας των Ορφανών, Δάσκαλος των Αμαρτωλών

 Ο Άγιος Σπυρίδων στον... βυθό της θάλασσας!

Η εικόνα του αγ. Σπυρίδωνα της Ουγκάντας & πώς μπορούμε να την αποκτήσουμε ως βοήθεια για την Ιεραποστολή
 
Εμφάνιση του αγ. Σπυρίδωνα στην Καντάρα (Αίγυπτος)...

Οι άγιοι πέντε μάρτυρες Ευστράτιος, Αυξέντιος, Μαρδάριος, Ευγένιος και Ορέστης (13 Δεκεμβρίου)

"Αγίων αντάμωση", ένα μυθιστόρημα για τα παιδιά μας (ο βίος των αγίων πέντε μαρτύρων της 13ης Δεκεμβρίου & του αγίου Βλασίου)
 
Βίοι παράλληλοι: άγιος Ορέστης + άγιος Ευγένιος Ροντιόνωφ...
  

Αγγλικά: THE FIVE HOLY MARTYRS: EUSTRATIOS, AUXENTIOS, MARDARIOS, EUGENIOS AND ORESTES

  

Οι άγιοι της Αλάσκας (σύναξη: 13 Δεκεμβρίου)

The Stories of the Saints of North America

Ελεύθεροι και Ωραίοι (& άγιοι) τύποι!

 

 

 

Για σένα, μανούλα

 

Τάντση Αλεξία

Πρόεδρος του Σωματείου Μαμάδες για την Ελλάδα

Από την ιστοσελίδα τους

 

Είμαι σίγουρη ότι υπάρχουν στιγμές, που κοιτάζεις το μωρό σου και νιώθεις ένα μείγμα αγάπης, φόβου και απορίας.

Νιώθεις πως πρέπει να τα ξέρεις όλα, να τα κάνεις όλα σωστά, να μην επιτρέψεις ούτε ένα λάθος. Κι όμως — μέσα σε όλο αυτό, ξεχνάς κάτι πολύ ουσιαστικό, κάτι που δεν θέλω να ξεχάσεις ποτέ: ΕΙΣΑΙ ΗΔΗ ΑΡΚΕΤΗ!!

Καμία μανούλα δε γεννιέται γνωρίζοντας τα πάντα. Όλες μαθαίνουν μέρα με τη μέρα, λάθος με το λάθος, αγκαλιά με την αγκαλιά. Κι εσύ κάνεις το ίδιο. Το ότι ανησυχείς, το ότι προσπαθείς, το ότι θέλεις το καλύτερο για το παιδί σου, είναι από μόνο του απόδειξη πως είσαι υπέροχη μαμά, μια μαμά που πολλά παιδιά θα ήθελαν να έχουν.

 

Κάποιες νύχτες, όταν ο κόσμος σωπαίνει κι εσύ μένεις ξάγρυπνη με ένα μικρό θαύμα στην αγκαλιά, ίσως νιώσεις ένα ρίγος αμφιβολίας.

Σαν να ψιθυρίζει μέσα σου μια φωνή: «Μήπως δεν είμαι αρκετή;»

Μα την ίδια στιγμή, το παιδί σου αναπνέει πάνω στην καρδιά σου –

και αυτή η ανάσα είναι η πιο καθαρή απάντηση: είσαι ήδη πολλά περισσότερα απ’ όσο βλέπεις.

Επιτρέπεται να κάνεις λάθη. Επιτρέπεται να ζητάς βοήθεια. Επιτρέπεται να έχεις ανάγκη από λίγη ξεκούραση, λίγο χώρο, λίγο χρόνο για σένα. Δεν μειώνει την αξία σου ως μητέρα — σε κάνει ανθρώπινη, αληθινή και ακόμη πιο δυνατή.

 

Θέλω να μου κάνεις μια χάρη…τις μέρες που νιώθεις κουρασμένη, όταν η αμφιβολία σού ψιθυρίζει πως δεν τα καταφέρνεις, θέλω να θυμάσαι αυτό: το παιδί σου δεν χρειάζεται μια τέλεια μητέρα· χρειάζεται εσένα. 

Με τη δική σου φωνή, το δικό σου χάδι, τη δική σου παρουσία. 

Για εκείνο είσαι το πιο ασφαλές μέρος στον κόσμο, είσαι όλος του ο κόσμος και όσο είσαι εσύ καλά θα είναι και αυτό καλά.

 

Και θέλω να σου θυμίσω κάτι απαλό, μα ιερό:

Μην ξεχνάς την ψυχή που βρίσκεται πίσω από αυτές τις αγκαλιές. Τον εαυτό σου.

Μην τον αφήνεις να μαραίνεται από κούραση και ξεχασμένες ανάγκες.

Κλείσε τα μάτια για λίγο, ζήτα βοήθεια όταν την χρειάζεσαι.

Η δική σου ανάσα είναι το πρώτο χάδι που μαθαίνει το παιδί σου —

κι όταν εσύ ανασαίνεις με ηρεμία, ο κόσμος του γίνεται πιο φωτεινός.

Μην ξεχνάς να είσαι τρυφερή και με τον εαυτό σου. 

Όπως κρατάς απαλά το μωρό σου, έτσι αξίζει να κρατάς και την καρδιά σου: με καλοσύνη, κατανόηση και υπομονή. Χτίζεις έναν νέο κόσμο για το παιδί σου και ταυτόχρονα ξαναγεννιέσαι κι εσύ μαζί του.

Να είσαι τρυφερή με σένα, όπως είσαι και με το μικρό σου.

Να σε κρατάς απαλά· να σου συγχωρείς τα λάθη·

να νιώθεις περηφάνια για κάθε μικρή νίκη της ημέρας που πέρασε.

 

Προχωράς.

Αργά, γλυκά, αληθινά.

Και ας μην το βλέπεις πάντα, λάμπεις σε κάθε βήμα αυτής της πορείας.

 

Αυτό το μήνυμα είναι  μια αγκαλιά από λέξεις

που θέλουν απλώς να σου πουν πως τα καταφέρνεις.

 

Συνέχισε. Προχωράς καλύτερα απ’ όσο νομίζεις.

Σε εκτιμούν περισσότερο απ’ όσο φαντάζεσαι.

Και αγαπιέσαι περισσότερο απ’ όσο μπορείς να φανταστείς.

Και συμπλήρωμα:

Η ΜΑΜΑ ΜΕ ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΠΑΙΔΙΑ

Μαμά μόνο για το σπίτι; 

Η ΜΙΚΡΗ ΜΑΜΑ 

"Πώς τα προλαβαίνεις όλα με 4 παιδιά και δουλειά; Αντέχεις;..." 

Το πιο σημαντικό γυναικείο επάγγελμα στην Ελλάδα σήμερα 

Η φωνή μιας μαμάς: «Τρέχω για να τα προλάβω όλα και τελικά με θεωρούν δεδομένη, μα ως εδώ!»

"ΝΑ ΒΑΛΩ ΣΕΙΡΑ" 

Οι μάνες του '21

Για τις μητέρες που είναι εκεί — για τους πατέρες που λείπουν...

Καταγγελία της ΝΙΚΗΣ για τη θανάτωση του κοπαδιού της αυτόχθονης φυλής Ρουμλουκιού

 

Καταγγελία της ΝΙΚΗΣ για τη θανάτωση του κοπαδιού της αυτόχθονης φυλής Ρουμλουκιού

Συγκλονιστικό στιγμιότυπο: 

"...Σε τηλεφωνική επικοινωνία με τη Διευθύντρια του κλιμακίου που είχε σταλεί για τη σφαγή, επισημάναμε ότι η φυλή είναι σπάνια και προστατεύεται από την ευρωπαϊκή και ελληνική νομοθεσία. Κάθε ενέργεια θανάτωσης είναι παράνομη και πρέπει να σταματήσει άμεσα. Η Διευθύντρια αρνήθηκε τη διακοπή της διαδικασίας. Η απάντησή της ήταν χαρακτηριστική: «Κάντε εσείς τη δουλειά σας και εμείς τη δική μας».

Αργότερα ζήτησε να δει το έγγραφο της καταγγελίας. Παρ’ όλα αυτά, αποφάσισε να συνεχιστεί η θανάτωση. Η αποτέφρωση θα γινόταν εντός της ημέρας. Η στάση αυτή είναι αντιφατική καθώς η ίδια υπηρεσία είχε πιστοποιήσει την ιθαγένεια και τη σπανιότητα της φυλής Ρουμλουκίου."

Κατάθεση ερώτησης από τον Πρόεδρο της ΝΙΚΗΣ Δημήτριο Νατσιό σχετικά με την παράνομη θανάτωση ζώων σπάνιας προστατευόμενης φυλής

Ο Νίκος Αναδιώτης ανακοινώνει ότι θα κινηθεί άμεσα με όλα τα θεσμικά εργαλεία που παρέχει το ευρωπαϊκό δίκαιο, ώστε να αποτραπεί η εξαφάνιση της φυλής Ρουμλουκιού

Και:

«Όσο βοηθάμε τους αγρότες, βοηθάμε την πατρίδα και το μέλλον της» – Δημήτρης Νατσιός

 
Στο πλευρό των αγροτών και των κτηνοτρόφων η ΝΙΚΗ και ο Δημήτρης Νατσιός – Απόλυτη στήριξη σε όλα τα δίκαια αιτήματά τους
 

Η ΝΙΚΗ στο πλευρό των αγροτών – Κραυγή αγανάκτησης για Δικαιοσύνη και αξιοπρέπεια!
 

Κομνηνός Δελβερούδης: Σε δεινή θέση οι Έλληνες αγρότες
 

Ο Πρόεδρος της ΝΙΚΗΣ στο μπλόκο της Καρδίτσας

 

Νατσιός: «Οι αγρότες στους δρόμους είναι ένα είδος ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ»

 

Δημήτρης Νατσιός: ΚΑΤΑΣΤΡΕΦΕΤΕ την Ελληνική περιφέρεια, έρχεται το ΤΕΛΟΣ σας...

 

Στο έλεος της κυβερνητικής ανικανότητας οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι

 

Βορύλλας: Να γίνει το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αφετηρία για την μεταρρύθμιση στον πρωτογενή τομέα
 

Μήνυμα Αναδιώτη από τις Βρυξέλλες: «Δίκαιες τιμές, άμεσες αποζημιώσεις, τέλος στην εκμετάλλευση των αγροτών»
 

Η κυβέρνηση εξαπατά τους αγρότες του Έβρου
 

Αυτά προτείνουμε εμείς, στη ΝΙΚΗ, για τους αγρότες… – Μαρία Μαγγίνα
 

Για την ανάσταση του πρωτογενούς τομέα

Σχέδιο Περιφερειακής Αναγέννησης «Ελλάδα 2040»

Μνήμη του αγίου αυτοκράτορά μας Νικηφόρου Φωκά (11 Δεκεμβρίου)

Ένα πρότυπο Ρωμηού ηγέτη: ο Αυτοκράτορας Νικηφόρος Φωκάς

Ἰωάννης Κων. Νεονάκης

Ἐπικεφαλῆς Θεματικής Ομάδας Ρωμηοσύνης της ΝΙΚΗΣ

Ιστοσελίδα της ΝΙΚΗΣ

Η περίφημη τοιχογραφία του Νικηφόρου Φωκά με φωτοστέφανο στο καθολικό (=κεντρικό ναό) της Μεγίστης Λαύρας, έργο του κορυφαίου αγιογράφου του 16ου αιώνα Θεοφάνη του Κρητός. Είναι χαρακτηριστικό ότι απέναντι εικονίζεται ο αυτοκράτορας Ιωάννης Τσιμισκής χωρίς φωτοστέφανο (από εδώ).

Ὁ Νικηφόρος Φωκάς, ὁ Ἐλ Νικφούρ τῶν Ἀράβων, ὁ φόβος καί ὁ τρόμος τοῦ Ἰσλάμ εἶναι μιά ἐξόχως ἐμβληματική μορφή, πηγή παραδειγματισμοῦ καί ἔμπνευσης γιά ὅλους ἐμᾶς. Οὐσιαστικά «ἐνσαρκώνει» καί συγκεφαλαιώνει τόν κεντρικό ἄξονα τῆς πατρίδας μας τῆς Ρωμανίας (τῆς λανθασμένως ὀνομαζομένης «Βυζάντιο»), τῆς μίας δηλαδή Ὀρθοδόξου Πολιτείας τῶν προγόνων μας. Καί αὐτός ὁ ἄξονας δέν εἶναι ἄλλος παρά τά λόγια στήν παράκληση πού λένε: «Σοί μόνω ἁμαρτάνομεν, ἀλλά καί Σοί μόνω λατρεύομεν, οὐκ οἲδαμεν προσκυνεῖν Θεῷ ἀλλοτρίω.”

Τό ξέρομε δηλαδή ὅτι εἴμαστε ἁμαρτωλοί, τό ξέρομε ὅτι εἴμαστε βρωτοί καί πεπτωκότες, καί οἱ πράξεις μας δέν εἶναι αὐτές πού θά ἔπρεπε, ὅμως δέν ἀπελπιζόμαστε μέσα στόν κόσμο, δέν λυγίζομε, δέν ὑποχωροῦμε καί ἐλπίζοντας μόνο σέ Σένα ἀγωνιζόμαστε γιά τό καλύτερο καί ὃ,τι μπορέσομε νά κάνομε, καί ὃ,τι καταφέρομε καί ὃ,τι ἀξιωθοῦμε. Ξέρομε τίς ἀδυναμίες μας καί τίς δυσκολίες τοῦ κόσμου, ὅμως συνεχίζομε μέ τήν βοήθεια Σου νά καταφάσκομε τόν κόσμο, μή ἀπελπιζόμενοι καί μή παραιτούμενοι ἀπό τόν ἀγώνα νά φέρομε τά πράγματα «ὡς ἐν οὐρανῷ καί ἐπί τῆς γῆς».

Ἔχομε ἐπίγνωση ὅτι τό πλαίσιο δέν ἀποτελεῖται ἀπό παραδείσιες, «γλυκανάλατες», «πολιτικῶς ὀρθές», ἰδανικές καταστάσεις, ἀλλά ἀποτελεῖται ἀπό σκληρή πραγματικότητα, σκληρό ἑαυτό, σκληρούς ἐχθρούς καί ἀντιπάλους, σκληρές ἁμαρτίες. Ὅμως καί ἀπό τήν ἄλλη μεριά ὑπάρχει σκληρή ἀσκητική καί ἀγώνας, μετάνοια, ἀγάπη καί ἐλπίδα σέ Σένα τόν ἕναν Θεό. Ὁ καθένας ἀπό μᾶς μόνος του, ἀσυγχύτως ἀλλά καί ὅλοι μαζί ἑνωμένοι, ἀδιαιρέτως, ὡς σῶμα. Ἑνωμένοι ὅλοι διαχρονικά καί ἐσχατολογικά ὡς ἕνας Λαός, ὡς ὁ Λαός τοῦ Θεοῦ. Αὐτό εἶναι ὁ Νικηφόρος Φωκάς: ἡ ἔκφραση τοῦ ἁμαρτωλοῦ καί πεπτωκότος, ἀλλά ταυτόχρονα καταφάσκοντος καί ἀγωνιζόμενου Λαοῦ τοῦ Θεοῦ.

Ἐμεῖς οἱ Ἡρακλειῶτες τόν ἀγαποῦμε πολύ τόν Νικηφόρο. Εἶναι ὁ νικητής, ἐλευθερωτής μας ἀπό δεσμά αἰώνων. Τόν ἓνατο αἰώνα ὀρδές Σαρακηνῶν μουσουλμάνων ἀπό τήν Ἰσπανία κατέλαβαν τήν Κρήτη. Ἵδρυσαν Ἰσλαμικό Κράτος καί ἔθεσαν πρωτεύουσα τοῦ ἐμιράτου τους τό Ἡράκλειο, τό ὁποῖο περιτείχισαν μέ ἀπόρθητα τείχη περιβαλλόμενα ἀπό μεγάλο καί βαθύ κανάλι, κανάλι στό ὁποῖο ὀφείλεται καί ἡ τότε ὀνομασία τῆς πόλης ὡς Χάνδακας. 

Ἡ μόνη δραστηριότητα τῶν Σαρακηνῶν ἦταν ἡ πειρατεία καί τό δουλεμπόριο. Ὅλη ἡ Μεσόγειος ὑπέφερε ἀπό τίς συνεχεῖς ἐπιδρομές. Τά παράλια ἐρήμωσαν, τό θαλάσσιο ἐμπόριο ὑπέστρεψε πλήρως καί κυρίως χιλιάδες ἁρπαγέντες ἀθῶοι πουλιοῦνταν ὡς σκλάβοι συνεχῶς στό μεγαλύτερο σκλαβοπάζαρο πού ὑπῆρχε τότε, αὐτό τοῦ Χάνδακα. Ἦταν τόση ἡ δύναμη τοῦ κράτους αὐτοῦ, ὥστε σέ μιάν ἐπιδρομή του μπόρεσε νά καταλάβει καί τήν ἴδια τήν πόλη τῆς Θεσσαλονίκης, τήν περιτείχιστη δεύτερη σέ σημασία πόλη τῆς αὐτοκρατορίας.

Ἡ Ρωμανία εἶχε κάνει ἕξι σοβαρές προσπάθειες νά ἀπελευθερώσει τό νησί. Ὅλες ἀποτυχημένες. Μέχρι πού ἦρθε ἡ σειρά τοῦ στρατηγοῦ Νικηφόρου. Ὁ Νικηφόρος εἶχε ἤδη στό ἐνεργητικό του πολλούς θριάμβους στά πεδία τῶν μαχῶν. Μάχες ἀτελείωτες στά ἀνατολικά σύνορα τῆς πατρίδας μας, τῆς Ρωμανίας γιά νά ἀπελευθερώσει καί νά ἐνισχύσει τούς χριστιανούς ἀπέναντι στή βία τῶν ἐχθρῶν. Σκληρός καί δίκαιος, ἀκούραστος ἡγέτης, ἑδραῖος καί ὁραματιστής. Αὐτόν διάλεξε ἡ Ρωμανία γιά ἡγούμενο τῆς μεγάλης ἐκστρατείας. Καί ὁ Νικηφόρος ἀπεδέχθη τό μεγάλο ρίσκο γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ καί παρά τίς τρομερές ἀντιξοότητες τά κατάφερε. Γιά τούς Χριστιανούς καί τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ.

Αὐτή ἡ ἀγάπη του γιά τόν Χριστό καί τό ἐρώτημά του πῶς θά ἔπρεπε νά Τόν ὑπηρετήσει καλύτερα ἦταν πού διέτρεχε καί καθόριζε ὅλη τήν βιωτή του. Ἀπό μικρός ἀναρωτιόταν ἄν θά ἔπρεπε νά μονάσει ἤ ἄν θά ὑπηρετοῦσε καλύτερα τόν Θεό μένοντας στόν κόσμο καί ἀγωνιζόμενος κατά τά μέτρα τοῦ δυνατοῦ. Ἤξερε πώς μένοντας στόν κόσμο καί μάλιστα στά πιό ὑψηλά ἐπίπεδα τῆς ἐπαγγελματικῆς καί κοινωνικῆς ἱεραρχίας ἡ προσφορά του θά ἦταν μέν πολύ μεγάλη, ἀλλά οἱ πιέσεις καί οἱ πειρασμοί θά ἦταν ἀφόρητοι. Σέ σημεῖο τέτοιο ὥστε νά κινδυνεύει νά χάσει τήν ἴδια του τήν ψυχή. 

Τό δίλημμα τοῦ Νικηφόρου εἶναι καί δίλημμα πολλῶν ὀρθοδόξων. Ὁ Νικηφόρος ἔδωσε τήν προσωπική του ἀπάντηση. Ἔμεινε στόν κόσμο καί προσπάθησε ὅσο μποροῦσε μέ τήν ἐκκλησιαστική καί ἀσκητική του ζωή νά παραμείνει καί κοντά στόν Χριστό. Τά κατάφερε ὅμως;

Πάντα μέ νοσταλγία θυμᾶμαι τίς συναρπαστικές διηγήσεις τοῦ πατέρα μου ὅταν ἤμουν ἀκόμα στό δημοτικό γιά τίς μάχες τοῦ Νικηφόρου σ’ αὐτά ἐδῶ τά χώματα πού πατᾶμε γιά νά μᾶς ἀπελευθερώσει. Τά χώματα τοῦ Ἡρακλείου. Καί ἀργότερα, ὅταν μεγάλωσα, τήν συγκίνηση πού ἔνιωθα καί νιώθω κάθε φορά πού μπαίνοντας στήν κεντρική, ἱστορική Ἐκκλησία τῆς πόλης, τήν Ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Τίτου ἀντικρίζω ἀριστερά τήν μεγάλη ἁγιογραφία τοῦ Νικηφόρου.

"Ο εν αγίοις βασιλεύς Νικηφόρος ο Φωκάς, ο Κτήτωρ", εικόνα από τον ιερό ναό του αγίου Τίτου στο Ηράκλειο Κρήτης, κτίσμα του αγίου Νικηφόρου μετά την απελευθέρωση της πόλης από τους Άραβες. Στο χέρι κρατά το ναό (το σημερινό κτήριο, έργο του 19ου αι.). Εικ. από εδώ.

Ἡ ὀρθόδοξή μας ἁγιογραφία ἔχει δυό διαστάσεις γιά νά προστατεύσει καί νά ἀναδείξει τήν πραγματική οὐσία, τήν τρίτη διάσταση, τό βάθος. Καί αὐτή ἡ τρίτη διάσταση εἶναι ἡ ζωντανή, πραγματική σχέση τοῦ εἰκονιζόμενου Ἁγίου μέ τόν προσκυνητή, τόν προστρέχοντα σ’ αὐτόν. Χαιρετιοῦνται, ἀσπάζονται καί συζητοῦν. Ζυμώνονται. Καί ὁ εἰκονιζόμενος κατεβαίνει ἀπό τό πλαίσιο καί ξαναμπαίνει στό τώρα, στόν τόπο καί χρόνο τοῦ τωρινοῦ φωτός, στήν πραγματική σκιά τοῦ τωρινοῦ βάθους. Ἀλλά καί ὁ προστρέχων ἀνεβαίνει καί τοποθετεῖται στό κάδρο τῆς αἰωνιότητας, στό φῶς καί τήν ἡσυχία τοῦ Ἱεροῦ Θυσιαστηρίου.

Τήν τελευταία φορά πού ἀντικριστήκαμε μέ τόν Νικηφόρο μέ κοίταξε βαθειά καί μοῦ μίλησε στήν καρδιά. Μέ ρώτησε: «Καί ἡ Ρωμανία μας σήμερα; Πῶς πάει ἡ Ρωμανία μας;» Τόν κοίταξα σχεδόν δακρυσμένος ἀπό τόν πόνο. Τί νά τοῦ ἔλεγα; Πώς ἡ λήθη ἔχει ἁπλωθεῖ καί πιά λίγοι τήν θυμοῦνται; Πώς τά σύμβολα καί τά ὀνόματα γιά τά ὁποία αὐτοί ἔδωσαν τό αἷμα τούς διαστρεβλώθηκαν καί ἀλλάχθηκαν γιά νά διακοπεῖ ἡ συνέχεια καί ἡ συνοχή; Πώς οἱ Ρωμηοί ὅσοι δέν φύγανε μακριά, χωρίστηκαν σέ ἔθνη-κομμάτια καί ἀντιπαλεύονται μεταξύ τους; Τί νά τοῦ πῶ; «Στρατηγέ, …» πῆγα νά ψελλίσω καί σταμάτησα ἀπό τόν κόμπο στόν λαιμό. Κατάλαβε. Μέ κοίταξε ἀποφασιστικά καί μοῦ εἶπε: «Ἔλα. Μή δειλιάζετε. Σταθεῖτε ὄρθιοι. Εἴμαστε καί μεῖς ἐδῶ. Ὅλοι μαζί, ὡς ἕνα σῶμα. Καί νά ἔχετε θάρρος, γιατί ὃ,τι καί νά γίνει, τόν τελικό νικητή Τόν ξέρομε ποιός θά εἶναι».

Τοῦ Νικηφόρου τοῦ ὀφείλομε καί τοῦ ὀφείλω πολλά. Καί πάντα τόν σεβόμουν καί τόν τιμοῦσα ὡς ἐλευθερωτή, ὡς ἀγωνιστή στρατηγό καί ὡς σπουδαῖο ἄνθρωπο. Δέν ἤξερα ὅμως ἄν θά ἔπρεπε νά τόν τιμῶ καί ὡς Ἅγιο. Εἶναι μέν ἀγιογραφημένος στήν ἐκκλησία τοῦ Ἁγίου Τίτου, ἀλλά μερικοί αὐτό τό ἀπέδιδαν στό γεγονός ὅτι ἦταν ὁ κτήτωρ τοῦ ναοῦ. Ἄλλοι πάλι ἰσχυρίζονταν ὅτι μόνο ἐμεῖς ἐδῶ τοῦ ἀποδίδομε τέτοιο σεβασμό, ἐπειδή μᾶς ἐλευθέρωσε, ἀλλά σέ ἄλλους τόπους οἱ ἄνθρωποι ἐπικεντρώνονται στήν τραχύτητα τοῦ βίου του. Ἦταν Ἅγιος τελικά ὁ Νικηφόρος; Τά εἶχε καταφέρει; Ἦταν σωστή ἡ ἀπόφασή του νά παραμείνει στόν κόσμο;

Ἀρχές τοῦ νέου ἔτους ξεφύλλιζα τό ἡμερολόγιο πού εἶχε ἐκδώσει μιά ἀπό τίς Μητροπόλεις τῆς Ἐκκλησίας τῆς Κρήτης. Ἔπεσα τυχαία στούς τοπικούς Ἅγιους τῆς Ἐκκλησίας μας. Σκέφτηκα νά δῶ ἄν στή χορεία ἦταν καί ὁ Νικηφόρος. Ἄρχισα νά φυλλομετρῶ. Γενάρης, Φλεβάρης, τίποτα· Ἰούνιος, Ἰούλιος, δυστυχῶς ὄχι· Ὀκτώβριος, Νοέμβριος, οὐδέν. Ἀπογοήτευση. Πουθενά ὁ Νικηφόρος.

Ἑτοιμαζόμουν νά κλείσω τό ἡμερολόγιο. Γύρισα τήν τελευταία σελίδα. Δεκέμβριος. Καί ξαφνικά ἡ ἀπογοήτευσή μου μετατράπηκε σέ ἀπέραντη χαρά. Ἦταν γραμμένο ξεκάθαρα: Δεκεμβρίου 11, Νικηφόρου Φωκᾶ τοῦ Βασιλέως. Δόξα σοί ὁ Θεός. Ὁ Νικηφόρος τά κατάφερε. Κέρδισε τήν μεγαλύτερη μάχη πού ἔδωσε, κέρδισε τήν μάχη τῆς ψυχῆς του. Ἀποφάσισε νά μείνει στόν κόσμο καί νά προσφέρει, ὄντας καί παλεύοντας στό ὑψηλότερο ἐπίπεδο ἀνταγωνισμοῦ, πειρασμῶν καί πίεσης καί τά κατάφερε. Καί ὄχι μόνο τά κατάφερε, ἀλλά συνεχίζει καί σήμερα δίπλα στούς ἁπλούς ἀνθρώπους νά ἀγωνίζεται ἀσταμάτητα γιά τόν Χριστό, τήν ὀρθοδοξία, τόν ἄνθρωπο, τήν χαρά καί τήν εἰρήνη. Ἅγιε Νικηφόρε, Ἅγιε τοῦ Θεοῦ πρέσβευε ὑπέρ ὅλων ἡμῶν καί ὑπέρ τῆς ἀγαπημένης σου Ρωμανίας!

romiosynh@nikh.gr

Ο Νικηφόρος Φωκάς και η αγιότητά του

 

Εφημερίδα "Ρέθεμνος" 2018

Την Τρίτη 11 Δεκεμβρίου 2018, ημέρα κατά την οποία η Εκκλησία μας τιμά τη Μνήμη του Αγίου Νικηφόρου του Φωκά, Αυτοκράτορος των Ρωμαίων (του Βυζαντίου), ο Σεβ. Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου κ. Ευγένιος [νυν Κρήτης] χοροστάτησε κατά τον Όρθρο και τη Θεία Λειτουργία που τελέστηκαν για τρίτη χρονιά στον Ιερό Ενοριακό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στους Αρμένους Ρεθύμνου.

Η Μνήμη του Αγίου Νικηφόρου του Φωκά, Ελευθερωτή της Κρήτης από τους Άραβες κατακτητές, τιμάται με ιδιαίτερη λαμπρότητα στους Αρμένους Ρεθύμνου από το έτος 2016, οπότε η οικογένεια του Παττακομανώλη (οικογένεια Εμμανουήλ και Μαρίνας Παττακού), Προέδρου του Λαογραφικού Ομίλου "ΚΟΥΡΗΤΕΣ", αφιέρωσαν την Εικόνα του Αγίου, έργο του Αγιογραφείου της Ιεράς Μονής Αγίας Ειρήνης Ρεθύμνης, η οποία τοποθετήθηκε σε περίτεχνο ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι στον Ιερό Ναό της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.

Η επιλογή των Αρμένων Ρεθύμνου για την αφιέρωση της Εικόνας και τον ιδιαίτερο εορτασμό της Μνήμης του Αγίου Νικηφόρου του Φωκά έγινε από το Μανώλη Παττακό και τους "ΚΟΥΡΗΤΕΣ", αφού, κατά την παράδοση, το χωριό αυτό έλαβε το όνομά του από τους Αρμένιους στρατιώτες που πολέμησαν υπό τις διαταγές του Νικηφόρου Φωκά για την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Άραβες. Το ίδιο ισχύει και για τα χωριά Αρμένοι Χανίων και Λασηθίου, ενώ και τα γειτονικά προς τους Αρμένους Ρεθύμνου χωριά Σωματάς και Φωτεινού φέρουν τα ονόματα των δύο ομώνυμων στρατηγών του Αγίου Νικηφόρου του Φωκά.

Με αφορμή τον πρώτο εορτασμό του Αγίου Νικηφόρου Φωκά στους Αρμένους, το έτος 2016, ο Καθηγητής Θεολόγος κ. Θεόδωρος Ρηγινιώτης (*) είχε δημοσιεύσει τα εξής:

[(*) Σήμερα υπεύθυνος της Θεματικής Ομάδας Πολιτισμού της ΝΙΚΗΣ & μέλος της Θ.Ο. Ρωμηοσύνης]

Ο άγιος Νικηφόρος Φωκάς πολέμησε στην Κρήτη ως στρατιωτικός διοικητής, πριν ακόμη γίνει αυτοκράτορας, το 961 μ.Χ. Έδιωξε τους Άραβες, αναδιοργάνωσε με σοφία τον διαλυμένο τόπο και μάλιστα έφερε στο νησί δύο αγίους διδασκάλους της ορθόδοξης πνευματικής κληρονομιάς, για να αναζωπυρώσουν τη χριστιανική πίστη: τον άγιο Ιωάννη Ξένο, κτίτορα της Μονής Μυριοκεφάλων και πολλών άλλων ιστορικών ναών και μονών στο νομό Ρεθύμνης, και τον άγιο Νίκωνα τον «Μετανοείτε».

Επίσης, προσάρτησε την Εκκλησία της Κρήτης στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ενώ μέχρι τότε υπαγόταν στον Πάπα της Ρώμης. Αυτό – όπως τόνισε ο σεβασμιότατος στην ομιλία του – είχε τεράστια σημασία για την ιστορία του νησιού, αφού έτσι αποφεύχθηκε ο εκλατινισμός μας, δηλαδή η αφομοίωσή μας από τον παπισμό (τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, που τράβηξε εσφαλμένα το δικό της δρόμο μετά το 1054 μ.Χ.), που θα σήμαινε πλήρη αλλοτρίωση.

Στον ιστορικό ναό του αγίου Νεκταρίου Χανίων, στη νότια πλευρά της οροφής (δεξιά όπως μπαίνουμε), υπάρχει ωραία αγιογραφία που εικονίζει την άφιξη του αγίου Νικηφόρου Φωκά στην Κρήτη, τους αγίους ιεραποστόλους που τον ακολούθησαν και τον αγώνα με τους Σαρακηνούς (τους Άραβες κατακτητές). Εικόνα του επίσης βρίσκεται σε προσκυνητάρι στον ιστορικό ναό του αγίου Τίτου, στο Ηράκλειο, κτίτορας του οποίου υπήρξε ο άγιος μετά την απελευθέρωση του Χάνδακα (Ηρακλείου).

Ο Νικηφόρος Φωκάς ήταν ειλικρινής πιστός χριστιανός και ζούσε ασκητικά ακόμη και όταν έγινε αυτοκράτορας. Φορούσε μάλιστα μέσα από τη βασιλική στολή του το μοναχικό «σχήμα» (δηλαδή το διακριτικό ένδυμα των μοναχών, που περιέχει τα σύμβολα της μοναστικής ζωής), κοιμόταν στο πάτωμα και, νεότερος, σκόπευε να γίνει μοναχός μαζί με τον πνευματικό του πατέρα, τον άγιο Αθανάσιο τον Αθωνίτη, αλλά τελικά τον κέρδισε η πολιτική. Όταν απελευθέρωσε την Κρήτη, έστειλε στον άγιο Αθανάσιο μέρος από τα λάφυρα που πήρε από τους Άραβες για την ίδρυση της μονής Μεγίστης Λαύρας, της πρώτης και ιστορικής μονής του Αγίου Όρους, ιδρυτής της μοναστικής πολιτείας του οποίου είναι ο άγιος Αθανάσιος ο Αθωνίτης (Άθως = το όνομα της χερσονήσου του Αγίου Όρους). Έστειλε επίσης εκεί δύο καστρόπορτες του Χάνδακα, οι οποίες βρίσκονται ακόμη και σήμερα σε χρήση.

Δυστυχώς, μετά από τρία μόλις χρόνια βασιλείας, ο άγιος δολοφονήθηκε στον ύπνο του από συνωμότες, με πρωτεργάτες τη σύζυγό του, αυτοκράτειρα Θεοφανώ, και τον ανιψιό του και εραστή της, σφετεριστή του θρόνου, Ιωάννη Τσιμισκή, που στέφθηκε αμέσως αυτοκράτορας. Ο Θεός ας τους συγχωρήσει.

Κατά τους ιστορικούς, ξεψύχησε προσευχόμενος στην Παναγία, ενώ το σώμα του πετάχτηκε από το παράθυρο και το παρέλαβαν τη νύχτα κάποιοι πιστοί υπηρέτες του, οι οποίοι το ενταφίασαν χωρίς κανονική κηδεία. Στον τάφο του αργότερα γράφτηκε: «Τους νίκησε όλους, εκτός από μια γυναίκα», εννοώντας τη Θεοφανώ.

Ο θάνατος αυτού του είδους, κατά τη γνώμη μου, επιτράπηκε από το Θεό για να ξεπληρωθεί η συμμετοχή του αγίου στους πολέμους, αφού ο πόλεμος είναι πάντα μια τραγική κατάσταση, έστω κι αν επρόκειτο για απελευθερωτικούς πολέμους.

Ο Νικηφόρος Φωκάς τιμήθηκε ως άγιος αρκετά νωρίς, αφού η ασματική ακολουθία του (το υμνογραφικό έργο που ψάλλεται στην εορτή του) καταγράφεται σε παλαιό χειρόγραφο του Αγίου Όρους. Το έργο αυτό συμπληρώθηκε από τον σύγχρονο υμνογράφο μητροπολίτη Ρόδου Κύριλλο Κογεράκη, κρητικής καταγωγής, και περιελήφθη στον τόμο Κρητικόν Πανάγιον, που περιέχει τις εικόνες και τις ακολουθίες όλων των Κρητικών αγίων και των αγίων που έπαιξαν ιδιαίτερο ρόλο στην ιστορία του κρητικού λαού.

Το μήνυμα της εορτής

Με την πρόσφατη πρωτοβουλία τους, που είναι συνέχεια άλλων παρόμοιων, οι Κουρήτες αποδείχθηκαν για μια ακόμη φορά η αιχμή του δόρατος της κρητικής παράδοσης, την οποία υπηρετούν και προβάλλουν με σοβαρότητα ώς τα πέρατα της Γης εδώ και δεκαετίες. Ο πανηγυρικός εορτασμός της μνήμης του αγίου στους Αρμένους έφερε σε επαφή την τοπική μας κοινωνία με την ιστορία του νησιού μας και ολόκληρου του λαού μας των τελευταίων χιλίων ετών – σε επαφή με τους αγώνες για τη λευτεριά της Κρήτης, με το ένδοξο βυζαντινό παρελθόν μας και την ορθόδοξη πνευματική κληρονομιά μας – και, το σπουδαιότερο, η επαφή αυτή έγινε με ανθρωπιά και σεμνότητα.

Όλα τα παραπάνω είναι τα πνευματικά μας όπλα, απαραίτητα για να δώσουμε και σήμερα αγώνες πνευματικής, κοινωνικής και πολιτικής απελευθέρωσης. Ντόπιοι και ξένοι κατακτητές έχουν ληστέψει και σήμερα όχι μόνο τον πλούτο της χώρας μας και τα υλικά αγαθά των οικογενειών μας, αλλά και την αξιοπρέπεια, την ελπίδα και τις αξίες μας. Όμως δεν είμαστε λαός δούλων, αλλά λαός ακριτών και αγωνιστών, λαός αγίων και ποιητών. Ναι, λαός που εύκολα παρασύρεται και κατρακυλά στη διχόνοια και την απάτη, αλλά και λαός που ανέδειξε αγίους, αγωνιστές, φιλοσόφους, επιστήμονες και ποιητές. Ας το θυμηθούμε επιτέλους!

Ο εορτασμός αγίων που είχαν και εθνική δράση μπορεί να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από φασιστικές και εθνικιστικές σπείρες, που στην πραγματικότητα υπηρετούν το κατεστημένο. Όμως εδώ δεν μιλάμε για κάτι τέτοιο, αλλά για μια αληθινή έμπνευση που οδήγησε (στους Αρμένους) ακόμη και σε αναφορές ενάντια στο ρατσισμό.

Με άξιους πρωτεργάτες, ο λαός μας ξεθάβει από την αφάνεια ηρωικούς αγίους του, που υπήρξαν και πολιτικοί ηγέτες, όπως οι άγιοι αυτοκράτορες Ιωάννης Δούκας Βατάτζης (4 Νοεμβρίου) και Νικηφόρος Φωκάς (11 Δεκεμβρίου). Αυτοί οι ηγέτες έκαναν τα αντίθετα απ’ ό,τι κάνουν οι σημερινοί (δήθεν) ηγέτες μας: αγωνίστηκαν για την ελευθερία και τα δίκαια του λαού τους, με πίστη στο Χριστό, ενάντια σε πανίσχυρους βάρβαρους εχθρούς. Ο Βατάτζης ενάντια στους υποτιθέμενους σταυροφόρους, ο Φωκάς ενάντια στους τζιχαντιστές της εποχής του, που ήταν εξίσου άγριοι με τους σημερινούς.

Αυτοί (συγχωρέστε με) είναι οι αληθινοί ηγέτες μας, μαρμαρωμένοι από αιώνες στην Αγιά Σοφιά της ζαλισμένης, αλλοτριωμένης και απαλλοτριωμένης ψυχής μας. Αν είμαστε αληθινοί απόγονοί τους, ας τους ξεμαρμαρώσουμε!…

Συμπλήρωμα

 

Των αγίων Μηνά του Καλλικέλαδου, Νικηφόρου Φωκά και άλλων αγίων στις 10, 11 & 12 Δεκεμβρίου 

 

 Άγιος Δανιήλ ο Στυλίτης - Νικηφόρος Φωκάς (11 Δεκεμβρίου)...

  

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΦΩΚΑΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ

 
ΟΣΙΟΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ ΑΧΑΪΑΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ

Απόστολος Παύλος και άγιος Σωφρόνιος (Σαχάρωφ)

Γκρεμίζοντας λογισμούς και αιχμαλωτίζοντας νοήματα

Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιεροθέου 

Πηγή: Απομαγνητοφωνημένο κήρυγμα. Θεία Λειτουργία, κατά την εορτή τού αγίου Σωφρονίου, την 11-7-2025. Περιοδικό "Εκκλησιαστική Παρέμβαση" Τεύχος 350 - Σεπτέμβριος 2025.
Αναδημοσίευση από: https://www.parembasis.gr / ΟΟΔΕ

 

Κάθε ημέρα, αγαπητοί μου αδελφοί, η Εκκλησία μας εορτάζει αγίους, έχουμε πολλούς αγίους, που οι άγιοι είναι οι φίλοι του Χριστού και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία. Δεν είναι απλώς οι καλοί άνθρωποι, αλλά είναι αυτοί οι οποίοι έχουν φθάσει στον αγιασμό και όταν λέμε αγιασμό, εννοούμε ότι δέχθηκαν την Χάρη τού Θεού, αγιάστηκαν από αυτήν και ενώθηκαν με τον Χριστό, και έγιναν μέλη τού Σώματος τού Χριστού και μέλη τής Εκκλησίας ταυτόχρονα και έφθασαν στην θεοπτία.

Σήμερα η Εκκλησία μας εορτάζει πολλούς αγίους, μεταξύ των οποίων την αγία Μεγαλομάρτυρα Ευφημία και, βεβαίως, τον σύγχρονο άγιο, τον νεοφανή άγιο, τον άγιο Σωφρόνιο, προς τιμήν τού οποίου καθιερώσαμε αυτό το ιερό θυσιαστήριο εδώ στην Αγία Παρασκευή, στο νότιο κλίτος τού Ιερού Ναού. Και ήλθαμε χθες κατά την διάρκεια Εσπερινού και σήμερα για να τιμήσουμε τον Άγιο, να δοξάσουμε τον Θεό, διότι αποκαλύπτει σε κάθε εποχή ανθρώπους οι οποίοι είναι φίλοι Του, είναι άνθρωποι δικοί Του, και είναι πολύ σημαντικό να είναι κανείς φίλος τού Χριστού.

1. Κοινά σημεία μεταξύ Αποστόλου Παύλου και αγίου Σωφρονίου

Ο άγιος Σωφρόνιος έχει πάρα πολλά γνωρίσματα και μπορεί κανείς να μιλήση ώρες γι’ αυτόν, αλλά θα μπορούσα να περιορίσω τον λόγο μου σε ένα σημείο, το οποίο θεωρώ σημαντικό και έχει σχέση με την ζωή του. Είναι ότι ο άγιος Σωφρόνιος αγαπούσε πάρα πολύ τον Απόστολο Παύλο. Φυσικά, αγαπούσε τον Χριστό και τους αγίους Του, αλλά είχε μια ιδιαίτερη αγάπη στον Απόστολο Παύλο. Ίσως γιατί και η δική του ζωή ομοίαζε με την ζωή τού Αποστόλου Παύλου.

Όπως ο Απόστολος Παύλος στην αρχή εδίωκε τους Χριστιανούς και την Εκκλησία, διότι ενόμιζε ότι δεν μπορεί ο Κύριος τής Δόξης να σταυρωθή, έτσι κατά κάποιον τρόπο και ο άγιος Σωφρόνιος στους χρόνους τής αγνοίας του δεν εδίωκε την Εκκλησία, αλλά επεδίωκε να συναντήση έναν άλλο Θεό, πέρα από αυτά τα οποία διδάσκει η Εκκλησία, επειδή θεωρούσε ότι ο Θεός τον οποίο διδάσκει η Εκκλησία είναι ένας κατώτερος Θεός, με την έννοια ότι αναφέρεται σε ηθικά ζητήματα και δεν είναι ο Θεός ο οποίος κυβερνά όλο τον κόσμο.

Όπως ο Απόστολος Παύλος, πορευόμενος προς την Δαμασκό, είδε την δόξα τού Θεού, είδε τον ίδιο τον Χριστό, που τού είπε, «Σαούλ, Σαούλ, τι με διώκεις;» (Πράξ. θ΄, 4), και εκεί, βέβαια, είδε ότι αυτός ο Κύριος τής Δόξης είναι ο Χριστός, ο οποίος σταυρώθηκε, κατά παρόμοιον τρόπο και ο άγιος Σωφρόνιος, ενώ ησχολείτο με άλλα ζητήματα φιλοσοφικά, τής ανατολικής φιλοσοφίας, για να γνωρίση κάποιον άλλον απρόσωπο Θεό, στην συνέχεια τού απεκαλύφθη ο Ίδιος ο Χριστός, είδε, όπως λέγει το τροπάριο, «τον ενυπόστατον Λόγον» και, φυσικά, κατάλαβε ότι Αυτός είναι ο Κύριος τής Δόξης, Αυτός είναι πραγματικός Θεός. 

Και όπως ο Απόστολος Παύλος μετά την αποκάλυψη αυτή την οποίαν είχε -και αργότερα είχε και άλλες αποκαλύψεις και ανέβηκε μέχρι τρίτου ουρανού και στην συνέχεια «ηρπάγη εις τον παράδεισον και ήκουσεν άρρητα ρήματα, α ουκ εξόν ανθρώπω λαλήσαι» (Β΄ Κορ. ια΄, 4)- και μετά την αποκάλυψη την οποία είχε, εξέφρασε πολύ μεγάλη μετάνοια και πήγε στην έρημο τής Αραβίας, και για τρία ολόκληρα χρόνια έκλαιγε για την κατάστασή του, γιατί πολεμούσε τον Χριστό, ενώ αυτός είναι η Κεφαλή τής Εκκλησίας,  

κατά παρόμοιον τρόπο και ο άγιος Σωφρόνιος στην συνέχεια περιήλθε σε ένα ακράτητο κλάμα, μια βαθυτάτη μετάνοια γιατί, όταν γνώρισε ποιος είναι ο Χριστός, ο αληθινός Θεός, και κατάλαβε τι πράξεις έκανε την εποχή τής αγνοίας του, τότε εγκατέλειψε τα πάντα, και την τέχνη και την θεολογία που σπούδαζε τότε στο Παρίσι, όπου μόλις είχε ανοίξει το Θεολογικό Ινστιτούτο στο Παρίσι, εγκατέλειψε τους δικούς του, τους συγγενείς του, την πατρίδα του, εγκατέλειψε το Παρίσι, την καλλιτεχνική του εργασία και επάγγελμα και πήγε στο Άγιον Όρος, κατ’ αρχάς μεν στην Ιερά Μονή τού Αγίου Παντελεήμονος και στην συνέχεια στην έρημο τού Αγίου Όρους και ζούσε εν πλήρει μετανοία.

Και, πράγματι, όταν διαβάση κανείς το πώς περιγράφει ο ίδιος ο άγιος Σωφρόνιος την ζωή του, και κυρίως την μετάνοια την οποίαν εξεδήλωσε, βλέπει ότι στην πραγματικότητα δεν ήταν μετάνοια ανθρωπίνης προελεύσεως, αλλά επρόκειτο για μια μετάνοια η οποία ήταν έκφραση και χάρισμα που προέρχεται από το Άγιον Πνεύμα. Γιατί, όταν καταλαβαίνη κανείς τι είναι ο Θεός και με ποια ωραιότητα δημιούργησε ο Θεός τον άνθρωπο, τότε δεν μπορεί να ησυχάση από το κλάμα και την μετάνοια.

Γι’ αυτό και είπα ότι είχε μια πνευματική συγγένεια με τον Απόστολο Παύλο, και το βλέπει κανείς στα κείμενά του, ότι αγαπούσε πάρα πολύ τον Απόστολο Παύλο. Και μάλιστα, επειδή ξέρουμε από τις σπουδές που κάναμε στην θεολογία ότι υπάρχουν μερικοί σύγχρονοι θεολόγοι, κυρίως Προτεστάντες, οι οποίοι θεωρούν ότι την Επιστολή προς Εβραίους δεν την έγραψε ο Απόστολος Παύλος, αλλά κάποιος άλλος, επειδή, λένε, ότι υπάρχει μια διαφορά ύφους μεταξύ τής προς Εβραίους Επιστολής και των άλλων Επιστολών, ο άγιος Σωφρόνιος έλεγε ότι αυτή είναι καθαρά Επιστολή τού Αποστόλου Παύλου, και είναι στην πραγματικότητα μια αυτοβιογραφία του. 

Στην Επιστολή αυτή ο Απόστολος Παύλος κάνει μια σύγκριση μεταξύ όλων εκείνων που γινόταν στην Παλαιά Διαθήκη, μεταξύ τού Μωϋσέως, τών θυσιών, και τού Χριστού και, φυσικά, έβλεπε ανώτερο τον Χριστό. Και τότε περιήλθε, όπως γράφει στην προς Εβραίους Επιστολή του ο Απόστολος Παύλος, σε κατάσταση μετανοίας.

Ο Απόστολος Παύλος στην προς Εβραίους Επιστολή του παρουσιάζει τον Χριστό με δεήσεις, με ισχυρά κραυγή στην Γεθσημανή: «Ος εν ταις ημέραις τής σαρκός αυτού δεήσεις τε και ικετηρίας προς τον δυνάμενον σώζειν αυτόν εκ θανάτου μετά κραυγής ισχυράς και δακρύων προσενέγκας ...» (Εβρ. ε΄, 7). Έλεγε ο άγιος Σωφρόνιος ότι αυτό το χωρίο εκφράζει την εμπειρία τής μετανοίας τού Αποστόλου Παύλου στην έρημο. Έτσι, και ο ίδιος ο άγιος Σωφρόνιος μέσα από αυτήν την προοπτική τής δικής του μετανοίας μετά διακρύων και ισχυράς κραυγής, κατάλαβε πολύ καλά, όχι μόνο την προς Εβραίους Επιστολή, αλλά και όλες τις Επιστολές τού Αποστόλου Παύλου, και αγάπησε τον άγιο αυτόν μέγα Απόστολο.

2. Η ησυχαστική ζωή προϋπόθεση Θεογνωσίας

Από όλα όσα γράφει ο Απόστολος Παύλος στις Επιστολές του, είναι ένα χωρίο στο οποίο θα ήθελα απλώς να κάνω μια μικρή ερμηνεία. Γράφει ο Απόστολος Παύλος στην Β΄ προς Κορινθίους Επιστολή για τον αγώνα τού Χριστιανού: «Λογισμούς καθαιρούντες και παν ύψωμα επαιρόμενον κατά τής γνώσεως τού Θεού, και αιχμαλωτίζοντες παν νόημα εις την υπακοήν τού Χριστού». (Β΄ Κορ. ι΄, 5). Αυτό είναι ένα καταπληκτικό χωρίο, το οποίο εκφράζει και τον ίδιο τον Απόστολο Παύλο, αλλά εκφράζει και τον άγιο Σωφρόνιο, γι’ αυτό και το αναφέρω. 

Για να ερμηνεύση κανείς αυτό το χωρίο, πρέπει να δη την εικόνα που είχε υπ’ όψη του ο Απόστολος Παύλος από το πώς κυρίευαν τις πόλεις την εποχή εκείνη. Οι πόλεις ήταν καστροπολιτείες, όπως ήταν και εξακολουθεί να είναι καστροπολιτεία και η Ναύπακτος. Είχαν δηλαδή το Κάστρο, μέσα στο Κάστρο ήταν οι πολίτες και επάνω σε λόφο ήταν ο πύργος, ο οποίος ήταν το πιο δυνατό σημείο τής πόλεως. Άρα, όποιος ήθελε να κυριεύση την πόλη, έπρεπε πρώτα να κυριεύση τα τείχη τής πόλεως, να φονεύση τους στρατιώτες οι οποίοι υποστήριζαν την πόλη, στην συνέχεια να καταλάβη το μεγαλύτερο ύψωμα τής πόλεως και, βέβαια, να αιχμαλωτίση όλους τους ανθρώπους οι οποίοι κατοικούσαν στην πόλη αυτή.

Αυτό ακριβώς δείχνει το χωρίο αυτό που παρουσιάζει το ποιος είναι ο αγώνας τον οποίο πρέπει να κάνη ο Χριστιανός. Εδώ ο Απόστολος Παύλος χρησιμοποιεί δύο ρήματα. Το πρώτο είναι το «καθαιρούντες» και το δεύτερο είναι το «αιχμαλωτίζοντες».

Πρώτον, τι σημαίνει «λογισμούς καθαιρούντες»; Όπως τότε σκότωναν πρώτα τους στρατιώτες που προστάτευαν τα τείχη τής πόλεως, έτσι και εμείς πρέπει να καθαιρούμε τους λογισμούς, οι οποίοι μάς δημιουργούν προβλήματα, ανησυχίες και μάς οδηγούν μακριά από τον Θεό. Όχι μόνον να καθαιρούμε τους λογισμούς, αλλά να καθαιρούμε και «παν ύψωμα επαιρόμενον κατά τής γνώσεως τού Θεού», δηλαδή και κάθε πράγμα το οποίο υψώνεται πάνω από την γνώση τού Θεού, είτε αυτό λέγεται ανθρώπινη γνώση, είτε λέγεται ψευδοθρησκεία, είτε λέγεται επιθυμία και φιλοσοφία, είτε λέγονται πάθη τα οποία λατρεύουμε. Δηλαδή, αν είναι κάτι το οποίο λατρεύουμε και το θέτουμε πάνω από την γνώση τού Θεού, αυτό πρέπει να καθαιρείται. Άρα «λογισμούς καθαιρούντες και παν ύψωμα επαιρόμενον κατά τής γνώσεως τού Θεού».

Δεύτερον, δεν αρκεί μόνο το «καθαιρούντες», αλλά προχωρεί και στο «και αιχμαλωτίζοντες παν νόημα εις την υπακοήν τού Χριστού». Άρα, αφού πρώτα αποδιώκουμε όλους τους λογισμούς και όλα τα πράγματα τα οποία λατρεύουμε στην ζωή μας και τα θέτουμε πάνω από την αγάπη και την γνώση τού Χριστού, τότε πρέπει να κάνουμε και το δεύτερο στάδιο που είναι να αιχμαλωτίζουμε κάθε νόημα, κάθε σκέψη μας, κάθε διάθεσή μας, κάθε επιθυμία μας στην υπακοή τού Χριστού. Να κάνουμε τελεία υπακοή στον Χριστό.

Αυτός ο λόγος τού Αποστόλου Παύλου είναι πάρα πολύ δυνατός, είναι πάρα πολύ εκφραστικός, και θα έλεγα, είναι ένας λόγος ο οποίος μάς παρουσιάζει όλη την διδασκαλία τού αγίου Σωφρονίου, και γενικά τών αγίων, αλλά εδώ έχουμε υπ’ όψη μας τον άγιο Σωφρόνιο. Αυτό έκαναν οι άγιοι και αυτό δίδασκαν, δηλαδή πρώτα έπραξαν και μετά δίδαξαν.

Τι έκαναν οι άγιοι και τι μάς προτείνουν να κάνουμε και εμείς; Να γκρεμίζουμε, να καθαιρούμε κάθε λογισμό και κάθε λατρεία και κάθε αγάπη, η οποία αγάπη είναι πάνω από την γνώση τού Θεού και την αγάπη προς τον Χριστό. Και στην συνέχεια να αιχμαλωτίζουμε κάθε νόημα, κάθε λογισμό, κάθε σκέψη μας, κάθε επιθυμία μας, κάθε βαθύτατο συναίσθημα και αίσθημα, και όλα αυτά να τα αιχμαλωτίζουμε στην υπακοή τού Χριστού.

Νομίζω ότι αυτή είναι η κύρια διδασκαλία, όχι μόνο τού Αποστόλου Παύλου, αλλά και τού αγίου Σωφρονίου. Αυτό το χωρίο τού Αποστόλου Παύλου προσδιορίζει τον ιερό ησυχασμό. Και, αν θέλουμε να τιμούμε τους αγίους και συγκεκριμένα να τιμήσουμε σήμερα τον άγιο Σωφρόνιο, θα πρέπει αυτό το χωρίο το οποίο είναι από την Β΄ προς Κορινθίους Επιστολή τού Αποστόλου Παύλου, να το γράψουμε κάπου στο γραφείο μας να το βλέπουμε κάθε ημέρα, γιατί αυτό είναι η ουσία τής χριστιανικής και πνευματικής ζωής, η ουσία τού ιερού ησυχασμού, τής φιλοκαλικής ζωής.

Να έχουμε τις πρεσβείες του αγίου Σωφρονίου προς τον Θεό. Αμήν.

"Ένα χλιμίντρισμα και η εντολή γινόταν αμέσως πράξη..."

 

Πνεύματος κοινωνία

Ο χαριτωμένος ημίονος, ήταν ο προσωπικός μεταφορέας του Οσίου Γερασίμου Μικραγιαννανίτη στις δύσκολες διαδρομές από τη Μικραγιάννα στις Σκήτες και τα Μοναστήρια του Αγίου Όρους. Ήθελε όμως απαραίτητα πριν τις μεταφορές και τις άλλες δουλειές που έκανε, και ένα μεγάλο φιλί...

Είχε μιαν οικειότητα με τον Γέροντα που ξάφνιαζε. Χαρακτηριστικό είναι πως πολλές φορές μετέφερε μόνο του επισκέπτες σε διάφορα σημεία της Σκήτης, αφού πρώτα ο Γέροντας του ψιθύριζε στο αυτί τον προορισμό, π.χ. “Θα πας τον π. Τιμόθεο στους Δανιηλαίους και θα περιμένεις να τον γυρίσεις πίσω εδώ”. Ένα χλιμίντρισμα και η εντολή γινόταν αμέσως πράξη.

Το ζωάκι σε πήγαινε εκεί που του είπε ο Γέροντας, περίμενε υπομονετικά να τελειώσεις τη δουλειά σου και σε γύριζε πίσω, πολλές φορές αλλάζοντας και τη διαδρομή για να θαυμάσεις το τοπίο...

Επιστρέφοντας ήθελε το απαραίτητο ''φιλί'' από τον Γέροντα. που πολλές φορές το έπαιρνε και από τον αναβάτη και ένα μεγάλο τραγανό παξιμάδι για τα “μεταφορικά”. Τόσο απλή και ωραία έφτιαξε ο Δημιουργός τη ζωή μας, εμείς κάπου τα αλλάξαμε όλα και πήραμε τη ζωή μας λάθος, κατά τον ποιητήν...

Επίσης

Οι άγιοι και τα ζώα  

Αναστάσεις ζώων στους βίους των αγίων

Η οικολογική καρδιά του πολιτισμού μας

Ο π. Γεώργιος Καψάνης για την προστασία του περιβάλλοντος

«Ξωτικά στη μπλογκόσφαιρα» 

Nature is not God - Η φύση δεν είναι Θεός

Ο γέροντας Ισίδωρος και η πλάση... Τα «σιωπηλά και ήσυχα παιδιά της γης»  

Όταν η Εκκλησία γιορτάζει την εγκυμοσύνη: Με αφορμή την εορτή της συλλήψεως της αγίας Άννης (9 Δεκεμβρίου)

 

"... Από τις 25 Μαρτίου ώς τις 25 Δεκεμβρίου, ημέρα των Χριστουγέννων, είναι 9 μήνες, που συμβολίζουν το διάστημα της εγκυμοσύνης της Παναγίας. Η εορτή του Ευαγγελισμού τοποθετήθηκε σε αυτή τη θέση μετά την τοποθέτηση της εορτής των Χριστουγέννων στο Δεκέμβριο.

Ομοίως, στις 9 Δεκεμβρίου η Εκκλησίας μας εορτάζει τη "σύλληψη της αγίας Άννης", δηλαδή τη σύλληψη της Θεοτόκου, ως εμβρύου, στη μήτρα της μητέρας της, της αγίας Άννας. Από τις 9 Δεκεμβρίου ώς τις 8 Σεπτεμβρίου (γενέθλια της Θεοτόκου) είναι εννέα μήνες, η εγκυμοσύνη της αγίας Άννας.

Τέλος, στις 23 Σεπτεμβρίου γιορτάζουμε τη σύλληψη του Τιμίου Προδρόμου, δηλαδή τη σύλληψη του αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, ως εμβρύου, στη μήτρα της μητέρας του, της αγίας Ελισάβετ.

Από τις 23 Σεπτεμβρίου ώς τις 24 Ιουνίου (γενέθλια του Προδρόμου) είναι εννέα μήνες, η εγκυμοσύνη της αγίας Ελισάβετ.

Ας σημειώσουμε ότι η Εκκλησία γιορτάζει τα γενέθλια μόνο αυτών των τριών προσώπων, του Χριστού, της Παναγίας και του αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Όλοι οι άλλοι άγιοι γιορτάζουν μόνο την ανάμνηση του θανάτου τους, δηλαδή της τελικής εισόδου τους στην πρόγευση της βασιλείας των ουρανών (γιατί πλήρως η βασιλεία των ουρανών θα έρθει με τη Δευτέρα Παρουσία του Κυρίου).

Οι τρεις αυτές περίοδοι των εννέα μηνών φανερώνουν τη μεγάλη αξία και σημασία που αποδίδει η Ορθόδοξη Εκκλησία, από τα αρχαία χρόνια ακόμη, στην εγκυμοσύνη και στα έμβρυα και κατ' επέκτασιν γενικά στη μητρότητα. ..."

 

Παρακαλώ, διαβάστε ολόκληρη την ανάρτηση εδώ. 

 

Αγία Άννα, η Γιαγιά του Χριστού (25 Ιουλίου) 

 

Στις 25 Ιουλίου είναι η κανονική γιορτή της αγίας Άννας (η κοίμησή της), ενώ στις 9 Δεκεμβρίου είναι δευτερεύουσα γιορτή της (η σύλληψη της Θεοτόκου - 9 μήνες πριν το γενέθλιο της Θεοτόκου, 8 Σεπτέμβρη). 

Οι άγιοι Ιωακείμ και Άννα είναι οι γονείς της Παναγίας. Την απόχτησαν σε μεγάλη ηλικία, μετά από πολλή προσευχή. Είναι γνωστή η ιστορία τους. Όταν η Παναγία έγινε τριών ετών, οι γονείς της την πήγαν στο Ναό των Ιεροσολύμων και την παρέδωσαν στην προστασία του ιερέα και συγγενή τους αγίου Ζαχαρία, που αργότερα έγινε ο πατέρας του αγ. Ιωάννη του Προδρόμου. Έτσι η Παναγία έμεινε στο ναό μέχρι 15 ετών, όπου έγινε ο Ευαγγελισμός και έμεινε έγκυος στο Χριστό (χωρίς κρίνο – ο κρίνος είναι μύθος, δεν αναφέρεται στο ευαγγέλιο).

Οι γονείς της, που ήταν ηλικιωμένοι όταν γεννήθηκε, δε ζούσαν όταν έγινε ο Ευαγγελισμός. Άρα η αγία Άννα είναι η γιαγιά του Χριστού. Ιωακείμ και Άννα θεωρούνται προστάτες άγιοι των ζευγαριών που δε μπορούν να κάνουν παιδιά. Λείψανο της αγίας υπάρχει στο Άγιο Όρος, στο μικρό μοναστηράκι (σκήτη) που υπάρχει εκεί προς τιμήν της.

[Το παραπάνω είναι μέρος της ανάρτησής μας Άγιοι και πανηγύρια του Ιούλη]
 

Βοήθειά μας η αγία Άννα, ο άγιος Ιωακείμ & η Παναγία μας.

Δείτε και:  

Η ΓΙΑΓΙΑ ΜΑΣ, ΑΓΙΑ ΑΝΝΑ
Παράκληση της Αγίας Άννας

Οι Χαιρετισμοί της αγίας Άννας