Κυριακή 12 Μαΐου 2024

Γιορτή της Μητέρας 2024 σε μια Ελλάδα που μαραζώνει...

 


Αν και η Γιορτή της Μητέρας δεν ανήκει στην παράδοσή μας (σε μας οι μητέρες τιμώνται μαζί με την Παναγία, την ημέρα της Υπαπαντής του Χριστού, 2 Φεβρουαρίου), όμως εδώ και χρόνια έχει μπει στη ζωή και την κοινωνία μας. Γι' αυτό και θα την τιμήσουμε, τιμώντας τις μητέρες μας και τιμώντας επίσης και τις μητέρες των επόμενων γενεών στην πατρίδα μας.

Αντί δώρου, μέσα απ' την καρδιά μας, αφιερώνουμε σε όλες τις Ελληνίδες μάνες, σε όλες τις ορθόδοξες χριστιανές μάνες, σε όλες τις ελληνικές οικογένειες και σε όλο τον ελληνικό λαό, μια περιήγηση στις παρακάτω αναρτήσεις από το πολιτικό/εθνικό και πνευματικό φρούριο και οπλοστάσιο της ΝΙΚΗΣ. Προέρχονται από αυτή τη σελίδα, και υπάρχουν κι άλλα.

Προσκαλούμε για μια βόλτα προβληματισμού. Ευχόμαστε ευλογία του Θεού σε όλες τις μανάδες (όχι μόνο τις Ελληνίδες), ευχόμαστε πολλές Ελληνίδες μανάδες στον τόπο μας με καλλίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, σε μια πατρίδα που θα ζήσει και θα ευημερήσει χάριτι Θεού.

Δημογραφικό (Θέσεις της ΝΙΚΗΣ)

«ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΑΦΑΝΙΣΜΟΥ» - ο Δημήτρης Νατσιός για το δημογραφικό

... από την ΕΛΣΤΑΤ θα έπρεπε σήμερα να είναι το μόνο θέμα συζήτησης στην αίθουσα αυτή. Το δημογραφικό είναι το υπ’ αριθμόν ένα εθνικό μας πρόβλημα. Να μη μας διαφεύγει ότι η πατρίδα μας, όταν ήταν σκλαβωμένη, ...
03 Οκτωβρίου 2023 
 
Η χαίνουσα πληγή του δημογραφικού

Κάθε νέο στοιχείο που βλέπει το φως της δημοσιότητας και σχετίζεται με το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδος, προκαλεί τουλάχιστον στενοχώρια και ανησυχία, αν όχι θλίψη και οργή. Αρνητικό ρεκόρ μείωσης πληθυσμού ...
24 Ιανουαρίου 2022 
 
Κόκκινος συναγερμός: Δημογραφικό.

Σε πρόσφατη δήλωση της σε εκδήλωση για το Δημογραφικό (3/6), η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, αναφέρθηκε στην ενσωμάτωση των μεταναστών ως μία ευκαιρία τόσο για «οικονομική ανάπτυξη» ...
14 Ιουνίου 2021 
 
Εθνικό Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα για το Δημογραφικό

Το Δημογραφικό ζήτημα είναι ξεκάθαρα μείζον ζήτημα εθνικής επιβίωσης, και ως τέτοιο οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε. Ο αντίκτυπός του αγγίζει το σύνολο της εθνικής και κοινωνικής μας ζωής. Η υγιής λύση ...
04 Σεπτεμβρίου 2020 
 
Δημογραφικό: Μία βραδυφλεγής πυρηνική βόμβα

Το ξερίζωμα του γηγενούς πληθυσμού της πατρίδας μας και η βίαιη υποκατάστασή του από εντελώς ξένο (από απόψεως πολιτισμού, καταγωγής, θρησκείας, γλώσσας) πληθυσμό δεν είναι καινούρια ιδέα. Χάσαμε πολλές ...
04 Σεπτεμβρίου 2020
 
Γιατί κ. Μητσοτάκη η πατροπαράδοτη οικογένεια είναι εχθρός της Νέας Τάξης που υπηρετείτε;

... να αποφεύγουν συνειδητά την τεκνοποιία για λόγους κυρίως οικονομικούς. Να πάρετε λοιπόν μέτρα, άμεσα και επαρκή, για να λυθεί το μεγάλο πρόβλημα της ελληνικής κοινωνίας, το δημογραφικό πρόβλημα. Όχι με ...
09 Ιανουαρίου 2024 
 
Σκέψεις για την Ημέρα του Αγέννητου Παιδιού

... εργαλείο δημογραφικής ανάπτυξης. Αυτό κρύβει μία επικίνδυνη παραδοχή, ότι αν κάποτε ξεπεράσουμε το δημογραφικό μας πρόβλημα, τότε θα είναι ενδεχομένως αποδεκτό να στερούμε τη ζωή στο Αγέννητο Παιδί. Δεν ...
31 Δεκεμβρίου 2023
Τα μέτρα στήριξης της οικογένειας υπερτονίζουν την αφόρητη διπλοπροσωπία του πρωθυπουργού

Ο πρωθυπουργός κατά τη συνήθη πρακτική του, νομίζει ότι με αυξήσεις επιδομάτων μπορούν να λυθούν κρίσιμα θέματα και κυρίως το σοβαρότερο σήμερα, που είναι το δημογραφικό πρόβλημα. Θετική η αύξηση του ...
22 Ιανουαρίου 2024 
 
Τι κρύβουν από τον Προϋπολογισμό του 2024

... το δημογραφικό πρόβλημα, να ενισχυθεί η περιφέρεια και η ελληνική επιχειρηματικότητα. Το δημογραφικό δεν αντιμετωπίζεται με επιδοματικές πολιτικές αλλά με ποιοτικές θέσεις εργασίας από επιχειρήσεις με ...
14 Δεκεμβρίου 2023 
 
Τρίτεκνοι: Η κυβέρνηση να μη μας αντιμετωπίζει με δύο μέτρα και δύο σταθμά

...  Πιο συγκεκριμένα υπογράμμισε την ανάγκη μιας ενιαίας δημογραφικής πολιτικής που θα βοηθήσει και στην αντιμετώπιση του βασικού εθνικού μας προβλήματος όπως είναι το δημογραφικό. Όπως ανέφερε, ζητούν ...
05 Δεκεμβρίου 2023 
 
Η θέση της ΝΙΚΗΣ για τις δηλώσεις του Υφ. Εργασίας περί αύξησης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης 
 
... είναι λύση αν δεν ληφθούν ουσιαστικά μέτρα για το οξύτατο δημογραφικό πρόβλημα. Παράλληλα η Κυβέρνηση θα πρέπει να κατανοήσει ότι το ασφαλιστικό  κινδυνεύει πρωτίστως από την μείωση της πλήρους απασχόλησης ...
27 Νοεμβρίου 2023 
 
Φωτο από εδώ, σελ. 2
 
Οδεύουμε προς ιστορική ευθανασία!

... πολίτες και ειδικά τα νέα κορίτσια για τις καταστρεπτικές συνέπειες της έκτρωσης. Να βοηθήσουμε με την ψυχή μας τα νέα παιδιά να κάνουν οικογένεια, για να σωθεί η πατρίδα και το έθνος. Το δημογραφικό μας ... 
04 Σεπτεμβρίου 2020 
 
Απάντηση Κουρουπάκη σε Κουλκουδίνα και Ράπτη για το δημογραφικό

Τοποθέτηση της Ασπασίας Κουρουπάκη, βουλευτή Β1 Βορείου Τομέα Αθηνών της ΝΙΚΗΣ, στην Ολομέλεια της Βουλής, στη συζήτηση για την ψήφιση του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Πολιτισμού: «Μέτρα για τη διαφύλαξη ...
18 Απριλίου 2024
 
Υποκριτές και αρχαιολάτρες, ιδιωτικοποιούν την Υγεία, αγνοούν και επιδεινώνουν το Δημογραφικό

Ομιλία του Νίκου Παπαδόπουλου, βουλευτή Β' Θεσσαλονίκης της ΝΙΚΗΣ, στην Ολομέλεια της Βουλής, για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υγείας «Δράσεις δημόσιας υγείας - Ρυθμίσεις για την ενίσχυση του Εθνικού ...
13 Απριλίου 2024
 
Ποιο Δημογραφικό;

... που εφαρμόζει στοχεύσεις και πολιτικές που ουδεμία σχέση έχουν με το δημογραφικό και την προστασία της οικογένειας. Η περίπτωση της γενικής γραμματέως του υπουργείου – ενός ακόμη «πράσινου» στελέχους ... (άρθρο του υποψήφιου ευρωβουλευτή Ραφαήλ Καλυβιώτη)
12 Απριλίου 2024 
 
Δημογραφικό πρόβλημα από πολιτικές αντιστήριξης της οικογένειας και ερημοποίηση ορεινών περιοχών

Τοποθέτηση του Νικολάου Βρεττού, Βουλευτή Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών της ΝΙΚΗΣ, στην Υποεπιτροπή Ορεινών Περιοχών της Ειδικής Επιτροπής Περιφερειών (13/3/24).
15 Μαρτίου 2024 

Και: 
 
Η Ελλάδα αντιμέτωπη με την «κατάρρευση του πληθυσμού»

Η Νομική Θέση της ΝΙΚΗΣ περί «γάμου» ομοφυλοφίλων και υιοθεσίας από ομοφυλόφιλους 
 
Επιστημονικό Υπόμνημα της κ. Καλλιόπης Προκοπάκη στη Βουλή για υιοθεσίες από ομοφυλόφιλους
 
ΛΟΑΤΚΙ+ "οικογένεια " από την Ν.Δ. Αύριο θα νομιμοποιήσουν και την αιμομιξία;
 
Μεγαλώνοντας χωρίς πατέρα και χωρίς χαμόγελο, με "Μητέρα 1" και "Μητέρα 2"
 
Η επόμενη μέρα μετά το κατάπτυστο νομοσχέδιο 
 
Νικόλαος Παπαδόπουλος: Η Ν.Δ. Θα υποστεί πανωλεθρία από τα καμώματα της!
 
Ηχηρό «ΟΧΙ» από το Σύνταγμα για τους «γάμους» και τις υιοθεσίες ομοφυλοφίλων!
 
Θα δώσουμε την μάχη στα σαλόνια της Βουλής και στα αλώνια της κοινωνίας
 
Θα έχετε την τύχη τους! Από 153 που ψήφισαν Πρέσπες, μόλις 16 είναι πια βουλευτές! –Τ.Οικονομόπουλος
  
Οι Τοπικές Κοινότητες Κρήτης της ΝΙΚΗΣ για τον «γάμο ομοφυλοφίλων» και τη συνακόλουθη «τεκνοθεσία» 
 
Όσοι δεν είπαν "ΟΧΙ", ανα εκλογική περιφέρεια και κόμμα, σε "γάμους" και υιοθεσίες από ομοφυλόφιλους
 
Αν θέλετε, επισκεφθείτε και τις ενότητες Γάμος & Γονείς στο ιστολόγιό μας.
Ιδιαίτερα:

Οικογένεια: Ένα απλό όνειρο (Α΄) (Β)

Εκπληκτική τοποθέτηση πολύτεκνης μητέρας για τα παιδιά, το δημογραφικό & την πολιτική! 

Γάμος: Το Βάπτισμα της σχέσης μας...

Έφηβοι, έρωτας, σχέσεις και γάμος... Αναζητώντας την αγάπη, την αιωνιότητα και τη ζωή!

Μητέρες που μένουν στο σπίτι για τα παιδιά τους!

Κώστας Γανωτής, Προς τα ζευγάρια που σκέφτονται (ή ετοιμάζονται) να χωρίσουν...

Το μοτίβο των καιρών: «να είσαι ο εαυτός σου». Δηλαδή: «Μένω στις κακές μου συνήθειες»...

"Να ξέρετε ότι μόλις ένα ζευγάρι ενωθεί με έναν γάμο, ο διάβολος στοχεύει να τους χωρίσει...

Γαλάτεια Γρηγοριάδου-Σουρέλη, «Επάγγελμα γονιός» ή «δυο εχθροί σ' ένα μαξιλάρι»...

Οι αγίες μητέρες των Τριών Ιεραρχών

Αγία Μόνικα: η υποδειγματική σύζυγος & μητέρα (που έσωσε το γιο της)  

"Η αγιότητα των γονέων είναι η καλύτερη εν Κυρίω αγωγή" (άγιος Πορφύριος) 

Σήμερα γιατί δεν έχουμε πολλούς αγίους;
 

Νεογέννητο παιδί και προσευχή

*****

Επίσης προσκαλούμε στην ιστοσελίδα Μαμά, Μπαμπάς και Παιδιά, στην Πανελλήνια Ένωση Φίλων των Πολυτέκνων και στον Σύλλογο Η Αγκαλιά.

Υπάρχουν και άλλοι σύλλογοι προστασίας της οικογένειας, των πολυτέκνων και της μητρότητας. Ίσως και στην περιοχή σας. Αναζητήστε τους, αν θέλετε.

Έτη πολλά και ευλογημένα, μανάδες. Με αγάπη.

«Αναθρέψτε τα παιδιά σας Επαναστάτες» (άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς)

…γλυκύτερη εἶναι ἡ μάνα (Για τη γιορτή της Μάνας) άρθρο του Δημήτρη Νατσιού, που δημοσιεύθηκε την ημέρα της Υπαπαντής, 2 Φεβρουαρίου 2024.

Οι μάνες του '21

Σάββατο 11 Μαΐου 2024

Η λογική της απιστίας του Θωμά

 

/ ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ

Εκεί που όλα πήραν το δρόμο τους, με βάση την ανθρώπινη λογική, ανατρέπονται όλα με βάση τη θεϊκή λογική. Η δική μας λέει: «καταδίκη, θάνατος, ταφή, τέλος». Η δική Του λέει: «εκ του τάφου η Ζωή».

Ο Θωμάς, ως άνθρωπος, στηρίζεται στη λογική που λέει: «δεν είναι δυνατόν να εισήλθε των θυρών κεκλεισμένων. Δεν είναι δυνατό ο νεκρός να ζωντανέψει, να γίνει το σώμα Του άφθαρτο, να μην είναι όπως πριν. Θέλω να βεβαιωθώ, να δω, να αγγίξω για να πιστέψω».

Ποιος δεν θα δικαιολογούσε μια τέτοια συμπεριφορά, κι ας είδε να θεραπεύει ο Διδάσκαλος και Κύριός του τυφλούς, λεπρούς, παράλυτους! Κι ας είδε ν’ ανασταίνει νεκρούς! Η λογική νίκησε τις αισθήσεις. Τώρα ζητά με τις αισθήσεις να καταλάβει τη λογική του Αναστάντος, που νικά το θάνατο δια του θανάτου.

Θαρρούμε πως όπως τον Απόστολο Θωμά δεν είμαστε και μεις… Δεν τον επαναλαμβάνουμε όταν αφήνουμε την εμπειρία της αγάπης του Θεού, που είχαμε σε κρίσιμες στιγμές της ζωής μας, και πιανόμαστε από τη λογική που μας λέει πως δεν είναι δυνατό μέσα από τον πόνο να νικηθεί ο πόνος; Πως η όποια σιωπή του Θεού σε μεγάλες δοκιμασίες – που περιμένεις τη συμπαράστασή Του – ετοιμάζει μια θεραπεία ψυχής ή μια έκπληξη που δεν φανταζόμαστε;

«Εάν δεν δω, δεν πιστεύω»: Γιατί, τάχα, οι «αποδείξεις» που ζητούμε να παραπέμπουν σε απιστία; Ποιος είπε πως το να θέλουμε να βεβαιωθούμε για την ύπαρξή Του, την αγάπη Του ακόμα, είναι άρνηση του Θεού; Στα τροπάρια της γιορτής του Αποστόλου Θωμά η απιστία του ονομάζεται «καλή απιστία».

«Καλή απιστία»! Τι ελευθερία μας αφήνει ο Κύριος και Θεός μας! Τον αμφισβητούμε και μας δικαιολογεί. Τον απορρίπτουμε και μας περιμένει. Τον κρίνουμε με βάση την λογική μας κι Εκείνος μας πείθει χωρίς επιχειρήματα, μόνο με την υπέρλογη Χάρη Του και την αόρατη παρουσία Του.

Αν η Ανάσταση του Χριστού υπερβαίνει τις αποδείξεις, είναι για ν’ αφήσει χώρο στην ελευθερία μας. Δεν θέλει, φαίνεται, να Τον πιστέψουμε με το θαύμα που, όπως αποδείχτηκε, δεν έπεισε ούτε τους Φαρισαίους που είδαν τόσα. Γιατί, η πίστη, κατά την Ορθόδοξη Θεολογία, είναι σχέση προσωπική με τον Αναστάντα Χριστό και καθόλου δουλική συμπεριφορά μπροστά στο δυνατό Θεό.

Η Κυριακή του Θωμά, η πρώτη μετά το Πάσχα ως Αντίπασχα, με το καταπληκτό Ευαγγέλιο της «απιστίας» του, αναδεικνύει την πάλη του κάθε ανθρώπου που θέλει να πιστέψει κι αδυνατεί, που κινείται μεταξύ λογικής και πίστης. Αυτού, δηλαδή, που δεν αδιαφορεί, μένοντας στην καθημερινότητα και ενδιαφερόμενος μόνο για το τι βλέπει και τι καταλαβαίνει.

Όπως, «μεθ’ ημέρας οκτώ», έρχεται ο Αναστημένος Χριστός για να συναντήσει το Θωμά, έτσι θα έλθει απροσδόκητα, με τρόπο που ταιριάζει στον καθένα, για να συναντήσει και αποκαλυφθεί ως «Θεός ζων», σε όποιον Τον αναζητά αληθινά, ειλικρινά, χωρίς προκαταλήψεις και φαντασιώσεις. Τότε, με προσωπική βεβαιότητα, θα μπορέσει να πει κι αυτός «ο Κύριός μου και ο Θεός μου» και θα Τον κηρύξει δια της αλλαγής της ζωής του.

Και, παρακαλώ: 

Αγίες Πέντε Παρθένες Αργυρουπόλεως Ρεθύμνης (Τρίτη της Διακαινησίμου ή - κατά μετάθεσιν - το Σάββατο)

Κυριακή του Θωμά, η πολύσημη & πολύπλευρη (& ελπιδοφόρα)

Μας «κάλυψε» ο Θωμάς! Δε χρειάζεται πια να σηκώσει κανένας άλλος το χέρι (&: Τρεις δίκες για την Ανάσταση).

Κυριακή Θωμά - Ζήτω η αμφιβολία! (αγ. Ιωάννη του Χρυσοστόμου)

Άγιος Θωμάς: πρότυπο χριστιανού ερευνητή!

Η ψηλάφηση του Θωμά, η διπλή απιστία εντός των κινημάτων αμφισβήτησης και η τριπλή υποκρισία στους υποστηρικτές του Κεφαλαίου – Μαμωνά

Αναστήθηκε ο Χριστός;

Χριστός ανέστη! Γι' αυτό... έλα όπως είσαι!

Πώς αναζητούμε τον Θεό: πέντε άνθρωποι που ήθελαν πραγματικά "να δουν"!
 

Και για την Εκκλησία της Ινδίας (που ίδρυσε ο άγιος Θωμάς) εδώ.

Προβληματική η χειροτονία διακόνισσας κληρικού στην Ορθόδοξη Μητρόπολη Ζιμπάμπουε

 

"Ν": Είμαστε οπωσδήποτε υπέρ του θεσμού των διακονισσών, αλλά στις σωστές του διαστάσεις. Φοβούμαστε ότι, με την πρόσφατη χειροτονία διακόνισσας, η Ορθόδοξη Μητρόπολη Ζιμπάμπουε, στην Αφρική, βιάζεται να "προοδεύσει" και ως εκ τούτου λοξοδρομεί και σφάλλει. Τις σωστές διαστάσεις του ζητήματος πιστεύουμε ότι δίνει το παρακάτω άρθρο.

Οἱ διακόνισσες δὲν ἦταν ποτὲ κληρικοί, καὶ ὡς ἐκ τούτου δὲν κοινωνοῦσαν τοὺς πιστούς.

Το Ένζυμο

Περίβλεπτος / Ακτίνες 

Μαθαίνουμε ὅτι χειροτονήθηκε «διακόνισσα» στὴν Ζιμπάμπουε ἀπὸ τὸν ἐπιχώριο μητροπολίτη Σεραφείμ, ὁ ὁποῖος ὑπάγεται στὸ Πατριαρχεῖο Ἀλεξανδρείας καὶ πάσης Ἀφρικῆς, γιὰ καλυφθοῦν οἱ «εἰδικὲς ἀνάγκες» τῆς οἰκείας ἐνορίας.

Τὰ θετικὰ σχόλια ποὺ ὑποδέχονται τὴν εἴδηση κάνουν λόγο ἀφ’ ἑνὸς γιὰ τὴν «ἀναβίωση τοῦ ἀρχαίου ἐκκλησιαστικοῦ θεσμοῦ τῶν διακονισσῶν», ἐνῷ ἀφ’ ἑτέρου ἐπιχαίρουν γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι «χειροτονήθηκε ἡ πρώτη διακόνισσα στὴν ὀρθόδοξη ἐκκλησία». Καὶ «παράδοση» ἀλλὰ καὶ «ἐξέλιξη»: δύο σὲ ἕνα! Κι ὁ καθένας μπορεῖ νὰ διαλέξει αὐτὸ ποὺ τοῦ ἀρέσει.

Τί ἰσχύει στὴν προκειμένη περίπτωση; Ἐξαρτᾶται ἀπὸ τὸ τί ἀκριβῶς σημαίνει ἡ λέξη «διακόνισσα»: σημαίνει ἕνα ἐκκλησιαστικὸ λειτούργημα γιὰ τὴν ἄσκηση συγκεκριμένων πρακτικῶν καθηκόντων (νεωκόρος) ποὺ δὲν ἔχει καμμία σχέση μὲ τὴν ἱερωσύνη, ὅπως ἔχει καθιερωθεῖ στὴν παράδοση τῆς ἐκκλησίας, ἤ σημαίνει τὸν κατώτερο ἱερατικὸ βαθμὸ ἀντίστοιχο τοῦ διακόνου («γυναῖκα διάκος»);

Ὁ θεσμὸς τῆς διακόνισσας ὑπῆρχε ἤδη ἀπὸ τοὺς ἀποστολικοὺς χρόνους, κι ὡς τέτοια ἀναφέρεται ἡ Φοίβη ὡς «διάκονος τῆς ἐκκλησίας ἐν Κεγχρεαίς». Ὅμως, αὐτὸ δὲν σήμαινε τὸν σήμερα γνωστὸ βαθμὸ τῆς ἱερωσύνης. Γιὰ νὰ τὸ ποῦμε ἁπλά: ἡ Ἁγία Φοίβη ἡ διακόνισσα δὲν ἦταν «παπᾶς», ὅπως «παπᾶς» δὲν ἦταν καὶ ὁ Ἅγιος Στέφανος, ὁ πρωτομάρτυρας καὶ ἀρχιδιάκονος. Οἱ πρῶτοι ἑπτὰ διάκονοι ποὺ ὅρισαν οἱ Ἀπόστολοι καὶ ἔθεσαν τὰς χεῖρας τους ἐπὶ τῶν κεφαλῶν τους δὲν ἦταν «παπᾶδες» ἀλλὰ τραπεζοκόμοι ποὺ ἐπιστατοῦσαν στὴν δίκαιη κατανομὴ τοῦ σιτηρεσίου μεταξὺ τῶν πιστῶν.

Οἱ διακόνισσες ἀναφέρονται ἐπὶ αἰῶνες στὴν λειτουργικὴ ζωὴ τῆς ἐκκλησίας, ἀλλὰ δὲν εἶχαν ποτὲ ἱερατικὸ ἀξίωμα, ἀντίστοιχο τοῦ μετέπειτα διακόνου κληρικοῦ. Μὲ ἄλλα λόγια, ἡ διακόνισσα δὲν ἦταν ποτὲ στὴν ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία βαθμὸς τῆς ἱερωσύνης γιὰ γυναῖκες, διότι ἁπλούστατα σὲ ὁλόκληρη τὴν ἐκκλησιαστικὴ παράδοση δὲν ὑπῆρξαν ποτὲ γυναῖκες κληρικοί.

Οἱ διακόνισσες χειροτονοῦνταν κι αὐτές, ὄχι ὅμως γιὰ τὸ «ἱερατεύειν», ἀλλὰ γιὰ τὴν ἄσκηση συγκεκριμένων πρακτικῶν καθηκόντων, ὅπως ἡ ἐπίσκεψη ἀσθενῶν ἤ φυλακισμένων γυναικῶν, ἡ κατήχηση νεοεισερχομένων γυναικῶν ἤ ἡ προετοιμασία τοῦ βαπτίσματός τους (γιὰ προφανεῖς λόγους), ἡ καθαριότητα τοῦ ναοῦ ἤ ἡ φύλαξη τῶν θυρῶν τους γιὰ νὰ μὴν εἰσέρχεται ἄπιστος ἤ ἀμύητος.

Αὐτὰ ποὺ γράφουν διάφοροι γιὰ τὴν μοναχὴ Μαγδαληνὴ ποὺ χειροτόνησε ὁ Ἄγιος Νεκτάριος διακόνισσα -ὅτι δῆθεν χειροτόνησε «γυναῖκα διάκο», δηλαδὴ «γυναῖκα παπά»- εἶναι κολοκύθια τούμπανα, καὶ τὰ διαψεύδει ὁ ἴδιος σὲ ἐπιστολή του ἀναφέροντας ὅτι οἱ διακόνισσες τελοῦν χρέη νεωκόρου, καὶ σὲ ἀπόλυτη ἀνάγκη μποροῦν νὰ μεταφέρουν τὴν θεία εὐχαριστία γιὰ βαριὰ ἄρρωστες γυναῖκες.

Οἱ διακόνισσες δὲν ἦταν ποτὲ κληρικοί, καὶ ὡς ἐκ τούτου δὲν κοινωνοῦσαν τοὺς πιστούς, ὅπως ἀντιθέτως βλέπουμε ξεκάθαρα στὴν φωτογραφία, στὴν ὁποία ἡ ἐν λόγῳ «διακόνισσα» κρατάει τὸ ἅγιο Δισκοπότηρο καὶ μεταλαμβάνει τοὺς πιστούς, διενεργώντας ἔτσι ἱερατικὴ πράξη τελώντας χρέη πρεσβυτέρου, μὲ τὸν διάκονο μάλιστα δίπλα της νὰ τὴν ἐπικουρεῖ.
Πρόκειται γιὰ καραμπινάτη περίπτωση γυναικείας ἱερωσύνης, ποὺ δὲν ἔχει τὴν παραμικρὴ σχέση μὲ τὴν ἀναβίωση τοῦ θεσμοῦ τῶν ἐκκλησιαστικῶν διακονισσῶν, ἀλλὰ μονάχα σχέση μὲ τὴν χειροτονία γυναικῶν στὸν κατώτατο βαθμὸ τῆς ἱερωσύνης, ὅπως ἤδη γίνεται στοὺς διαμαρτυρομένους, ποὺ σπάει κάθε ρεκὸρ καταπάτησης τῶν ἱερῶν κανόνων.

Ἡ κατρακύλα -μαζὶ μὲ το κοροϊδιλίκι- δὲν φαίνεται νὰ ἔχει σταματημὸ στοὺς κύκλους τῶν οἰκουμενιστῶν.

Καὶ πάλι θὰ ἐπιστρατευθοῦν οἱ γνωστοὶ ἀγαπουλισμοὶ τοῦ τύπου «ὁ Χριστὸς εἶπε: ἀγαπᾶτε ἀλλήλους», «μὰ τόσο πολὺ μισεῖτε τὶς γυναῖκες» κτλ. κτλ.

Λογικὸ ὅταν τὸ «ποίμνιο» (τῶν δώδεκα παρὰ τέταρτο) θὰ αἰσθάνεται ὄμορφα ποὺ ἡ «ἐκκλησία» -ἐπὶ τέλους!- συμβαδίζει μὲ τὶς «ἐπιταγὲς τῶν καιρῶν».

Καὶ προσέξτε γιατὶ τὰ μυστήρια τῆς «διακόνισσας» εἶναι «ἔγκυρα», ἀφοῦ δὲν ἔχει καθαιρεθεῖ, «ὅπως λένε ἄλλωστε καὶ οἱ ἱεροὶ κανόνες»….! Ἔτσι δὲν εἶναι;

Μπορεί να είναι εικόνα 6 άτομα 


ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΧΡΟΝΩΝ

 

Η χειροτονία των γυναικών στην Ορθόδοξη Εκκλησία – Αναβιώνει ο θεσμός των διακονισσών στο Πατριαρχείο Αλεξανδρείας

* Έκδοση συλλογικού τόμου προς τιμήν του Πατριάρχη Αλεξανδρείας κ. Θεοδώρου από το Κέντρο Οικουμενικών και Ιεραποστολικών Μελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου» της Θεσσαλονίκης

Το Κέντρο Οικουμενικών Ιεραποστολικών και Περιβαλλοντικών Mελετών «Μητροπολίτης Παντελεήμων Παπαγεωργίου» της Θεσσαλονίκης (Center of Ecumenical, Missiological and Ecological Studies ”Metropolitan Panteleimon Papageorgiou” – CEMES, http://cemes.weebly.com) με την ευκαιρία της συμμετοχής του στο ετήσιο συνέδριο Ορθόδοξης Πνευματικότητας που διοργάνωσε η μοναστική κοινότητα του Bose (στην περιοχή νοτιοανατολικά του Τορίνο της Ιταλίας) από 6 έως 9 Σεπτεμβρίου 2017, με θέμα «Το δώρο της φιλοξενίας», είχε την ιδιαίτερη χαρά και τιμή να επιδώσει στον Μακαριώτατο Πατριάρχη και Πάπα Αλεξανδρείας κ. Θεόδωρο, στο πλαίσιο ιδιαίτερης συνάντησης μαζί του, το μόλις εκδοθέν έργο του Κέντρου «Διακόνισσες, χειροτονία των γυναικών και Ορθόδοξη θεολογία».

Ο συλλογικός τόμος – την έκδοση του οποίου επιμελήθηκαν οι πανεπιστημιακοί (ΑΠΘ) και τα εταιρικά μέλη του CEMES κ.κ. Π. Βασιλειάδης, Ευαγ. Αμοιρίδου και Μόσχος Γκουτζιούδης – αποτελεί καρπό της προσπάθειας του CEMES να καταγράψει και να παρουσιάσει με επιστημονική εγκυρότητα και σεβασμό στην παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας την πραγματικότητα ως προς το θεσμό των διακονισσών. Μετά από απόφαση του Κέντρου, ο τόμος έχει αφιερωθεί στον Μακαριώτατο ως έκφραση ελάχιστης ευγνωμοσύνης για τις προσπάθειες που ο ίδιος και το σεπτό Πατριαρχείο Αλεξανδρείας καταβάλουν για τη αναβίωση του θεσμού την περιοχή ευθύνης τους, σε κανονικό πλαίσιο και σε πλήρη αρμονία με τη λειτουργική παράδοση της Εκκλησίας μας.

Ο Μακαριώτατος εξήρε τη συμβολή της Ορθόδοξης θεολογικής κοινότητας και ιδιαίτερα των μελών του Κέντρου ως προς τη διασαφήνιση των ζητημάτων που σχετίζονται με το θεσμό των διακονισσών. Σε άλλο σημείο, ο Μακαριώτατος τόνισε ότι η πρωτοβουλία της αναβίωσης του θεσμού των διακονισσών είναι συνυφασμένη με τις ιδιαίτερες ποιμαντικές και ιεραποστολικές ανάγκες της Εκκλησίας στην Αφρικανική Ήπειρο εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα το παράδειγμα αυτό να ακολουθηθεί και από άλλες κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες. Ο πρόεδρος του Κέντρου ομ. καθηγητής κ. Πέτρος Βασιλειάδης παράλληλα με την επίδοση του τόμου προσεκάλεσε το Μακαριώτατο να επισκεφτεί τα γραφεία του Κέντρου στην Ιερά Μονή Αγίας Θεοδώρας στη Θεσσαλονίκη, την οποία πρόσκληση ο Πατριάρχης ασμένως αποδέχθηκε. Επίτιμος πρόεδρος του CEMES είναι ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ανθιμος, ενώ εταιρικό μέλος και περιφερειακός εκπρόσωπός του στη Λάρισα είναι ο θεολόγος καθηγητής, Δρ. Χάρης Ανδρεόπουλος. (εδώ)

 

…………………………………………………………………………

Το 2016 ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος τελεί τον πρώτο αγιασμό των διακονισσών

Χειρογίαση των διακονισσών Πατριάρχη Αλεξανδρείας 

 


Επί της εορτής του Αγίου και Μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου του Τύρου, 17 Φεβρουαρίου 2016, ημέρα κατά την οποία ο Μακαριώτατος Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής Θεόδωρος Β' εορτάζει την ονομαστική του εορτή, τελέστηκε πανηγυρική Θεία Λειτουργία στον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου, εντός του Ιεραποστολικού Κέντρου Κολωνέζι.

Μαζί με τον Αλεξανδρινό Προκαθήμενο συνέστησαν οι Σεβασμιώτατοι Νικηφόρος, Μητροπολίτης Κινσάσα, Ιννοκέντιος, Μητροπολίτης Μπουρούντι και Ρουάντα και ο τοπικός Μητροπολίτης Κατάνγκα Μελέτιος, συνοδευόμενος από τον Κλήρο της Ιεράς Μητροπόλεως.

Όπως αναφέρει το επίσημο site του Πατριαρχείου, ο Μακαριώτατος Πατριάρχης μίλησε κατά την ομιλία του για τον Μεγαλομάρτυρα Άγιο Θεόδωρο, τονίζοντας την ομολογία του μαρτυρίου ενώπιον των διωκτών της πίστεως και την αγάπη του για τον Ιησού Χριστό.

Συμπληρώνουμε, από το ιστολόγιο Πνεύματος Κοινωνία

Απάντηση του π. Αθανασίου Μυτιληναίου.

ΕΡΩΤΗΣΗ: Γιατί οι γυναίκες δεν κάνει να μπαίνουν μέσα στο Ιερό ή να γίνονται κι εκείνες ιερείς ;

Δεν θα απαντούσα αν δεν ήταν ένα σύγχρονο θέμα. Πρέπει να σας έλεγα παιδιά για αυτό το εξής. Η Αγγλικανική «εκκλησία» αυτήν την στιγμή έχει ήδη εισαγάγει στην λατρεία ιέρειες. Δηλαδή οι γυναίκες τελούν την «θεία λειτουργία» πολύ δε παραπάνω αφού είναι ιερείς. Μπαίνουν φυσικά και στον χώρο του ιερού... ["Ν": Απ' όσο γνωρίζουμε, δεν υπάρχει συγκεκριμένη απαγόρευση για τη γυναίκα να μπαίνει στο Ιερό. Στο Ιερό δεν πρέπει να μπαίνουμε όλοι όσοι δεν έχουμε χειροτονηθεί σε κάποιο εκκλησιαστικό διακόνημα, είτε είμαστε άντρες είτε γυναίκες, ενώ οι διακόνισσες, αν και γυναίκες, φυσικά μπαίνουν στο Ιερό και βοηθούν στην τέλεση της θείας λειτουργίας ή στον καθαρισμό και την τακτοποίησή του].

Όπως θα ξέρετε η προσφορά θυσίας είναι μία ιερατική πράξις. Ο Κάιν. Ο Άβελ. Ο Αβραάμ. Ο Ιακώβ. Ο Αααρόν. Όλοι αυτοί τί έκαναν; Προσέφεραν θυσίαν. Παρατηρούμε όμως από την Αγίαν Γραφήν, ότι όλοι εκείνοι οι οποίοι προσέφεραν θυσίαν ήταν άνδρες. Δεν αναφέρεται πουθενά σε καμμία περίπτωση, ούτε μία, να έχει προσφέρει θυσία, γυναίκα. Αυτό σήμαινε ότι το ιερατικό μέρος το είχε πάντοτε ο άνδρας και συγκεκριμένα ο κάθε οικογενειάρχης, ο οποίος εξετέλεσε και χρέη ιερατικά θυσιάζοντας τόσο μέσα στον λαό του Θεού, όπως είναι οι Εβαρίοι, όσο και εις τους ειδωλολάτρας. Κάθε οικογενειάρχης ήτο και ιερεύς διότι μπορούσε να προσφέρει θυσία. Αυτό είναι πολύ χαρακτηριστικό.

Έτσι βλέπομε και καθ' όλον το μήκος της Καινής Διαθήκης αλλά και της εκκλησιαστικής μας παραδόσεως, να μην φαίνεται πουθενά γυναίκα να ιερατεύει. Ο Χριστός είχε βεβαίως μαθητάς. Αυτοί οι μαθηταί, οι Απόστολοί Του, χειροτόνησαν επισκόπους, πρεσβυτέρους, διακόνους. Πουθενά δεν βλέπομε όμως ανάθεση ιερατείας σε γυναίκα.

Βεβαίως, την συντροφιά του Κυρίου ακολουθούν και κάποιες γυναίκες που είχανε ευεργετηθεί. Και όπως λέγει ο Ιερός Ευαγγελιστής από τα υπάρχτοντα τους υπηρετούσαν τον Κύριο και την συνοδεία Του. Δεν βλέπομε όμως να έγινε ανάθεση ιερωσύνης. Πουθενά. Μπορεί οι γυναίκες να έγιναν ιεραπόστολοι να κηρύξουν το Ευαγγέλιο αλλά ιερωσύνη πουθενά.

Σας κάνει εντύπωση, ούτε αυτή η Θεοτόκος δεν εμφανίζεται με ιερατική ιδιότητα. Ούτε η Θεοτόκος. Έτσι, από την Παλαιά Διαθήκη, από την εποχή του Κάιν και του Άβελ μέχρι τον Κύριον τον Ιησούν Χριστόν, και από τον Ιησούν Χριστόν καθ’ όλον το μήκος της Καινής Διαθήκης δεν βλέπουμε πουθενά ανάθεση ιερατικών καθηκόντων σε γυναίκα.

Πώς τώρα, ύστερα από δύο χιλιάδες χρόνια Χριστιανισμού μπορούμε να λέμε ότι μπορεί η γυναίκα να ιερατεύει;

Αυτό παιδιά είναι πολύ κακό. Είναι ένας νεοτερισμός. Είναι ένα ξένο πράγμα από το ήθος της Εκκλησίας και της Ορθοδοξίας και όλα αυτά τα επινοούν μόνον οι αιρετικοί, όπως είναι οι Αγγλικανοί. Γι’ αυτό ας προσέξουμε. Μην νομίζετε πράγματα που γίνονται έξω στην Ευρώπη και στην Αμερική, ύστερα από δέκα, είκοσι, τριάντα χρόνια φτάνουν και σε μας. Δεν έγινε τίποτα έξω που να μην έφτασε και σε μας.

Κάποια μέρα λοιπόν μπορεί να αρχίσει να τίθεται θέμα. Μπορεί κάποιες γυναίκες να αρχίσουν μαινόμενες να βγαίνουν στους δρόμους και να φωνάζουν ότι πέρα από τον φεμινισμό που επικαλούνται, ότι θέλουν ισότητα με τους άντρες και να είναι και αυτές ιερείς. Γιατί τάχα λέγει εσείς μόνοι και όχι και εμείς να ιερατεύουμε;


Σας λέγω, προσέξτε αυτό το σημείο. Αυτό είναι διαβολικό διότι δεν το παρέδωκεν ο Κύριος ούτε υπήρξε εις την ιστορία. Δεν πρέπει λοιπόν έτσι να σκέφτεται μία γυναίκα, ότι μπορεί κάποτε να γίνει ιερεύς.

ΕΚΚΛΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΗΣ ΡΟΥΑΝΤΑ

 


 
Στήν Ἀφρική εἶναι πολύ συχνό τό φαι­νόμενο τῶν ἀστέγων παιδιῶν. Ἡ μητέρα, ὅταν δέν θέλει ἕνα παιδί, λέει, «εἶναι τοῦ δια­βό­λου» καί τό διώχνει. Τά παιδιά αὐτά ζοῦν μέσ’ τό δρόμο καί κάνουν πράγ­­μα­τα τοῦ δρόμου. Ἰδιαί­τε­ρα στή Ρουά­­ντα τό πρόβλημα αὐτό εἶναι πολύ ἔντο­νο.
Ἀποφασίσαμε λοιπόν, στά πλαίσια τοῦ ἱεραποστολικοῦ ἔργου στήν Ρουάντα, νά βοηθήσουμε τά παιδιά τοῦ δρόμου, πού ἔρχονται καί κοι­μοῦνται στό προαύλιο τοῦ Ναοῦ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων Πέτρου καί Παύλου Ρυαμαγκάνας.
 
Σκοπός μας εἶναι νά τούς δίνουμε φαγητό κάθε μεσημέρι καί νά βροῦμε ἕνα χῶρο νά στεγασθοῦν, ὅπου θά διαμένουν, θά πηγαίνουν σχο­λεῖο καί θά ἔχουν τήν ἀνάλογη φροντίδα ἀπό κατάλληλα ἐκπαι­δευ­μένο προσωπικό.
Ζητοῦμε τήν προσευχή σας, γιά τήν εὐώδοση αὐτοῦ τοῦ δύσκο­λου ἐγχειρήματος.
Κάνουμε ἔκκληση, κυρίως σέ ἐκπαιδευτικούς, πού γνωρίζουν τήν ἀγ­γλική γλῶσσα, νά προσφέρουν τήν βοήθειά τους μέ προσωπική ἐθε­λο­ντική ἐργασία στήν ὀργάνωση καί λειτουργία αὐτοῦ τοῦ οἰκο­τρο­φεῖου. Ἀλλά καί σέ κάθε ἀγαπῶσα καρδιά, πού θά ἤθελε νά προ­σφέ­ρει μιά ζεστή ἀγκαλιά σ’ αὐτά τά παιδιά, πού τόσο τήν ἔχουν στε­ρηθεῖ!
 
Παρακαλοῦμε γιά τήν οἰκονομική ἐνίσχυση αὐτοῦ τοῦ ἔργου. Τά ἔξοδα κάθε παιδιοῦ, γιά τήν διατροφή του, τήν ἐνδυμασία του, τή στέγασή του καί τήν ἐκπαίδευσή του ὑπολογίζονται περί τά 3€ τήν ἡμέρα, 90€ τό μῆνα ἤ 270 € τό τρίμηνο.
 
ΤΑ ΕΞΟΔΑ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΠΑΙΔΙ
ΠΙΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Διατροφή : 1€ τήν ἡμέρα
Διαμονή: 10 € τόν μῆνα
Ἐνδυμασία: 50 € ἄπαξ
Δίδαδακτρα – σχολικά εἶδη: 35€ τό τρίμηνο
 
Μπορείτε να κάνετε ΔΩΡΕΑ στον λογαριασμό τραπέζης του ιεραποστολικης αδελφότητας
Ἀριθμός Λογαριασμοῦ Ἐθνικῆς Τραπέζης
IBAN: GR 5101103260000032600342904
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΗΣ
ORTHODOX CHURCH IN TANZANIA HOLY DIOCESE OF BUKOBA
P.O.BOX. 1704 BUΚOBA - TANZANIA tel.: +255 784 530585
Τηλ. Θεοφ. Χρυσοστόμου +30 6977992424, e-mail: p.xrysostomos1956@gmail.com
 
ΙΕΡΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ
«ΣΤΑ ΙΧΝΗ ΤΟΥ ΠΑΤΡΟΚΟΣΜΑ»
Τηλ. 6943004460, e-mail: ierapostolipatrokosmas@gmail.com
 
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΚΟΣΜΑ ΑΙΤΩΛΟΥ ΑΡΝΑΙΑ
ΤΗΛ. 2372304064 & 6944122365 e-mail: i.m.agiou.kosma.arnaia@gmail.com

Παρασκευή 10 Μαΐου 2024

Η Παναγία Ζωοδόχος Πηγή στο Μπαλουκλί & το ποίημα του Γ. Βιζυηνού για τα μισοτηγανισμένα ψάρια


Γκιουζέλης Δημήτριος

Για όσους είχαμε την μεγάλη ευλογία να προσκυνήσουμε την Παναγία στο Μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής στο Μπαλουκλί, ιδιαίτερα συναισθήματα μας πλημμυρίζουν την ημέρα της μεγάλης αυτής Θεομητορικής εορτής, κάθε χρόνο την Παρασκευή της Διακαινησίμου! Έχω την αίσθηση πως όλοι συμφωνούμε πως είναι διάχυτη η μεγάλη ευλογία και η χάρη της Θεοτόκου στο ιστορικό αυτό Μοναστήρι που σήμερα πανηγυρίζει! Εύχομαι σε όλους να αξιωθούμε να προσκυνήσουμε την Παναγία μας στον ευλογημένο αυτό τόπο, όπως επίσης εύχομαι τα ψαράκια να βγουν και πάλι από το νερό, να επιστρέψουν στο τηγάνι, για να πάρει σάρκα και οστά το Ποθούμενο!!!
Χριστός Ανέστη!!! Χρόνια πολλά και ευλογημένα στις εορτάζουσες!
 
Κάθε χρόνο την Παρασκευή της Διακαινησίμου, πανηγυρίζει το γνωστό μοναστήρι της Ζωοδόχου Πηγής, έξω από τα ιστορικά τείχη της Πόλης και κοντά στο Ζεϊτίν Μπουρνού. Το Μπαλουκλί είναι από τους βασικούς τόπους που επισκέπτεται κάθε προσκυνητής της Πόλης.
Η Ιερά Πατριαρχική Σταυροπηγιακή Μονή Ζωοδόχου Πηγής Μπαλουκλί ιδρύθηκε κατά την πρώιμη βυζαντινή περίοδο και χτίστηκε για πρώτη φορά από τον αυτοκράτορα Λέοντα Α΄ τον Θράκα (457- 374) στα μέσα του 5ου αιώνα, σε μια ειδυλλιακή και καταπράσινη περιοχή, απέναντι από την πύλη της Σηλυβρίας, ή αλλιώς την πύλη της Πηγής, στο μέρος όπου η Παναγία, σύμφωνα με την παράδοση, αποκάλυψε στον αυτοκράτορα με θαυματουργικό τρόπο τη πηγή.
 
Λέει η παράδοση πως ο όταν ο Λέων ως απλός στρατιώτης έφτασε στην Κωνσταντινούπολη, συνάντησε στη Χρυσή Πύλη, κοντά δηλαδή στο Μπαλουκλί, έναν τυφλό που του ζήτησε νερό. Ψάχνοντας για νερό ο Λέων, μια φωνή του υπέδειξε την πηγή. Πίνοντας ο τυφλός και ερχόμενο το νερό στα μάτια του θεραπεύτηκε. Όταν αργότερα έγινε Αυτοκράτορας, η προφητική φωνή του θύμισε την πηγή και του είπε πως θα έπρεπε να χτίσει δίπλα της μια Εκκλησία. Πράγματι ο Λέων έκτισε μια μεγαλοπρεπή εκκλησία προς τιμή της Θεοτόκου στο χώρο εκείνο, τον οποίο και ονόμασε «Πηγή». [Τιμάται ως άγιος στις 20 Ιανουαρίου].
Εκατό χρόνια αργότερα και ο μεγάλος αυτοκράτορας Ιουστινιανός θα θεραπευθεί από το νερό της πηγής από λιθίαση, και από ευγνωμοσύνη προς την Παναγία θα χτίσει έναν λαμπρό ναό με το υλικό που είχε απομείνει από την κατασκευή της Αγίας Σοφίας. 
Ο ναός θα καταρρεύσει από σεισμό 227 χρόνια αργότερα και θα τον ξαναχτίσει η Ειρήνη η Αθηναία γύρω στο 800, ενώ θα το λαμπρύνουν οι αυτοκράτορες της Μακεδονικής Δυναστείας Βασίλειος Α΄ στα μέσα του 9ου και Ρωμανός Λακαπηνός στα μέσα του 10ου αιώνα. Ο τελευταίος θα ξαναχτίσει για τέταρτη φορά τον ναό μετά την καταστροφή το από τον τσάρο των Βουλγάρων Συμεών.
 
Στον περίβολο της μονής έστησε την σκηνή του ο σουλτάνος Μουράτ Β΄ όταν πολιόρκησε την Κωνσταντινούπολη το 1422. Η σημαντικότερη παράδοση όμως της μονής, αυτή που της έδωσε και το όνομά της, σχετίζεται με την τελική πολιορκία και την Άλωση της Πόλης από τον Μωάμεθ τον Πορθητή το 1453. 
Ένας καλόγερος, λέει η παράδοση, καθόταν δίπλα στην πηγή και τηγάνιζε ψάρια, όταν ένας επισκέπτης τον ενημέρωσε πως η Πόλη πάρθηκε. «Αποκλείεται», είπε ο καλόγερος «Αποκλείεται να πάρθηκε η Πόλη».
Επέμενε ο συνομιλητής του. «Αν αυτά τα ψάρια ζωντανέψουν και πέσουν στο νερό ξανά, τότε μόνο θα το πιστέψω.» είπε πάλι ο καλόγερος και πριν τελειώσει τον λόγο του τα ψάρια πήδησαν από το τηγάνι μέσα στην Πηγή και πήραν ζωή.
Μπαλουκλί ονομάστηκε από τότε η πηγή και το μοναστήρι, αφού έκτατε τα ψάρια, τα μπαλίκια, κολυμπούν μέσα στο νερό της. Και ο καλόγερος, συνεχίζει η παράδοση, περιμένει ακόμα, τα ψάρια να βγουν από το νερό και να τελειώσει το τηγάνισμά τους, γιατί «Τότε θα πάρουμε την Πόλη πίσω».
 
Λίγα χρόνια αργότερα ο σουλτάνος Βαγιαζήτ Β΄ (1481-1512) γκρέμισε την μονή και χρησιμοποίησε το οικοδομικό υλικό για την κατασκευή του τζαμιού του στην ομώνυμη πλατεία του τρίτου λόφου της Πόλης. Ωστόσο ο κόσμος πότε δεν έπαψε να επισκέπτεται και παίρνει για να πιει νερό από την θαυματουργεί πηγή και σύντομα ένας μικρός ναός χτίστηκε πάνω από το αγίασμα.
Ο μικρός αυτός ναός πάνω από την Πηγή καταστράφηκε από γενιτσάρους το 1825, κατά την διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Σύντομα ωστόσο τα πράγματα στην Πόλη ηρέμησαν, ενώ το 1827 ανακαλύφθηκε επιπλέον η εικόνα της Παναγίας της Μπαλουκλιώτισσας στην περιοχή και έτσι οι ορθόδοξοι πήραν το 1830 την άδεια από τον σουλτάνο Μαχμούτ Β’ να χτίσουν εκκλησία πάνω στα θεμέλια του από χρόνια κατεστραμμένου βυζαντινού ναού. Ήταν ο πέμπτος στην σειρά ναός και αυτός που σώζεται, με επεκτάσεις, ανακαινίσεις και προσθήκες ως τις μέρες μας.
 
Ο ναός λαμπρύνθηκε κατά τον 19ο και τον 20ο αιώνα και έγινε προσκύνημα πασίγνωστο, το κορυφαίο από τα πολλά αγιάσματα της Πόλης, ενώ ναοί στο όνομα της Ζωοδόχου Πηγής καθιερώνονται σε πολλά μέρη, τις πιο πολλές φορές σε σημεία όπου υπάρχει κάποια μικρή ή μεγάλη πηγή.
Κατά τα Σεπτεμβριανά (6-7 Σεπτεμβρίου 1955) και το πογκρόμ κατά των μειονοτήτων που έγινε στην Πόλη, ο ναός πυρπολήθηκε μαζί με τα κτίσματα του μοναστηριού. Ένας καλόγερος, ο υπέργηρος Λαυριώτης Χρύσανθος Μαντάς εξαφανίστηκε τότε. Μαζί του εξαφανίστηκε η υπέροχη εικόνα της Παναγιάς Μπαλουκλιώτισσα, εικόνα έξοχης Παλαιολόγειας τέχνης, η οποία, σύμφωνα με άλλη παράδοση, αποδίδεται στον Ευαγγελιστή Λουκά. Καταστροφές υπέστησαν τότε και οι τάφοι των πατριαρχών, αλλά και το παρακείμενο νεκροταφείο.
 

Ζωοδόχος Πηγή (από εδώ), αντίγραφο του ανευρεθέντος Εικονίσματος Παναγία Αργοκοιλιώτισσα Νάξος

 
Το Μπαλουκλί (Τα ψάρια της Ζωοδόχου Πηγής),
 
Σαράντα μέρες πολεμά ο Μωχαμέτ να πάρη
την Πόλη την μεγάλη.
Σαράντα μέρες έκαμεν ο ‘γούμενος το ψάρι
στα χείλη του να βάλη.
Απ’ τες σαράντα κι ύστερα, πεθύμησε να φάγη
τηγανισμένο ψάρι.
– Αν μας φυλάγ’ η Παναγιά καθώς μας’ε φυλάγει,
την Πόλη ποιος θα πάρη;
Ρίχτει τα δίχτυα στον γιαλό, τρία ψαράκια πιάνει,
– Θεός να τα βλογήση!
Το λάδι βάλλει στην φωτιά μες στ’ αργυρό τηγάνι,
για να τα τηγανίση.
Τα τηγανίζ’ από την μια, και πά’ να τα γυρίση
κι από το άλλο μέρος.
Ο παραγιός του βιαστικά πετά να του μιλήση,
και τάχασεν ο γέρος!
– Μην τηγανίζης, γέροντα, και μόσχισε το ψάρι
στην Πόλη την μεγάλη!
Την Πόλη την εξακουστή οι Τούρκοι έχουν πάρει,
μας κόβουν το κεφάλι!
– Στην Πόλη Τούρκου δεν πατούν κι Αγαρηνού ποδάρια!
Με φαίνεται σαν ψεύμα!
Μ’ αν είν’ αλήθεια το κακό, να σηκωθούν τα ψάρια
να πέσουν μες στο ρεύμα!
Ακόμ’ ο λόγος βάσταγε, τα ψάρι’ απ’ το τηγάνι,
την μια μεριά ψημένα,
πηδήξανε κι επέσανε στης λίμνης την λεκάνη,
γερά, ζωντανεμένα.
Ακόμ’ ώς τώρα πλέουνε, κόκκιν’ από το μέρος,
όπου τα είχε ψήσει.
Φυλάγουν το Βυζάντιο ν’ αναστηθή κι ο γέρος
να τ’ αποτηγανίση.
 
Υμνογραφικά (βλ. εδώ & εδώ)
 
Ἀπολυτίκιον

Ὁ ναός σου, Θεοτόκε, ἀνεδείχθη παράδεισος, ὡς ποταμούς ἀειζώους, ἀναβλύζων ἰάματα· ᾧ προσερχόμενοι πιστῶς, ὡς Ζωοδόχου ἐκ Πηγῆς, ῥῶσιν ἀντλοῦμεν, καί ζωὴν τὴν αἰώνιον· πρεσβεύεις γάρ σύ, τῷ ἐκ σοῦ τεχθέντι Σωτῆρι Χριστῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς ἡμῶν.
 
Ἀπολυτίκιον (άλλο). Ἦχος γ’. Τὴν ὡραιότητα.

Τὸν ὑπερούσιον, ὄμβρον κυήσασα, πηγὴ ζωήρρυτος, Παρθένε πέφυκας, ἀναπηγάζουσα ἡμῖν, τὸ νέκταρ τὸ ἀθάνατον, ὕδωρ τὸ ἁλλόμενον, εἰς ζωὴν τὴν αἰώνιον, νάματα γλυκύρροα, ἐκ τῆς Κρήνης σου πάντοτε, ἐξ ὧν ἐπεντρυφῶντες βοῶμεν· Χαῖρε Πηγὴ ἡ ζωηφόρος.

Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.


Ἐξ ἀκενώτου σου πηγῆς Θεοχαρίτωτε
Ἐπιβραβεύεις μοι πηγάζουσα τὰ νάματα
Ἀενάως τῆς σῆς χάριτος ὑπὲρ λόγον·
Τὸν γὰρ Λόγον ὡς τεκοῦσα ὑπὲρ ἔννοιαν
Ἱκετεύω σε δροσίζειν με σῇ χάριτι,
Ἵνα κράζω σοι, Χαῖρε ὕδωρ σωτήριον.

Μεγαλυνάριον.

Ὕδωρ τὸ ζωήρρυτον τῆς Πηγῆς, μάννα τὸ προχέον, τὸν ἀθάνατον δροσισμόν, τὸ νέκταρ τὸ θεῖον, τὴν ξένην ἀμβροσίαν, τὸ μέλι τὸ ἐκ πέτρας, πίστει τιμήσωμεν.
 

Πέμπτη 9 Μαΐου 2024

Η τάξη του κόσμου και ο Άγιος Χριστόφορος ο κυνοκέφαλος (9 Μαΐου)


Γράφει ο Μάριος Νοβακόπουλος* Αντίβαρο

Γνωρίζοντας τον Άγιο

Η μορφή του Αγίου Χριστοφόρου είναι πολύ γνωστή και αγαπητή στον πιστό κόσμο. Ο γιγαντόσωμος άνδρας που διακινδυνεύει τη ζωή του για να περάσει το μικρό Χριστό από το ποτάμι έχει αναδειχθεί σε προστάτη των οδοιπόρων, για αυτό και το εικόνισμα του απαντάται συχνά σε αυτοκίνητα.

Ο Χριστόφορος είναι ένας άγιος της ανατολικής χριστιανικής παράδοσης, μάρτυρας των ρωμαϊκών διωγμών. Όμως η γνωστή εκδοχή της μυθιστορίας του είναι δυτικής προελεύσεως. Η παραδοσιακή απεικόνιση του είναι ως στρατιωτικού αγίου, και συγκεκριμένα έτσι:



Κατά κανόνα και επί αιώνες, ο Άγιος Χριστόφορος είχε το μοναδικό “προνόμιο” να απεικονίζεται με κεφάλι σκύλου.

Η πρώτη τέτοια εμφάνιση γίνεται τον έκτο αιώνα, αλλά πλήθος αντιστοίχων αγιογραφιών θα φιλοτεχνηθούν στην Ελλάδα επί Τουρκοκρατίας και στη Ρωσία. Ήταν τέτοια η κακή εντύπωση που προκάλεσε αυτή η εικόνα (που θυμίζει πιο πολύ τον Αιγύπτιο θεό Άννουβι παρά μάρτυρα της Εκκλησίας) που το 18ο αιώνα η Ρωσική ιεραρχία την απαγόρευσε. Σήμερα προφανώς δεν εμφανίζεται πουθενά, και αν κανείς τυχαία πέσει πάνω της (όπως ο γράφων ως μαθητής σε επίσκεψη στο Βυζαντινό μουσείο της Αθήνας) ευκολότερα θα νιώσει κατάπληξη παρά κατάνυξη.

Η απεικόνιση αυτή προέρχεται από παραδόσεις του βίου του, οι οποίες τονίζουν την αγριότητα του πριν βαπτιστεί, αλλά και τη μακρινή του καταγωγή. Κατά την αρχαιότητα και το Μεσαίωνα ήταν σύνηθες να αποδίδονται σε απομακρυσμένους και βαρβαρικούς λαούς τερατόμορφα χαρακτηριστικά. Υπάρχουν μύθοι για πολέμους του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά κυνοκεφάλων, ενώ συγκαταλέγονται στις άγνωστες φυλές που καταγράφει ο Ρωμαίος ιστορικός Πλίνιος. Τα τερατόμορφα αυτά πλάσματα στην ιουδαιοχριστιανική γραμματεία συνδέονται με την καταραμένη, αμαρτωλή γενιά του Κάιν, από την οποία προήλθαν οι γίγαντες που λυμαίνονταν τη Γη πριν τον κατακλυσμό του Νώε (Γένεση 6:1-4). Στους λατινικούς βίους του Χριστοφόρου παρατηρείται η εναλλαγή των όρων cananeus (παγανιστής της Χαναάν-στην Παλαιά Διαθήκη ταυτίζονται με τους προκατακλυσμιαίους γίγαντες, βλ. Αριθμοί 13:33), caineus (απόγονος του Κάιν) και canineus (κυνόμορφος).
[Σημ.: μια αναλυτική μελέτη για τους προκατακλυσμιαίους γίγαντες, την οποία συνιστούμε, δημοσιεύεται εδώ].

Είναι αναμενόμενο να παραμερίζουμε τέτοιου είδους καλλιτεχνικές-αγιογραφικές αποτυπώσεις ως υπολείμματα δεισιδαιμονιών και αμάθειας. Αντίθετα με τους ανθρώπους της εποχής, γνωρίζουμε πως δεν υπάρχουν τέτοια τέρατα, κι ότι ακόμη και οι πλέον πρωτόγονες και απολίτιστες φυλές δεν έχουν κεφάλια σκύλων-είναι άνθρωποι όπως όλοι οι άλλοι. Και όμως η κυνοκέφαλη απεικόνιση του Αγίου Μάρτυρος Χριστοφόρου κρύβει πολύ μεγάλο θεολογικό βάθος, το οποίο μπορεί να μας βοηθήσει να βγάλουμε (για λίγο έστω) τα κοσμικά γυαλιά και να δούμε τον κόσμο με αρχαία μάτια. Από την άλλη, ως εικόνα που εμφανίστηκε την εποχή της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, δείχνει πως έβλεπε τον κόσμο και τη θέση της σε αυτόν η ορθόδοξη τάξη πραγμάτων. Μέσα από την ανάλυση της φύσεως του ανθρώπου, της αντιλήψεως του χώρου, του ορίου, της Εκκλησίας και των εσχάτων, προκύπτει ένα ενδιαφέρον αφήγημα πολιτικής θεολογίας και κοσμολογίας.

"Ν": Σημειώνουμε ότι, για την απεικόνιση του αγίου ως κυνοκέφαλου, τόσο το Βασιλειανό Μηνολόγιο (PG 117, 444) όσο και το Συναξάριον Κωνσταντινουπόλεως (στ. 667), αμφότερα του 10ου αιώνα, επισημάνουν ότι, αντίθετα με κάποιες μυθώδεις τερατολογίες (όπως γράφουν), ο άγιος εικονιζόταν έτσι «διά το εθνικόν είναι και άγριον και φοβερόν».

Ο άνθρωπος και τα όρια του

Στην αρχαία χριστιανική αντίληψη του κόσμου, όπως την περιγράφει χαρακτηριστικά ο Άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής, υπάρχει η βασική αρχή “ο άνθρωπος είναι μικρόκοσμος και ο κόσμος, μακροάνθρωπος”. Δηλαδή οι βασικές αρχές της κτίσεως και της τάξης με την οποία είναι δομημένη ενυπάρχουν μέσα στο ανθρώπινο πρόσωπο και αντιστρόφως. Ο άνθρωπος είναι το κορυφαίο και κεντρικό δημιούργημα του Θεού και μεσολαβητής μεταξύ Εκείνου και της λοιπής Κτίσεως του.

Ο άνθρωπος ως οντότητα κινείται σε δύο κατευθύνσεις. Η μία, προς τα μέσα και προς τα πάνω, τον φέρει σε επαφή με την ψυχή του, την ουράνια τάξη και τον ίδιο το Θεό. Η άλλη, προς τα έξω και προς τα κάτω, τον συνδέει με την λοιπή Κτίση και το Χάος. Το δίπολο του Χάους και της Τάξεως, δηλαδή της περιφέρειας και του κέντρου, είναι κομβικό στην χριστιανική κοσμοθέαση. Στο κέντρο βρίσκεται προφανώς ο Θεός, ο οποίος είναι ο ουράνιος και αιώνιος βασιλεύς, κριτής, νομοθέτης και συντηρητής της λειτουργίας και της αρμονίας της υπάρξεως. Ο Θεός ως Λόγος συνέχει την Κτίση σε Τάξη. Η απομάκρυνση από τον Θεό οδηγεί από τα ουράνια στα γήινα, τα φθαρτά και ατελή. Πιο πέρα ακόμα αρχίζει να αλλοιώνεται η πρέπουσα δομή του ανθρώπου και του κόσμου, καραδοκεί το Χάος. Μακριά από το Θεό ανθεί η ανομία, το σκότος, η αταξία και η σύγχιση. Όλα αυτά ενσαρκώνει ο διάβολος, ο αρχέκακος όφις που αντιμάχεται το Θεό και την Αλήθεια του και ζητά την καταστροφή του ανθρώπου. Από την πρώτη εμφάνιση του στον Κήπο της Εδέμ, ο ανθρωποκτόνος διάβολος εξαπατά και προκαλεί απομάκρυνση από το Θεό. Έτσι έχουμε την Πτώση.

Μετά την Πτώση, ο άνθρωπος απομακρύνεται από το κέντρο της θείας αγάπης και εξορίζεται από τον Παράδεισο. Από εκεί που βρισκόταν μέσα στη δόξα του θεού και σε τέλεια κοινωνία με Αυτόν, στα Άγια των Αγίων, βρίσκεται αποκλεισμένος στον σκληρό κόσμο, όπου ο Αδάμ θα ιδρώνει για να βγάλει το ψωμί του και η Εύα θα πονάει για να γεννήσει τα παιδιά της. Οι δύο κατευθύνσεις γίνονται όρια. Πίσω του, όπως δείχνει πολύ παραστατικά η αγιογραφία, οι πύλες της Βασιλείες είναι κλειστές (και θα παραμείνουν ώσπου να τις ανοίξει ο σταυρικός θάνατος και η Ανάσταση του Χριστού), φρουρούμενες από ένοπλο Σεραφείμ. Για να αντιμετωπίσει όμως τον κόσμο, ο άνθρωπος εφοδιάστηκε από τον Θεό με “χιτώνας δερματίνους” (Γεν 3:21). Οι χιτώνες συμβολίζουν το θείο δώρο της τεχνικής γνώσης, με την οποία ο άνθρωπος δαμάζει τη φύση για να επιβιώσει και να καλύψει τις ανάγκες του. Όμως περνούν και μία ισχυρή αντίφαση: ο άνθρωπος γλιτώνει το θάνατο με προϊόντα θανάτου (δέρματα νεκρών ζώων). Το σώμα και η ύλη είναι η ρίζα των παθών, αλλά και το όχημα της επιβίωσης και της σωτηρίας. Καθώς ο πεπτωκώς άνθρωπος βρίσκεται μεταξύ του κέντρου (Θεός) και της περιφέρειας (χάος, θάνατος)., οι χιτώνες λειτουργούν ως ασπίδα και “ζώνη ασφαλείας”. 

 Η πρώτη γνωστή απεικόνιση του Αγίου Χριστοφόρου ως κυνοκεφάλου (6ος αι.), να σκοτώνει φίδια μαζί με τον Άγιο Γεώργιο.

Η αυτοκρατορία αντανακλά τη Θεία Τάξη

«Ἀρχαία» καλεῖται κι ὅμως εἶναι τό μέλλον. Τό σύστημα πού ἀναγνωρίζει, αὐτό τῶν Ἀγγέλων.Κακίας ριζοτόμος, ἀρετῆς φυτοκόμος, ὁ Νόμος τοῦ Φωτός, ἀλαστόρων ὁ τρόμος!Στύλος ἀκλόνητος μέσα στήν πτώση. Αὐτή πού θά σώσει καί θά δώσει τήν ὤση.Βακτηρία ἀπερίτρεπτη, μέσα στό χάος, φάρος τηλαυγής, ὑπερκόσμιον φάος!Αὐτή ἀγρυπνεῖ ὅταν ὁ κόσμος καθεύδει, γρηγορεῖ ὅταν εἶναι σέ ρέμβη. Τροχοπέδη,στά σκοτεινά τά σχέδια τῶν τεχνουργῶν, τοῦ ὕπνου καί τῆς ἀπωλείας τῶν ψυχῶν!

Αρχαία Τάξη Πραγμάτων
 

Αυτό το σχήμα δεν περιορίζεται στο ανθρώπινο πρόσωπο, επεκτείνεται και στον κόσμο. Το κέντρο συνιστά το γνώριμο και το αγαθό, ενώ στην περιφέρεια επικρατεί η αταξία και το χάος. Εκεί είναι που η βιβλική θεολογία συναντά την ιστορία του Αγίου Χριστοφόρου, και αυτή με τη σειρά της φωτίζει τον τρόπο με τον οποίο η Ορθόδοξη αυτοκρατορία έβλεπε εαυτόν και το περιβάλλον της.

Οι κυνοκέφαλοι είναι σαφές δείγμα του χάους. Μυθικά πλάσματα με τερατώδη μορφή, τέκνα του Κάιν κατά τη βιβλική ερμηνεία, ανθρωποφάγοι και βίαιοι, αποτελούν ενδεικτική απεικόνιση του βαρβάρου ανθρώπου, που μακριά από το φως του Χριστού ζει μέσα στις υπερβολές των παθών του χωρίς κανέναν έλεγχο. Αντίθετα, η αυτοκρατορία είναι ενσάρκωση της τάξεως. H κληρονομιά της Ρώμης αφ’ εαυτή θα μπορούσε να δικαιολογήσει μία τέτοια αντίληψη, όμως η έλευση του χριστιανισμού ενέδυσε την ιδεολογία της υπεροχής με έναν μεταφυσικό μανδύα. «Το Κράτος των Ρωμαίων ου καταλυθήσεται, θα μείνει αλώβητον ανά τους αιώνας, ως πρώτον πιστεύσαν εις τον Δεσπότην Χριστόν» έγραφε ο μοναχός Κοσμάς ο Ινδικοπλεύστης τον 6ο αιώνα, εκθέτοντας λιτά την υπερηφάνεια της ρωμαϊκής παντοδυναμίας και την αυτοπεποίθηση (ή αλαζονεία) της θείας ευνοίας. Τρεις αιώνες αργότερα, όταν ο Κωνσταντίνος-Κύριλλος αποπειράθηκε να ευαγγελίσει τους Χαζάρους, είπε μιλώντας για το Βυζάντιο: «Στη Γη υπάρχει μόνο ένα αληθινό βασίλειο, που έχει για πρότυπο και υπόδειγμα την ουράνια βασιλεία, αυτό που ποτέ δεν θα καταλυθεί».

Η μοναδικότητα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας έγκειτο στη μίμηση της θείας τάξεως. Η θέση του αυτοκράτορος μέσα στην αυλή του, το κράτος του και την υφήλιο ελάμβανε ως πρότυπο την ουράνια τάξη του Χριστού εν μέσω των αγγέλων, των δικαίων και όλης της Κτίσεως, σχήμα που αποτυπώνεται (αλλά δεν περιορίζεται) στην αντίληψη «ένας Θεός στους ουρανούς, ένας βασιλεύς στη Γη», δημοφιλή στη χριστιανική φιλολογία ήδη από τον καιρό του Μ. Κωνσταντίνου. 

Υπό το Θεό, ουράνιο πατέρα και βασιλέα, κατατάσσεται η ιεραρχία των αγγέλων (Αρχάγγελοι, Θρόνοι, Σεραφείμ, Χερουβείμ κ.α.), τοποθετημένη πέριξ του θρόνου του. Στη Γη λοιπόν υπό τον αυτοκράτορα ο πεπολιτισμένος κόσμος απλώνεται ακτινωτά γύρω από την Κωνσταντινούπολη, με τους “αδελφούς” του (Γερμανός ή Φράγκος αυτοκράτορας της δύσεως), τους “υιούς” του (π.χ. Βούλγαροι και Αρμένιοι ηγεμόνες) και στο τέλος “φίλους” και “δούλους”. Πέρα από τα όρια της ορθόδοξης κοινοπολιτείας, απλωνόταν η “ακοσμία των ανιδρύτων εθνών“, οι βάρβαροι.

Και κάπου στη μέση εμφανίζεται ο Άγιος Χριστόφορος. Ο Άγιος προέρχεται από τις τάξεις των βαρβάρων και των τεράτων. Ανακαλύπτοντας το Χριστό όμως μπορεί να γίνει παιδί του Θεού, να εισέλθει στην κοινωνία των σεσωσμένων τροπαιοφόρος. Ελευθερώνεται από την κυριαρχία του διαβόλου και αξιώνεται να φορέσει το στεφάνι του μαρτυρίου. Κανένας άνθρωπος και κανένας λαός, όσο απόμακρος, άγριος και απολίτιστος και να είναι, δεν είναι εκτός της δύναμης της χάριτος του Χριστού. 

Στη βυζαντινή εικονογραφία της Πεντηκοστής, ως γνωστόν, απεικονίζονται οι απόστολοι να κάθονται σε ημικύκλιο και ανάμεσα τους βρίσκονται οι προσωποποιήσεις των διαφόρων εθνών. Στην ανατολική παράδοση, μερικές φορές ανάμεσα στα έθνη βρίσκονταν και κυνοκέφαλοι. Η Πεντηκοστή και ο Άγιος Χριστόφορος δείχνουν την Εκκλησία επί της οποίας “πύλαι άδου ου κατισχύσουσιν” (κατά Ματθαίον 16:17). Για αυτό συχνά ζωγραφίζονταν, η μεν πάνω από παράθυρα και πόρτες και η δε στην έξοδο της Εκκλησίας. Είναι η πρόσκληση του “πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη” (Μτθ 28:19) μαζί με την επιφύλαξη της προστασίας απέναντι στο κακό. 

 

Κυνοκέφαλος στέκεται ανάμεσα στους αποστόλους, σε εικόνα της Πεντηκοστής

Ο Άγιος Χριστόφορος είναι λοιπόν ο Ακρίτας της θείας-αυτοκρατορικής τάξεως, στους ουρανούς και στη Γη, όπως οι πρώην βαρβαρικοί λαοί που εκχριστιάνιζε και εκπολίτιζε το Βυζάντιο (π.χ. Ρώσοι) εντάσσονταν στο σύστημα του και υπερασπίζονταν πλέον την πίστη και τη βασιλεία. Θωρακισμένος, ένοπλος και ενίοτε δρακοντοκτόνος, εντάσσεται στη χορεία των πολεμιστών του Θεού, μαζί με τον Άγιο Γεώργιο, το Δημήτριο, τους Θεοδώρους και τους Αγγέλους Ταξιάρχες. Γιατί οι δυνάμεις του χάους δεν υφίστανται απλώς κάπου μακριά. Καραδοκούν στα όρια (της αυτοκρατορίας ή του κάθε ανθρώπου ξεχωριστά) για να επιτεθούν.


Η Εκκλησία, ο λαός του Θεού (Νέος Ισραήλ) και η αυτοκρατορία που κατ’ οικονομίαν Εκείνος ανύψωσε και επέλεξε για να τους προστατεύει, βρίσκεται διαρκώς στο στόχαστρο των αντιθέων δυνάμεων:

«Καὶ ὅταν τελεσθῇ τὰ χίλια ἔτη, λυθήσεται ὁ σατανᾶς ἐκ τῆς φυλακῆς αὐτοῦ, 8 καὶ ἐξελεύσεται πλανῆσαι τὰ ἔθνη τὰ ἐν ταῖς τέσσαρσι γωνίαις τῆς γῆς, τὸν Γὼγ καὶ τὸν Μαγώγ, συναγαγεῖν αὐτοὺς εἰς τὸν πόλεμον, ὧν ὁ ἀριθμὸς αὐτῶν ὡς ἡ ἄμμος τῆς θαλάσσης. 9 καὶ ἀνέβησαν ἐπὶ τὸ πλάτος τῆς γῆς, καὶ ἐκύκλευσαν τὴν παρεμβολὴν τῶν ἁγίων καὶ τὴν πόλιν τὴν ἠγαπημένην· καὶ κατέβη πῦρ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἀπὸ τοῦ Θεοῦ καὶ κατέφαγεν αὐτούς» (Αποκάλυψη 20:7-9)

Η παρεμβολή των Αγίων, η Πόλις η ηγαπημένη, στο ορθόδοξο φαντασιακό είναι η Κωνσταντινούπολη. Η Βασιλεύουσα, η Αγία Σιών, η Νέα Ιερουσαλήμ, αποτελεί το «ομφαλείον» του κόσμου, καθώς είναι θεοφρούρητη, αφιερωμένη στο Δεσπότη Χριστό από τον ιδρυτή της Κωνσταντίνο και προστατευμένη από τη Θεοτόκο Υπέρμαχο Στρατηγό. Όπως και η βιβλική Νέα Ιερουσαλήμ (η ανακαινισμένη Κτίση μετά τη Δευτέρα Παρουσία, ο Παράδεισος), έχει «τεῖχος μέγα καὶ ὑψηλόν» (Απ 21:12), για να φυλάσσει τους ενοίκους της και το ναό του Θεού (Αγία Σοφία).

Η Εκκλησία μαχόταν τον «αόρατο πόλεμο» απέναντι στα πάθη, την ανθρώπινη κακία και τις μηχανορραφίες του Πονηρού. Η αυτοκρατορία ήταν εκείνη που όφειλε να αποκρούσει τις βαρβαρικές δυνάμεις, οι οποίες πολεμώντας τη θεοφόρο παγκόσμιο τάξη γίνονταν (ακουσίως ή εκουσίως) όργανα του διαβόλου. Παρ’ ότι η ορθοδοξία δεν ανέπτυξε ποτέ δόγμα ιερού ή έστω δικαίου πολέμου όπως οι καθολικοί, η υπεράσπιση του συμπλέγματος Βασιλεία-Εκκλησία ήταν υπόθεση και θρησκευτικής σημασίας, με πρότυπο την υπερκόσμια διαπάλη του Καλού και το Κακό.

«Καὶ ἐγένετο πόλεμος ἐν τῷ οὐρανῷ· ὁ Μιχαὴλ καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ –τοῦ πολεμῆσαι μετὰ τοῦ δράκοντος· καὶ ὁ δράκων ἐπολέμησε καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ, 8 καὶ οὐκ ἴσχυσεν, οὐδὲ τόπος εὑρέθη αὐτῷ ἔτι ἐν τῷ οὐρανῷ. 9 καὶ ἐβλήθη ὁ δράκων, – ὁ ὄφις ὁ μέγας ὁ ἀρχαῖος, ὁ καλούμενος Διάβολος καὶ ὁ Σατανᾶς, ὁ πλανῶν τὴν οἰκουμένην ὅλην, ἐβλήθη εἰς τὴν γῆν, καὶ οἱ ἄγγελοι αὐτοῦ μετ᾿ αὐτοῦ ἐβλήθησαν» (Απ 12:7-9)

Ο αυτοκράτορας, ο μέγας «βασιλεύς βασιλέων», οδηγούσε τον στρατό στη μάχη με λάβαρα του Χριστού, της Παναγίας και των πολεμιστών Αγίων: Κατά την παράδοση, ο βασιλεύς (ή ο επικεφαλής στρατηγός) πριν την έφοδο αναφωνούσε «Nobiscum Deus» (μεθ’ ημών ο Θεός), με το στράτευμα να απαντά στα ελληνικά «Κύριε Ελέησον». Αρχέτυπο της εικόνας αυτής ήταν ο ίδιος ο Χριστός:

«Καὶ εἶδον τὸν οὐρανὸν ἀνεῳγμένον, καὶ ἰδοὺ ἵππος λευκός, καὶ ὁ καθήμενος ἐπ᾿ αὐτόν, καλούμενος πιστὸς καὶ ἀληθινός, καὶ ἐν δικαιοσύνῃ κρίνει καὶ πολεμεῖ· 12 οἱ δὲ ὀφθαλμοὶ αὐτοῦ ὡς φλὸξ πυρός, καὶ ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ διαδήματα πολλά, ἔχων ὀνόματα γεγραμμένα, καὶ ὄνομα γεγραμμένον ὃ οὐδεὶς οἶδεν εἰ μὴ αὐτός, 13 καὶ περιβεβλημένος ἱμάτιον βεβαμμένον ἐν αἵματι, καὶ κέκληται τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. 14 καὶ τὰ στρατεύματα τὰ ἐν τῷ οὐρανῷ ἠκολούθει αὐτῷ ἐπὶ ἵπποις λευκοῖς, ἐνδεδυμένοι βύσσινον λευκὸν καθαρόν. 15 καὶ ἐκ τοῦ στόματος αὐτοῦ ἐκπορεύεται ρομφαία ὀξεῖα δίστομος, ἵνα ἐν αὐτῇ πατάσσῃ τὰ ἔθνη· καὶ αὐτὸς ποιμανεῖ αὐτοὺς ἐν ράβδῳ σιδηρᾷ· καὶ αὐτὸς πατεῖ τὴν ληνὸν τοῦ οἴνου τοῦ θυμοῦ τῆς ὀργῆς τοῦ Θεοῦ τοῦ παντοκράτορος. 16 καὶ ἔχει ἐπὶ τὸ ἱμάτιον καὶ ἐπὶ τὸν μηρὸν αὐτοῦ ὄνομα γεγραμμένον, βασιλεὺς βασιλέων καὶ κύριος κυρίων» (Απ 19:11-16)

Η εμμονή στα όρια και η αδυναμία υπερκέρασης τους για να σωθούν ψυχές είναι αμαρτία. Όμως η απώλεια των ορίων οδηγεί στην καταστροφή και το χάος. Κάθε φορά που το Βυζάντιο κινδύνευε με κατάκτηση, τρόμος κυρίευε τους κατοίκους του: αφού η αυτοκρατορία ήταν η δύναμη που συγκρατούσε τις δυνάμεις του χάους, το Κατέχον, μόνο στο τέλος των καιρών θα μπορούσε να ηττηθεί από τον ίδιο τον Αντίχριστο. Πτώση της αυτοκρατορίας σήμαινε τέλος του κόσμου.

Η ιδέα του Κατέχοντος (Β’ προς Θεσσαλονικείς 2:6-7), της δύναμης που συγκρατεί τις δυνάμεις της ανομίας και καθυστερεί την αναπόφευκτη μεν, προσωρινή δε, επικράτηση του Αντιχρίστου, αποτελούσε το θεμέλιο λίθο της χριστιανικής πολιτικής θεολογίας και εσχατολογίας. Η αντίληψη αυτή ενείχε και το Βυζάντιο και τη δυτική Αγία Ρωμαϊκή (Φραγκο-Γερμανική) αυτοκρατορία. Στη σύγχρονη εποχή ανασύρεται από τον Γερμανό συγγραφέα Καρλ Σμιτ, σήμερα δε παίζει αυξανόμενο ρόλο στη μεσσιανική ιδεολογία της ρωσικής δεξιάς, που βλέπει την ανασύσταση της ορθοδόξου ρωσικής αυτοκρατορίας ως κοσμικό εμπόδιο εναντίον της άνομης, μεταχριστιανικής Δύσης.

(Αυτές ερμηνείες είναι σχετικές και υποκρύπτουν πολιτική σκοπιμότητα. Συνήθως οι πατέρες ερμηνεύουν το Κατέχον ως την Εκκλησία ή το Άγιο Πνεύμα).

Αν λοιπόν η αυτοκρατορία ή η Εκκλησία είναι το Κατέχον, τότε εύστοχα ο Άγιος Χριστόφορος έχει ονομαστεί «προστάτης άγιος του τέλους του κόσμου», αιώνιος και έσχατος πρόμαχος απέναντι στον πολύμορφο κυκεώνα του χάους. Από το χάος στη διεθνή πολιτική μέχρι την οικογένεια και την ίδια την ανθρώπινη ψυχή.

ΕΜΠΝΕΥΣΗ ΑΠΟ:

Pentecost for the Zombie Apocalypse
The Icon of Saint Christopher
The dog-headed Icon of Saint Christopher part 2: encountering Saint Christopher

*φοιτητής διεθνών, ευρωπαϊκών και περιφερειακών σπουδών (mnovakopoulos.blogspot.gr)

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: 9 Μαΐου εορτάζουν, μεταξύ άλλων, ο άγιος Μεγαλομάρτυς Χριστόφορος, ο άγιος Νικόλαος ο εν Βουνένοις με τα δέντρα που αιμοραγούν και ο προφήτης Ησαΐας (ιδού το βιβλίο του στην Παλαιά Διαθήκη από την Ιερά Μητρόπολη Γουμενίσσης).