Τετάρτη 2 του Φλεβάρη, τα μεσάνυχτα, η ΕΤ 1 προβάλλει την εξαιρετική ταινία "Το Νησί" (Octrob), του εξαίρετου Μοσχοβίτη σκηνοθέτη Pavel Lounguine (Taxi blues, Luna park).
Πρόκειται για μια περιπέτεια, που αφηγείται την ιστορία του π. Ανατόλιου, ενός παράξενου μοναχού σ' ένα νησί του ρωσικού βορρά. Ο μοναχός εκείνος, παλεύοντας με προσωπικά πάθη, έζησε ως "διά Χριστόν σαλός", δηλαδή παρίστανε τον τρελό κρύβοντας από τους άλλους ότι είχε γίνει πλέον ένας άγιος. Μόνο τα παιδιά και οι ταπεινοί αντιλαμβάνονταν τι κρυβόταν μέσα στην ψυχή του.
Οι "διά Χριστόν σαλοί" (=τρελοί) είναι μια ομάδα αγίων της Ορθοδοξίας, ιδιόρρυθμοι ασκητές που ζουν μέσα σε κοινωνίες και κρύβουν την αγιότητά τους με αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά. Έτσι, α) παλεύουν ενάντια στον εγωισμό, που γίνεται μεγαλύτερος πειρασμός για τον άνθρωπο που προοδεύει στην αγιότητα, β) αποφεύγουν την τιμή των ανθρώπων, την οποία δεν επιθυμούν, γ) δοκιμάζουν και ασκούν κριτική στην υποκρισία της κοινωνίας, που, κάτω από μια ψεύτικη "ηθική", κρύβει ένα σωρό αμαρτίες και ανομολόγητα πάθη. Έτσι π.χ. ο άγιος Νικόλαος του Πσκωφ (Ρωσία), εμφανίστηκε στον εγκληματικό τσάρο Ιβάν τον Τρομερό και του πρόσφερε ένα πιάτο με ωμό κρέας, για να στηλυτεύσει την αιμοσταγή βασιλεία του. Ο άγιος Βασίλειος της Μόσχας "έφτυνε τους τοίχους των εκκλησιών, για να φύγουν οι δαίμονες, και φιλούσε τους τοίχους των πορνείων, για να τιμήσει τους λυπημένους αγγέλους που έστεκαν απ' έξω".
Διά Χριστόν σαλοί στο Βυζάντιο ήταν και η αγία Ισιδώρα, ο άγιος Ευφρόσυνος ο Μάγειρας, ο άγιος Ανδρέας ο σαλός κ.π.ά.
Τέτοιοι αγιασμένοι αγωνιστές υπάρχουν και σήμερα, όπως η αγία Γερόντισσα Ταρσώ της Κερατέας, η Στέλλα Μιτσακίδου (το "Σπουργιτάκι του Θεού") στην Αθήνα, η αγία Σοφία η "Ασκήτισσα της Παναγιάς" στην Καστοριά και αρκετοί άλλοι.
Περισσότερα στοιχεία μπορείτε να βρείτε στην αντίστοιχη ενότητά μας & ιδιαίτερα εδώ. Ωστόσο, παρακολουθήστε την ταινία, αν μπορείτε να ξενυχτίσετε λίγο. Αλλιώς δείτε την στο Ίντερνετ (βλ. παρακάτω). ΑΞΙΖΕΙ!
ΥΓ. Από αυτό το post μας αντιγράφω ένα σχόλιο για ορθόδοξες ταινίες και το πόσο σπάνιες είναι. Γράφαμε: Ευτυχώς υπάρχουν μερικές εξαιρέσεις, ίσως όλες ξένες, όπως ο κλασικός (παλιός) "Αντρέι Ρουμπλώφ" του μεγάλου Αντρέι Ταρκόσφκι, το περίφημο "Νησί", το "Μοναστήρι" και κάποια (ρωσικά κυρίως) κινούμενα σχέδια... [προσθέτω και τον Τσάρο].
Απορώ πως οι ιθύνοντες της ΕΤ άφησαν να προβληθεί τέτοια ταινία με τέτοιους άθεους που βασιλεύουν εκεί ! Μερικές φορές τους τυφλώνει ο Θεός και δείχνουν κάτι πνευματικό και ωφέλιμο!
ΑπάντησηΔιαγραφήΟ γνωστός αγιορείτης μοναχός π. Μωυσής -που ιδιαίτερα σέβομαι και υπολήπτομαι- γράφει για την ταινία, σε επίλογο ειδικού άρθρου του:
ΑπάντησηΔιαγραφή" Θα μπορούσε η Ορθοδοξία να εμπνεύσει την τέχνη. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει. Υπάρχει μια δυσπιστία κι επιφύλαξη των καλλιτεχνών, των λογοτεχνών και των διανοούμενων στις πηγές της ορθόδοξης πίστης. Ο καταπληκτικός Ντοστογιέφσκι των "αδελφών Καραμαζόφ", ο υπέροχος Παπαδιαμάντης των ωραιότατων διηγημάτων, ο Ταρκόφσκι των ταινιών με νόημα και ουσία, ο Σολωμός των κατανυκτικών στίχων έχουν από τους Νεοέλληνες λησμονηθεί. Ο ρώσος σκηνοθέτης P. Lounguine διάβασε Γεροντικά και Συναξάρια και κατάλαβε καλά τι σημαίνει ορθόδοξη πνευματικότητα. Έτσι το "νησί του" μας διδάσκει ότι άνθρωπος δεν είναι μόνο όποιος τρώει και κοιμάται, κερδίζει και εξουσιάζει. Αληθινός άνθρωπος είναι όποιος γνωρίζει να υπομένει, ν' αγαπά κι ελπίζει. Ο Ανατόλιος είναι ένας τέτοιος άνθρωπος.
Η μεγάλη ή η μικρή οθόνη μάς παρουσιάζουν συνεχώς τον αγχωμένο υπεράνθρωπο, τον εξουσιαστή, τον εξυπνάκια, τον υποκριτή, τον ανερχόμενο πατώντας επί πτωμάτων ή τον παλιάνθρωπο που αισχρολογεί, ασχημονεί, υβρίζει, ψεύδεται, απατά και κολακεύει. Σπάνια η αγιότητα στον κόσμο και δεν παρουσιάζεται πια.
Ο Ανατόλιος δεν μπορεί πλέον να είναι ήρωας καμιάς ελληνικής ταινίας.
Δεν είναι ένας διά Χριστόν σαλός της αρχαίας αγιοτρόφου ορθόδοξης παράδοσης, αλλά ένας ενοχλητικός, άξεστος, βαρύς, θεοπάλαβος καλόγερος. Κι όμως η παράδοση κρυμμένη υπάρχει και στο Άγιον Όρος και αλλού. "
Το άρθρο δημοσιεύεται στο: http://trelogiannis.blogspot.gr/2013/06/blog-post_5635.html