Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

 

Ο Κύριος, έφηβος, βοηθά τον θετό του πατέρα άγιο Ιωσήφ στο ξυλουργείο (από εδώ)

Απόσπασμα από την ανάρτηση Πρόσωπα κοντά στον Ιησού, αλλά και από αυτό το αφιέρωμα στον άγιο Ιάκωβο τον Αδελφόθεο

Είναι προφανές ότι στην αρχαία Εκκλησία όλοι ήξεραν τι σχέση είχαν με τον Ιησού οι λεγόμενοι «αδελφοί Του». Γι’ αυτό και τα ευαγγέλια, αν και τους αναφέρουν, δεν δίνουν κάποια διευκρίνιση. Άλλωστε δύο απ’ αυτούς, ο Ιάκωβος και ο Ιούδας (όχι βέβαια ο Ισκαριώτης) είναι και συγγραφείς δύο βιβλίων (επιστολών) που βρίσκονται μέσα στην Καινή Διαθήκη.

Προς ενίσχυση της ορθόδοξης άποψης (που είναι κι η άποψη της αρχαίας Εκκλησίας) ότι οι αδελφοί του Κυρίου δεν ήταν τέκνα της Παναγίας, παρατηρούμε ότι και ο Ιάκωβος και ο Ιούδας αποφεύγουν να αναφέρουν τον εαυτό τους ως αδελφό Του στο προοίμιο των επιστολών τους.

Παρακάτω δίνουμε κάποια στοιχεία για την οικογενειακή κατάσταση του Κυρίου, αλιευμένα από Πατέρες και εκκλησιαστικούς συγγραφείς.

Πηγές:
άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, Ερμηνεία εις το κατά Ιωάννην.
άγιος Σωφρόνιος Ιεροσολύμων, Υπομνήματα.
Κοσμάς Βεστίτωρ, Εγκώμιον εις τους δικαίους Ιωακείμ και Άνναν.
άγιος Συμεών ο Μάγιστρος και Λογοθέτης, Χρονικό.
Hippolytus Thebanus, in Chronico opere.
Όλα τα παραπάνω βρίσκονται συνοπτικά στην Patrologia Graeca, τόμος 1, σχόλια στο βιβλίο 3, κεφ. ς΄, των Αποστολικών Διαταγών.

Μέσα στο χώρο της ιστορικής μονής του Αγίου Γεωργίου στο Κάιρο διατηρείται το πηγάδι, απ' όπου κατά την παράδοση έπαιρνε νερό η Παναγία όταν, μαζί με τον άγιο Ιωσήφ και το νεογέννητο Χριστό, είχε καταφύγει στην Αίγυπτο. Στην παραπάνω εικόνα απεικονίζεται και ο άγιος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος, ο μεγάλος γιος του αγίου Ιωσήφ του Μνήστορος από τον πρώτο του γάμο (από εδώ, όπου ανάρτηση για το πηγάδι).

Ο Κοσμάς Βεστίτωρ γράφει:

• Ο ιερέας Ματθάν και η σύζυγός του Μαρία απέκτησαν τρεις κόρες, τη Σοββί, την Άννα και τη Μαρία. Η Σοββί έγινε μητέρα της Ελισσάβετ (μητέρας του Προδρόμου) και η Άννα της Θεοτόκου.
• Ο Ιωακείμ, πατέρας της Θεοτόκου, είχε έναν αδερφό, τον Αγγαίο. Η κόρη του Αγγαίου Σαλώμη ήταν η πρώτη σύζυγος του αγίου Ιωσήφ του Μνήστωρος, με την οποία απέκτησαν τέσσερις γιους (Ιάκωβο, Ιωσή, Σίμωνα και Ιούδα κατά τα Ματθ. 13, 53-56 και Μάρκ. 6, 1-6) και τρεις κόρες (γράφει τα ονόματα των θυγατέρων; δε θυμάμαι).

Η σταύρωση του αγίου Σίμωνα (ή Συμεώνος) του Αδελφόθεου, επισκόπου Ιεροσολύμων μετά τον άγιο Ιάκωβο (από εδώ)

Ο άγιος Σωφρόνιος Ιεροσολύμων γνωρίζει ότι η πρώτη σύζυγος του Ιωσήφ ονομαζόταν Σαλώμη, οι γιοι τους ήταν αυτοί που ξέρουμε από τα ευαγγέλια και οι κόρες τους ήταν η Εσθήρ, η Θάμαρ (σε κάποια χειρόγραφα ονομάζεται Μάρθα) και η Σαλώμη, που είχε το όνομα της μητέρας της και ήταν η σύζυγος του Ζεβεδαίου και μητέρα των αποστόλων Ιάκωβου και Ιωάννη. Ο Hippolytus Thebanus επαναλαμβάνει αυτά που γράφει «ο μέγας Σωφρόνιος», αναφέροντας τη Θάμαρ μόνον ως Μάρθα.

Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος ξέρει τους τέσσερις γιους του Ιωσήφ, αλλά μόνο δύο κόρες, την Εσθήρ και τη Θάμαρ. Νομίζω πως κι εδώ υπάρχουν δύο εκδοχές, Μάρθα και Θάμαρ. Γενικά κλίνω προς το Θάμαρ, γιατί είναι ευκολότερο να γίνει λάθος αντιγραφή από το Θάμαρ στο πασίγνωστο Μάρθα παρά από το Μάρθα προς το άγνωστο Θάμαρ –οπότε το Θάμαρ πώς προέκυψε;

"Ν": Έχει διατυπωθεί και η άποψη ότι οι αδελφοί και οι αδελφές του Ιησού ήταν ξαδέρφια Του, που ενίοτε και στην Αγία Γραφή ονομάζονται "αδέλφια". Ο άγιος Σίμων ο Αδελφόθεος π.χ. (ή "ο συγγενής του Κυρίου") έχει χαρακτηριστεί γιος του Κλωπά, που θεωρείται θείος της Παναγίας (η Μαρία του Κλωπά ήταν μία από τις μυροφόρες της Αναστάσεως). Το ίδιο αναφέρεται και εδώ, για την αγία Σαλώμη (από εκεί η εικ.).

Ότι η αγία Σαλώμη η μυροφόρος, σύζυγος το Ζεβεδαίου και μητέρα των αποστόλων Ιάκωβου και Ιωάννη, ήταν αδελφή του Ιησού & είχαν μεγαλώσει στην ίδια οικογένεια, εξηγεί και το θάρρος της, να Τον πλησιάσει και να Του ζητήσει να βάλει τους γιους της δεξιά και αριστερά Του όταν έρθει στη βασιλεία Του (κατά Ματθαίον, 20, 20-28). Η κίνηση αυτή φυσικά ήταν λάθος, γι' αυτό και απορρίφθηκε από τον Ιησού.

Εξηγεί επίσης, ίσως, γιατί ο Κύριος παρέδωσε τη Μητέρα Του στην προστασία του Ιωάννη, γιου της αγίας Σαλώμης, αν και αρκεί το ότι ήταν ο μόνος που βρισκόταν κάτω απ' το σταυρό (καταλαβαίνεις τώρα γιατί ήταν ο "Αγαπημένος Μαθητής";). Όμως προσθέτει ένα στοιχείο & η πληροφορία της παράδοσης ότι ήταν και μέλος της ίδιας οικογένειας. Αλλά και το γεγονός ότι οι Αδελφοί Του δεν ήταν κατά σάρκα αδελφοί Του (δηλ. παιδιά της Παναγίας) εξηγεί το γιατί χρειαζόταν να την παραδώσει στην προστασία κάποιου, αφού αλλιώς θα ήταν αυτονόητο ότι θα αναλάμβαναν τη φροντίδα της τα υπόλοιπα παιδιά της.

 

Δείτε επίσης:  

Άγιος Ιωσήφ ο Μνήστωρ, ο προστάτης της Θεοτόκου (από εκεί το παρακάτω απόσπασμα)

"Ιωσήφ, δίκαιος ων..." 

Ο άγιος Ιωσήφ ο Μνήστωρ ως προστάτης άγιος των απατημένων συζύγων (ανδρών & γυναικών)...

"Ο άγιος Ιωσήφ ο Μνήστωρ γιορτάζεται την Κυριακή μετά τα Χριστούγεννα, μαζί με τους αγίους Δαβίδ τον Προφητάνακτα (το βασιλιά του Ισραήλ & ποιητή των Ψαλμών, του οποίου απόγονος είναι ο Χριστός ως άνθρωπος) και Ιάκωβο τον Αδελφόθεο. Αν δεν παρεμβάλλεται Κυριακή ώς την 1 Ιανουαρίου (πράγμα που προφανώς συμβαίνει μόνο όταν τα Χριστούγεννα είναι Κυριακή), τότε ο άγιος τιμάται στις 26 Δεκεμβρίου. Γενικά όμως βλέπω οι αδελφοί με το όνομα Ιωσήφ να γιορτάζουν τον άγιο στις 26 Δεκ., γι' αυτό και ανεβάζουμε το αφιέρωμα..."