Τετάρτη 21 Αυγούστου 2024

Τετάρτη: πένθιμη ημέρα της αρχής των παθών του Κυρίου


«Αἱ δὲ νηστεῖαι ὑμῶν μὴ ἔστωσαν μετὰ τῶν ὑποκριτῶν· νηστεύουσι γὰρ δευτέρᾳ σαββάτων καὶ πέμπτῃ· ὑμεῖς δὲ νηστεύσατε τετράδα καὶ παρασκευήν» (Διδαχή των Δώδεκα Αποστόλων, 70-100 μ.Χ., 8, 1).

Μητροπ. Ναυπάκτου & Αγ. Βλασίου Ιεροθέου 

Εκκλ. Παρέμβαση / ΟΟΔΕ

Η ημέρα τής Τετάρτης μάς παραπέμπει στην εβδομάδα τών Παθών τού Κυρίου ημών Ιησού Χριστού και κυρίως στο Συμβούλιο τών Αρχιερέων, Γραμματέων και Πρεσβυτέρων που έγινε στην αυλή τού αρχιερέως Καϊάφα, προκειμένου να συλλάβουν τον Ιησού με δόλο και να τον θανατώσουν, όχι όμως στην εορτή τού Πάσχα για να μη γίνη θόρυβος στον λαό (Ματθ. κστ΄, 1-5).

Επίσης, αυτήν την ημέρα ενθυμούμαστε το γεγονός ότι την ίδια ημέρα που έγινε το Συμβούλιο αυτό ο Ιούδας ο Ισκαριώτης, ένας Μαθητής από τους Δώδεκα Μαθητές τού Χριστού, πήγε στους Αρχιερείς και τους ερώτησε τι θα τού έδιναν για να τους παραδώση τον Ιησού. Και εκείνοι τού έδωσαν τριάντα αργύρια και από τότε ο Ιούδας ζητούσε να βρη την κατάλληλη ευκαιρία, για να τους Τον παραδώση (Ματθ. κστ΄, 14-16).

Αυτά τα δύο θλιβερά γεγονότα συνέβησαν την ημέρα τής Τετάρτης, οπότε έχουμε την έναρξη τού σχεδίου τών Αρχιερέων και Φαρισαίων για την σύλληψη τού Χριστού και τον θάνατό Του. Γι’ αυτό αυτή η ημέρα θεωρείται λειτουργικώς πένθιμη και η Εκκλησία όρισε αυστηρά νηστεία, προκειμένου να θυμόμαστε τα τραγικά αυτά γεγονότα και να μη τα συνεχίζουμε και εμείς στην ζωή μας.

Νομίζω, πρέπει να θυμηθούμε τα γεγονότα που έγιναν τις δύο προηγούμενες ημέρες, δηλαδή την Δευτέρα και την Τρίτη στα Ιεροσόλυμα.

Την Κυριακή τών Βαΐων έγινε η είσοδος τού Χριστού στα Ιεροσόλυμα, μετά την ανάσταση τού Λαζάρου. Ακολούθησαν δύο σημαντικές ημέρες (Δευτέρα, Τρίτη) που έγιναν πολλά, δηλαδή ο Χριστός εκδίωξε τους εμπόρους από τον Ναό (Ματθ. κα΄, 12-17) και συζήτησε με τους Αρχιερείς και τους Πρεσβυτέρους τού λαού που τον ρώτησαν με ποια εξουσία έκανε αυτά, και Εκείνος απάντησε σχετικώς (Ματθ. κα΄, 23-27). Επίσης, ο Χριστός είπε διάφορες παραβολές (Ματθ. κα΄, 28 - κβ’, 1-13).

Ακόμη, αυτές τις δύο ημέρες οι Φαρισαίοι με τους Ηρωδιανούς και τους Σαδδουκαίους πήγαν στον Χριστό για να τον παγιδεύσουν με λόγο (Ματθ. κβ΄, 15-45). Στην συνέχεια ο Χριστός ταλάνισε τους Γραμματείς και Φαρισαίους με τα φοβερά «ουαί υμίν γραμματείς και φαρισαίοι υποκριταί» (Ματθ. κγ΄, 1-36). Έπειτα, αποκάλυψε τα σχετικά με την καταστροφή τής Ιερουσαλήμ και τού Ναού (Ματθ. κδ΄, 1-2), είπε για την συντέλεια τού κόσμου και διάφορες παραβολές για το πώς πρέπει οι άνθρωποι να είναι έτοιμοι για την κρίση (Ματθ. κδ΄, 36-51. κε΄, 1-46).

Μετά από αυτά τα γεγονότα την Τετάρτη έγινε το Συμβούλιο για να τον θανατώσουν και την επομένη ημέρα, την Πέμπτη, έγινε ο Μυστικός Δείπνος και ακολούθησε η σύλληψη τού Χριστού.

Έτσι, την περίοδο από την Κυριακή τών Βαΐων μέχρι την Τετάρτη έγινε μια μεγάλη σύγκρουση μεταξύ τού Χριστού και τών Γραμματέων και Φαρισαίων ή το αντίστροφο, στην οποία αποκαλύφθηκε η θεότητα τού Χριστού, αλλά και η κακότητα τού τότε θρησκευτικού κατεστημένου, που δεν άντεξε να βλέπη και να ακούη τα όσα έπραττε και δίδασκε ο Χριστός.

Το Απολυτίκιο τής ημέρας είναι το γνωστό τροπάριο: «Σώσον, Κύριε, τον λαόν σου και ευλόγησον την κληρονομίαν σου, νίκας τοις βασιλεύσι κατά βαρβάρων δωρούμενος, και το σον φυλάττων δια τού Σταυρού σου πολίτευμα».

Είναι προσευχή στον Κύριο ημών Ιησού Χριστό για να σώση τον λαό Του και να ευλογήση την κληρονομία Του (τους Χριστιανούς), να χορηγή νίκες στους Βασιλείς - Αρχιερείς εναντίον τών βαρβάρων και να διαφυλάττη το πολίτευμα δια τού Σταυρού.


Μετά τα Πάθη, τον Σταυρό και την Ανάσταση τού Χριστού και, βεβαίως, μετά την Πεντηκοστή, την έλευση τού Παναγίου Πνεύματος, απαρτίστηκε ο νέος λαός τής Χάριτος τού Θεού, η Ορθόδοξη Εκκλησία, με την ασκητική και την μυστηριακή ζωή, την θεολογία τών Οικουμενικών Συνόδων, που συνεχίζει την παράδοση τών Προφητών και τών Αποστόλων.

Ο νέος αυτός λαός τής θείας Χάριτος που είναι ενωμένος με τον Παθόντα, Σταυρωθέντα και Αναστάντα Χριστό δοκιμάζει την αντίδραση τού κόσμου, όπως την αντιμετώπισε ο Χριστός με τους Γραμματείς, Φαρισαίους, Σαδδουκαίους, οι οποίοι ερμηνεύουν την χριστιανική διδασκαλία σύμφωνα με τα πάθη τους και τις ιδιορρυθμίες τους. Σε κάθε εποχή εμφανίζονται εκείνοι οι οποίοι εκκοσμικεύουν την Αποκάλυψη τού Χριστού, την προσαρμόζουν στα μέτρα τους, την αναμειγνύουν με φιλοσοφίες και θρησκευτικές αντιλήψεις τής κάθε εποχής. Γι’ αυτό και χρειάζεται να διαφυλάσσουμε με πιστότητα την αποκαλυφθείσα αλήθεια και να ζούμε σύμφωνα με αυτήν.

Αυτή, όντως, είναι σταυρική ζωή, που δεν μπορεί να αντιμετωπισθή με τις δικές μας δυνάμεις, αλλά με την δύναμη και την ενέργεια τού Σταυρού τού Χριστού. Γι’ αυτό το Εξαποστειλάριο τής ημέρας είναι σημαντικό: «Σταυρός ο φύλαξ πάσης τής οικουμένης, σταυρός η ωραιότης τής Εκκλησίας, σταυρός βασιλέων το κραταίωμα, σταυρός πιστών το στήριγμα, σταυρός αγγέλων η δόξα και τών δαιμόνων το τραύμα».

Όλα αυτά τα πνευματικά νοήματα αποτελούν την εορταστική ατμόσφαιρα τής ημέρας τής Τετάρτης. Εμείς οι Ορθόδοξοι δεν βλέπουμε τις ημέρες εξωτερικά με κοσμικούς προσδιορισμούς, αλλά τις χρωματίζουμε με βάση την ζωή τής Εκκλησίας μας. Επομένως, όταν νηστεύουμε αυτήν την ημέρα έχουμε υπ’ όψη μας όλα αυτά τα πνευματικά νοήματα και δίνουμε νόημα και στην ημέρα και στην ζωή μας. Και αγωνιζόμαστε να μη ομοιάσουμε με την σκληρή αντίδραση τών Γραμματέων και Φαρισαίων και να μη προδώσουμε τον Χριστό, όπως το έκανε ο Ιούδας, με το να ζούμε αντιχριστιανικά και αντεκκλησιαστικά.

Με το Βάπτισμα και το Χρίσμα έχουμε αναγεννηθή, γίναμε ο νέος λαός τής θείας Χάριτος και πρέπει να ζούμε σταυρικά, δηλαδή να σταυρώνουμε τα πάθη και να ζούμε την αναστημένη ζωή που είναι συνέχεια τού Σταυρού. Έτσι, μυούμαστε στο μυστήριο τού Σταυρού και τής Αναστάσεως τού Χριστού και ξεφεύγουμε όλες τις πλεκτάνες τών εχθρών τού Σταυρού τού Χριστού και τής Εκκλησίας. Αυτό το νόημα έχει και η νηστεία την ημέρα αυτή και πρέπει να νηστεύουμε με χαρά.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου