Δημήτρης Νατσιός
Συνηθίζω, όταν αναζητώ βιογραφικά στοιχεία και πληροφορίες για κάποιον επιφανή του Γένους μας, να προσφεύγω στο παλιό και λαμπρό εγκυκλοπαιδικό λεξικό του «ΗΛΙΟΥ». Τώρα με τα κινητά διαδίκτυα, μοναδική σχεδόν πηγή πληροφοριών είναι ο ιστότοπος με το περίεργο όνομα «ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ» ο οποίος συνοδεύεται με αρκετά νεοταξικά καρυκεύματα.
Προσέφυγα, λοιπόν, στο λεξικό του «ΗΛΙΟΥ» αναζητώντας το γενεαλογικό δέντρο του Παύλου Μελά. Διαβάζω στο λήμμα «Μελάς» σε κομψά ελληνικά: «Μεγάλη αρχοντική οικογένεια των Ιωαννίνων, της οποίας πλείστα μέλη διεκρίθησαν εις τα γράμματα και τας επιστήμας, εις τον στρατό την πολιτικήν και την διπλωματίαν, σημαντικάς δε εθνικάς υπηρεσίας παρέσχον εις την πατρίδα πολύ προς της εκρήξεως του Ιερού Αγώνος, κατ’ αυτόν, και μετά την αποκατάστασιν του κράτους». Αρχοντική οικογένεια, όχι γιατί είχε μεγάλη οικονομική επιφάνεια, αλλά διότι τα μέλη της «παρέσχον σημαντικάς εθνικάς υπηρεσίας». Τω καιρώ εκείνω οι παλιές αρχοντικές οικογένειες, αμιλλώνται ποια θα ευεργετήσει περισσότερο την πατρίδα. Τω καιρώ ετούτω οι αρχοντοχωριάτες, οι νεόπλουτοι σαλταδόροι και δανειοσυντήρητοι διαγωνίζονται για το ποιος θα προξενήσει μεγαλύτερη ζημιά στην πατρίδα.
Οι Μελάδες και όλες οι οικογένειες των εθνικών ευεργετών ήταν αρχοντάνθρωποι, έτσι ονομάζει ο λαός μας τους γενναιόδωρους, τους φιλότιμους. Αρχονταρίκι ονομάζεται στα μοναστήρια η αίθουσα υποδοχής και φιλοξενίας των προσκυνητών, γιατί και η Εκκλησία μας μας θέλει αρχοντάνθρωπους και όχι μίζερα, οικτρόβια και αξιολύπητα ανθρωπάρια. («Ό,τι και να κάνουμε ταπείνωση – αγάπη – αρχοντιά χρειάζεται» έλεγε και ξανάλεγε ο Άγιος Παΐσιος ο Αγιορείτης). Ο Παύλος Μελάς ονομάστηκε Παύλος, και όχι Γεώργιος όπως έλεγαν τον παππού του, προς τιμήν του αδελφού του παππού του, Παύλου, ο οποίος υπηρετούσε στα τάγματα των Σουλιωτών υπό τον Μάρκο Μπότσαρη και «έπεσε» ηρωικώς μαχόμενος κατά την Έξοδο του Μεσολογγίου. Με τέτοιο όνομα πώς να μην έχει ηρωικό, λεβέντικο θάνατο ο αετός της Μακεδονίας μας;
Πατέρας του Παύλου Μελά ήταν ο Μιχαήλ (Μίκης) Μελάς, άνθρωπος καλλιεργημένος, με φιλοπατρία, που διετέλεσε από το 1891 ως το 1894 και δήμαρχος Αθηνών. (Αδελφός του ήταν ο περίφημος Λέων Μελάς που έγραψε τον «Γεροστάθη», βιβλίο που γαλούχησε γενιές Ελληνοπαίδων, οι οποίες αργότερα απελευθέρωναν πατρίδες σκλαβωμένες. Τώρα που αφήσαμε εκείνα τα «σκοταδιστικά» κείμενα και διδάσκουμε προοδευτικές μαγαρισιές γεμίσαμε συλλογικότητες... κουκουλοφλώρων. Αν κάποτε η παιδεία μας επανέλθει, ο «Γεροστάθης» θα μπορούσε, με μία «λελογισμένη επεξεργασία» κυρίως στη γλώσσα, να εισαχθεί στα σχολεία).
Ήταν γύρω στο 1890 που ο κατασυκοφαντημένος στην Αίγυπτο, Άγιος Νεκτάριος, έρχεται στην Αθήνα. Ζητά θέση, όχι αρχιερέως, αλλά απλού ιεροκήρυκος χωρίς μισθό. Συναντούσε –ποιος;– πόρτες κλειστές και υποσχέσεις. Ντρεπόταν ο άγιος, τον συντηρούσε μία απλή γριούλα. «Αδερφέ μου» γράφει στον αδερφό του Χαράλαμπο στη Χίο «αναγκάζομαι μετά πόνου και δακρύων να σε ενοχλήσω ευρισκόμενος εν Αθήναις, εν ημέραις χαλεπές, περιφρονημένος και εμπαιζόμενος παρά των ισχυρών…». (Και μες στους ισχυρούς ήταν και η τότε εκκλησιαστική ηγεσία). Καταφεύγει στον Υπουργό – μετά από είκοσι απόπειρες -Εκκλησιαστικών και Παιδείας. Του αρνήθηκε τη θέση ιεροκήρυκος, διότι «ετύγχανε αλλοδαπός» και «εστερείτο της ελληνικής υπηκοότητος». «Απόμεινε πελιδνός» διαβάζουμε στο βιβλίο «Ο άγιος του αιώνα μας» του μακαριστού Σώτου Χονδρόπουλου.
Κατεβαίνοντας τις σκάλες του υπουργείου ο άγιος ιεράρχης, με μάτια βουρκωμένα, συναντά έναν ονομαστό άρχοντα. Ήταν ο Μιχαήλ Μελάς, ο πατέρας του Παύλου. Ο Μελάς βλέπει την σεβάσμια μορφή του Αγίου, αντιλαμβάνεται την λύπη του. Μαθαίνει τι συνέβη και του ζητά να τον ακολουθήσει στον Υπουργό. Και σε λίγο ο υπουργός υπέγραφε τον διορισμό του Αγίου ως ιεροκήρυκος στο νομό Ευβοίας. «Άγιο ρουσφέτι», ας μου επιτραπεί η φράση από έναν άνθρωπο που σε λίγα χρόνια ο γιος του έγραψε τον πρόλογο στο αθάνατο βιβλίο «Μαρτύρων και Ηρώων αίμα» για τη λευτεριά της Μακεδονίας μας.
Ωραία σκηνή Μεγαλοπρεπής να
κουβεντιάζουν ο Άγιος Νεκτάριος και ο Μιχαήλ Μελάς. Το Γένος και η
Εκκλησία του. Με την ευχή του Αγίου Νεκταρίου και το αίμα του Παύλου
Μελά σώθηκε η Μακεδονία. Στα σκαλιά του υπουργείου η Πατρίδα, οι
πραγματικοί άρχοντές του και μέσα οι αναθυμιάσεις, ο τρωγλοδύτης
πολιτικάντης να μηχανορραφεί.
Παύλος Μελάς
Στις 13 Οκτωβρίου 1904 δολοφονείται στα Στάτιστα της Δυτικής Μακεδονίας ο στρατιωτικός και Μακεδονομάχος Παύλος Μελάς.
Η προσωπικότητά του και ο θάνατός του κινητοποίησε την ελληνική κοινωνία ώστε να αναλάβει πρωτοβουλίες για την προάσπιση της Μακεδονίας που βρισκόταν τότε υπό οθωμανική κυριαρχία.
Γεννήθηκε στη Μασσαλία και το 1874 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα μαζί με την οικογένειά του. Το 1886 θα εισαχθεί στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων από την οποία θα αποφοιτήσει το 1891 με το βαθμό του Ανθυπολοχαγού Πυροβολικού.
Το 1897 θα συμμετάσχει στον ατυχή ελληνοτουρκικό πόλεμο. Εν μέσω του πολέμου ανατέθηκε στο Μελά η οργάνωση των άτακτων σωμάτων που θα εισχωρούσαν στην οθωμανική μεθόριο και θα προκαλούσαν δολιοφθορές στον τουρκικό στρατό. Επίσης, θα διεξήγαγαν επιχειρήσεις αντιπερισπασμού και θα δημιουργούσαν αντάρτικα σώματα με τους Έλληνες της περιοχής.
Στις αρχές του 20ου αιώνα η δραστηριοποίηση των Βούλγαρων Κομιτατζήδων στην περιοχή της Μακεδονίας και οι επιθέσεις τους στα ελληνικά χωριά είχαν δημιουργήσει μία ανήσυχη κατάσταση.
Ο γαμπρός του και πρόξενος της Ελλάδος στο Μοναστήρι Ίων Δραγούμης στην αλληλογραφία τους θα τον ενημερώσει για τη δραστηριότητα της βουλγαρικής εξαρχίας καθώς και τις επιθέσεις των Βούλγαρων κομιτατζήδων κατά του ελληνικού στοιχείου.
Ο Παύλος Μελάς θα περάσει για πρώτη φορά τα ελληνοτουρκικά σύνορα το Φεβρουάριο του 1904 μαζί με τους συντρόφους του, χρησιμοποιώντας το όνομα Μίκης Ζέζας. Σκοπός της πρώτης αυτής αποστολής ήταν να αναγνωριστεί η υφιστάμενη κατάσταση και να εξεταστούν οι δυνατότητες οργάνωσης ενόπλων τμημάτων.
Τον Ιούλιο του ίδιου έτους ο Μελάς θα επιστρέψει στη Μακεδονία σε μία δεύτερη αναγνωριστική προσπάθεια και θα δραστηριοποιηθεί αυτή τη φορά στην περιοχή της Κοζάνης.
Στις 18 Αυγούστου 1904 θα πραγματοποιηθεί η τρίτη και τελευταία αποστολή του. Αφού συγκρότησε ένα ένοπλο σώμα στη 35 ανδρών στην πόλη της Λάρισας, προωθήθηκε στην περιοχή της Μακεδονίας στις 28 Αυγούστου.
Στην περιοχή του Βογάτσικου ο Παύλος Μελάς και οι άνδρες του ήρθαν σε σύγκρουση με τους κομιτατζήδες αρκετά ένοπλα σώματα των οποίων εξουδετέρωσαν. Παράλληλα προχώρησαν στην οργάνωση ενόπλων τμημάτων προερχομένων από τα χωριά της περιοχής για την καλύτερη άμυνά τους.
Στις 13 Οκτωβρίου ένα τούρκικο σώμα ειδοποιείται από τον κομιτατζή Μήτρο Βλάχο να κινηθεί προς το χωριό Στάτιστα, όπου βρισκόταν το ένοπλο ελληνικό σώμα. Το χωριό περικυκλώθηκε και πολιορκήθηκε από τους Τούρκους. Στη δίωρη μάχη που ακολούθησε τραυματίστηκε στην οσφυϊκή χώρα και μετά από λίγο υπέκυψε στα τραύματά του. Το σώμα του Μελά τάφηκε πρόχειρα στο χωριό και οι εναπομείναντες σύντροφοί του διέφυγαν.
Στο μεταξύ όταν στην Αθήνα έγινε γνωστή η είδηση του θανάτου του το τουρκικό προξενείο έδωσε τις πληροφορίες στην τουρκική ηγεσία, η οποία έψαχνε να βρει το σώμα του Μελά για να το χρησιμοποιήσει ως αποδεικτικό στοιχείο ελληνικού παρεμβατισμού στην οθωμανική επικράτεια.
Ο προεστός του χωριού Ντίνας επιχείρησε να ξεθάψει το σώμα, εκείνη την ώρα όμως ένα τούρκικο απόσπασμα διερχόταν. Υπό το φόβο της αποκάλυψης ο Ντίνας πήρε την απόφαση να κόψει το κεφάλι του Μελά, το οποίο ετάφη στο παρεκκλήσι της Αγίας Παρασκευής Πισοδερίου.
Οι τούρκικες αρχές κρατούσαν το σώμα του για αναγνώριση στην Καστοριά. Τότε ο Μητροπολίτης Γερμανός Καραβαγγέλης περικύκλωσε μαζί με Έλληνες το διοικητήριο της πόλης απαιτώντας το σώμα του νεκρού Έλληνα Ζέζα, υποστηρίζοντας ότι η άρνηση των Οθωμανών να παραδώσουν το σώμα ενός Έλληνα για ταφή μπορεί να οδηγούσε σε ταραχές. Τελικά το σώμα του παραδόθηκε και ενταφιάστηκε με τιμές στο Ναό των Ταξιαρχών της πόλης.
Ο Παύλος Μελάς υπήρξε υπόδειγμα γενναιότητας, αυταπάρνησης και πατριωτισμού. Ο θάνατός του κινητοποίησε την ελληνική κοινή γνώμη, ώστε να ληφθούν πρωτοβουλίες για το ζήτημα της Μακεδονίας.
(Πηγές: Εγκυκλοπαίδεια Δομή, Wikipedia)
Και:
Μια θυσία και μια υπόσχεση, 118 χρόνια μετά (Παύλος Μελάς)
"ΓΙΑ ΜΑΣ ΠΑΡΑΜΕΝΟΥΝ ΣΚΟΠΙΑ!"... - Δημήτριος Νατσιός
Σκόπια ("Με ψέματα δεν οικοδομούνται μακροχρόνιες σχέσεις")
ΠΙΣΟΔΕΡΙ, 17 ΙΟΥΝΙΟΥ 2018. ΘΥΜΑΣΑΙ Ή ΚΟΙΜΑΣΑΙ;
Από το Πισοδέρι σε όλη την Ελλάδα. 17/6/2018-17/6/2022. 4 χρόνια μετά, η ελληνική ψυχή αντιστέκεται!
Το όνομα της Μακεδονίας γράφτηκε με αίμα και δεν διαγράφεται με μελάνι - Ο αγώνας συνεχίζεται!
Εθνικώς επιβεβλημένη η άμεση κατάργηση του «Κέντρου Μακεδονικής γλώσσας»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου