Ποια από τις 4 είναι η πραγματική;
Του Άρη
Δίπλα: Μικροψηφιδωτή βυζαντινή εικόνα του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου. Από τη βυζαντινή συλλογή του Μουσείου του Ινστιτούτου Dumbarton Oaks. Από ιστορικές πηγές που διαθέτουμε, αντλούμε στοιχεία για την εμφάνισή του. Έτσι μαθαίνουμε ότι ήταν πολύ μικρόσωμος, με μεγάλο κεφάλι αιωρούμενο στους ώμους του. Ήταν υπερβολικά λεπτόσαρκος, είχε μακριά μύτη και πλατιά ρουθούνια. Ήταν πολύ ωχρός και λευκός μαζί, είχε βαθουλωτές τις κόγχες των ματιών και μεγάλους τους βολβούς. Εξαιτίας αυτού, συνέβαινε να παρουσιάζει με τα μάτια του πιο χαρούμενη όψη, αν και με τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του φανέρωνε άτομο βασανισμένο. Το μέτωπό του ήταν μεγάλο, χωρίς τρίχες και χαραγμένο με πολλές ρυτίδες. Είχε μεγάλα αυτιά, γένια μικρά, πολύ αραιά και λευκά. Τέλος, τα μάγουλά του, ήταν βαθουλωμένα στο έπακρο εξ αιτίας της νηστείας.
ΛΕΙΨΑΝΟΘΗΚΗ / ΟΟΔΕ
Ψάχνοντας στο Παγκόσμιο Διαδίκτυο για πληροφορίες περί λειψάνων Αγίων, η λειψανοθήκη συναντά συχνά και επικριτικά ή αντιχριστιανικά κείμενα (αλλοίμονο), όπως για παράδειγμα αυτό που αναφέρεται σε τέσσερεις κάρες του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Το κείμενο μάλιστα αυτό μεταφράστηκε ακόμα και στα ελληνικά και κυκλοφορεί σε διάφορα ιστολόγια της ελληνικής μπλογκόσφαιρας. Επειδή όμως το πρωταρχικό κείμενο δίνει λίγες σχετικά πληροφορίες, πχ γεωγραφικές ή ιστορικές, η λειψανοθήκη αποφάσισε να κάνει λίγη περισσότερη έρευνα και να προσκομίσει αυτά που βρήκε ξεκινώντας με αυτήν την εισαγωγική ανάρτηση (η πρώτη για αυτό το θέμα, αφού η έρευνα θα συνεχιστεί).
Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:
1. Η κάρα του Αγίου Ιωάννη του Χρυσοστόμου στην Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους
Η κάρα φέρει αδιάφθορο το αριστερό αυτί. Σύμφωνα με όλες τις μέχρι στιγμής πληροφορίες φέρεται να βρισκόταν ήδη στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου πριν την άλωση και τη δήωση [=λεηλασία] της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους Λατίνους σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας.
"Ν" (σημείωση του ιστολογίου μας): Νομίζω ότι πέρα από κάθε αμφιβολία η παραπάνω κάρα είναι η γνήσια.
2. Η κάρα της Μόσχας (Ρωσία)
Το 1655, μετά από αίτημα του τσάρου Αλέξιου της Ρωσίας προς την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, η κάρα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου μεταφέρθηκε στη Ρωσία, και η Ιερά Μονή αποζημιώθηκε με το μεγάλο ποσό των 2000 ρουβλίων για αποπληρωμή των δυσβάστακτων χρεών της. Το 1693, μετά από αίτημα της Ιεράς Μονής για την επιστροφή της κάρας, ο Μέγας Πέτρος της Ρωσίας διέταξε η κάρα να κατασχεθεί και να παραμείνει στη Ρωσία, αλλά όρισε και να καταβάλλονται 500 ρούβλια κάθε τέσσερα χρόνια στην Ιερά Μονή ως αποζημίωση. Μάλιστα τα ρωσικά κρατικά αρχεία τεκμηριώνουν αυτές τις πληρωμές ως το έτος 1735.
Η κάρα κρατήθηκε στο Κρεμλίνο της Μόσχας, στον Καθεδρικό Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, μέχρι το 1920, όταν κατασχέθηκε από τους Σοβιετικούς και τοποθετήθηκε στο Μουσείο της Ασημένιων Αρχαιοτήτων. Το 1988, στην 1000η επέτειο του Βαπτίσματος της Ρωσίας, επεστράφη στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, και φυλάσσεται σήμερα στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος Χριστού στη Μόσχα.
Η κάρα της Μόσχας δεν φαίνεται από τις φωτογραφίες να έχει άφθορο αυτί, όπως πολλοί Ρώσοι πιστεύουν, και σύμφωνα με στοιχεία που προσκομίζονται σε διάφορα ρωσικά φόρουμ (πχ εδώ), η Ιερά Μονή Βατοπαιδίου, όταν έγινε γνωστό στα τέλη του 17ου αιώνα ότι η κάρα δεν θα επιστραφεί από τους Ρώσους, ανταπάντησε ότι δεν επρόκειτο στην πραγματικότητα για την κάρα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου, αλλά για την κάρα του Ανδρέα Καισαρείας της Καππαδοκίας, γνωστού για την ερμηνεία του στην Αποκάλυψη του Ιωάννη, που είχε σταλθεί στη Ρωσία, από λάθος όπως είπαν, αντί της αυθεντικής κάρας του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Η παύση, όπως φαίνεται, των πληρωμών λίγο μετά συνηγορεί, ως ένα βαθμό, και στην ακρίβεια αυτής της ιστορικής πληροφορίας.
Παράρτημα:
Απόσπασμα από το βιβλίο: Βασίλι Γκρηγκόροβιτς Μπάρσκι, Τα ταξίδια του στο Άγιον Όρος 1725-1726 1744-1745, με την φροντίδα και τα σχόλια του ακαδημαϊκού Παύλου Μυλωνά, Αγιορείτικη Εστία - Μουσείο Μπενάκη, Θεσσαλονίκη 2009.
"Σε εκείνο το Ιερό βρίσκεται σταθερό κιβώτιο [50], πολύ όμορφα κατασκευασμένο και σε αυτό βρίσκονται τα λείψανα των αγίων, το Τίμιο Ξύλο και άλλα πολύτιμα εκκλησιαστικά αντικείμενα, χαρισμένα από βασιλείς και μεγάλους πρίγκηπες, που φυλάγονται κλεισμένα από τον βηματάρη, είτε από τον ίδιο τον σκευοφύλακα. Απ’ αυτά, πολλά είδα με τα μάτια μου και αξιώθηκα με τα χείλη μου να ασπαστώ, χάρη στους ενάρετους και φιλόξενους προεστώτες πατέρες που ήσαν τότε εκεί. Υπάρχουν εκεί τα εξής ιερά λείψανα [51]
—Η κάρα του αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου.
—Η κάρα του αγίου Ανδρέου Κρήτης [52].
—Το πόδι του αγίου Αποστόλου Βαρθολομαίου.
—Ένα τεμάχιο του λειψάνου του αγίου μεγαλομάρτυρος Θεοδώρου του Στρατηλάτου.
—Το πέλμα του ποδός με σάρκα, μέχρι το μεγάλο οστό της αγίας Παρασκευής της Ρωμαίας.
—Ένα τεμάχιο του αγίου μάρτυρος Κηρύκου.
—Τον τίμιο μύρο του αγίου μεγαλομάρτυρος Δημητρίου [53].
—Τεμάχια από τις κάρες των αγίων Σεργίου και Βάκχου.
—Ένα τεμάχιο από το πάνω μέρος της κάρας του αγίου ιερομάρτυρος Χαραλάμπους,
—Το δεξί πόδι του αγίου Ερμολάου.
—Το δεξί πόδι από το πέλμα μέχρι το οστό του αγίου Παντελεήμονος.
—Το χονδρό οστό από το χέρι του αγίου μάρτυρος Τρύφωνος.
—Το ίδιο οστό από το χέρι του αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος.
—Το οστό του ώμου του αγίου πρωτομάρτυρος Στεφάνου και
—Το θαυματουργό χέρι της αγίας μάρτυρος Μαρίνης που μέχρι και σήμερα θαυματουργεί: Διώχνει τους δαίμονες και θεραπεύει πάσα νόσο, και άλλα πολλά μικρά τεμάχια διαφόρων αγίων λειψάνων, που τα αφήνω, χάριν συντομεύσεως της διήγησης, για να περιγράψω μεγαλύτερα και σημαντικότερα πράγματα.
Την κάρα του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου (καθώς λένε οι πατέρες εκείνης της μονής) την χάρισαν πριν πολλά χρόνια, ως πολύτιμο δώρο, στον διασημότατο και εντιμότατο βασιλιά της Ρωσσίας. Όμως, στο αγιορείτικο Προσκυνητάριο [54] είναι γραμμένο πως χάρισαν την κάρα του αγίου Ανδρέου Κρήτης στην Ρωσσία και όχι του αγίου Χρυσοστόμου. Δυσπίστησα γι’ αυτό και ρώτησα τον εκεί σκευοφύλακα. Εκείνος μου απάντησε ότι ψευδώς γράφεται στο Προσκυνητάριο, και ότι γι’ αυτό ρώτησε και ο πρώτος Αυτοκράτορας της Ρωσσίας, ο Μεγάλος Πέτρος, και ότι τους τυράννησε, και δικαιώθηκαν ενώπιόν του με αυτή την πιστοποίηση· και μου έδειξε έγγραφο με πολλές σφραγίδες των αγιορείτικων μοναστηριών (αλλά όχι όλων), γραμμένο το 1710, παρόμοιο με εκείνο που εστάλη στην Ρωσσία, όπου γράφουν απολογούμενοι, ότι δεν έστειλαν στην Ρωσσία άλλη κάρα, παρά του ίδιου του αγίου Χρυσοστόμου. Εγώ, βλέποντας πως λείπουν δύο σφραγίδες από το έγγραφο, παραξενεύτηκα, αλλά σιώπησα. Όσο και να αμφιβάλλεις για την γνησιότητα του παλιού Προσκυνηταρίου, ότι δηλαδή γράφτηκε από απροσεξία, όμως και στο νεώτερο, πρόσφατα τυπωμένο, το 1745 στην Βενετία, δαπάναις και επιμελεία του προηγουμένου Χριστοφόρου, βλέπεις πως δεν έχει αλλάξει τίποτε, είναι μάλιστα στοιχειοθετημένο καλύτερα από το άλλο [55]. Ακόμα και σε μένα τον ίδιο ο βηματάρης (πριν τα μάθω αυτά) μου έδωσε προς ασπασμό την κάρα του Χρυσοστόμου και σε όσους έρχονται για προσκύνημα το ίδιο κάνουν, όπως άκουσα από πολλούς. Δεν ξέρω όμως που βρίσκεται η αλήθεια και που το ψέμα."
Σημειώσεις
50. Εννοεί το και σήμερα υπάρχον εντοιχισμένο ερμάριο.
51. Υπάρχουν όλα τα άγια λείψανα, που απαριθμεί στην συνέχεια.
52. Στην μονή υπάρχει η παράδοσις ότι ο τσάρος ζήτησε την κάρα του Χρυσοστόμου και αντ’ αυτής έστειλαν την κάρα του Αγίου Ανδρέου. Ο Κομνηνός λέει ότι υπάρχει στην μονή η κάρα του Χρυσοστόμου. Σήμερα την δείχνουν ως κάρα του Αγίου Ανδρέου, αλλά πρέπει να είναι η του Χρυσοστόμου, διότι έχει το αυτί εις το οποίο ο απόστολος Παύλος υπαγόρευσε την ερμηνεία των Επιστολών του, όπως γράφει στον βίον του Χρυσοστόμου ο μαθητής του και βιογράφος του Πρόκλος, μετέπειτα Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως.
53. Το κιβώτιον που περιέχει το Τίμιον Μύρον του Αγίου Δημητρίου, χρυσό με ανάγλυφες παραστάσεις του Αγίου Δημητρίου, θεωρείται το αρχαιότερο κειμήλιο της μονής.
54. Εννοεί το του Κομνηνού.
55. Πρόκειται για την δεύτερη έκδοση του Κομνηνού....
Απόσπασμα από το: Προσκυνητάριον του Αγίου Όρους του Άθωνος / πρότερον μεν, παρά του Εξοχωτάτου Ιατρού Κυρίου Ιωάννου του Κομνηνού, και συγγραφέν, και εις τύπους εκδοθέν, νυν δε, πόνω και επιμελεία Ιγνατίου Ιεροδιακόνου Κεμίζου, του εκ Μονεμβασίας, διορθωθέν, μόνης της Ιεράς των Ιβήρων μονής, περιγραφείσης παρ' αυτού ακριβέστερον τε και διεξοδικώτερον, μετατυπωθέν δαπάνη του Πανοσιωτάτου, και Σεβασμιωτάτου Αγίου Προηγουμένου της αυτής ιεράς βασιλικής και πατριαρχικής των Ιβήρων μονής, Κυρίου Χριστοφόρου του εξ Ιωαννίνων (Ενετία 1745).
3. Η κάρα της Φλωρεντίας (Ιταλία)
Στον καθεδρικό ναό Σάντα Μαρία ντελ Φιόρε (πιο γνωστός ως Ντουόμο ή Basilica di Santa Maria del Fiore), το πιο χαρακτηριστικό μνημείο της Φλωρεντίας και μία από τις μεγαλύτερες εκκλησίες του κόσμου, με χωρητικότητα 30.000 ατόμων, που χρειάστηκε εξακόσια χρόνια μέχρι την αποπεράτωση της, το 1887, και στο παρεκκλήσι που τιμάται επ' ονόματι του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου φυλάσσεται και η υποτιθέμενη κάρα του ομώνυμου Αγίου. Ήταν δώρο κάποιου Πάπα, των Μεδίκων ή αποτέλεσμα ανταγωνισμού με την Πίζα που είχε επίσης την υποτιθέμενη κάρα του ίδιου αγίου (υπενθυμίζεται ότι στις 26 Απριλίου του 1478, κατά τη διάρκεια του Πάσχα και μέσα στο κατάμεστο Ντουόμο, έγινε δολοφονική απόπειρα εναντίον μελών του Οίκου των Μεδίκων, για την οποία συνελήφθη ο Αρχιεπίσκοπος Πίζας, θεωρούμενος ως ένας από τους κύριους οργανωτές της απόπειρας);
Διαβάστε εδώ περιγραφή της επίσκεψης του Έλληνα Μητροπολίτη του Πίτσμπεργκ (αγγλ. Pittsburgh) των ΗΠΑ κ. Σάββα στο παρεκκλήσι του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου στο Ντουόμο της Φλωρεντίας μαζί με τις φωτογραφίες που τράβηξε (και εδώ).
4. Η κάρα της Πίζας (Ιταλία)
Το Kάμπο Σάντο, γνωστό επίσης ως Καμποσάντο Μονουμεντάλε ("μνημειακό κοιμητήριο") ή Καμποσάντο Βέκιο ("παλιό κοιμητήριο") είναι ιστορικό οικοδόμημα στη βόρεια άκρη της Πλατείας του Καθεδρικού της Πίζας. Το "Κάμπο Σάντο" μπορεί ελεύθερα να μεταφραστεί ως "άγιο πεδίο", επειδή λέγεται ότι χτίστηκε γύρω από έναν όγκο ιερού χώματος από το Γολγοθά, που έφτασε στην Πίζα κατά την Τέταρτη Σταυροφορία από τον Ουμπάλντο ντε Λανφράνκι, αρχιεπίσκοπο της Πίζας τον 12ο αιώνα. Ένας θρύλος λέει ότι τα σώματα που θάβονταν στο χώρο αυτό θα αποσυντίθονταν μέσα σε 24 ώρες. Το κτίριο ήταν το τέταρτο και τελευταίο της Πλατείας του Καθεδρικού της Πίζας. Χρονολογείται ένα αιώνα μετά τη μεταφορά του χώματος από το Γολγοθά και ανεγέρθηκε πάνω στον προηγούμενο χώρο ταφής. Η κατασκευή αυτού του τεράστιου, μακρόστενου Γοτθικού περιστυλίου άρχισε το 1278 και αποπερατώθηκε το 1464. Φαίνεται ότι το κτίριο δεν προοριζόταν για κοιμητήριο, αλλά για εκκλησία τιμώμενη επ' ονόματι της Αγίας Τριάδος, αλλά τα σχέδια άλλαξαν κατά τη διάρκεια της κατασκευής.
Το Kάμπο Σάντο έχει τρία παρεκκλήσια. Το τελευταίο λέγεται Dal Pozzo και χτίστηκε το 1594 με χορηγία του Αρχιεπισκόπου της Πίζας Carlo Antonio Dal Pozzo (εξού και το όνομα). Σε αυτό το παρεκκλήσι μεταφέρθηκαν το 2009 τα λείψανα του Καθεδρικού της Πίζας, στα οποία περιλαμβάνονται λείψανα έντεκα αποστόλων, δύο τεμάχια Τιμίου Ξύλου, Ιερά Άκανθα του Ακάνθινου Στέφανου και μικρό τεμάχιο από φόρεμα της Θεοτόκου. Και βέβαια και η υποτιθέμενη κάρα του Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου.
Θα τελειώσουμε προς το παρόν εδώ. Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος άφησε ογκωδέστατο συγγραφικό έργο, το οποίο καλύπτει 18 τόμους στην Patrologia Graeca του Migne. Τα έργα του μάλιστα, διαβάζονταν και αντιγράφονταν συνεχώς, με αποτέλεσμα να σωθούν σε χιλιάδες χειρόγραφα. Αναλογιστείτε πόση εντύπωση έκαναν τα έργα του στον Μεσαίωνα, όταν ακόμα και σήμερα μετά από 17 αιώνες τα βρίσκουμε τόσο συναρπαστικά!
Και συμπαθήστε την πίστη των χιλιάδων ανθρώπων που τιμούν τον Μέγα αυτόν Άγιο διαμέσου ακόμα και των ψευδώνυμων λειψάνων του!
Δείτε παρακαλώ:
Ο ασυμβίβαστος: άγιος Ιωάννης Χρυσόστομος
Αξιοπιστία λειψάνων και άφθορων σκηνωμάτων αγίων
Επιστημονικές επιβεβαιώσεις της αυθεντικότητας ιερών λειψάνων και κειμηλίων
Γιατί οι Χριστιανοί προσκυνάμε τα άγια λείψανα;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου