Μόνικα Χριστοδούλου: έγραψε ένα τραγούδι για την Ελλάδα. «Πώς τόλμησε;»

Αρχικός τίτλος: «Προσπαθούν να "φιμώσουν" κάθε γνήσια ελληνική φωνή»

www.newsbreak.gr

Δημοφάντης

Τόλμησε και έγραψε τραγούδι με τον τίτλο «ΕΛΛΑΣ ’21» («ΕLLAS ’21»). Εγραψε, γιατί συγκινήθηκε βλέποντας την παρέλαση μαζί με την κορούλα της.

• Από τον Μανώλη Κοττάκη

Έγραψε, γιατί θέλησε να ευχαριστήσει τη χώρα που τη γέννησε. Έγραψε, γιατί, όπως λένε οι στίχοι του τραγουδιού του Σταύρου Ξενάκη, τους οποίους μελοποίησε, «με ένα τραγούδι πώς να σε τιμήσω, με μια γιορτή δεν είναι αρκετό. Την ίδια σημαία εγώ ανεμίζω και ελεύθερος ευγνώμων ζω». Έγραψε και επέλεξε ως φόντο (artwork) τον πίνακα του Ευγένιου Ντελακρουά «Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου». Aναφέρομαι στη Μόνικα Χριστοδούλου, τη νεαρά αγαπητή τραγουδοποιό που γεννήθηκε το 1985, αλλά έκανε το «λάθος» να μη ρωτήσει τους «αντικειμενικούς Έλληνες» πριν γράψει για την Ελλάδα.

Και από προχθές δέχεται επιθέσεις, οι οποίες έχουν λάβει μορφή διαδικτυακού bullying: «Πώς τόλμησε;», «Ποιον ρώτησε;», «Μα, τραγούδι πατριωτικό;», «Εμάς μας άρεσε ως ρετρό… ανάλαφρη χατζηδακική», «Στον Σπανουδάκη θέλει να μοιάσει;». Το in.gr του γνωστού… πατριώτη επιχειρηματία μάς είπε ότι «η Μόνικα έγινε viral για λάθος λόγους». Αν ένιωθε μια κάποια μορφή… έξαψης, θα γινόταν για τους σωστούς! Η free press εφημερίς, η οποία, σύμφωνα με τα WikiLeaks, είναι σε ανοιχτή γραμμή με κάποια πρεσβεία των Αθηνών, απέφυγε να εκτεθεί. Μίλησε για «ανάμεικτες αντιδράσεις» και παρέθεσε (μαζί με μερικά θετικά) τα δηλητηριώδη σχόλια των «αντικειμενικών Ελλήνων» του twitter για να πλήξει τη Μόνικα.

Ειλικρινώς, δεν εντυπωσιάζομαι από τις αντιδράσεις. Κάθε φορά που προσπαθεί να αναπνεύσει η Ελλάς, να πάρει μια βαθιά ανάσα, τρέχουν οι αυτόκλητοι να την πνίξουν. Ούτε η πρώτη φορά είναι ούτε η τελευταία. Τα ίδια δεν έγιναν με τον νεαρό γραφίστα «Εύρυτο» της Σχολής Καλών Τεχνών, που γέμισε τους τοίχους των Αθηνών με γκράφιτι ξεχασμένων ηρώων της Επανάστασης; Λιθοβολισμός, απειλές, τρομοκρατία, «θα σε βρούμε» από τους γνωστούς αγνώστους που κάνουν καριέρα με το σύνθημα «στο διάολο η οικογένεια, στο διάολο η πατρίς, η Ελλάδα να πεθάνει, να ζήσουμε εμείς».

Τα ίδια δεν υπέστη η Αναστασία Ζαννή, που πρότεινε και έγινε δεκτό το αίτημά της να ερμηνεύσει τον Εθνικό Ύμνο πάνω στον Ιερό Βράχο της Ακροπόλεως; Επεσαν να τη «φάνε» ως ατάλαντη οι κλαίουσες της Αριστεράς, που απέκτησαν και ευαισθησία για το πώς «εκτελείται» ο Εθνικός Ύμνος. Ποιες; Αυτές που, αν τους ζητήσεις να καθίσουν προσοχή στην ανάκρουσή του ή στην έπαρση της σημαίας (να τον τραγουδήσουν αποκλείεται), θα σε κατηγορήσουν στην καλύτερη ως «εθνικιστή», στη χειρότερη ως «χουντικό». Αυτές έπιασε ο πόνος για τον Σολωμό! Μάλιστα! Ενα μαντίλι να σκουπίσουν τα δάκρυά τους, παρακαλώ. Τα ίδια δεν έγιναν και με την πρόεδρο της Επιτροπής «2021» Γιάννα Αγγελοπούλου; Τόλμησε και φόρεσε σουλιώτικη φορεσιά στη Μάνη; Ντουλαμά στο Σύνταγμα; Κρητική στους τάφους των Βενιζέλων; Πώς της πέρασε από το μυαλό; Λαϊκή ενδυμασία του Λυκείου Ελληνίδων; Ω! Χάθηκε μια ιταλική ή μια γαλλική φίρμα για να τιμήσει τον Κολοκοτρώνη; Χλεύη γενική. Ομίλησαν οι μόδιστροι και οι μοδίστρες. Και, βεβαίως, μην ξεχάσω και την Εκκλησία!

Διεκδίκησε η Εκκλησία μας να γίνει ειδική αναφορά στον ρόλο της στην αποτίναξη του οθωμανικού ζυγού; Πώς τόλμησε κάτι τέτοιο σε καιρούς εκσυγχρονιστικούς; Η μεν Πρόεδρος της Δημοκρατίας διέγραψε παντελώς τη συμβολή της στους εθνικούς αγώνες κατά την προσφώνησή της στο επίσημο δείπνο -για αυτό απουσίασε επιδεικτικώς ο Αρχιεπίσκοπος ή εκπρόσωπός του-, η δε κοινότης των ΛΟΑΤΚΙ ανέλαβε να «κατεβάσει» τη σημαία της Επανάστασης από τον πίνακα του Βρυζάκη για τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, για να ανεβάσει την άνευ σημασίας δική της, για το συγκεκριμένο έργο τουλάχιστον. 

Δεν μου κάνει, δεν μας κάνει -τολμώ να πω, διερμηνεύοντας τα αισθήματα δεκάδων αναγνωστών που μας βομβαρδίζουν καθημερινά με επιστολές- πλέον εντύπωση η καθημερινή προσπάθεια πνιγμού της Ελλάδος. Δεν εξοργιζόμεθα. Συνηθίσαμε. Αυτό που επισημαίνουμε και θαυμάζουμε μέρες τώρα είναι πόσες χιλιάδες νέοι Έλληνες μαζί με τη Μόνικα, τον «Εύρυτο», την Αναστασία, τη Γιάννα, τους νέους μορφωμένους ιερείς της Εκκλησίας μας σπάνε τη σιωπή και βγαίνουν μπροστά, αντιστεκόμενοι στη δικτατορία των απάτριδων.

Χωρίς να φοβούνται το λιντσάρισμα μη τυχόν τους πουν «εθνικιστές». Το τραγούδι της Μόνικα έγινε viral, κοντά στους 100.000 το άκουσαν σε τρεις μέρες μόνο στο YouTube. Γιατί σημασία δεν έχει ο «ρυθμός» που επιλέγεις για την Ελλάδα, αλλά να τραγουδάς για την Ελλάδα. O Εθνικός Ύμνος της Ζαννή είχε 170.000 views μόνο στο YouTube. Γιατί σημασία δεν έχει αν σου φύγει μια νότα φάλτσα στην ερμηνεία του, σημασία έχει να αγαπάς και να θες να πεις τον Εθνικό Ύμνο. Οι ζωγραφιές του «Ευρύτου» με τους ήρωες της Επανάστασης έγιναν ανάρπαστες. Γιατί σημασία δεν έχει το χρώμα της μπογιάς που ζωγραφίζεις τον ήρωα, αλλά να τον θυμάσαι, να μην ξεχνάς. Οι λαϊκές ενδυμασίες που φόρεσε -και μπράβο της- η Αγγελόπουλου είναι στολές ιερές για χιλιάδες νέα παιδιά, που δραστηριοποιούνται σε πολιτιστικούς συλλόγους σε όλη την Ελλάδα. Γιατί καμαρώνουν όταν βλέπουν να τις φορά μια επώνυμη πλούσια Ελληνίδα, δεν γυρίζουν αλλού το κεφάλι υποτιμητικά. Το κλαρίνο του Σταύρου Παζαρέντζη επίσης άγγιξε κάθε ελληνική χορδή προ εβδομάδων, στην εκπομπή της Ναταλίας Δραγούμη στην ΕΡΤ. Γιατί οι Έλληνες είναι βαθιά δεμένοι με τη λαϊκή τους παράδοση.

Και, βεβαίως, οι ιερείς δεν έχουν ανάγκη καμιά κομπλεξική με την Εκκλησία Πρόεδρο για να φθάσει η ιστορική αλήθεια σε χιλιάδες Έλληνες – 10.000 ναούς έχουν σε όλη την επικράτεια. Αδύνατον να μαραθεί λοιπόν η λαϊκή εθνική ρίζα σε αυτόν τον τόπο. Αδύνατον να καταλάβει κανείς από όλους αυτούς τους άγευστους από ελληνική Ιστορία, γιατί αρέσουν η «Πόλη Γλυκιά», η «Άνοιξη» και ο «Μαρμαρωμένος Βασιλιάς Παλαιολόγος» του Σπανουδάκη. Αδύνατον να καταλάβουν γιατί ξαφνικά όλη η ιδιωτική τηλεόραση ανακάλυψε την εργογραφία του λιθοβολημένου Γιάννη Σμαραγδή για τον Βαρβάκη, τον Καζαντζάκη, τον El Greco, γιατί συγκινούν όλα αυτά.

Το νέο των ημερών, λοιπόν, είναι πως ανθίζουν μαζί με τα παλαιά και νέα λουλούδια, νέες ελληνικές φωνές. Ξεπετιούνται από εκεί που δεν τις περιμένεις και βγαίνουν μπροστά, αδιάφορες για το τι θα ακούσουν! Γιατί κάνουν αυτό που νιώθουν, αποφασισμένες να το πάνε μέχρι τέλους, όπως η Μόνικα.

Θα το πω μια ακόμη φορά, και όποιος θέλει να ακούσει άκουσε – στους άγευστους συμβούλους του Μεγάρου Μαξίμου απευθύνομαι: Μην αγνοείτε τα σημάδια. Είναι ήδη πολλά. Αντί να πνίξετε το κύμα, όπως πιστεύετε μερικοί άχρωμοι μυστικοσύμβουλοι, το κύμα θα πνίξει όλους εσάς. Και στο τέλος θα την πληρώσει η παράταξη. Η κινητικότητα στην ελληνική διασπορά, οι διεργασίες στον χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων, η κινητικότητα στην κοινωνία των πολιτών (πρωτοβουλία Εμφιετζόγλου «Αβέρωφ 2») δείχνουν ότι παραείναι πολλές οι αντιδράσεις για να τις αγνοεί κανείς.

Ότι χιλιάδες πολίτες νιώθουν ακάλυπτοι και ιδεολογικά ορφανοί. Αλλά και ότι ένα μεγάλο κοινωνικό ρεύμα με πολλές συνιστώσες γεννιέται. Οπως λέει και το «Hellas ’21» της Μόνικα, «Ελλάς, από του ματιού σου την άκρη, Ελλάς, συ μου χάρισες το δάκρυ. Πελάγη μες στα κύματα φαντάζουνε τα όνειρά τους. Μα, τόλμησαν και έδωσαν ζωή στη λευτεριά. Ελλάδα, Ελλάδα και τώρα και πάντα Ελλάδα».

«Νόμιμα» προϊόντα δουλείας & ναρκωτικά …

 

ΕΥΧΗ

Αυτό το άρθρο δεν πρόκειται να αναφερθεί στο ερώτημα μήπως θα έπρεπε να απαγορευτεί η κυκλοφορία των τσιγάρων… Θα θέσουμε βέβαια το ερώτημα μήπως θα έπρεπε να κλείσουν εντελώς τα καζίνο και οι χαρτοπαιχτικές λέσχες, που αποτελούν σαφέστατα χώρους εξάρτησης ανθρώπων και απώλειας όχι μόνο περιουσιών, αλλά και οικογενειακών σχέσεων, ευτυχίας και, σε πολλές περιπτώσεις, της ίδιας της ζωής. Οι χώροι αυτοί λειτουργούν νόμιμα για φορολογικούς λόγους – είναι σαφές αυτό – καθώς και για την εξυπηρέτηση οικονομικών κύκλων μεγάλης δύναμης, σ’ ένα κράτος εντελώς αδιάφορο για τον άνθρωπο και δέσμιο με θρησκευτική προσήλωση στην ιδεολογία της απληστίας.

Κυρίως όμως επιθυμούμε ν’ αναφερθούμε σε θέματα λιγότερο συζητημένα. Και τούτα είναι κατά βάσιν τα προϊόντα δουλείας που χρησιμοποιούμε καθημερινά και οι εξαρτησιογόνες συσκευές που έχουν κατακλύσει τη ζωή μας και βρίσκονται ακόμη και στα χέρια «νηπίων και θηλαζόντων».

Τα προϊόντα δουλείας που εννοούμε είναι κυρίως δύο: το κοβάλτιο, για τις μπαταρίες των κινητών τηλεφώνων, και το κακάο με όλα τα προϊόντα που το περιέχουν.

Οι σκλάβοι του κοβαλτίου

Αναζητώντας στο διαδίκτυο τη φράση «Οι σκλάβοι του κοβαλτίου» θα συναντήσουμε άφθονα άρθρα που διεκτραγωδούν το φλέγον αυτό ζήτημα.

Από εδώ, όπου δημοσιεύεται και σχετικό βίντεο, διαβάζουμε τα παρακάτω:

Οι συνθήκες εργασίας ανήλικων παιδιών σε πολλές χώρες του κόσμου είναι σοκαριστικές και αρκετές φορές φτάνουν στα μάτια της Δύσης, που συνήθως καταναλώνει τα αγαθά, φωτογραφίες και πλάνα από την εκμετάλλευση και τις άθλιες συνθήκες που βιώνουν οι ανήλικοι εργάτες.

Η κάμερα του δικτύου Sky News μπήκε μέσα στα «ορυχεία του τρόμου» στο Κονγκό και οι εικόνες που κατέγραψε είναι αρκετά σκληρές. Επτάχρονα παιδιά δουλεύουν ως σκλάβοι, υπό την απειλή βίας, στην εξόρυξη κοβαλτίου, ενός ορυκτού που χρησιμοποιείται στην παραγωγή κινητών τηλεφώνων.

Η κάμερα καταγράφει ένα παιδί πολύ μικρό σε ηλικία, το οποίο πονάει και υποφέρει, αλλά σπεύδει να κάνει αυτό που πρέπει, γιατί διαφορετικά θα δεχτεί τις συνέπειες που θα είναι αρκετά σκληρές.

Το Κονγκό θεωρείται ο μεγαλύτερος προμηθευτής του κοβαλτίου με ποσοστό που ξεπερνά το 60% της παγκόσμιας παραγωγής. Το πολύτιμο αυτό ορυκτό είναι ένα συστατικό που χρησιμοποιεί η Apple για την κατασκευή των iPhone και iPad, το οποίο προμηθεύεται για λογαριασμό της η κινέζικη εταιρία Huayou. Το κοβάλτιο είναι άκρως απαραίτητο για τη λειτουργία των μπαταριών λιθίου που χρησιμοποιούνται στα κινητά, αλλά και στους υπολογιστές.

Η Apple, μετά τη δημοσιοποίηση των εικόνων, δήλωσε πως «σταματούμε να προμηθευόμαστε κοβάλτιο από το Κονγκό». «Η νέα πολιτική θα ισχύσει έως ότου η αλυσίδα προμηθευτών του κοβαλτίου παρουσιάσει τους απαραίτητους κανόνες προστασίας για τους εργάτες και αποδείξει πως δεν χρησιμοποιούνται παιδιά στις εξορύξεις», ανέφερε ο τεχνολογικός κολοσσός.

Ενδεικτικά πρέπει να αναφερθεί πως στα ορυχεία του τρόμου εργάζονται παιδιά ακόμα και 4 ετών για 12 ώρες τη μέρα έναντι ποσού που ισοδυναμεί με 0,10 σεντς του ευρώ.

Αν όντως η εταιρία Apple είναι συνεπής στη δήλωσή της, η ίδια το ξέρει. Ούτως ή άλλως οι συσκευές αυτές δεν προορίζονται για την «εξυπηρέτηση» των ανθρώπων, αλλά είναι σχεδιασμένες έτσι, ώστε να προκαλούν συμπεριφορά εξάρτησης, με στόχο την αύξηση του οικονομικού κέρδους των εταιριών που τα κατασκευάζουν.

Οι σκλάβοι της σοκολάτας

Ας αναζητήσουμε τώρα στοιχεία με την ένδειξη «οι σκλάβοι της σοκολάτας»… Οι ανακαλύψεις θα είναι φρικτές. Δυστυχώς, υπάρχουν στις οικονομικά ανεπτυγμένες δικές μας χώρες άνθρωποι εξαρτημένοι από την κατανάλωση σοκολάτας και αυτό ιδίως συμβαίνει στα παιδιά. Θα τολμούσα να πω ότι η σοκολάτα είναι το ναρκωτικό των μικρών παιδιών – είναι σκληρό να στερήσεις από ένα παιδί την κατανάλωση σοκολάτας, στην οποία όλα ή σχεδόν όλα τα παιδιά των δικών μας κοινωνιών είναι κυριολεκτικά εθισμένα, παρότι αυτό πιθανώς σημαίνει ότι ποτέ δεν θα μάθει να τρώει φρούτα (μόνο χυμούς, πάλι αμφίβολης ποιότητας) και παρότι αυτή η σοκολάτα είναι προϊόν εκμετάλλευσης, δουλείας και βασανισμού άλλων παιδιών! Μια αναζήτηση του θέματος «Εξάρτηση από τη σοκολάτα» είναι πάρα πολύ διαφωτιστική.

Εδώ διαβάζουμε τα παρακάτω:

Η UNICEF υπολογίζει ότι περίπου μισό εκατομμύριο παιδιά εργάζονται σε φυτείες κακάο στην Ακτή Ελεφαντοστού, που από τη δεκαετία του ’70 διατηρεί την παγκόσμια πρωτιά στις εξαγωγές κακάο.

Οι ηλικίες των εργατών κυμαίνονται από 5 μέχρι 16 και προέρχονται ως επί το πλείστον απ’ τις φτωχότερες χώρες της ηπείρου, όπως είναι η Μπουργκίνα Φάσο και το Μάλι. Τα παιδιά πρέπει να μεταφέρουν σάκους που έχουν πολλαπλάσιο μέγεθος και βάρος απ’ τα ίδια. Αν καθυστερήσουν στη μεταφορά των σάκων, τιμωρούνται, συνήθως με μαστίγωμα.

Παιδιά κάτω των 10 ετών χειρίζονται τεράστια μαχαίρια, με τα οποία σπάνε το σκληρό κέλυφος που φιλοξενεί τους πολύτιμους καρπούς. Δεν υπάρχει ούτε ένα παιδί χωρίς σημάδια στο σώμα του, από τραυματισμούς με τα μαχαίρια. Μερικά έχουν χάσει ακόμα και τα χέρια τους, εξαιτίας μίας και μόνο κακώς υπολογισμένης κίνησης. Όταν μάθουν να χρησιμοποιούν τα θανατηφόρα εργαλεία της “δουλειάς” τους, έχουν να αντιμετωπίσουν άλλους κινδύνους. Καθημερινά, χρησιμοποιούν τοξικές ουσίες για να ραντίσουν τις φυτείες, χωρίς ίχνος προστασίας....

Τα παιδιά-δούλοι ονειρεύονται μόνο να αποδράσουν

Όταν τελειώνει η δουλειά της ημέρας, πολλές ώρες αφότου έχει πέσει το σκοτάδι, τα παιδιά τρώνε το φαγητό που τους αναλογεί: καλαμπόκι και μπανάνες. Είναι τα φθηνότερα τρόφιμα που κυκλοφορούν και σε καμία περίπτωση δεν καλύπτουν τις διατροφικές ανάγκες παιδιών σε ανάπτυξη.

Το βράδυ κοιμούνται πάνω στο ξύλινο πάτωμα. Τα ξημερώματα αρχίζουν πάλι τη δουλειά. Όσα παιδιά επιχείρησαν να αποδράσουν και πιάστηκαν, ξυλοκοπήθηκαν ανελέητα. Έχουν γίνει ελάχιστες ενέργειες για την καταπολέμηση της σύγχρονης παιδικής δουλείας. Δημιουργήθηκε ένα τυπικό πρωτόκολλο, που αν και ζητά την κατάργηση της παιδικής εργασίας, δεν επέβαλε καμία νομική μεταρρύθμιση. Η Ακτή Ελεφαντοστού είναι ο βασικός παραγωγός κακάο για γίγαντες όπως η Cadbury, η Hershey’s κι η Nestle. Συνεργάζονται πολύ διστακτικά με τις έρευνες της UNICEF, αρνούνται να αποκαλύψουν από που παίρνουν το κακάο τους. Απαγόρευσαν να υπάρχει ταμπέλα στα προϊόντα που θα ξεχώριζε αυτά που είχαν παραχθεί νόμιμα από αυτά που βασίζονταν σε παιδική εργασία, γιατί φοβήθηκαν ότι θα ξεκινούσε ένα γενικό μποϊκοτάζ προς όλα τα προϊόντα κακάο....

"Ν":  δείτε επίσης Cocoa child slavery και Slavery today.

Μια ολόκληρη εξαρτημένη γενιά

Τέλος, ας επισημάνουμε ότι ολόκληρη η γενιά των σημερινών εφήβων και παιδιών (και πάμπολλοι ενήλικες φυσικά) βρίσκονται σε κατάσταση κανονικής εξάρτησης από τα «έξυπνα τηλέφωνα» που έχουν στην τσέπη τους, τα οποία στην πραγματικότητα δεν είναι τηλέφωνα αλλά ηλεκτρονικοί υπολογιστές τσέπης. Ας αναζητήσουμε στο διαδίκτυο το άρθρο της Κατερίνας Ράιλυ «Τα Εξαρτημένα Παιδιά του 21ου Αιώνα – Η γενιά που δεν έμαθε ποτέ πώς να ζει», το οποίο μπορεί ο ενδιαφερόμενος να διαβάσει εδώ.

Επίσης το διαφωτιστικό άρθρο του Γιώργου Κουλουρά «Εθισμός στο διαδίκτυο» (εδώ).

Η απάντηση εδώ είναι ότι, κατά τη γνώμη μας, το διαδίκτυο και οι «έξυπνες συσκευές» θα έπρεπε να αντιμετωπίζονται ακριβώς όπως τα ναρκωτικά. Να απαγορεύονται αυστηρά για τα παιδιά. Ακόμη και για σχολικές εργασίες, θα έπρεπε να προτιμάται μια έρευνα στη βιβλιοθήκη. Ειλικρινά, για να μην πω ότι απολύτως τίποτε δεν προσφέρει σ’ έναν ανήλικο το διαδίκτυο, θα πω απλώς ότι θα ήταν σωστό να μην ενθαρρύνεται η χρήση του, γιατί βλέπουμε γύρω μας ότι η νέα γενιά δεν ζει στον αληθινό κόσμο, αλλά στον κόσμο της διαδικτυακής εξάρτησης.

Αποτέλεσμα των παραπάνω, μια γενιά με μειωμένη αντίληψη της πραγματικότητας (άγνοια ακόμη και βασικών στοιχείων της ιστορίας, του πολιτισμού, της γλώσσας και φυσικά της θρησκείας του ίδιου του λαού και του τόπου της) και σοβαρές μαθησιακές δυσκολίες ποικίλης φύσεως. Μια γενιά προγραμματισμένη στην εντέλεια για να γίνει κουρδισμένα ανθρωπάκια χειραγωγήσιμα από τις πολυεθνικές, τους «άρχοντες του αιώνος τούτου», ως ανυπεράσπιστοι εργαζόμενοι και απελπισμένοι, εθισμένοι καταναλωτές ταυτόχρονα.

Ποιος θα τους υπερασπιστεί; Αφήνω το ερώτημα αυτό να απαντηθεί από την αγία μας Εκκλησία και κάθε πνευματικό άνθρωπο – οι υπερασπιστές πάντως αυτού του λαού (ολόκληρου του δυτικού κόσμου, ή μάλλον όλου του κόσμου) στο νέο μεσαίωνα, στον οποίο βυθιζόμαστε, αναζητώνται…

Η Εκκλησία ως απαραίτητο σχολείο πολιτικού & κοινωνικού ήθους

Γεώργιος Π. Παύλος, Γεωπολιτική της Ρωμανίας και Πολιτειολογία της Ρωμηοσύνης – Ελληνική και Ορθόδοξη Πρόταση για την Άμεση Δημοκρατία, εκδόσεις Λόγιος, Αθήνα 2020, σελ. 494 – 497.

«…Όπως επί Τουρκοκρατίας η Ορθόδοξος Εκκλησία έσωσε τον ελληνικό λαό και την ελληνική ταυτότητα και συνείδηση, έτσι πρέπει να πράξει και σήμερα. Δεν πρέπει ο εκκλησιαστικός κόσμος να παραπλανηθεί από την επιβαλλόμενη προπαγάνδα, πως η Εκκλησία είναι μόνο για τα μνημόσυνα και το κράτος για τη ζωή των ανθρώπων.

Η Εκκλησία μπορεί και πρέπει να δείξει και να διδάξει την ορθή πολιτική θεωρία και πράξη. Δεν θα κάνει η ίδια πολιτική, όπως επεχείρησε και επιχειρεί ο Παπισμός. Αλλά αντίθετα, παραμένοντας στο ορθόδοξο εκκλησιαστικό της ήθος, η Εκκλησία οφείλει να μιλήσει για τον κόσμο. Πώς πρέπει να ζει ο κόσμος εάν θέλει να είναι σύμφωνος με το ορθόδοξο ήθος. (…)

Η διοικούσα Εκκλησία μπορεί να αποτελέσει, όπως ήδη αποτελεί πάντα, στήριγμα και μπορεί να εμψυχώσει τον ελληνικό λαό και να τον στηρίξει, να βρει την ελευθερία του και τον ορθόδοξο δρόμο του. Η διοικούσα Εκκλησία έχει δικαίωμα, αλλά και χρέος, να μιλήσει για όλη τη ζωή των Ελλήνων, πνευματική, πολιτική, οικονομική, εκπαιδευτική, γεωπολιτική. Η σημερινή Ορθόδοξος Εκκλησία της Ελλάδας οφείλει να ομιλήσει για όλα, ως άλλος Ιωάννης Πρόδρομος, αλλά όπως και ο Κύριος. Να ομιλήσει δημόσια για το τι είναι δίκαιο και τι άδικο. (…)

Εμείς θα προτείναμε η διοικούσα Ορθόδοξος Εκκλησία να εργαστεί στα δικά της μέτρα με τρόπο διδακτικό και παιδαγωγικό, για να αναγεννηθεί η πολιτική ζωή στην Ελλάδα, η οποία διά των κομμάτων και των αρχηγών των στρέφεται εναντίον της Ελλάδας, εναντίον του ελληνικού λαού και εναντίον της Ορθόδοξης Εκκλησίας και πίστης.

Η Ορθόδοξος Εκκλησία, μολονότι δεν έχει ως έργο της την πολιτική , όμως μπορεί και πρέπει να έχει ως έργο της την εξυγίανση της πολιτικής, όπως και κάθε ανθρώπινης ενέργειας. Η Εκκλησία έχει ευθύνη για τον όλον άνθρωπο. Ως άτομο και ως κοινωνία. Ως σώμα και ως ψυχή. Ως επίγειο και ως ουράνιο πλάσμα. Μπορεί και οφείλει επομένως να ομιλήσει περί του Όλου, ως έχουσα το βασιλικό αξίωμα του Χριστού [«Ν»: ορθότερα, κατά τη γνώμη μας, το θέμα αυτό ανήκει στο προφητικό αξίωμα του Κυρίου]. (…)

Βεβαίως η Ορθόδοξος Εκκλησία δεν έχει ρόλο να κυβερνά και να εξουσιάζει ανθρώπους και λαούς. Έχει έναν πολύ ουσιωδέστερο και παγκόσμιο ρόλο. Να εισάγει τον κόσμο και τους ανθρώπους στην Βασιλεία του Χριστού και να διαδόσει το ευαγγέλιό του σε όλη την ανθρωπότητα. Χωρίς όμως την δική της έμπνευση και παιδεία δεν μπορεί να υφίσταται υγιώς δημοκρατικό και φιλάνθρωπο πολίτευμα. Χωρίς την ορθόδοξη αλήθεια η πολιτική χωρίζει, διχάζει και φέρνει το μίσος και την εγκληματική εκμετάλλευση ανθρώπων και λαών. Δηλαδή αχρηστεύει την πόλη, τους πολίτες και την πολιτική. Σήμερα, εν μέσω των νέων φεουδαρχικών αντιλήψεων και ιδεολογιών των κομμάτων, εν μέσω της απάνθρωπης και απανθρωποποιού παγκοσμιοποίησης, καθίσταται φανερή η παγκοσμιότητα και η ανάγκη της Ορθόδοξης Αλήθειας και της Ορθόδοξης Εκκλησίας, για να ζήσει ο κόσμος. (…)

Η πολιτική αφορά την οικονομία, την παιδεία, την κοινωνία, της σχέσεις ανδρός και γυναικός και όλες εν γένει τις ανθρώπινες σχέσεις. Συγχρόνως όλα αυτά είναι και αντικείμενο της Εκκλησίας. Η Εκκλησία έχει συνολική αντίληψη και θεωρία για τον άνθρωπο, τόσο σε αυτή την ζωή του όσο και σε κάθε άλλη μεταϊστορική ζωή του.

Αν η Εκκλησία αδιαφορεί για την κοινωνική αδικία και για κάθε άλλη μορφή κακίας, κοινωνικής, πολιτικής, εθνικής κ.λ.π., τότε χάνει την εκκλησιαστικότητά της και ενώ ασχολείται με τα επουράνια συγχρόνως εκκοσμικεύεται και διαπλέκεται. Διότι, αν αδιαφορεί για την ιστορική πραγματικότητα, σαφώς, έστω και μη ηθελημένα, αλλά εν τοις πράγμασι συμπράττει με την κοσμική εξουσία, όταν αυτή είναι αίτιος κάθε αδικίας και κακίας, ενώ η Εκκλησία αδιαφορεί, δεν την παιδαγωγεί και δεν την νουθετεί. Η Εκκλησία ως ανθρώπινη συμπεριφορά οφείλει να μιμείται τους προφήτες και τους μάρτυρες, που δεν εδονούντο να καυτηριάζουν κάθε κακία και ασέβεια. Σήμερα όντως κινδυνεύει η Ορθόδοξος Εκκλησία, και τον κίνδυνο της εκκοσμίκευσης και τον κίνδυνο δυτικοποίησης και θρησκειοποίησης…».

Περί του βιβλίου (το οποίο προτείνω) εδώ.

Ο Γεώργιος Π. Παύλος είναι Καθηγητής Φυσικής στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης (Δ.Π.Θ.) και Διδάκτωρ Φιλοσοφίας του Αριστοτέλειου Παν. Θεσ/κης (Α.Π.Θ.). Διδάσκει μαθήματα Φυσικών Επιστημών και Φιλοσοφίας στην Πολυτεχνική και άλλες σχολές του Δ.Π.Θ (από εδώ, όπου & απόσπασμα του βιβλίου). Επίσης είναι ιδρυτής του Δικτύου Ελληνισμού.

Περιεχόμενα

Μέρος πρώτο: Ανίχνευση του Νεοελληνικού Εθνικού Προβλήματος

Κεφάλαιο 1: Δύση και Ανατολή. Το πρόβλημα της Ελλάδας.

Κεφάλαιο 2: Γυρνώντας πίσω στον Χρόνο (προσωπικός εντοπισμός του νεοελληνικού προβλήματος και της παρούσας ελληνικής κρίσης).

Κεφάλαιο 3: Πολιτική και Ορθόδοξος πολιτισμός

Μέρος δεύτερο: Πρόταση Ορθόδοξης Πολιτειολογίας και Λύσης του Νεοελληνικού Προβλήματος

Κεφάλαιο 4: Σχέδιο πρότασης για τη Νέα Πολιτειολογία.

Κεφάλαιο 5: Ολιστική, Ελληνική και Ορθόδοξη Πολιτειολογία.

Κεφάλαιο 6: Κραυγές αγωνίας για τη Μακεδονία και την Ελλάδα

Παραρτήματα

Παράρτημα Α. Μικρασιατική εκστρατεία: Πώς αντέδρασε ο Κεμάλ όταν είδε τους Έληνες να υποχωρούν.

Παράρτημα Β. Ορθόδοξη Εκκλησιολογία και Ορθόδοξη Πολιτειολογία. Ανοικτή επιστολή προς Εκκλησιαστικά πρόσωπα.

Παράρτημα Γ. Ακαδημία Ελληνισμού και Ρωμηοσύνης.

Παράρτημα Δ. Ορθόδοξη Τριαδική Πολιτειολογία και η Γεωπολιτική της Ρωμανίας.

Εικ. από εδώ. Η φράση "ούτος εστίν ο βασιλεύς της δόξης" είναι από την Παλαιά Διαθήκη (Ψαλμός 23 από το βιβλίο Ψαλμοί της Παλ. Διαθήκης) και εκφωνείται κατά την παράδοση από τον ιερέα μπαίνοντας ξανά στο ναό, μαζί με όλο το λαό, μετά την ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως κατά τη νύχτα του Μ. Σαββάτου (νύχτα της Αναστάσεως), συμβολίζοντας τη θριαμβευτή κάθοδο του Κυρίου στον Άδη (μετά το θάνατό Του στο σταυρό) για την κατανίκηση του θανάτου όλων των ανθρώπων. Εξ ου προφανώς και η αγιογράφηση πάνω από τη θύρα. Βλ. σχετικά εδώ και εδώ.

Φιλελεύθερη Δημοκρατία και χριστιανική πίστη, Χαράλαμπος Βέντης

 

Χ. Βέντης, Φιλελεύθερη Δημοκρατία και χριστιανική πίστη, εκδόσεις Αρμός, Αθήνα 2021, ISBN: 978-960-615-354-9.

Πέρα από το άτομο

 

Το 1966, σε συνέντευξή του η οποία δημοσιεύθηκε μετά θάνατον μια δεκαετία αργότερα, ο Martin Heidegger εξέφρασε την απελπισία του για την πορεία και το μέλλον της ανθρωπότητας, διατεινόμενος ότι πλέον, «μόνο ένας Θεός δύναται να μας σώσει», εκεί που απέτυχαν η φωνή του Είναι, ο ναζιστικός μεσσιανισμός και η ποίηση (οι ματαιόπονες διαδοχικές ελπίδες του φιλοσόφου του Μέλανα Δρυμού).

Η δήλωση αυτή, μολονότι ακούγεται «ευλαβής» στα ώτα πολλών θρησκευομένων και υπονοείται ή εκστομίζεται ευθαρσώς από πλείστους όσους θρησκευτικούς ταγούς, κρίνεται όχι απλά ως προβληματική αλλά ως μια ανίερη τοποθέτηση, τόσο από τη βιβλική οπτική της ιουδαιοχριστιανικής παράδοσης όσο και υπό το βλέμμα μιας πολιτικά εγγράμματης και δημοκρατικά εγρήγορης συνείδησης, θρεμμένης με το νεωτερικό πνεύμα της προσωπικής ευθύνης εκάστου πολίτη για την τύχη του κόσμου. Στην καλύτερη περίπτωση, η χαϊντεγγεριανή κραυγή είναι μονοφυσιτική (συνεπεία τούτου, ολέθρια απολιτική), καθώς αναμένει τα πάντα από τον Θεό, παραμερίζοντας την ανθρώπινη πρωτοβουλία και συμβολή ενάντια στη βαρβαρότητα και το χάος.

Στην ανά χείρας μελέτη υποστηρίζουμε ότι η πολιτική εκκινεί επέκεινα της «μεταφυσικής απελπισίας» και του Μεσσιανισμού, αφ’ ης στιγμής δηλαδή αφήσουμε πίσω μας τη μοιρολατρεία, μαζί με την ανεξέταστη αναπαραγωγή των παραδοσιακών ιεραρχήσεων και αποφασίζουμε ότι οι ζωές μας και τα κοινά μπορούν και πρέπει να αλλάζουν επί τα βελτίω και μάλιστα ατέρμονα, στο διηνεκές. Η χριστιανική πίστη, δοθέντος του οικουμενικού της χαρακτήρα αλλά και της μη αιτιοκρατικής εσχατολογικής της δυναμικής, δύναται να σταθεί αρωγός στο όραμα της κοινωνικής δικαιοσύνης που διέπει τη φιλελεύθερη Δημοκρατία, αρκεί να παραμένει πιστή στο πνεύμα του Χριστού και όχι των ευσεβοφανών αλλά μισάνθρωπων Φαρισαίων: ήγουν, στη λογική που εστιάζει απαρέγκλιτα και ανυποχώρητα στον άνθρωπο και τις ανάγκες του, μακριά από κάθε πορνική διαπλοκή με τον εκάστοτε Καίσαρα.

Βασική ορίζουσα του πονήματός μας είναι ότι η χριστιανική πνευματικότητα δεν προσφέρεται για απόπειρες «κατανυκτικής απόδρασης» από τον κόσμο και την ιστορία, εν όψει του Ευαγγελίου της Κρίσης, που καθιστά σαφές ότι η σχέση κάθε υποψήφιου «ουρανοπολίτη» με τον Θεό περνά οπωσδήποτε διαμέσου της έγνοιας για τη ζωή, την ελευθερία και την αξιοπρέπεια του επίγειου συνανθρώπου (σύμφωνα και με το «ποῦ ἔστιν ῎Αβελ ὁ ἀδελφός σου»;)∙ γι’ αυτό και ο μακαριστός π. Γεώργιος Φλωρόφσκυ μας υπενθύμιζε ακάματα ότι όποιος αδιαφορεί για την Ιστορία, δεν μπορεί ποτέ να είναι ένας καλός χριστιανός.

Εκδόσεις Αρμός

Άγιος Μπογιάν, ο πρωτομάρτυρας των Βουλγάρων (28 Μαρτίου) - Κυριακή Β΄ Νηστειών: του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά!...

Μποϋὰν, ὁ ἐπονομαζόμενος Ἐνραβωτᾶ, πρίγκιπας τῶν Βουλγάρων

Οι άγιοι της Βουλγαρίας

 

Saint Boyan-Enravota, the First Bulgarian Martyr

  

Β΄ Νηστειών: του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά

Οι Κυριακές της Μεγάλης Σαρακοστής  

Γρηγόριος Παλαμάς και η ταυτοπροσωπία της Ορθοδοξίας 

Sunday of St. Gregory Palamas (the Second Sunday of Lent)

Η θαυματουργία του Αγίου Γρηγορίου Παλαμά κατά τον Αγ. Φιλόθεο Κόκκινο 

Η Ιερά Μητρόπολη Πειραιώς τίμησε την Αγία 9η Οικουμενική Σύνοδο

8η και 9η Οικουμενική Σύνοδος

Άγιοι στις 28 Μαρτίου

Χρειάζεται η Ορθόδοξη Εκκλησία να προβεί σε άρση του «αφορισμού» της Επανάστασης του 1821;

ΟΟΔΕ

Η Κίνηση Ελλήνων Πολιτών για την Εκκοσμίκευση του Κράτους (ΚΕΠΕΚ) μαζεύει υπογραφές μέσω διαδικτύου για την άρση του «αφορισμού της Ελληνικής Επανάστασης», που ως γνωστόν συνέβη το 1821 υπό την πίεση του οθωμανικού κράτους.

 

Η προσπάθεια για τη συλλογή υπογραφών έχει δημοσιευθεί στο avaaz.org και εδώ αναδημοσιεύουμε την επιστολή της Κίνησης προς την Εκκλησία της Ελλάδος και προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο από τον ιστότοπο: Πολίτες μαζεύουν υπογραφές: 'Να πάρει πίσω η Εκκλησία τον αφορισμό της Ελληνικής Επανάστασης' - Κοινωνία | News 24/7 (ευχαριστούμε τον αγαπητό αδελφό που μας απέστειλε ενημερωτικά την είδηση). Η επιστολή είναι γραμμένη σε ευγενικό ύφος, πράγμα που εκτιμούμε και αναγνωρίζουμε ότι συμβάλλει σε έναν διάλογο. Την αναδημοσιεύουμε και στη συνέχεια θα τη σχολιάσουμε, χωρίς να εκπροσωπούμε με οποιονδήποτε επίσημο τρόπο την Εκκλησία της Ελλάδος ή το Οικουμενικό Πατριαρχείο, αλλά ως απλοί (ευαισθητοποιημένοι ωστόσο) ορθόδοξοι χριστιανοί:

"Προς την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος και την Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως

Το 2021 εορτάζουμε τα 200 χρόνια από την κήρυξη της Επανάστασης των Ελλήνων κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Αναμφίβολα πρόκειται για ένα κορυφαίας σημασίας γεγονός που σηματοδοτεί την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού, αλλά και τη δημιουργία ενός ελεύθερου ελληνικού κράτους, για πρώτη φορά ύστερα από πολλούς αιώνες και κατακτητές που εκμεταλλεύτηκαν αυτόν τον τόπο και τους ανθρώπους του.

Παρά τις αντίξοες συνθήκες και τα περιοριστικά μέτρα λόγω της απειλητικής πανδημίας που έχει πλήξει τον πλανήτη μας τους τελευταίους μήνες, στη χώρα μας έχουν ήδη ξεκινήσει οι εκδηλώσεις και οι εορτασμοί για το μεγάλο αυτό γεγονός. Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν αρκετές μαύρες κηλίδες στον καμβά της ιστορικής αποτίμησης των γεγονότων του '21, που γεγονός είναι ότι διχάζουν τους συμπατριώτες μας και μας απομακρύνουν από το πραγματικό νόημα και αξία των εορτασμών. Η ασφαλής οδός για την εξάλειψη των εμποδίων αυτών, δεν θα μπορούσαν να είναι οι επικοινωνιακοί τακτικισμοί, οι υπεκφυγές και η διαιώνιση των περίφημων -και επιζήμιων για την ιδιοσυγκρασία του λαού μας- εθνικών μύθων, αλλά μία θαρραλέα και ειλικρινής αντιμετώπιση των ιστορικών γεγονότων.

Ας έρθουμε όμως στο κυρίως θέμα της επιστολής αυτής. Αποτελεί αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι το 1821, ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γρηγόριος Ε' προέβη σε αφορισμό των Ελλήνων Επαναστατών και της Φιλικής Εταιρείας. Κάποιοι μέχρι και σήμερα υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο συνέβη κάτω από το καθεστώς της πίεσης των Οθωμανών και της απειλής τους για μαζικές σφαγές Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη. Άλλοι σημειώνουν ότι η αντεπαναστατική και αντιδιαφωτιστική δράση και πορεία του Γρηγορίου Ε' δεν περιορίζεται μόνο στους αφορισμούς εκείνου του έτους, αλλά ανιχνεύεται σε μία περίοδο τουλάχιστον 23 ετών νωρίτερα, μέσα από σχετικές αντεπαναστατικές εγκυκλίους, κείμενα και δράσεις, που αποκαλύπτουν τον αντεθνικό του ρόλο. Σε κάθε περίπτωση, ο ρόλος του Γρηγορίου Ε' και γενικότερα της ηγεσίας της Εκκλησίας απέναντι στον ξεσηκωμό των Ελλήνων, είναι ένα ζήτημα που απασχολεί διαχρονικά την εγχώρια κοινή γνώμη, ενώ τους τελευταίους μήνες, όπως είναι φυσικό, το ενδιαφέρον έχει ενταθεί στη δημόσια σφαίρα.

Ελάχιστοι όμως, μέχρι σήμερα, έχουν θέσει επί τάπητος το κρίσιμο ερώτημα: Έχει αρθεί ο αφορισμός της Ελληνικής Επανάστασης; Δυστυχώς η απάντηση είναι αρνητική.

Μέσω αυτής της επιστολής/ψηφίσματος, καλούμε την Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος και την Ιερά Σύνοδο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως να άρουν τον αφορισμό της Ελληνικής Επανάστασης, συμβάλλοντας σημαντικά στον περιορισμό του διχασμού της ελληνικής κοινωνίας ενόψει των επετειακών εορτασμών του 182. Αναγνωρίζουμε ότι το βάρος της άρσης του αφορισμού πέφτει στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, πλην όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι την περίοδο εκείνη δεν υπήρχε αυτοκέφαλο, οπότε Ελλαδική Εκκλησία και Πατριαρχείο ήταν ένα και το αυτό. Επιπρόσθετα, η Ελλαδική Εκκλησία εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να χρησιμοποιεί τη φιγούρα του Γρηγορίου Ε' ως εθνομάρτυρα. Μπορεί κανείς να συμφωνεί ή να διαφωνεί με αυτή τη στάση. Πλην όμως, οι εκπρόσωποί της έχουν τη δυνατότητα να “καθαρίσουν” την μαύρη κηλίδα της προσωπικότητάς του, μέσω της άρσης του αφορισμού των επαναστατών ή έστω μέσω μιας δημόσιας παραίνεσής τους προς το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, προς αυτή την κατεύθυνση.

Ας είναι το 2021 ένα έτος τιμής και μνήμης για τους προγόνους που έπεσαν στο πεδίο της μάχης το '21, αλλά και για όσους όσους ενέπνευσαν κατά τις προηγούμενες δεκαετίες τους συμπατριώτες τους με τα ιδανικά του φωτισμού, της ελευθερίας και της εθνικής ανεξαρτησίας.

Με εκτίμηση,

ΚΕΠΕΚ – Κίνηση Ελλήνων Πολιτών για την Εκκοσμίκευση του Κράτους".

 

Το σχόλιό μας

Βεβαίως, για ιστορικούς λόγους και για να μη βρίσκουν αφορμή ομάδες όπως η ΚΕΠΕΚ να προκαλούν θόρυβο (αποπροσανατολίζοντας τους μη ενημερωμένους, στους οποίους μάλλον συγκαταλέγονται και οι ίδιοι οι πρωτεργάτες τέτοιων πρωτοβουλιών), ίσως θα άξιζε η Εκκλησία της Ελλάδος ή το Οικουμενικό Πατριαρχείο να εκδώσει μια απόφαση τυπικής άρσης του «αφορισμού». Επί της ουσίας όμως, δεν υπάρχει λόγος να γίνει κάτι τέτοιο, αφού είναι πασιφανές ότι αφορισμός της Επανάστασης του 1821 από την Εκκλησία ούτε ισχύει, ούτε ίσχυσε ποτέ – άρα δεν υπάρχει κάτι που θα μπορούσε να «αρθεί».

Εξηγούμε αμέσως τον ανωτέρω ισχυρισμό μας.

 

Α) Στο άρθρο Ο “αφορισμός” του Αλεξάνδρου Υψηλάντη ο μητροπολίτης Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου Ιερόθεος, παρουσιάζοντας το ομώνυμο βιβλίο του ιστορικού ερευνητή Πέτρου Γεωργαντζή, εξηγεί αναλυτικά γιατί το έγγραφο του αφορισμού, που εξέδωσε το 1821 η Ιερά Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, ήταν επίτηδες διατυπωμένο έτσι ώστε με βάση τους κανόνες της εκκλησίας να είναι άκυρο. Συνεπώς, ένας άκυρος αφορισμός δεν ισχύει.

 

Β) Οι αγωνιστές της Επανάστασης, από την αρχή μέχρι το τέλος, ακριβώς έτσι εξέλαβαν τον «αφορισμό»: ως ένα τέχνασμα του Πατριαρχείου προς τη σουλτανική κυβέρνηση για την αποτροπή της σφαγής των χριστιανών. Ουδέποτε θεώρησαν το Πατριαρχείο ή προσωπικά τον πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄ ως συνεργάτη του Οθωμανού δυνάστη!

α) Οι αφορισμένοι Ρωμιοί επαναστάτες δεν έβγαλαν το συμπέρασμα των πολεμίων του Γρηγορίου. Όχι μόνο δεν τον μίσησαν αλλά τον ανακήρυξαν μέγιστο συμπολεμιστή τους! Για τον αφορισμό έλεγαν: Το στόμα καταριόταν. Η καρδία ευλογούσε. Οι αφορισμοί εγράφησαν με βία και δυναστεία.

β) Ο αφορισμένος Αλέξανδρος Υψηλάντης έγραφε στους Σουλιώτες: «Ο Πατριάρχης βιαζόμενος υπό της Πόρτας σάς στέλνει αφοριστικά και εξάρχους παρακινώντας σας να ενωθήτε με την Πόρταν. Εσείς όμως να τα θεωρείται αυτά ως άκυρα, καθότι γίνονται με βίαν και δυναστείαν και άνευ της θελήσεως του Πατριάρχου». Από  την ανάρτησή μας Ο άγιος Γρηγόριος ο Ε΄ και η Επανάσταση του 1821

 

Γ) Ουδέποτε υπήρξε ορθόδοξος επίσκοπος ή ιερέας, καθ’ όλη τη διάρκεια της Επανάστασης ή μετά, που να αντιμετώπισε τους αγωνιστές του 1821 ως αφορισμένους, π.χ. να αρνήθηκε να τους κοινωνήσει ή να τους μεταδώσει κάποιο άλλο ιερό μυστήριο ή να απαγόρευσε την εκκλησιαστική κήδευσή τους ή την τέλεση χριστιανικού μνημοσύνου τους κ.λ.π. ή με κάποιον άλλο τρόπο να έδειξε ότι τους θεωρεί αποκομμένος από την Ορθόδοξη Εκκλησία για οποιονδήποτε λόγο, πόσο μάλλον επικαλούμενος τον πατριαρχικό «αφορισμό»! (Αν κάποιος διαφωνεί με το παραπάνω, παρακαλούμε να παραθέσει κάποια μαρτυρία ή κάποιο τεκμήριο).

Αντίθετα μάλιστα, πάμπολλοι ορθόδοξοι επίσκοποι (εκτός από τους αμέτρητους ορθόδοξους πρεσβυτέρους, μοναχούς και ιερομονάχους) συμμετείχαν στην Επανάσταση, χωρίς καθόλου να προβληματιστούν μήπως η συμμετοχή τους αυτή τους καθιστά «αφορισμένους»! Αναλυτικά στοιχεία για το θέμα αυτό (με ονομαστικούς καταλόγους των αρχιερέων ανά περίπτωση εμπλοκής τους στην Επανάσταση, αυτοθυσίας τους κατά τη διάρκειά της ή απλώς εκτέλεσής τους από τους Τούρκους) μπορείτε να διαβάσετε στην ανάρτηση Αρχιερείς - μέλη τής Φιλικής Εταιρίας, από την οποία αναδημοσιεύουμε μόνο το συμπέρασμα:

«…Έτσι, υπάρχουν 73 αρχιερείς που έλαβαν μέρος στην Επανάσταση, 32 αρχιερείς που βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, εκθρονίστηκαν κ.ο.κ., και 38 αρχιερείς που θανατώθηκαν με βασανιστήρια, εκτελέστηκαν ή απεβίωσαν στη μάχη. Συνολικά 143 αρχιερείς σε γενικό σύνολο 195 - 200, δηλαδή 72 τοις εκατό των ορθόδοξων αρχιερέων της Οθωμανικής αυτοκρατορίας έλαβε μέρος στην Επανάσταση ή διώχθηκε εξαιτίας της. Αν εξαιρέσει κανείς τους αρχιερείς της Σερβίας, της Βουλγαρίας, της Συρίας και της κεντρικής-ανατολικής Μ. Ασίας, που δεν μπόρεσαν ή δεν θέλησαν να συμμετάσχουν, τότε το ποσοστό αυτό πρέπει να αυξηθεί».

Από το προαναφερθέν άρθρο του μητροπολίτη Ναυπάκτου για τον «αφορισμό» του Αλ. Υψηλάντη αναδημοσιεύουμε:

«Από τους 23 Αρχιερείς που υπέγραψαν το “αφοριστικό” κείμενο, το ένα τρίτο (1/3), συμπεριλαμβανομένου και του Οικουμενικού Πατριάρχου Γρηγορίου του Ε', πλήρωσαν με την ζωή τους την “απιστία” τους προς τον Σουλτάνο, το άλλο 1/3 δοκιμάστηκε σκληρά με φυλακίσεις, εξορίες και περιορισμούς. Επίσης, πρέπει να σημειωθή ότι το 1/5 από τους Συνοδικούς Αρχιερείς έλαβε μέρος στην Επανάσταση. Ακόμη είναι σημαντικό να λεχθή ότι το 1/3 των Συνοδικών Αρχιερέων ήταν “πλεγμένοι στις μηχανορραφίες” της Φιλικής Εταιρείας, καίτοι στα “αφοριστικά” κείμενα γράφουν ότι πρώτη φορά λάμβαναν γνώση για την σύσταση και τους σκοπούς της Φιλικής Εταιρείας.

Χάρη της ιστορίας πρέπει να αναφέρουμε ότι το πρώτο “αφοριστικό” κείμενο, την λεγομένη “απανταχούσα”, υπέγραψε και ο τότε ευρισκόμενος στην Πόλη Μητροπολίτης Ναυπάκτου και Άρτης Άνθιμος. Όμως και εκείνος, όπως και άλλοι, όταν επέστρεψαν στις Επαρχίες τους, εξεδήλωσαν τα πραγματικά τους αισθήματα και αναδείχθηκαν μεγάλοι αγωνιστές. Οι Τούρκοι συνέλαβαν τον Ναυπάκτου και Άρτης Άνθιμο, επειδή τον θεώρησαν “συνένοχο και κύριο υπεύθυνο της εξεγέρσεως των Ρουμελιωτών κατά της σουλτανικής αυτοκρατορίας” και χωρίς δίκη και απολογία τον έκλεισαν στις φυλακές του Φρουρίου της Άρτας, “όπου βασάνους πολλάς και τυραννίας υπέμεινεν γενναίως και καθείρξεις παρά των Οθωμανών, εμπαιγμούς τε και κολαφισμούς και πλείστα άλλα δεινά”. Μετά την απελευθέρωσή του, συνελήφθηκε εκ νέου και εξορίστηκε στα Μετέωρα και, όταν αργότερα το 1825 ελευθερώθηκε, κατέφυγε στην Νότια Ελλάδα, για να συμμετάσχη ενεργά στις μετέπειτα φάσεις του αγώνα. Ονομάστηκε μάλιστα για όλα αυτά τα βασανιστήρια που πέρασε “πολύαθλος”».

Αφού λοιπόν είναι έτσι, συνάγεται ότι η ίδια η Εκκλησία θεώρησε από την αρχή αυτονόητα τον «αφορισμό» άκυρο και ανυπόστατο! Και έτσι συνέχισε να τον θεωρεί και μετά τη λήξη της Επανάστασης και το ίδιο εξακολουθεί, χωρίς εξαίρεση ή διακοπή, μέχρι σήμερα. Για το λόγο αυτό, επί της ουσίας και απ’ όσο γνωρίζουμε, δεν ετέθη ποτέ ζήτημα άρσης του από τους ίδιους τους ορθόδοξους χριστιανούς, δηλ. ακριβώς από εκείνους που θα έπαιρναν στα σοβαρά έναν αφορισμό, αν πίστευαν ότι είναι έγκυρος.

Κυριολεκτικά, οι μόνοι που φαίνεται να λαμβάνουν υπόψιν τον «αφορισμό» είναι οι διαχρονικοί πολέμιοι της Εκκλησίας και της ορθόδοξης πίστης του λαού μας, οι οποίοι αναζητούν αφορμές εκεί όπου δεν υπάρχουν, για να υποσκάψουν τις σημαντικότερες πνευματικές ρίζες του λαού αυτού, στον οποίο και οι ίδιοι ανήκουν, αλλά κατά τα φαινόμενα ποτέ δεν τον κατανόησαν.

 Συμπλήρωμα

Ο άγιος Γρηγόριος ο Ε΄ και η Επανάσταση του 1821 * Πώς μεθοδεύτηκε από τον Ναπολέοντα η καταστροφή τής Ρωμιοσύνης * Ο πράκτορας του Ναπολέοντα Κοραής κατά της Ρωμηοσύνης * Ο “αφορισμός” του Αλεξάνδρου Υψηλάντη * Η επιτυχία και η αποτυχία της Επανάστασης του 1821 * Αρχιερείς - μέλη τής Φιλικής Εταιρίας * Οι ενέργειες για την επιβίωση της Εκκλησίας των Ρωμηών μετά την άλωση * Οι Έλληνες στην Τουρκοκρατία * Ο ρόλος της ενορίας κατά την τουρκοκρατία

«Βαρετοί» ήρωες – Συναρπαστικοί υπερήρωες!...

 

 

Θ. Ι. Ρ.

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟ ΑΤΟΜΟ // Rethemnos.gr

Πρόσφατα ένας φίλος μου δάνεισε το εικονογραφημένο μυθιστόρημα Civil War II, ένα δίτομο κόμικ που εκδόθηκε από τη Marvel Comics, τη δημοφιλέστερη αμερικάνικη εκδοτική εταιρία δημιουργίας κόμικς με περιπέτειες υπερηρώων, όπως ο Σπάιντερμαν, ο Κάπτεν Αμέρικα, ο Γούλβεριν, οι Εκδικητές κ.λ.π. (η άλλη δημοφιλέστερη εκδοτική εταιρία κόμικς με περιπέτειες υπερηρώων – προγενέστερη της Marvel – είναι η DC, στην Αμερική πάντα, με ήρωες όπως ο Σούπερμαν, ο Μπάτμαν κ.π.ά.). Διαβάζοντάς το, διαπίστωσα ότι στις περιπέτειες αυτές δεν παρουσιάζονται πλέον μεμονωμένοι υπερήρωες ή ομάδες, αλλά ολόκληρες κοινότητες και έθνη υπερηρώων, με τις εσωτερικές υποθέσεις και την ιστορία τους – ηρώων εφοδιασμένων με υπερδυνάμεις ή υπερεξελιγμένη τεχνολογία, που αντιμετωπίζουν αντίστοιχους σκοτεινούς, ή και δαιμονικούς αντιπάλους.

Βεβαίως είναι γνωστό ότι εδώ και δεκαετίες οι ιστορίες αυτής της εντυπωσιακής σύγχρονης μυθολογίας διαδραματίζονται σε «πολυσύμπαντα» (κόσμους παράλληλων συμπάντων, που υποτίθεται ότι συγκοινωνούν μεταξύ τους με «πύλες») και περιλαμβάνουν και «κοσμικές οντότητες» – δηλαδή, ουσιαστικά, «θεούς» – που εποπτεύουν και μπορούν να επηρεάσουν ολόκληρο το σύμπαν. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα παράγονται σωρηδόν κινηματογραφικές υπερπαραγωγές, αλλά και πολλές τηλεοπτικές σειρές με περιπέτειες των ίδιων ηρώων, οι οποίες εξελίσσονται σε ολοένα και περισσότερο βίαιες και σκοτεινές, καθώς και «μυστικιστικές», αναμιγνύοντας μάγους και δαίμονες.

Οι μορφές αυτών των υπερηρώων βρίσκονται πλέον και σε αντικείμενα καθημερινής χρήσης, όπως κούπες, μπλούζες, παζλ και ένα σωρό άλλα, και φυσικά σε παιχνίδια υπολογιστών κ.τ.λ.

Έχοντας λοιπόν οι νέοι της εποχής μας (από την παιδική ακόμη ηλικία τους) εθιστεί σε μια τέτοια ψυχαγωγία, που συναρπάζει τη φαντασία και την οδηγεί σε εντυπωσιακές αποδράσεις από την πεζή και συχνά δυσάρεστη πραγματικότητα, είναι επόμενο ότι αισθάνονται πλήξη όταν κάποιος φέρνει μπροστά τους ακόμη και τους ήρωες ή υπερήρωες της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, όπως ο Ιάσων, ο Ηρακλής, ο Θησέας, ο Αχιλλέας, ο Έκτορας ή ο Οδυσσέας, παρότι πολλοί από αυτούς (όπως ο Ηρακλής και οι Αμαζόνες) έχουν χρησιμοποιηθεί ως υπερήρωες στα αμερικάνικα κόμικς ή έχουν προσφέρει έμπνευση για σχετικές ιστορίες, όπως στα μυθιστορήματα – και κόμικς και ταινίες – του Ρικ Ρίορνταν με κεντρικό ήρωα έναν έφηβο «γιο του Ποσειδώνα» στη σύγχρονη Αμερική, τον Πέρσι Τζάκσον. Εξάλλου και ο Λεωνίδας, ο Θεμιστοκλής, αλλά και ο Οδυσσέας έχουν γίνει χαρακτήρες αμερικανικών κόμικς, με δημοφιλέστερο το «300», που έχει μεταφερθεί και στον κινηματογράφο.

 

Πολύ περισσότερο τα παιδιά και οι έφηβοι νιώθουν πλήξη όταν γίνονται αναφορές στους ιστορικούς ήρωες των νεώτερων χρόνων, όπως ο Κολοκοτρώνης, ο Καραϊσκάκης, ο Μακρυγιάννης, η Μπουμπουλίνα, η Μαντώ Μαυρογένους, ο Ανδρούτσος, ο Μάρκος Μπότσαρης, η Μόσχω Τζαβέλα, η Δέσπω Μπότσαρη, ο Μιαούλης, ο Παπαφλέσσας, ο Αθανάσιος Διάκος και οι λοιποί ήρωες του 1821 ή οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης κατά των ναζί (από τους οποίους είναι βέβαιο ότι δε γνωρίζουν ούτε ένα όνομα). Οι παραπάνω, για τα παιδιά μας, είναι μόνον ονόματα που το σχολείο τα καταπιέζει να αποστηθίζουν κι εκείνα αντιστέκονται αρνούμενα και υπερασπίζονται με σθένος το δικαίωμά τους στην ιστορική άγνοια. Ο Δασκαλογιάννης, ο Καντανολέων, ο Σήφης Βλαστός (τραγικοί επαναστάτες κατά των Ενετών οι δύο τελευταίοι) και οι λοιποί αγωνιστές της ιστορίας μας, καθώς και οι πρωτεργάτες των κοινωνικών αγώνων, είναι ανύπαρκτοι στη σκέψη μας ακόμη και ως ονόματα…

Φυσικά, θα μπορούσε να πει κάποιος πολλά για τις αδυναμίες του λεγόμενου «εκπαιδευτικού συστήματος» και ημών των ίδιων των εκπαιδευτικών που εμποδίζουν τους μαθητές να κατανοήσουν την ομορφιά και την αξία της ιστορικής γνώσης και σχεδόν κάθε γνώσης. Έχει λεχθεί επίσης ότι οι άνθρωποι αγαπούν περισσότερο τις ιστορίες φαντασίας από τις αληθινές ιστορίες, επειδή η φαντασία είναι κομμάτι μας, συνεπώς μια φανταστική ιστορία προέρχεται από μέσα μας, γι’ αυτό την αισθανόμαστε περισσότερο δική μας από τη διήγηση μιας αληθινής ιστορίας. Αν όμως μαθαίναμε κάτι περισσότερο για τη ζωή και τη δράση, και συχνά για το θάνατο, αυτών των ηρώων, νομίζω ότι θα διαπιστώναμε πως δεν υστερούν σε τίποτε από τους φανταστικούς υπερήρωες.

Για του λόγου το αληθές, θα ήθελα να παραθέσω ένα απόσπασμα από το άρθρο του δασκάλου Δημήτρη Νατσιού «Να φτιάξουμε “Φροντιστήρια Ελληνισμού”», που δημοσιεύεται στο Διαδίκτυο, εδώ:

«Όταν έφτασε στην γυναίκα του Μάρκου Μπότσαρη, το πικρό μαντάτο για τον ηρωικό θάνατο του άνδρα της, έτυχε να χτενίζει τον γιο της, τον Δημήτριο, αγόρι έντεκα ετών. Άρχισε να μοιρολογεί. Ο μικρός Σουλιώτης δεν την άφηνε να κλαίει. Ο πατέρας, της έλεγε, σκοτώθηκε για την πατρίδα και η ψυχή του θα πάει στον παράδεισο. Μην κλαις! Να μην φορέσεις μαύρα και να με αφήσεις να πάω στον θείο μου (τον Νότη Μπότσαρη), να πολεμήσω μαζί του. Να μου δώσεις άρματα και άλογο, μπορώ να τα κρατώ. Θέλω να πάρω εκδίκηση για το αίμα του πατέρα μου…

…Τον Απρίλιο του 1804 στο Μοναστήρι του Σέλτσου, έγινε ο ξακουσμένος “χαλασμός των Μποτσαραίων”. Σκοτώθηκαν πολλοί, μεταξύ αυτών και η περίφημη κόρη του Νότη, Λένω (Ελένη) Μπότσαρη. Διαβάζω: “Ο Νότης κείτεται στο πεδίο της μάχης, διάτρητος από τις πληγές, πνιγμένος στο αίμα, κατάμαυρος από το μπαρούτι. Εφτά πληγές είχε και την σοβαρότερη στο δεξί μάτι. Την ώρα εκείνη η κόρη του η Λένω, λεβεντοκόριτσο 22 χρονών, λυγερή, ξανθή, ήρθε μετά τον ηρωικό θάνατο του θείου της Νίκηζα, με τον οποίο συμπολεμούσε, και βρήκε τον πατέρα της μισοπεθαμένο. Με το ματωμένο γιαταγάνι στο χέρι, έσκυψε και τον ρώτησε:
-Τι να κάνω πατέρα;
-Παιδί μου ήρθε η ώρα σου. Σκοτώσου! Της αποκρίθηκε ψιθυριστά”. Χίμηξε η Λένω με το γιαταγάνι, αναμέρισε τους εχθρούς και πνίγηκε στον Αχελώο, για να μην την μαγαρίσουν, κατά το “λαμπρό” τους συνήθειο, οι αντίχριστοι Μωχαμετάνοι».

Αναζητώντας αυτό το απόσπασμα, συνάντησα άλλα δύο, σε άρθρα του ίδιου, στον ίδιο ιστότοπο, που αξίζει να τα παραθέσω. Το πρώτο είναι από του άρθρο του με τίτλο «Αν είχαμε υπουργείο εθνικής, ελληνικής και όχι νεοταξικής παιδείας και λέει»:

«Ένα μεγαλειώδες γεγονός, για παράδειγμα, που θα μείνει ανεξίτηλο στα παιδιά και θα τροφοδοτεί την εθνική μας υπερηφάνεια, που τόσο έχουμε ανάγκη. Περιέχεται στα άπαντα του εθνικού μας ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη (εκδ, “Μέρμηγκας”, σελ.155), του “φυλάκτορα του Γένους”, όπως τον ονομάζει ο Παλαμάς σ’ ένα ποίημά του. Είναι γράμμα που έστειλε στις 31 Μαρτίου του 1860 στον Ανδρέα Λασκαράτο. Το γεγονός το χαρακτηρίζει “ανέγδοτο”.

Το 1822 ο Οδυσσέας [Ανδρούτσος] πολιορκεί την Ακρόπολη των Αθηνών “όπου ευρίσκοντο κλεισμένοι οι Τούρκοι και την υπερασπίζοντο με μεγάλη καρτεροψυχία… και δεν ήτο σπάνιον κάπου να βλέπεις τα ενάντια μέρη να στέκονται με τα χέρια σταυρωμένα και άνεργα δια έλλειψιν από πολεμοφόδια. Κάτι παρόμοιο θα συνέβαινε βέβαια και την ημέρα όπου έτυχε το ακόλουθο συμβάν”:

“Εξύπνησαν κάποια παλληκάρια του Οδυσσέως, πρωί πρωί και από το πρώτο γλυκοχάραμα έμειναν εκστατικά, βλέποντας τους Τούρκους ανεβασμένους επάνω εις τον Παρθενώνα και εργαζόμενους με μεγάλη βία να χαλούν τα ωραία εκείνα μνημεία. Τόσο παράξενη και ακατανόητη τους εφάνη τέτοια ανωφελής βαρβαρότης, οπού έτρεξαν αμέσως να ειδοποιήσουν τον Οδυσσέα. Αφού ο στρατηγός εβεβαιώθηκε με τα μάτια του απόλυσε τρία τέσσερα από τα παλληκάρια του να πλησιάσουν εις την Ακρόπολη και να ερωτήσουν του Τούρκους διατί έδειχναν τέτοια αγριότητα με μάρμαρα, τα οποία δεν τους επροξενούσαν καμμία βλάβη. Επέταξαν με μιας οι γενναίοι και ύστερα από λίγη ώρα έφεραν εις το στρατηγό την απόκριση ότι οι Τούρκοι μην έχοντας άλλο μολύβι διά να χύσουν βόλια και ξανοίξαντες ότι μέσα εις εκείνα τα μάρμαρα ευρίσκεται τούτο το μέταλλο, χυμένο επίτηδες διά να δίδη δύναμη και σταθερότητα, είχαν αποφασίσει να προστρέξουνε εις εκείνο το χαλασμό διά να δυνηθούνε να εξακολουθήσουνε τον πόλεμο.

Τέτοια απόκρισι επροξένησε μεγάλη απελπισία εις τους Έλληνες και αφού εστοχάστηκαν τι να πράξουν διά να σώσουν από τον όλεθρο τα μνημεία του μεγαλείου των, όλοι με μια φωνή αποφάσισαν να μηνύσουν εις τους αποκλεισμένους να παύσουν την καταστροφή και ήσαν έτοιμοι να τους προμηθεύσουν όσο μολύβι τους εχρειάζετο για την υπεράσπισή τους. Ούτω και εγένετο. Έστρεξαν οι Τούρκοι, και οι Έλληνες εξαγόρασαν με το αίμα τους -δίδοντες εις τους εχθρούς βόλια διά να τους σκοτώσουν- τα πολύτιμα εκείνα μάρμαρα, τα οποία ήσαν προωρισμένα να ζήσουν διά να ίδουν πάλιν αναστημένο ολόγυρά τους εκείνο το έθνος, το οποίο από τόσους αιώνας εφαίνετο βυθισμένο εις λήθαργο. Αξιοθαύμαστο παράδειγμα αρετής, γενναιότητος και ζήλου προς την πατρίδα!”».

Το τρίτο είναι από το άρθρο του «Είμαστε τα παιδιά της Παναγίας», όπου συγκρίνει τις μάνες των Ελλήνων στρατιωτών του 1940 με τη Μπουμπουλίνα γράφοντας:

«Έλεγε η αθάνατη καπετάνισσα του Αιγαίου: “Έχασα τον σύζυγό μου. Ευλογητός ο Θεός! Ο μεγαλύτερος γιος μου σκοτώθηκε με το όπλο στο χέρι. Ευλογητός ο Θεός! Ο δεύτερος γιος μου, δεκατετραετής την ηλικία, μάχεται μαζί με τους Έλληνες και πιθανώς να βρει ένδοξο θάνατο. Ευλογητός ο Θεός! Υπό την σκιά του Σταυρού θα χυθεί επίσης το αίμα μου. Ευλογητός ο Θεός! Αλλά θα νικήσουμε ή θα παύσουμε να ζούμε. Θα έχουμε όμως την παρηγοριά ότι δεν αφήσαμε πίσω μας δούλους Έλληνες”.

Στην τότε εφημερίδα “Πρωϊα”, δημοσιεύτηκε μια επιστολή, μάνας χήρας από τα Μέγαρα, που μόλις είχε λάβει τον πολεμικό σταυρό ανδρείας του σκοτωμένου γιου της. Έγραφε η νέα Μπουμπουλίνα: “Ο Δημητρός μου, ο μοναχογιός μου, προστάτης των τριών κοριτσιών μου, έπεσε υπέρ Πίστεως και Πατρίδος. Χαλάλι της πατρίδος ο Δημητρός μου. Ας ήταν να πέθαινα κι εγώ πολεμώντας μαζί του. Ζήτω η Ελλάς”».

Louis Dupre, Ο Νικολάκης Μητρόπουλος υψώνει τη σημαία στο φρούριο των Σαλώνων

***

Η Επανάσταση του ’21 δεν ήταν κάποια «αγιασμένη επανάσταση», όπως τη χαρακτηρίζει – μυθοποιώντας την, νομίζω, κατά τις συνθήκες της εποχής του όμως – ο πολυσέβαστός μου συγγραφέας, ζωγράφος και αγιογράφος Φώτης Κόντογλου [1895-1965]. Εκτός από ανείπωτη βία από πλευράς πολλών Ελλήνων επαναστατών, περιείχε άφθονες προδοσίες και αδελφομαχίες, ενώ η κατάληξή της, με ένα μικροσκοπικό βασίλειο σχεδιασμένο και εξαρτημένο από της δυτικοευρωπαϊκές δυνάμεις, πολύ απείχε από την ελευθερία που ονειρεύονταν όλους τους αιώνες της Τουρκοκρατίας οι υπόδουλοι ορθόδοξοι χριστιανοί. Περιείχε εξίσου και γενναιότητα, περιπτώσεις λαμπρού ήθους και έντονο, σε βαθμό ρομαντισμού, πόθο για ελευθερία. Από όλα αυτά, και τα θετικά και τα αρνητικά, έχουμε να διδαχτούμε πολλά.

Σίγουρα όλοι οι αγώνες του έθνους και του λαού μας έχουν να μας προσφέρουν πολλά πρότυπα προς μίμησιν. Όπως γράφει στη βάση του αγάλματος του Κολοκοτρώνη στην Αθήνα, πρότυπα που «διδάσκουν τους λαούς πώς οι δούλοι γίνονται ελεύθεροι». Γενικά η γνώση της ιστορίας αποτελεί μία από τις σημαντικότερες γνώσεις για κάθε γενιά, αφενός επειδή η ιστορία επαναλαμβάνεται, τηρουμένων των αναλογιών φυσικά, αφετέρου επειδή μας βοηθά στην κατανόηση της ανθρώπινης συμπεριφοράς και τρίτον επειδή το παρελθόν είναι εκείνο που έχει διαμορφώσει το παρόν – έτσι, η γνώση του παρελθόντος μπορεί να βοηθήσει και στην κατανόηση του παρόντος, αλλά και στη βελτίωση του μέλλοντος.

Η φετινή χρονιά 2021, με την επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, μας προσφέρει μια ιδιαίτερη ευκαιρία, όπως και η επόμενη χρονιά, το 2022, με τη μαύρη επέτειο των 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ας μην αφήσουμε τις ευκαιρίες αυτές να περάσουν αναξιοποίητες.

Ως υστερόγραφο θα υπενθυμίσω ότι η 25η Μαρτίου δεν είναι μόνο εθνική εορτή, αλλά και μεγάλη εκκλησιαστική εορτή της Ορθοδοξίας, η εορτή του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Γι’ αυτό μάλιστα οι πρωτεργάτες της Επανάστασης είχαν αποφασίσει να ξεκινήσει αυτή την ημέρα (αν και ξεκίνησε λίγο νωρίτερα) και το ελληνικό κράτος, αργότερα, τοποθέτησε σε αυτήν τον εορτασμό της Επανάστασης, επειδή στη συνείδηση των πατέρων και των προγόνων μας πίστη και πατρίδα περίπου ταυτίζονταν, η δε Ορθοδοξία περιέχει πολλαπλά μηνύματα για την ελευθερία του ανθρώπου.

Καλή Μεγάλη Σαρακοστή – Καλή Ανάσταση!