Το 2ο βίντεο προέρχεται από το ιστολόγιο Άπαντα Ορθοδοξίας
Και μια παρουσίαση του έργου, όταν κυκλοφόρησε ο α΄ τόμος:
ΤΣΑΚΙΡΑΚΗ ΜΙΧΑΗΛ, ΘΕΟΛΟΓΟΥ
ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
ΣΤΟ ΝΕΟ (ΤΟ ΠΡΩΤΟ & ΑΚΥΚΛΟΦΟΡΗΤΟ) ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ
1860 & 1894-5
ΙΕΡΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ
ΛΟΓΙΩΝ ΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑ
ΝΕΚΤΑΡΙΑΝΟ ΤΑΜΕΙΟ: ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΛΟΓΩΝ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΙΕΡΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ
ΉΤΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΛΟΓΩΝ, ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΩΝ & ΓΝΩΜΙΚΩΝ ΙΕΡΩΝ & ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ
ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑ
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ
ΚΑΙ ΔΙΕΥΘΥΝΤΟΥ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΡΙΖΑΡΕΙΟΥ ΣΧΟΛΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΙΖΕΙ Ο ΜΑΚΑΡΙΩΤΑΤΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΘΗΝΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
κ.κ. ΙΕΡΩΝΥΜΟΣ Β΄
ΚΕΙΜΕΝΑ–ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ & ΕΡΜΗΝΕΙΑ π. Α. Β. ΜΠΙΛΑΛΗ, Δρ. Φ., ΑΘΗΝΑΙ 2012
Ο Άγιος Νεκτάριος Διευθυντής της Ριζαρείου
ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΒΙΒΛΙΟ, ΔΙΤΟΜΟ, ΤΟ ΠΡΩΤΟΛΕΙΟ ΤΟΥ ΑΓ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ:
{«ΙΕΡΩΝ ΚΑΙ ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΩΝ ΛΟΓΙΩΝ ΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑ», (Κων/πολη,1860&) Αθήνα 1894 & 1895
ΓΙΑΤΙ ΕΠ-ΑΝΑ-ΚΥΚΛΟΦΟΡΕΙΤΑΙ ΤΩΡΑ ΑΥΤΟΣ Ο ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ;
ΕΠΟΜΕΝΟΙ ΤΟΙΣ ΑΓΙΟΙΣ ΠΑΤΡΑΣΙ…}
Πηγή: Θεολόγοι Κρήτης
Η εποχή του αγίου του αιώνα (του 20ού, έζησε 1846-1920), όπως χαρακτηρίστηκε λίαν επιτυχώς, υπήρξε πολύ όμοια και σε πολλά με τη δική μας. Έζησε εποχή οικονομικής και πνευματικής χρεωκοπίας, ολυμπιακούς αγώνες, ήττες στο διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο με βαρύτατες εθνικές ταπεινώσεις που τον συγκλόνισαν, όπως και άλλες εξέχουσες πνευματικές μορφές και τον οδήγησαν ακόμα και να ανασύρει από τις πνευματικές του αποσκευές αυτό το θησαυρό, που φύλαγε από έφηβος ακόμα, και με τη βοήθεια των φίλων και των γνωστών του να το θέσει σε κυκλοφορία, αυτό το πνευματικό νόμισμα που πλούτισε όσους το απέκτησαν. Όπως κι ο ίδιος επισημαίνει στην εισαγωγή του διακαής πόθος διδασκαλίας τον ώθησε στη δημιουργία του θησαυρού του που τον διέθεσε εξαρχής, αλλά αποσπασματικά και εκ του προχείρου, από την Κων/πολη ήδη, όπου εργάστηκε 14 ετών(1860) σε ταπεινή εργασία ως υπάλληλος συγγενούς του σε κατάστημα-μάλλον ως πνευματικός εργάτης! Γιατί;
«σφόδρα ων φιλομαθής και πλήρης θείου φόβου, ουδέποτε παρέλειψε κατά το διάστημα αυτό την σπουδήν, εν πολλή επιθυμία των Ελληνικών γραμμάτων, απέχων πάσης επιβλαβούς και εφαρμάτου ροπής και πράξεως. Εν μέσω του κοσμικού θορύβου και εν τοιαύτη ηλικία δεν ημέλει της προσευχής και της μελέτης των συγγραμμάτων των Πατέρων της Εκκλησίας κατά το μέτρον της δυνάμεως αυτού. Όσα δε ρητά και αποφθέγματα και άλλα εξ αυτών χωρία και τμήματα ενόμιζεν ωφέλιμα προς οικοδομήν του πλησίον, κατέγραφεν αυτά επί των σακιδίων και των εκ χάρτου περιβλημάτων, όπως οι εκ του καταστήματος αγοράζοντές τι διδάσκωνται αναγινώσκοντες ταύτα, ως αναφέρει ο ίδιος θείος Πατήρ εν προλόγω του παρ’ αυτού εκδοθέντος βιβλίου Λογίων Θησαύρισμα, όπερ μετέπειτα απετέλεσεν εκ των συγκεντρωθέντων ως ανωτέρω είπομεν ρητών και αποφθεγμάτων» (Γ. Μικραγιαννανίτη, Ο Άγ. Νεκτάριος Πενταπόλεως ο Θαυματουργός).Έπρεπε όμως να διανύσει 35 ακόμα έτη της πολυκύμαντης ζωής του και να καταστεί Σχολάρχης της Ριζαρείου (1894), ο ταπεινός καλόγερος – επίσκοπος, που καθάριζε τις τουαλέτες των μαθητών του και τιμωρούσε τον εαυτό του για τα δικά τους παραπτώματα, εφαρμόζοντας σύγχρονες σημερινές ψυχοπαιδαγωγικές μεθόδους και ζώντας πάντοτε ως ασκητής – επίσκοπος, μελετώντας, συγγράφοντας, λειτουργώντας, εξομολογώντας και γενικά προσφέροντας στον πλησίον ό, τι είχε και δεν είχε και αδιαφορώντας για την προσωπική του κατάσταση διαρκώς και μέχρι τελευταίας του αναπνοής. Ήγγικε η ώρα επιτέλους να μας δώσει τον κρυμμένο του θησαυρό: την ίδια συγκίνηση που γνωρίζουμε διαβάζοντας το βίο και τα θαύματά του θα διαπιστώσει όποιος διαβάσει κι αυτό το έργο του αγίου(1895&1896), το πρώτο του βιβλίο μάλιστα αφού το συνέθεσε κατά τη δική του ομολογία από πάρα πολύ νωρίς. Προϋποθέσεις ξεχωριστές δε χρειάζονται αφού διαβάζεται στη μορφή που είναι τώρα άνετα από όλους και όλες τις ηλικίες. Αρχικά απευθύνθηκε σε Ιερείς, Πνευματικούς, Ιεροκήρυκες, Δασκάλους, Καθηγητές, Γονείς και Κηδεμόνες αλλά σήμερα προσφέρεται και σε κάθε ευαίσθητη χριστιανική ψυχή που θέλει να μάθει τις αλήθειες της πίστεώς μας απόλυτα τεκμηριωμένες και επιστημονικά και να κατανυγεί ανερχόμενος την πνευματική κλίμακα, όπου όλοι μας μετεωριζόμαστε πολλές φορές, και επειδή αμαρτάνουμε από άγνοια, ραθυμία ή λήθη το παρόν θα ωφελήσει πολύ.
Φωτο από εδώ
Θυμηθήκαμε διαβάζοντας το παρόν του αγίου μια παρατήρηση του πνευματικού γίγαντα των νεοελληνικών γραμμάτων: του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτη, του μεγαλύτερου θεολόγου των νεοτέρων χρόνων, που συγκέντρωσε όλη τη θεολογική γνώση των προηγούμενων αιώνων στο απέραντο συγγραφικό του έργο. Όπως επισημαίνει σχετικά: (δες σ. 659 εν πάση σοφία ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΔΗΜΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΙΣ ΤΑΣ ΙΔ΄ΕΠΙΣΤΟΛΑΣ ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΠΑΥΛΟΥ, ΤΟΜΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΣ, ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΙΣ ΤΗΝ ΠΡΟΣ ΚΟΛΑΣΣΑΕΙΣ ΕΠΙΣΤΟΛΗΝ, εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη, Θεσ/κη 1990, ΚΕΦ. Α΄ 28) «νουθετούμε κάθε άνθρωπο με κάθε σοφία. Γιατί το να μπορέσει κανείς να διδάξει τέτοια μεγάλα μυστήρια της πίστεως του Χριστού αυτό χρειάζεται να έχει σοφία του Αγίου Πνεύματος, σοφία από τις Άγιες Γραφές, σοφία από ορθούς λογισμούς και σοφία από ελληνικές ιστορίες και αποφθέγματα, όπως ο Παύλος ο ίδιος από την επιγραφή «Αγνώστω Θεώ» που είχαν οι Αθηναίοι στο βωμό τους έλκυσε στην πίστη, όπως έχει γραφεί στις Πράξεις (17,23)».
Η ανακάλυψη του δίτομου αυτού θησαυρού και η έκδοσή του συνοδεύτηκε από τα πάμπολλα τυπογραφικά λάθη του πρωτοτύπου. Ως προς τον τίτλο τώρα Λόγιον στη μεσαιωνική γραμματεία είναι ό, τι ανήκει στο Θεό –Λόγο και πιστεύουμε ότι υπήρξε ιδιαίτερα ευφυής η επιλογή του προσδιορισμού αυτού από τον Άγιο Νεκτάριο ως επικεφαλίδα του πρώτου του βιβλίου: ΛΟΓΙΩΝ ΘΗΣΑΥΡΙΣΜΑ. Η άλλη ερμηνεία της λέξεως λόγιον μας φέρνει σε γνωστές συλλογές γνωμικών. Παρόμοια κυκλοφορούνται σήμερα μεταγενέστερα έργα που ονομάζονται ταμεία, δηλαδή πάλι θησαυροφυλάκια (εννοείται πνευματικά), όπως π.χ. Χρυσοστομικό, Γρηγοριανό κ.ά. Ταμείον κ.ο.κ.. των αγίων Ι. Χρυσοστόμου, Γρηγορίου κ.ά.. Πνευματικά δηλαδή θησαυροφυλάκια με ρήσεις των αγίων πάνω σε θέματα ηθικής και δογματικής, όπως του αγίου Νεκταρίου το παρόν βιβλίο.
Η πρωτοτυπία πάντως του έργου του αγίου Νεκταρίου, εκτός του ότι προηγείται χρονικά, έγκειται και στο ότι ως δυνάμει άγιος συλλέγει ως έφηβος και μεταδίδει έστω πρόχειρα, και εκδίδει έστω κάτω από δυσχερέστατες συνθήκες το δικό του πνευματικό Θησαυρό ως Σχολάρχης της Ριζαρείου, παραμονές μεγάλων συμφορών για την Ελλάδα αλλά και εποχής μεγάλης αναγέννησης, που ακολούθησε, και χρησιμοποιεί ως πηγές του την Αγ. Γραφή, πολλούς αγίους, αλλά και πολλούς από το έργο των οποίων επιλεκτικά, σαν τη μέλισσα (όπως μας συμβουλεύει κι ο Μ. Βασίλειος σε ανάλογό του έργο, το τελευταίο του μάλιστα, Προς τους νέους και πώς μπορούν να ωφεληθούν από τους αρχαίους ελληνικούς λόγους) θα περιλαμβάναμε ασφαλέστατα αρκετά και παράλληλα με τα υπόλοιπα επί παντός επιστητού. Και αυτό είναι το μεγαλείο του αγίου, είδε νωρίτατα και διείδε τι κοινό υπάρχει στους δυο αυτούς χώρους και μας το δώρισε: ιερά και φιλοσοφικά λόγια ως θησαυρό αποτελούμενο από πάρα πολλούς συγγραφείς που προαναφέραμε κι όχι μόνο από ένα και για πάρα πολλά θέματα.
Κι ακόμα παραπάνω αν ερευνηθεί το θέμα θυμίζει έγγιστα το εξίσου σημαντικό αλλά και ιδιαίτερα γνωστό του άλλου Μ. Φωτίου, τη Μυριόβιβλο, όπου τα 2/3 σχεδόν των 300 αναφερομένων έργων προέρχονται από την ίδια πηγή και μάλλον πλησιάζουν το παρόν γιατί φαίνεται ο Πατριάρχης πως έψαχνε να βρει τον χαμένο κρίκο ανάμεσα στους δυο αυτούς πνευματικούς χώρους και τον ανεύρε: πολλοί ειδωλολάτρες συγγραφείς ασπάστηκαν το χριστιανισμό και ως συγγραφείς συνέχισαν ο έργο τους μερικοί και ως επίσκοποι! Ο σοφός ιεράρχης και βαθύτατος μελετητής της μακραίωνης παράδοσης είναι αρμοδιότερος να μας οδηγήσει εκ του ασφαλούς στο ταξίδι αυτό της αυτογνωσίας με πυξίδα την ορθόδοξη παράδοση και επισφραγίζοντας τα κεφάλαια με μαρτυρίες ατράνταχτες. Στο εξώφυλλο μάλιστα του πρωτοτύπου υπάρχουν τρία κείμενα και ακολουθεί εικόνα του Αγ. Πνεύματος εν είδει περιστεράς. Θα βρούμε μέσα στο Θησαυρό του Αγίου Νεκταρίου, όλες τις απαντήσεις στα βασικά ερωτήματα της Ζωής και του Σωτήρα μας Ιησού Χριστού για να βοηθηθούμε με κατάλληλους λογισμούς, λόγια και πράξεις να έρθουμε εις επίγνωσιν αληθείας και ζωήν αιώνιον να κληρονομήσουμε. Τέλος, το όλο έργο προλογίζει ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος με μια εξαιρετική προλογική εισαγωγή.
Ενότητα στο ιστολόγιό μας για τον άγιο Νεκτάριο, όπου & τα άρθρα:
Το ανάθεμα του Βενιζέλου & ο άγ. Νεκτάριος
Ο άγιος των Εξαρχείων, που δεν είχε ούτε για νοίκι...
Ο άγ. Νεκτάριος & το σύγχρονο μάνατζμεντ
Άγιος Νεκτάριος & Νίκος Καζαντζάκης: βίοι παράλληλοι και αποκλίνοντες
Το βιβλίο αυτό του μεγάλου μας Αγίου μπορείτε να το κατεβάσετε δωρεάν (την πρώτη έκδοση) από εδώ: http://anemi.lib.uoc.gr/metadata/1/a/0/metadata-141-0000403.tkl
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστούμε θερμά. Βοήθειά σας/μας ο άγιος!
ΑπάντησηΔιαγραφήΝα διευκρινίσουμε μόνο ότι στην καινούργια έκδοση - αυτήν που αναφέρεται στην ανάρτηση - το βιβλίο προσφέρεται μεταφρασμένο στη δημοτική, όπως και όλα τα αποθησαυρισμένα αποσπάσματα αρχαίων συγγραφέων που περιέχει.
Ευχαριστώ και πάλι.