Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2011

Ο άγιος Μερκούριος


Ο Άγιος Μερκούριος είναι μάρτυρας της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Υπήρξε στρατιωτικός κατά τον 3ο αιώνα στην περιοχή της Καππαδοκίας, όπου και παρέδωσε μαρτυρικώς τη ζωή του. Η μνήμη του τιμάται στις 25 Νοεμβρίου.
Γεννήθηκε κατά τον 3ο αιώνα και προερχόταν από την περιοχή της Σκυθίας. Πατέρας του υπήρξε ένας ευσεβής στρατιωτικός χριστιανός ο Γορδιανός, που πέθανε όταν ο Μερκούριος ήταν σε νεανική ηλικία.
Τότε κατετάγη στο ρωμαϊκό στρατό (την εποχή του Αυτοκράτορα Δεκίου [249-251]). Εντάχθηκε στο τάγμα των Μαρτησίων και γρήγορα ανελίχθηκε σε ανώτερα αξιώματα καθώς σε μία μάχη είτε κατατρόπωσε ένα πολυάριθμο αντίπαλο στράτευμα[1], είτε σκότωσε τον αντίπαλο στρατηγό[2]. Τη μεγάλη αυτή επιτυχία ο αυτοκράτορας θέλησε να την εορτάσει μαζί με τους στρατηγούς του, εν μέσω αυτών και ο Μερκούριος. Ο Μερκούριος όμως προφασιζόμενος κάποιο πρόβλημα απέφυγε την κλήση του Αυτοκράτορος. Τότε τον διέβαλαν ότι ήταν χριστιανός και ο ίδιος πλέον με παρρησία δεν απαρνήθηκε τη θρησκευτική του ταυτότητα. Ήταν τότε "ετών κε᾽ [25], ευήλιξ [με αγέρωχη κορμοστασιά], ωραίος, τω είδει ροδινός, τη οράσει ξανθόκομος [ξανθά μαλλιά]"[3].
Παρά την αρχική όμως ήπια αντιμετώπισή του, οδηγήθηκε στο βασανισμό και τελικά τον αποκεφαλισμό. Σύμφωνα με τον Ιωάννη Μαλάλα, δια των πρεσβειών του Αγίου Μερκουρίου προήλθε ο θάνατος του Αυτοκράτορα Ιουλιανού, όταν πολεμούσε τους Πέρσες το 363 ["Νεκρός": υπάρχει σχετική παράδοση για όραμα του Μ. Βασιλείου - πράγμα που συνέβη φυσικά πολλά χρόνια μετά το μαρτύριο του αγίου (δες ανάλογη περίπτωση για τον άγιο Δημήτριο και τον τσάρο των Βουλγάρων Σκυλογιάννη). Για το θάνατο του Ιουλιανού, αναλυτικά εδώ] [4] 
  1.  Ε. Λέκκος, Στρατιωτικοί Μεγαλομάρτυρες, σελ. 26
  2. Ε. Λέκκος, Αγιολόγιο..., σελ. 1048 [μήπως πρόκειται για το Αγιολόγιο του Χ. Τσολακίδη, Αθήνα 2001 (αυτό αναφέρεται στις Πηγές)]
  3. Acta Sanctorum, Nov. Propylaeum, Synaxarium Ecclesiae Constantinopolitanae, σελ. 257.
  4.  Ιωάννης Μαλάλας, Χρονικόν, ΙΓ΄ 25

4 σχόλια:

  1. Ανώνυμος25/11/11 13:51

    Να έχεις την ευχή του Αγίου Μερκουρίου, Νεκρέ μου.
    Σ'ευχαριστούμε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Ἀπολυτίκιον Ἦχος δ’.
    Οὐράνιον Ἄγγελον, χειραγωγὸν ἀσφαλῆ, πρὸς δόξαν ἀρίδηλον, ὡς τοῦ φωτὸς κοινωνός, Μερκούριε ἔσχηκας· ὅθεν τῷ ἀθανάτῳ, Βασιλεῖ πειθαρχήσας, ἤθλησας
    ὑπὲρ φύσιν, ὡς γενναῖος ὁπλίτης· διὸ τοὺς σοὶ προσιόντας, μάκαρ περίσωζε.

    Κοντάκιον. Ἦχος δ’.
    Ὤσπερ θεῖον θώρακα, ἠμφιεσμένος, τοῦ Χριστοῦ τὴν δύναμιν, ἀθλητικῶς ἀνδραγαθεῖς, καταπυρσεύων τοὺς ψάλλοντας· χαῖρε Μαρτύρων τὸ κλέος Μερκούριε.

    Μεγαλυνάριον
    Ὤφθης νεανίας πανευπρεπής, οἷα στρατιώτης τοῦ Δεσπότου περιφανής· φύσεως γὰρ ὥρᾳ. τὴν ἄθλησιν ἀνθήσας, Μερκούριε θεόφρον, Χριστῷ δεδόξασαι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ανώνυμος18/12/11 23:55

    Να συμπληρώσω ότι μαρτύριο (προσκυνηματικός ναός) με αγίασμα του αγίου Μερκουρίου μαρτυρείται στην Καισάρεια της Καππαδοκίας τον 6ο αιώνα, αλλά από τον καθηγητή Pierre Maraval, που έχει ασχοληθεί με τα προσκυνήματα της Ανατολής, είναι παλαιότερο.
    Η σύνδεση του Μεγάλου Βασιλείου με τον άγιο Μερκούριο δεν είναι τυχαία.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Σας ευχαριστώ. Ο άγιος να σας ευλογεί.

    ΑπάντησηΔιαγραφή