Η Αγία Ταμάρα, βασίλισσα της Γεωργίας (1/14 Μαϊου) (με φωτογραφίες)
 |
Η αγία βασίλισσα Θάμαρ σε τοιχογραφία του 13ου αιώνα. |
Κρίμα που δεν έβαλε υποψηφιότητα στις εκλογές…
Θάμαρ (β΄ μισό 12ου αι. – 1212/13). Βασίλισσα της Γεωργίας (1184-1212/13), κόρη και διάδοχος του βασιλιά Γεωργίου Γ΄, με τον οποίο συμβασίλευσε από το 1178/79 (…).
Τα χρόνια της βασιλείας της Θάμαρ, που φημιζόταν για την ομορφιά και την αποφασιστικότητά της, αποτελούν το χρυσό αιώνα της ιστορίας της Γεωργίας. Βοηθούμενη από τον σύζυγό της και τους δυο στρατηγούς της, Ζακαρέ και Ιβανέ, οδήγησε της χώρα της στο απόγειο της πολιτικής και πολιτιστικής της δύναμης. Κατέλαβε το Καρς και το Ανί και μετά από τις επιχειρήσεις στην περιοχή του Αζερμπαϊτζάν ήλεγχε τις χώρες ως την Κασπία θάλασσα. Κατέλαβε ακόμη της Τραπεζούντα και την περιοχή του Πόντου και τοποθέτησε εκεί ως τοπάρχες τους Βυζαντινούς ανιψιούς της Αλέξιο Α΄ και Δαβίδ Α΄ Μεγάλους Κομνηνούς, που είχαν καταφύγει στην αυλή της, μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Λατίνους (1204). Χορηγώντας τους χρήματα και στρατό η Θάμαρ βοήθησε στην ίδρυση της Αυτοκρατορίας της Τραπεζούντας. Το 1208 μια εκστρατεία της κατά της Περσίας είχε ως αποτέλεσμα την κατάληψη του Αρντεμπίλ και τη δήωση των πόλεων Ταμπρίζ (Ταυρίδα) και Καζβίν.
Οι επιτυχίες αυτές κατέστησαν τη Θάμαρ την πιο δημοφιλή μορφή του γεωργιανού λαού (…).
Αυτά γράφει η ιστορία του κόσμου. Όμως στα βιβλία του ουρανού έχει γραφεί η πιο βαθιά αλήθεια. Αυτό που έκανε τη Βασίλισσα Ταμάρα (Θάμαρ) να γίνει η Αγία Βασίλισσα της Γεωργίας.
Κάθε φορά που οι στρατιώτες του βασιλείου της εμπλέκονταν σ’ ένα πόλεμο, η Βασίλισσά τους τους ακουμπούσε με την προσευχή της στα χέρια του Θεού.
Τα χρόνια ήταν δύσκολα· η Βυζαντινή Αυτοκρατορία βρισκόταν σε αδυναμία. Οι εχθροί των Ορθοδόξων Χριστιανών γύρω πολλοί.
Πολεμώντας με τους Τούρκους η Θάμαρ στις αρχές του 13ου αιώνα βρέθηκε αντιμέτωπη με τον Ισλαμικό κόσμο ενωμένο να απειλεί το Γεωργιανό Χριστιανικό Ορθόδοξο Βασίλειό της.
Ο Σουλτάνος Ρουκν-αντ-Ντιν (Rukn-ad-Din) προσπάθησε να τη δελεάσει με πλούτη και τιμές, αν δεχθεί να αλλάξει θρησκεία και να γίνει σύζυγός του. Η πρόταση μετατράπηκε τελικά σε απειλή να κάνει τη Γεωργία ολόκληρη ένα δικό του χαρέμι.
Η πιστή Βασίλισσα του απάντησε: «Συ εμπιστεύεσαι στο χρυσό σου, χωρίς να γνωρίζεις την κρίση του Θεού. Εγώ όμως δεν ελπίζω ούτε σε πλούτο, ούτε σε κάθε τι του κόσμου αυτού. Εγώ εμπιστεύομαι στη δύναμη του Θεού και στη βοήθεια του Σταυρού, τον οποίο εσύ βεβηλώνεις».
Έπειτα παρέδωσε με δάκρυα τον πόλεμο και το στρατό της στα χέρια της Θεοτόκου.
Ο Θεός επάκουσε την προσευχή της Βασίλισσας και η νίκη των στρατευμάτων της στο Basiani ήταν τελικά νίκη όλου του Χριστιανικού κόσμου! Ο Rukn-ad-Din αιχμαλωτίστηκε και οδηγήθηκε μπροστά στη βασίλισσα Ταμάρα, η οποία τον ελευθέρωσε την επόμενη ημέρα!
Στον καιρό της ειρήνης η Ταμάρα γονατιστή προσευχόταν πάντα και φρόντιζε για κάθε ανάγκη του λαού της. Έπλεκε, κεντούσε, έραβε προσφέροντας όλα τα εργόχειρά της στους φτωχούς, ακολουθώντας έτσι το παράδειγμα του πάππου της, αγίου Δαυΐδ Δ΄, του Οικοδόμου (του οποίου η μνήμη εορτάζεται την 25η Ιανουαρίου), ο οποίος βοηθούσε τους φτωχούς με προσωπική εργασία. Γράμματα και τέχνες γνώρισαν μέρες ακμής. Ορθόδοξη Εκκλησία και μοναχισμός αποτέλεσαν κύριο μέλημά της στη χώρα της αλλά και έξω απ’ αυτήν.
Η παράδοση μας πληροφορεί για μια πολύ χαρακτηριστική πράξη της αγίας, σχετική με την αγάπη της στους αδελφούς του Χριστού, αλλά και τη βαθιά της πνευματικότητα.
Κάποια φορά, την ώρα που φορούσε τη βασιλική της ζώνη κι ετοιμαζόταν για να παρακολουθήσει πανηγυρική θεία Λειτουργία στον Καθεδρικό ναό του Gelati, την ειδοποίησαν πως μια φτωχή γυναίκα χτυπούσε την πόρτα ζητώντας ελεημοσύνη.
Η βασίλισσα έστειλε έναν αυλικό να την παρακαλέσει να περιμένει. Λίγο αργότερα, φεύγοντας για την εκκλησία, θέλησε να προσφέρει όσο πιο πολλά μπορούσε σ’ αυτή τη φτωχή. Όμως η γυναίκα είχε χαθεί. Η Ταμάρα γέμισε θλίψη. Έλεγε πως αρνήθηκε τη βοήθεια στον ίδιο τον Χριστό. Αφαίρεσε τότε τη βασιλική ζώνη της, που τη θεώρησε αιτία της αργοπορίας, και δεν την ξαναφόρεσε πια· την αφιέρωσε στην εικόνα της Μητέρας του Θεού.
Η ζωή τα τελευταία της χρόνια ήταν μοναστική, ασκητική.
Ανυπόδητη βάδιζε στα πλακόστρωτα των μοναστηριών και προσευχόταν ολονύκτια γονατιστή. Η άσκηση έκαμψε την υγεία της. Δεν αποκάλυψε το σοβαρό πρόβλημά της, παρά μόνο όταν ο πόνος στο στήθος της έγινε πια αβάσταχτος. Τη μετέφεραν σ’ ένα ευάερο και φωτεινό τόπο για να αναρρώσει.
Όλοι στη χώρα προσεύχονταν με δάκρυα θερμά. Μα η αρρώστια της χειροτέρευε. Έτσι ξαναγύρισε στην πρωτεύουσα.
Πριν το θάνατό της η Βασίλισσα Ταμάρα συγκέντρωσε γύρω της τους υπηκόους της και υπέδειξε τους διαδόχους της, το γιο της Γεώργιο Λάσα (δηλαδή περίλαμπρο) και την κόρη της Ρουσουντάν (Ruslan). Έπειτα στράφηκε προς τον Σωτήρα της, τον Εσταυρωμένο Χριστό, ευχήθηκε σε όλους τη δική Του ειρήνη και προσευχήθηκε:
«Χριστέ, Θεέ μου, Συ ο Κυβερνήτης του ουρανού και της γης, στα χέρια σου εμπιστεύομαι αυτό το βασίλειο, που Εσύ μου εμπιστεύθηκες, και αυτό το λαό, που τον εξαγόρασες με το τίμιο αίμα σου και αυτά τα παιδιά που μου χάρισες, και τελευταία την ψυχή μου».
Η μέρα και ο τόπος του θανάτου της μένουν άγνωστα. Η μνήμη όμως της παρουσίας της, ο βίος και η πολιτεία της έχουν σφραγίσει το λαό της Γεωργίας που κρατάει ζωντανό το σύνδεσμο με την αγία του, την αγία Βασίλισσα Θάμαρ.
Η Ορθόδοξος Εκκλησία της Γεωργίας εορτάζει τη μνήμη της στις 1/14 Μαΐου [Παλαιό & Νέο Ημερολόγιο αντίστοιχα].
 |
| Πανέμορφη εικόνα όλων των αγίων της ορθόδοξης χώρας της Γεωργίας (Καύκασος). Στο κέντρο κοιμάται η αγία κόρη του Εβραίου ραββίνου Ελιόζ (1ος αι. μ.Χ.), ο οποίος πίστεψε στο Χριστό και αγόρασε το χιτώνα Του από το Ρωμαίο στρατιώτη που τον κέρδισε στα ζάρια. Η κοπέλα τον πήρε αγκαλιά και κοιμήθηκε για πάντα!... Στον τάφο της φύτρωσε ένα δέντρο, που στάθηκε αδύνατο να το ξεριζώσουν. Αργότερα κόπηκε και ύψωσαν συμβολικά στη θέση του ένα στύλο. Το σώμα της κοπέλας και ο χιτώνας δεν έχουν βρεθεί. Βλ. εδώ. |
Να διαφωνήσω λίγο; Η ιστορία του κόσμου και το βιβλίο του Θεού!! Εμείς μόνο το πρώτο γνωρίζουμε για το δεύτερο δεν μπορούμε να χουμε γνώμη. Από την άλλη βλέπω αντιφάσεις στους δύο βίους!!
ΑπάντησηΔιαγραφήΔεν ξέρω αλλά δεν μπορώ να φανταστώ ένα άνθρωπο του Θεού να κάνει πολέμους με όποιο κίνητρο!!Κι αν πρόκειται να ισχυριστεί κάποιος τα του Μ Κωνσταντίνου να θυμίσω πως εκείνος δεν ήταν τότε ούτε καν χριστιανός!
Ευχαριστώ για τη σημαντική παρατήρηση. To θέμα του πολέμου, προκειμένου για βασιλιάδες, είναι μεγάλο. Πρέπει ένας βασιλιάς να κάνει πόλεμο υπέρ του λαού του; (δεδομένης και της ρήσης του αποστόλου Παύλου ότι ο άρχοντας "δε φέρει τη μάχαιρα τυχαία, αλλά ως όργανο του Θεού κατά του κακού", Ρωμ. 13, 4). Και, αν είναι λάθος, αυτό σημαίνει πως "δεν είναι άγιος"; (Δε λέτε κάτι τέτοιο, αλλά ίσως είναι απορία άλλων).
ΑπάντησηΔιαγραφήΘεωρώ πως όχι. Η Εκκλησία (ο λαός των χριστιανών) δεν τιμά ως άγιο κάποιον επειδή νικά στον πόλεμο, αλλά επειδή τον βλέπει γραμμένο (με σημεία) στο βιβλίο του Θεού, που δεν είναι και τόσο άγνωστο στις περιπτώσεις των αγίων... Γι' αυτό και στο συναξάρι της αγίας δίνεται έμφαση στις πράξεις αγάπης που τη χαρακτήριζαν και στον εσωτερικό της αγώνα και όχι σε πολέμους, που μπορεί να ήταν λάθη και αμαρτίες της.
Επιπλέον, το βαθύτερο αγώνα ενός αγίου συχνά δεν τον γνωρίζουμε και σίγουρα τον παραβλέπει η "κοσμική ιστοριογραφία", βλέποντας παντού μόνο πολιτικά και οικονομικά κίνητρα+συνθήκες. Π.χ. τι προσευχή έκανε η αγία Θάμαρ; Πώς ένιωθε για τον πόλεμο; Πώς ένιωθε μετά μια νίκη (χαρά ή πίκρα); Άγνωστα αυτά.
Μήπως μόνασε τελικά επειδή είχε αναγκαστεί να κάνει πολέμους, και αγίασε μετανοώντας ακριβώς για τέτοιες πράξεις;
Ο Θεός ξέρει.
Μερικές νύξης για το θέμα στο τελευταίο post μας του Απρίλη 2011.
Ο πόλεμος, επειδή ο άνθρωπος εσαεί παραμένει ίδιος, δηλαδή εμπαθής, έχει κίνητρα όχι αγνά. Εκτός και μιλάμε για πόλεμο αμυντικό. Εκεί ο καθένας έχει υποχρέωση να προστατέψει τη ζωή του. Αλλά δεν αποκόμισα μια τέτοια εντύπωση. Πως πρόκειται δηλαδή για αμυντικό πόλεμο. Όπως και να χει τα ζητήματα αυτά είναι πολύ δύσκολα. Ο γέροντας Σωφρόνιος λυπόταν βαθύτατα βλέποντας τις ολέθριες συνέπειες των πολέμων που βίωσε κι αναρωτιότανε γιατί να συμβαίνει όλο αυτό. Κανείς θαρρώ άγιος, που χει αγάπη για την κτίση, δεν θα προέβαινε σε τέτοιες κινήσεις. Ωστόσο δεν αποκλείω τη μετάνοια του κάθε ανθρώπου. Και τη σωτηρία του. Αλλά δεν μπορώ εγώ να την κρίνω. Για αυτό διατηρώ επιφυλάξεις για τέτοια θέματα.
ΑπάντησηΔιαγραφή